Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/753 E. 2022/2336 K. 20.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ :

DAVALI :

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 07/06/2022
KARAR TARİHİ : 20/09/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;Müvekkili Kurumun, 233 sayılı KHK uyarınca kurulmuş bir kamu iktisadi teşebbüsü olup; bina ve eklentilerinin güvenliğinin sağlanması ihale yöntemiyle özel güvenlik şirketlerinden satın alınmış. Özel güvenlik hizmetinde, ihale edilen her bir yüklenici firma ihale konusu hizmeti yürütmek üzere çalıştıracağı işçileri kendileri belirlemekte söz konusu firmalarla yapılan sözleşmeler gereği işe alma ve işten çıkarma yetkileri ile bundan doğacak sorumluluk bu firmalara ait bulunmuş. işin doğası gereği de; ihale makamı olan Müvekkil Kurum, hizmet alımı için ihaleye çıkarak, söz konusu güvenlik işini ihale usulü gereği en uygun teklifi veren firmaya bırakmakta ve bu firma da kendi çalıştırdığı işçileri ile bu hizmeti vermiş. Kendi işçileri açısından doğacak sorumlulukların da bu firma tarafından yerine getirilmesi gerektiği, Dava dışı … (Tc No: …) adlı özel güvenlik işçisinin toplam hizmet süresi …2014-…2020 tarihleri arasında olup müvekkil Kurumun özel güvenlik işlerini üstlenen davalı şirket bünyesinde …/2019-…./2020 – tarihleri arasında çalışmakta iken, çalışmış olduğu işyerinin tasfiye edilmesinden dolayı yüklenici firmaya iadesi yapılmış ve yüklenici firma tarafından da iş akdi sona erdirilmiş. Dava dışı … (Tc No: …) tarafından Bismil 1. Asliye Hukuk yapmış olduğu başvuruya rağmen ,dava dışı işçinin işe başlatılmaması üzerine işe iade kararında hüküm altına alınan 13.775,44 TL brüt boşta geçen süre ücreti ve 14.126,40 TL brüt işe başlatmama tazminatı toplamı olan brüt 27.901,84 TL dava dışı işçinin vekiline …/2021 tarihinde ödenmiş. (Boşta geçen süre ücretinden SGK şahıs payı düşüldükten sonra brüt rakam belirlenmiş, dava dışı iŞçi vekiline net 25.605,29 TL ödenmiş olup ekli sunmuş olduğumuz mahsup işinden de anlaşılacağı üzere müvekkil kurumca ilgili vergi dairesine 107,22 TL işe başlatmama tazminatının damga vergisi,123,01 TL boşta geçen süre ücretinin damga vergisi ve 2.066,32 TL boşta geçen süre ücretinin gelir vergisi ödenmiştir.) — (Ek No:2 İşe iade kararına istinaden yapılan ödemelere dair Ödeme makbuzu) Dava dışı işçi … (Te No: …) en son sözleşmesel çalışma dönemini …./2019-…/2020 tarihleri arasında …. Tic.Ltd.Şti. bünyesinde Müvekkil İdare ile firma arasında imzalanan sözleşmeye istinaden çalışmış. Dava dışı… (Te No: …) bünyesinde çalıştığı firmalar tarafından kurum güvenlik hizmetini yerine getirmek üzere görevlendirildiği tespit edilmiş. Dava dışı … (Te No: …) doğrudan kurum çalışanı olmayıp, kurum güvenlik hizmetlerini yerine getirmek üzere ihale alan yukarıda detaylı olarak yer verilen işverenler bünyesinde çalışmaktadır. İhale üzerinde kalan işverenler tarafından ihale konusu güvenlik hizmetini yerine getirmek üzere yine işveren tarafından yapılan görevlendirme sonucu kurum güvenlik hizmetlerinde çalışmıştır. Görüldüğü üÜzere, kurum ihale makamı olup, dava dışı işçi doğrudan davalı şirketler bünyesinde çalışan işçidir.Nitekim dava dışı işçi tarafından verilen işe iade kararına istinaden davalı şirkete yapılan işe iade başvurusunun davalı işveren tarafından kabul edilmemesi üzerine hükümde belirtilen boşta geçen süre ücreti ve işe başlatmama tazminatını müvekkil kurum ödemek zorunda kalmıştır.Gerek işe iade yükümlülüğü gerekse işe iadenin davalı şirket tarafından yapılmaması nedeniyle müvekkil kurum tarafından ödenen işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücretlerinden, dava dışı işçiyi işten geçerli bir sebep olmaksızın çıkartmış olması ve verilen işe iade kararına rağmen işe başlatmamış olmasından dolayı davalı şirketin sorumluluğu söz konusudur. Davalı şirket ile Müvekkil Kurum arasında imzalanan hizmet işleri genel şartnamesi, sözleşme ve teknik şartnamelerin ilgili maddeleri uyarınca Müvekkil Kurum tarafından … (Te No: …) *a ödenen bedelin davalı şirketler tarafından müvekkil Kuruma ödenmesi gerektiği Sözleşmelerin ilgili maddelerinde yüklenicinin; çalışma hayatını düzenleyen mevzuatın işverene yüklediği tüm yükümlülükleri yerine getirmesi gerektiği belirtilmiş olup, yine sözleşme konusu işlerin yapılması ve çalıştırılan işçiler bakımından firma, İş Kanunu ve mevzuatın işverenlere yüklediği yükümlülükleri yerine getirmekten sorumlu olacağı belirtilmiştir. Davalılarla imzalanan Hizmet alım sözleşmesinin “Yüklenicinin Sözleşme Konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları” başlıklı 22.maddesinde “Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları,ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleri enel şartnamenin Altıncı bölümünde belirlenmiş olup yüklenici bunu aynen v ulamakla yükümlüdür”hükmüne yer vermiştir. İlgili hükümden de anlaşılacağı üzere yüklenicinin sorumluluğu kıdem tazminatı düzenlemesinin yer aldığı ilgili mevzuat olan 1475 sayılı ve 4857 Sayılı İş Kanunu’nun emredici hükümlerindeki sorumluluğa dair hükümlerle belirlenmiş bu nedenlerle iş bu davayı açmak hasıl olmuştur.

DELİLLER:
Dava dilekçesi ekinde ödemeye ilişkin belgeler, davalı şirketler ile davacı idare arasında imzalanan sözleşme ve şartnameler, davalı şirket kayıtları, … Genel Müdürlüğü kayıtları, ödemeye ilişkin dekontlar.
Sosyal Güvenlik Kurumundan dava dışı işçinin davalı şirket nezdinde çalıştığı dönemlere ilişkin ilgili kayıtlar,
Bismil 1. Asliye Hukuk Mahkemesi ….E., … K. Sayılı karar sayılı dosyası.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; taraflar arasında imzalanan hizmet alım sözleşmesi gereğince, dava dışı …’un ödenen işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen sürenin hizmet süresine eklenmesi ile yargılama giderlerinden oluşan alacaklar toplamının davalı şirketlerden rücuen tahsili talebidir.
Davacı ile davalı şirketler arasında özel güvenlik hizmeti işinin gördürülmesine ilişkin hizmet alım sözleşmelerinin imzalandığı, hizmet alan davacı tarafından hizmet alım sözleşmesine istinaden istihdam edilen dava dışı …..’a işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen sürenin hizmet süresine eklenmesi ile çıkan alacaklar ile mahkeme ilamı ile çıkan yargılama gideri yönünden ödemeler yapıldığı, davacı tarafından sözleşme tarafı davalılara rücu talebiyle eldeki davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda somut olayda uyuşmazlığın, davacının, dava dışı çalışana ödediği işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen sürenin hizmet süresine eklenmesi ile çıkan alacakların bedeli için davalılara rucü şartlarının oluşup oluşmadığı, taraflar arasında imzalanan sözleşme uyarınca davalıların kıdem tazminatı ödemesinden sorumlu olup olmadıkları, sorumlu ise miktar noktasında toplandığı anlaşılmaktadır.
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
Mahkememizce yapılan açık yargılama sonucunda getirtilen bilgi ve belgeler, Bismil 1. Asliye Hukuk Mahkemesi …E., … Sayılı dosyası ile tüm dosya kapsamından hizmet alım sözleşmesinden kaynaklanan rücuan alacak istemine ilişkin olup, davacı ve davalı arasında güvenlik görevlisi ve güvenlik sorumlusu çalıştırılmasına ait özel güvelik hizmeti alımına ilişkin sözleşme ilişkisi bulunduğu, işçilerin davalı tarafından temin edilecek ve çalıştırılacağı, dava konusu alacağın, çalışan …’un …/2020 tarihinde iş akdinin feshedilmesi nedeni ile Bismil 1. Asliye Hukuk Mahkemesi …E., … K. sayılı dosyası ile açtığı işe iade davasında, kararının istinaf edilmesi sonucunda Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 8. HD’nin … E., … K. Sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilerek işbu davalılar yönünden feshin geçersizliğine davacının işe iadesine, davalı yönünden davacının yasal süresi içinde başvurusuna rağmen süresi içinde işe başlatmaması halinde 4 aya kadar ücret ve haklarının davalılardan tahsilinin gerektiğinin tespitine karar verdiği, kararın kesin olarak verildiği ,işçinin işe başlatılmadığı hususunun ihtilafsız olduğu, …’un davalının iş yerinde çalıştığı,işe başlatılmaması nedeni ile davacı tarafından …./2021 tarihinde dava dışı işçiye 25.605,29TL ödendiği, işçiye karşı işveren ve taşeronun birlikte sorumlu olmasının İş Kanunu’ndan kaynaklanmakta olduğu, ancak davacı ile davalı arasında çıkan işçi alacağı ile ilgili uyuşmazlıkların genel hükümlere göre çözüleceğinden sözleşmedeki hükümler çerçevesinde olayın çözümlenmesi gerektiği, davacı ile davalı arasında imzalanan özel güvenlik hizmeti alımına ait sözleşmenin 8. maddesinde sözleşmenin eklerinin belirtildiği, buna göre ihale dokümanlarının sözleşmenin eki ve ayrılmaz parçası olarak kabul edilerek belgelerin öncelik sırasına göre uygulanacağı belirtilerek, eklerde belirtilen Teknik Şartnamenin 14. maddesi 5. ve 6. bölümünde,iş sosyal güvenlik ve diğer ilgili mevzuat uyarına yüklenicinin istihdam edilen özel güvenlik görevlisinin işvereni olarak kabul edileceği ve mevzuatatan doğan bütün borç ve yükümlülüklerin ile istihdam edilen tüm özel güvenlik görevlisinin özlük, yıllık ücretli izine ilişkin haklar ile ilgili Kanun ve bunlara ilişkin tüzük yönetmelik ve tebliğlerde belirlenmiş tüm yükümlülüklerin yüklenici tarafından yerine getirleceğinin, hizmet personelin tüm sosyal haklarının ve iş hukuku mevzuatında belirlenen her türlü sorumluluk, vergi harca işlemlerinin yükleniciye ait olduğunun belirlendiği de görülerek,hizmeti yapan davalının kendi işçisi ile hizmeti vermesi sözleşmenin bir unsuru olması nedeniyle işçi ücretleri ve sair ödentilerin de davalının sorumluluğunda olduğu kanaatine varılmış, (Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 2016/3035 E 2016/3035 K sayılı 27.11.2018 tarihli ilamı), davacı tarafından tarihinde dava dışı işçiye …/2021 tarihinde dava dışı işçiye 25.605,29TL ödendiği, dava dışı işçinin işe başlatmama ve boşta geçen süre tazminat alacağı için vergi dahil 27.901,84 TL ödemesinin tüm dosya kapsamından dava dışı işçiye yapılan işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ödemesinin ve icra dosyasına yapılan ödemeleri uygun olduğu kanaati ile davalının ödeme tarihi itibariyle temerrüte düştüğü değerlendirilmiş, ödeme tarihinden itibaren ticari faize hükmedilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM-Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-DAVANIN KABULÜ İLE;
a) İşe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücretine karşılık 27.901,84 TL’sine 30/06/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Harçlar Kanunu’na göre alınması gerekli 1.905,97- TL harcın peşin alınan 510,65 TL harçtan mahsubu ile bakiye 1.395,32- TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 68,50-TL posta ve tebligat masrafının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesince hesaplanan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri 11,50 TLvekalet harcının davalı üzerinde üzerilerinde bırakılmasına,
6-Kararın talep halinde Yazı İşleri Müdürü tarafından taraflara tebliğine,
7-Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde, müracaat etmeleri halinde kalemde, müracaat etmemeleri halinde dosyaya hesap numarası bildirmiş ise hesaba aktarmak sureti ile, hesap numarası da bildirilmemiş ise masrafı gider avansından karşılanmak sureti ile PTT vasıtasıyla adreste ödemeli olarak taraflara iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda verilen karara karşı, kabul edilen miktar yönünden 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun İstinafa ilişkin hükümleri doğrultusunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki (2) haftalık süre içerisinde (HMK’nın 345. maddesi), mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak (HMK’nın 343. maddesi) ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamen ödemek (HMK’nın 344. maddesi) suretiyle, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere; reddedilen miktar yönünden ise istinaf kesinlik sınırının altında kalması sebebiyle kesin olarak verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim