Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/738 E. 2022/2320 K. 15.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :

DAVA : Ticari Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan Davalar (İstirdat)
DAVA TARİHİ : 21/03/2022
KARAR TARİHİ : 15/09/2022

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan Davalar (İstirdat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili Mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesi ile; Davalı … San Tic Ltd Şti’nin müvekkil şirketçe keşide edilmiş olan, muhattabı … bank ….. Şubesi , … numaralı, 60.000,00 TL meblağlı çeki haksız şekilde elinde bulundurduğunu, davalı ile müvekkil şirket arasında herhangi bir ticari ilişki mevcut olmadığı gibi söz konusu çekin nasıl ele geçirildiğine ilişkin bir bilgilerinin de bulunmadığını, dava konusu çekin, … isimli kişiye verilmiş, ancak davalı taraf hem müvekkil şirket hem de …. aleyhine Diyarbakır (kapatılan) 3. İcra Müdürülüğü’nün ….. E. Sayılı takip dosyasıyla icra takibi başlatıldığını, müvekkil şirket yetkililerinin, lehtar ….. ile görüştüklerinde bu şahsın çeki kaybettiğini ifade ettiğini, takip konusu çekteki ciro silsilesinin kopuk olması ve müvekkil şirkettin borçlu olmaması sebebiyle takibe itiraz edildiğini, Diyarbakır 1. İcra Hukuk Mahkemesinin E:… ve …. K. Sayılı kararla takibin müvekkil şirket yönünden iptaline karar verildiğini ve bu kararın kesinleştiğini, çek suretinin halen icra kasada olduğunu, çek üzerindeki ciro silsilesi kopuk olup, alacaklının bu kopuk ciro silsilesine dayanarak müvekkil aleyhine takip yapmasının mümkün olmadığını, zira takip alacaklısının haklı hamil olmadığını, kambiyo senetleriyle ilgili hak sahipliğini ispat külfeti hakkındaki TTK’nun 598 ve 702 maddelerinde “senedi elinde bulunduranın kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılacağı” öngörüldüğünü, ancak takip konusu çekin …. namına keşide edildiği halde lehtar olarak görünen ….’nın cirosunun çek arkasında bulunmadığını, davalının, bu çeki ne şekilde ele geçirdiği kendilerince bilinmediğini, anılan Mahkeme kararıyla, davalının takip konusu çeki haksız olarak elinde bulundurduğu ve haklı hamil olmadığının kesinleştiğini, müvekkil şirketin, davalı tarafa borçlu olmadığını, davalı tarafın takip konusu çeki haksız olarak ele geçirdiğini belirtmiş, bu nedenle muhatabı ….bank …. Şubesi olan, … numaralı, 60.000,00 meblağlı çekin davalıdan istirdadı ile davacı müvekkile verilmesine karar verilmesini Mahkememizden talep edilmiştir.
DELİLLER : Dava dilekçesi, Diyarbakır İcra Dairesinin … Esas sayılı icra takip dosyası, çek sureti, vs….
GEREKÇE :
Dava, 6102 Sayılı TTK m. 792 uyarınca açılan çek istirdatı istemine ilişkindir.
Dava dilekçesinde davacı şirketçe keşide edilmiş, muhatabı …. bank ….. Şubesi, … numaralı, 60.000,00 TL meblağlı çekin haksız şekilde elinde bulundurduğu ileri sürülen davalıdan isitrdatı talep edilmiş olup, çekin örneğinin incelenmesinde çekin lehtarının dava dışı …. olduğu görülmüştür.
Diyarbakır 1. İcra Hukuk Mahkemesinin …. E. …. K. sayılı dosyasında, davacı şirket ve dava dışı …. aleyhine yapılan Diyarbakır 3. İcra Müdürlüğü’nün …. sayılı icra takip dosyasında takibin iptaline karar verildiği, mahkeme gerekçesinde çekin emre yazılı düzenlenmesine rağmen lehtar dava dışı ….’nın cirosunun bulunmadığı, ciro silsilesinin kopuk olduğu, davalı …..San.Tic.Ltd.Şti.’nin takibe hak ve yetkisinin bulunmadığı anlaşılmıştır.
6102 sayılı TTK’nın 792. maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790’ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” şeklinde bir düzenlemeye yer verilmiştir. Bu düzenleme uyarınca rıza hilafına elden çıktığı ileri sürülen çekin istirdatına karar verilebilmesi için davacının dava konusu yaptığı çekin yetkili hamili olduğunu kanıtlaması yanında, çeki elinde bulunduran yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap ettiğini ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğunu ispat etmesi gereklidir. Bu durum karşısında davada ispat yükü çekin istirdatına karar verilmesini talep eden davacıya ait olup aksinin kabulü kıymetli evrakın mücerretlik ilkesini ortadan kaldırır. ( bu yönde Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2019/1464 E. 2019/3080 K. sayılı ilamı.)
Somut uyuşmazlıkta, çekin lehtarının dava dışı ….olduğu, davacı keşideci şirketin yukarda yapılan açıklamalardan da anlaşılacağı üzere davacının dava konusu yaptığı çekin yetkili hamili olmadığı, ciro zinciri kopukluğundan önce yetkili hamilin dava dışı …. olduğunun anlaşıldığı, ciro zinciri kopmadan önce dava dışı ….’dan çekin tekrar keşideciye döndüğüne yönelik bir ispatın da bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-DAVANIN REDDİNE,
2-Davacının toplamda 1.105,35 TL harç yatırdığı anlaşıldığından peşin harcın mahsubu ile bakiye kalan 1.024,65 TL harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Dosyada mevcut gider avansının bakiye kalan kısmının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki (2) haftalık süre içerisinde (HMK’nın 345. maddesi), mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak (HMK’nın 343. maddesi) ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamen ödemek (HMK’nın 344. maddesi) suretiyle, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim