Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/727 E. 2023/745 K. 18.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Tazminat (Kara Taşımacılığı Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 01/06/2022
KARAR TARİHİ : 18/09/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Kara Taşımacılığı Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin yukarıda yazılı adreste konteyner üretimi yaptığını, … tarihinde davalı …ile …ilinden …iline götürülmek üzere kara taşımacılığı hususunda anlaştıklarını, müvekkili şirketin davalı tarafa ait iki araca sağlam ve bitmiş konteynerleri yüklediğini ve bu aracın şoförleri tarafından sevk irsaliyeleri de imzalanarak müvekkilinin iş yerinden çıkıp, taşıma sözleşmesinde belirtilen alıcıya teslim edilmek üzere yola çıktıklarını, davalı tarafa ait …plakalı ve …plaka sayılı araçların …tarihinde …ilinden …iline doğru giderken …kilometrede bulunan ve yüksekliğinin …metre olup kamyonların gabarilerinin yüksek olması sebebiyle girmemesi gerektiği belirtilen tünele girmeye çalışmasıyla maddi hasarlı tek taraflı trafik kazası gerçekleştiğini, davalı tarafın taşıdığı konteynerlerin kullanılamaz hale geldiğini ve bu konteynerlerın çok ciddi zararlar gördüğünü, zararın tazmini için yapılan arabuluculuk görüşmesine rağmen anlaşma sağlanamadığını, davanın kabulünü, davalı tarafın mal kaçırma girişiminde olduğu ve hakkında yapılacak resmi işlemleri sonuçsuz bırakmaya çalışmalarının bulunması sebebiyle davalı adına kayıtlı olan …, …plaka sayılı araçlara teminatsız olarak ihtiyati haciz konulmasını, davalı tarafın taşıma işi nedeniyle taşımasını üstlendiği konteynerleri hasara uğratması sebebiyle fazlaya ilişkin tüm dava ve talep hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik …TL maddi tazminatın ticari avans faizi ile birlikte davalı taraftan tahsilini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER:
1-Arabuluculuk tutanağı, trafik tescil kayıtları,
2-Bilirkişi heyetinin bila tarihli ve …tarihli raporları.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, taşıma sözleşmesinden kaynaklanan maddi tazminat davasıdır.
TTK’nın Taşıyıcının sorumluluğunu düzenleyen maddelerinin incelenmesinde;
“Zıya veya hasar ile gecikmeden doğan zarardan sorumluluk” başlıklı 875. maddesinde; “Taşıyıcı, eşyanın taşınmak üzere teslim alınmasından teslim edilmesine kadar geçecek süre içinde, eşyanın zıyaından, hasarından veya teslimindeki gecikmeden doğan zararlardan sorumludur.” ,
“Taşıyıcının özeni” başlıklı 876. maddesinde; “Zıya, hasar ve gecikme, taşıyıcının en yüksek özeni göstermesine rağmen kaçınamayacağı ve sonuçlarını önleyemeyeceği sebeplerden meydana gelmişse, taşıyıcı sorumluluktan kurtulur.” ,
“Araç arızası ve kiraya verenin kusuru” başlıklı 877. maddesinde; ” Taşıyıcı, taşıma aracındaki arızaya, taşıtı kiraladığı kişinin onun temsilcilerinin veya çalışanlarının kusuruna dayanarak sorumluluktan kurtulamaz.” ,
“Yardımcıların kusuru” başlıklı 879. maddesinde; “Taşıyıcı;
a) Kendi adamlarının,
b)Taşımanın yerine getirilmesi için yararlandığı kişilerin, görevlerini yerine getirmeleri sırasındaki fiil ve ihmallerinden, kendi fiil ve ihmali gibi sorumludur.” ,
“Tazminatta Esas Alınacak Değer” başlıklı 880. maddesinde; “(1)Taşıyıcı, eşyanın tamamen veya kısmen zıyaından dolayı tazminat ödemekle sorumlu tutulduğunda, bu tazminat, eşyanın taşınmak üzere teslim alındığı yer ve zamandaki değerine göre hesaplanır.
(2) Eşyanın hasara uğraması hâlinde, onun taşınmak üzere teslim alındığı yer ve zamandaki hasarsız değeri ile hasarlı değeri arasındaki fark tazmin edilir. Zararı azaltmak ve gidermek için yapılacak harcamaların birinci cümleye göre saptanacak değer farkını karşıladığı karine olarak kabul edilir.
(3) Eşyanın değeri piyasa fiyatına göre, bu yoksa aynı tür ve nitelikteki malların cari değerine göre tayin edilir. Eşya, taşımak üzere teslimden hemen önce satılmışsa, satıcının faturasında taşıma giderleri mahsup edilerek gösterilen satış bedelinin piyasa fiyatı olduğu varsayılır.” düzenlemeleri yer almaktadır.
Aynı kanunun 882. maddesinde; “Gönderinin tamamının zıyaı veya hasarı hâlinde, 880 ve 881 inci maddeler uyarınca ödenecek tazminat, gönderinin net olmayan ağırlığının her bir kilogramı için 8,33 Özel Çekme Hakkını karşılayan tutar ile sınırlıdır” denilmek suretiyle taşıyıcının sorumluluğunun sınırları belirtilmiş, yine aynı kanunun 886. maddesinde; “Zarara, kasten veya pervasızca bir davranışla ve böyle bir zararın meydana gelmesi ihtimalinin bilinciyle işlenmiş bir fiilinin veya ihmalinin sebebiyet verdiği ispat edilen taşıyıcı veya 879 uncu maddede belirtilen kişiler, bu Kısımda öngörülen sorumluluktan kurtulma hâllerinden ve sorumluluk sınırlamalarından yararlanamaz” hükmüyle taşıyıcının hangi hallerde sorumluluğu sınırlama hakkını kaybedeceği belirlenmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden; …Adet …birleşimli konteynerin …tarihli …ve …numaralı sevk irsaliyeleri ile …plakalı tır sürücüsü …ile …plakalı tır sürücüsü …e teslim edildiği, Depin Bölge Trafik Denetleme İstasyon Amirliğinin tuttuğu Maddi hasarlı trafik kazası tutanaklarına göre; …saat … da …plakalı tır sürücüsü …ve …saat …da …plakalı tır sürücüsü …’in …tüneli girişinde taşıdıkları konteynerların üst kısımlarını tünelin üst kısmına takmak suretiyle kaza yaptıkları, konteynerlarda hasar oluştuğu, sürücülerin 2918 sayılı KTK’nun 47/1-c (Trafik işaret levhaları ile gösterilen hususlara uymamak) kuralını ihlal etmek suretiyle kusurlu oldukları, yine rapor ve resimlerden anlaşıldığı üzere Tünel girişindeki levhada tünel içi yüksekliğin …metre olduğu açıkça belirtilirken, sürücülerin polis memurları ile yaptıkları ölçümde römorkların yükü ile beraber yüksekliği …m. ve …m. olarak ölçüldüğü, konteynerlerin …TL + KDV fiyatla satıldığının beyan edildiği görülmüştür.
Davacı ve araç sürücüleri tarafından düzenlenen Hasarlı Mal İade Teslim Tutanağında;
“…tarihinde …Ltd. Şti. Tarafından
…İnşaat adına imal edilen …Birleşimli Konteynerler …
istikametinde …’a ait olan nakliye firması tarafından yol sorumlulukları alınıp,
şoförü …olan …Plakalı tır ile şoförü …olan …
Plakalı tırlar sırasıyla …ve …sevk irsaliye no’lu evraklarla yola çıkarılmıştır.
…m ebatlı birleşimli konteynırları taşıyan …adet tır, sürücü kaynaklı gabari sınır
ihlallerinden dolayı kaza yapmıştır. Bu kaza sonucu …Ltd.
Şti.’ye ait konteynerler kullanılamaz duruma gelip firma maddi zarara uğramıştır. Bu
konteynerler …tarihinde …Ltd. Şti.’ye kullanılamaz
halde nakliye firması tarafından teslim edilmiştir.” tespitlerinin yapıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce bilirkişi heyeti olarak atanan ilk heyetin sunduğu bilirkişi raporunda; sovtaj bedelinin tespitinin, hasar görmüş konteynerlerin yerinde incelenmesi ile mümkün olacağı, mümkünse Sigorta hasar biriminden uzman bilirkişinin heyete eklenip yerinde inceleme ile veya teklif alma yolu ile sovtaj bedel tespitinin yapılmasının gerektiği yönündeki tespitlere binaen davacı vekilinden “Bilirkişi raporunda belirtilen konteynerlerin nerede olduğu ve hurda olarak ne şekilde değerlendirildiği” hususu açıklattırılmış, davacı vekilinin, dava konusu edilen konteynerlerin olay tarihinde hurda olarak kaldırıldığı ve daha sonra malzemeler hurda hale geldiği için kullanılamaz hale geldiği, hurda olan bu malzemelerin daha sonra hurda olarak satıldığı ve davacının elinde olmadığı beyanına binaen keşif yapılamamış, teklif alma yoluyla hesap yapılması yoluna gidilmiştir.
Davacı vekili tarafından sunulan …tarihli teklif formu tetkiki neticesinde;
-Konteynerlerin bedelinin KDV hariç …-TL, KDV dahil …-TL olduğu
,

Konteynerlerin nakliye bedelinin KDV hariç …-TL, KDV dahil …-TL olduğu
,
-İşçi Konaklama, Yol, Yemek, Vinç bedelinin …-TL olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce yapılan değerlendirmede; taşıyıcının taşıdığı yük için yükleme yapıldıktan sonra yüksek özen göstermesi gerektiği, gerek yüklemenin doğruluğunu, gerek yol güvenliğini, gerek ölçülerini yükleme yapıldıktan sonra tek tek kontrol etmeden, güvenli taşıma şartlarını yerine getirmeden yola çıkmaması gerektiği, dolayısıyla 2 tır sürücüsünün de yola çıkmadan önce araçlarının Gabari ölçülerini ( yüklü ağırlığını ve yüksekliğini ) kontrol etmediğinin ve yüksekliğini bilmeden tünele girdikleri sonucuna varıldığı, bu durumun pervasızca hareket olmakla gerçek zararın tazmininin gerektiği, dolayısıyla davalı tarafça uygulanması gerektiği iddia edilen sınırlı sorumluluk rejiminin somut olayda uygulanamayacağı, bilirkişi heyetinin …tarihli raporu içeriğinden anlaşıldığı üzere, …adet konteynerlerde oluşan hasarın boyutu dikkate alınarak yapılan değerlendirmeler neticesinde,
onarımının ekonomik olmayacağı, aracın olay tarihindeki piyasa rayiç bedelinden hurda (sovtaj)
değeri düşüldükten sonra kalan bedelin reel zararı yansıtacağı, dava konusu iki adet …ebatlarında birleşimli konteynerlerin birim bedeli KDV hariç
…-TL X …adet = …-TL, konteynerlerin iki farklı çekici ile KDV hariç …-TL
nakliye bedelinin ise …olay tarihi itibariyle yerinde olduğu sonucuna varıldığı, Mahkememizce verilen görevlendirmeye istinaden yazılı
teklif çalışmalarının bilirkişi tarafından yapıldığının anlaşıldığı, iki farklı firmadan
fiyat alındığının görüldüğü ve buna göre;
-…ilinde bulunan …Tic. A.Ş. firması tarafından; “Söz
konusu konteynerlerin bir çok özel ölçülü parçadan müteşekkil olduğu, mevcut haliyle ikinci el
olarak değerlendirilmesinin stok, sevkiyat, v.b. maliyetler düşünüldüğünde ekonomik olmadığı,
dolayısıyla hurda olarak değerlendirilebileceği, bu itibarla söz konusu iki adet Konteynerin hurda
bedelinin …tarihinde yaklaşık …-TL civarında olabileceği,”

-…ilinde bulunan …A.Ş. firması tarafından; “Konteynır
resimleri tetkiki neticesinde söz konusu konteynerlerin mevcut hasarlı halinin onarımının
ekonomik olmadığı hurda olarak değerlendirilebileceği, söz konusu iki adet konteynırın hurda
bedelinin …tarihinde yaklaşık …-TL civarında olabileceğinin” belirtildiği anlaşılmıştır.
Davalı vekilinin dosyada mübrez …tarihli raporuna yönelik itirazları haksız ve dayanaksız görülmekle itibar edilmemiş, dosyada mübrez anılan rapor denetime elverişli, açık ve anlaşılır olarak değerlendirilmekle hükme esas alınmıştır.

Neticeten, dava konusu hasar gören iki adet konteynerin ortalama sovtaj (hasarlı) bedelinin …
olay tarihi itibariyle ortalama …-₺ civarında olduğu, konteynerlerin …olay tarihi itibariyle hasardan önceki piyasa rayiç
bedelinden hurda (sovtaj) değeri düşüldükten sonra kalan bedelin reel zararı yansıtacağı,
…adet konteynerin …olay tarihinde bedelinin KDV hariç …-₺, yazılı
alınan tekliflere istinaden hurda (sovtaj) değerinin ise ortalama …-₺ olduğu,
Konteynerlerde meydana gelen hasara ilişkin davacının reel zarar bedelinin olay tarihi
itibariyle KDV hariç …-₺ – …-₺ = …-₺ olduğu anlaşılmakla, eldeki davanın kısmi dava olduğu, davalının dava açılmadan önce temerrüde düşüldüğüne dair bilgi ve belge dosya kapsamında görülememekle davacı tarafın talep sonucundan …TL’sinin dava tarihi olan …tarihinden itibaren, …TL’sinin ıslah tarihi olan …tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulü ile; …TL maddi tazminatın …TL’sinin dava tarihi olan …tarihinden itibaren, …TL’sinin ıslah tarihi olan …tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken …TL harçtan peşin alınan kısmın mahsubu ile bakiye …TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,

3-Davacı tarafın ödediği …TL başvurma harcı, …TL peşin harç ve ıslah harcı toplamı, …TL vekalet harcı, bilirkişi ücreti, posta ve tebligat gideri toplamı olan …TL olmak üzere toplam …TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,

4- Davacı taraf davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen …TL vekalet ücretinin davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine,
5- 6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen iki taraf için iki saatlik ücret tutarı karşılığı olan …-TL arabulucu ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
6- HMK.’nın 333. maddesi ve HMKY’nin 47. maddesi gereğince gider avansının kullanılmayan kısmının yazı işleri müdürü tarafından ilgilisi hesap numarası bildirilmiş ise hesabına aktarılmasına, aksi halde masrafın gider avansından karşılanmak suretiyle PTT vasıtasıyla adreste ödemeli olarak gönderilerek iadesinin sağlanmasına,
7-Teminatın iadesi hususunun karar kesinleştikten itibaren 1 ay sonra değerlendirilmeye alınmasına,
Dair; davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.

Katip Hakim