Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ :

DAVALI :
VEKİLLERİ :

DAVA : Sigorta (Ziraat Sigortası Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 31/05/2022
KARAR TARİHİ : 20/06/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Sigorta (Ziraat Sigortası Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … A.Ş tarafından Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası poliçesi ile teminat altına alınan …/…/…. köyünde bulunan müvekkiline ait tarlaya ekilen arpa ürünün kuraklığa bağlı olarak hasar gördüğünü, tarsim ekipleri tarafından arpa ürün için tazminata esas verim kaybının %51,95 olduğunun tespit edildiğini, …. ilçe hasar tespit komisyonu tarafından buğday ürünü için %77,66 hasar oranı tespit edildiğini, sigortalı olan müvekkilinin uğramış olduğu kuraklık hasar oranının hatalı belirlenmesi sebebiyle davalı şirkete başvurulduğunu ancak talep ettikleri hasarın ödenmediğini, şimdilik 100 TL ürün hasar farkının ….. tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsilini, vekalet ücreti ile yargılama giderlerinin ve masrafların karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı çiftçilerin, özlük ürün ve arazi bilgileri dikkate alınarak teminat altına alındığını, Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortasında, köyün eşik verim değeri, köyün ortalama veriminin yüzde 70’i alınarak belirlenmekte olup Köyün ortalama verimi, ürün bazında TÜİK tarafından ilan edilen son 7 yıldaki en yüksek 5 yılın ortalaması temel alınarak hesaplanan verimi ifade ettiğini, Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları B.3. maddesi uyarınca verim tespitleri Tarım Sigortaları Havuzu tarafından belirlenen referans parsellerde gerçekleştirildiğini, ekspertiz çalışmaları, sulanmayan, kuru tarım yapılan referans parsellerde gözlem ve verim tespiti yapılarak köy bazında yürütülmekte ve bu çalışmalar ile inceleme yapılan köyde üretilen, poliçeye konu üründeki gerçekleşmiş ortalama verimi bulunmakta olduğunu, yapılan işlemlerde hiçbir hata bulunmadığını, davacının talebi poliçe teminatı dışında kazanç sağlayarak sebepsiz zenginleşmeye yönelik olduğunu, parsele özgü verim düşüşlerinin poliçe teminatı dışında olduğu poliçenin açık hükmü olduğunu, haksız davanın reddini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava, Davacının, sigortalı ürünlerinde kuraklıktan kaynaklı zarar oluşup oluşmadığı,oluştu ise bu zarardan davalının sorumluluğunun bulunup bulunmadığı hususlarına ilişkindir.
Bismil İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü,Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Türkiye İstatistik Kurumun, Bismil İlçe Ziraat Odası Başkanlığı ve Tarsim AŞ Genel Müdürlüğüne yazılan müzekkerelere cevap verildiği ilgili evrakların dosya arasına alınmış olduğu görülmüştür.
Diyarbakır İli Bismil İlçesi … … Köyü Arpa üretimine ilişkin köy ortalama veriminin davalı TARSİM tarafından atanan eksper tarafından usulüne uygun tespit edilip edilmediği, dosya kapsamına uygun, taraf iddia ve savunmalarını karşılar vaziyette, ilgili mevzuat ve genel şartlar ile köy bazlı kuraklık verim sigorta poliçesi kapsamında değerlendirme yapılarak davacının tazminat alacağı bulunup bulunmadığı, bulunuyor ise miktarı hususunda denetime elverişli, ayrıntılı ve gerekçeli rapor tanzim edilmesi istenmiştir. Bilirkişi heyetinden alınan ……. tarihli raporda özetle; “..geçerli olan Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartlar ile Tarife ve Talimatlarında, Teminat altındaki Risk kaynaklı tazminatın hangi şartlarda nasıl hakkedileceği ve tazminatın hesaplanmasında kullanılmakta olan Köyün eşik verim değeri ve bu değerin hesaplanmasında esas alınan köy ortalama verim değerlerinin tespitinin nasıl yapılacağını belirlenmiş olup, sigortalanan ürün için … İlçesi- …. köyünde Köy ortalama verimin 111 kg/da, Köyün eşik verim değerinin 231 kg/da, ürün birim fiyatının 1,70 TL/kg. olduğu ve tazminat hesabında, köyün gerçekleşen verim ortalaması ile köyün eşik verim değeri arasındaki fark’ın baz alınacağını; …. köyünün 2021 yılında gerçekleşen verim ortalaması, köyün eşik verim değeri(231 kg/da) altında olması hâlinde aradaki fark karşılığı kadar tazminat hesaplaması yapılabileceğini, 2021 yılında Bismil İlçesi … köyünde Arpa ürünü için köyün ortalama verim değeri 330 kg/da,2021 yılında . İlçesi … köyünde Arpa ürünü için köyün eşik verim değeri 231 kg/da (330 x 0.7 = 231 kg/da) Ürün fiyatı 1,70 TL/kg olarak belirlenmiştir. 2021 yılında Bismil İlçesi … köyünde Arpa ürünü için gerçekleşen verim ortalaması 111 kg/da. olarak gerçekleşmiştir. Bu durumda Tazminata esas verim kaybı 120 kg/da(231-111=120), Poliçe no: …., taşınmazın ada parsel numarası: 0/37, Taşınmazın alanı (da) 100,000, Ürün için tazminat miktarı(TL) 120 x 1,70x 100,000 = 20.400 TL; hakedilen tazminat (TL) 20.400TL şeklinde olması gerekmekte olduğunu; TARSİM tarafından … no’lu poliçe için ödendiğ beyan edilmiş olan tazminat miktarının … tarihinde 1.335,18TLnin prim borcuna mahsup edildikten sonra 19.062,78TL ödendiğini, dolayısıyla toplam (1.335,18+19.062,78) 20.397,96TL,tazminat hesaplandığı, hakedilen tazminat miktarı 20.400,00TL olarak bulunduğundan, Davacı ….’a hasar tazminatı ödemesi yapılmış ise başka bir tazminat hakkı doğmadığı…” şeklinde olduğu anlaşılmıştır.
5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu’nun 12’nci maddesine istinaden, Cumhurbaşkanı kararı ile kapsama alınan risklerin, Çiftçi Kayıt Sistemine (ÇKS) kayıtlı kuru tarım alanlarında üretimi yapılan buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale, nohut, kırmızı mercimek ve yeşil mercimek ürünleri ile bu ürünlerin sertifikalı tohumluk ürünlerinde köy genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Tarım Sigortaları Havuzu verileri esas alınarak tespit edilen köyün eşik verim değerine kadar teminat altına alır. Sigortalının poliçede belirtilen parseline özgü verim kayıp talepleri dikkate alınmaz. Bu genel şartların uygulanmasında, “Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Tarife ve Talimatları “ dikkate alınır
Teminatların Tanımlandığı A.3.2 bölümünde; 1/ç) Kuraklık Teminatı: Kuru tarım alanlarında yetiştiriciliği yapılan teminat kapsamındaki ürünlerin vejetasyon dönemlerinde bitki gelişimini etkileyecek düzeyde tarımsal kuraklığın neden olduğu verim kaybını,(2) Bu tanımlar, teminatların genel açıklaması olup, tazminat hesabında Tarım Sigortaları Havuzu eksperinin referans parsellerde belirlediği verim esas alınır. Tarım Sigortalan Havuzu adına görevlendirilen eksperlerin yaptığı tespitler dışında yapılacak verim tespitleri dikkate alınmaz. Şeklinde hükümlerin yet aldığı anlaşılmaktadır.
Yürürlükteki mevzuat gereği, Devlet Destekli Tarım Sigortaları Sistemi uygulamalarında, tazminata esas risk inceleme ve hasar tespit işlemleri sadece Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) eksperleri tarafından yürütülebilmektedir. Devlet Destekli Tarım Sigortaları Sistemi uygulamalarındaki hasar tespiti işlemlerinde, Tarım ve Orman Bakanlığı İl ve İlçe Müdürlükleri ya da başka kurumlar tespit ya da değerlendirme faaliyetinde bulunmamaktadır. Devlet Destekli İlçe Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartlarının A.3.2 maddesinin 2. Fıkrası hükmü gereği Tarım Sigortaları Havuzu adına görevlendirilen eksperlerin yaptığı tespitler dışında yapılacak verim tespitleri dikkate alınmamaktadır.
Davacı/sigortalı …….., … İli .. İlçesi …. Köyü sınırlarında bulunan, 0 ada … parselde …. da. alanda ekili Ramata çeşidi Arpa bitkisini …-… tarihleri arasını kapsayacak bir şekilde, … tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe giren Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartlar ile Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Tarife ve Talimatları hükümlerine göre tanzim edilmiş ve taraflarca imzalanmış olan …. numaralı poliçe ile kuraklık, don, sıcak rüzgar, sıcak hava dalgası, aşırı nem, aşırı yağış risklerine karşı, kuru tarım alanları için yapılabilen Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası ile sigortalatmış olduğu, tarafların imzalamış olduğu poliçede; sigortalanan ürün için Köy ortalama verimin 330 kg/da, Köy eşik verim değerinin 231 kg/da, ürün birim fiyatının 1,70 TL/kg, arazi yüksekliği 501-750 metre, ekim tarihinin 15.11.2020, hasat tarihlerinin 28.07.2021 olduğu anlaşılmaktadır.
Yargıtay 11. H.D. 2020/2062 E. 2021/5307 K. 22.06.2021 tarihli kararında da açıklandığı üzere, belirtilen poliçe özel ve sigorta genel şartları hükümlerinin açıklığı ve tarafları bağlayıcılığı karşısında, tarım sigortaları havuz eksperlerince gerçekleştirilen referans parsel belirlenmesine ve bu parsellerdeki 2021yılı hasat döneminde gerçekleşen verim ortalamasının saptanmasına yönelik işlemlerde bir hatanın bulunmadığı alınan bilirkişi raporu ile de poliçelerde hesaplamanın nasıl yapılacağına dair yer verilen tabloların açıklandığı, dava konusu olaya ilişkin ikincil mevzuat hükümlerine yer verildiği, davacının her bir parsel için talep edebileceği tazminat tutarının ayrı ayrı denetime elverişli, açık ve anlaşılır şekilde hesaplandığı görülmekle bilirkişi raporu hükme esas alınmış, davalı yanın talep ettiği tazminat poliçe şartlarına aykırı olduğu görülmekle davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın reddine,
2-492 sayılı Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 179,90 TL maktu karar ve ilâm harcından peşin olarak alınan 80,70 TL harcın MAHSUBUNA, bakiye 99,20 TL harcın davacıdan tahsili ile Hazineye GELİR KAYDINA,
3- Yargılama esnasında yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
4- Davalı tarafından 11,50TL vekalet harcından oluşan yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5- Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesi m. 13/2 hükmüne göre reddedilen tutarı geçmeyecek şekilde hesaplanan 100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
6- Taraflarca yatırılan gider/delil avansından arta kısmın 6100 sayılı HMK’nın m. 333, HMK Yönetmeliğinin m. 207/1 ve HMK Gider Avansı Tarifesinin m. 5 hükümleri uyarınca ilgilisine İADESİNE,
7- Diyarbakır Arabuluculuk Bürosunun 2022/522 büro dosya ve 2022/52382 arabuluculuk numaralı dosyasında dava şartı olan zorunlu arabuluculuk masrafı olarak yapılan 1.560,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınarak Hazineye GELİR KAYDINA,
Dair davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karara karşı, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun İstinafa ilişkin hükümleri doğrultusunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki (2) haftalık süre içerisinde (HMK’nın 345. maddesi), mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak (HMK’nın 343. maddesi) ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamen ödemek (HMK’nın 344. maddesi) suretiyle, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim