Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/04/2022
KARAR TARİHİ : 08/05/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı firma ile aralarında havalandırma malzemeleri hususunda yapmış oldukları anlaşma gereği davalı firmaya gönderilecek olan malzemelerin toplam bedeli olan … TL ücretin … TL kısmını … tarihinde davalı firmanın adına kayıtlı bulunan …. numaralı hesabına yatırdığını, kendisinin sözleşme şartlarını yerine getirdiğini, ancak davalının sözleşmede adı geçen mallar yerine ayıplı mallar gönderdiğini, ayıplı gelen malların iadesi için kargo şirketine verdiğini ve derhal davalı firmaya ihtar çektiğini, davalının geç ve niteliksiz gönderdiği mallar nedeni ile zarara uğradığını, davalı firmaya hem ödemiş olduğu .. TL miktarın karşılığını alamadığından kaynaklı uğradığı zararı hem de …. seri numaralı ve …. ödeme tarihli … TL çekin davalı firmanın elinde olması sebebi ile yaklaşan ödeme tarihi de dikkate alınarak uğrayacağı zarardan dolayı işbu davayı açma zaruretinin hasıl olduğunu, öncelikle ve ivedilikle dava konusu … seri numaralı ve … ödeme tarihli çekin, teminatsız veya mahkememizce uygun görülecek bir teminat mukabilinde ve iş bu dosya kapsamında yapılacak yargılama neticesi verilecek mahkeme kararının kesinleşmesine kadar, dava konusu senedin ödenmesini engeller mahiyette ve muhtemel icra takiplerinin durdurulması amacıyla İhtiyat-i Tedbir Kararı Verilerek Ödenmesinin Durdurulmasına, davalı aleyhine açtıkları Menfi Tespit Davasının Kabulüne; Sözleşme dolayısıyla belirlenen yükümlülüklerinin davalı şirket tarafından kasten ve hiçbir surette yerine getirilmemiş olması sebebiyle, davalı şirket lehine keşide edilen çek karşılığında davalı şirkete herhangi bir Borcunun Olmadığının Tespitine; Davalı firmaya peşin olarak gönderilen … TL’lik ödemenin ticari faizi ile birlikte istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Usule ilişkin olarak arabuluculuk şartının yerine getirilmediğini, müvekkili ile davacı firma arasında yapılan ticari işe ilişkin müvekkilin ekte sunulu teklif formunu davacı yana ilettiğini ve bu teklif formu sonucu, her iki tarafın şartlarda mutabık kaldıklarını, bunun üzerine vekil eden şirketin, teklif formunda belirtilen şart ve hususlar çerçevesinde ürünleri eksiksiz ve ayıpsız bir şekilde davacı firmaya gönderdiğini, ürünlerin, davacının istediği şekilde ve kalitede imal edildiğini, teklif formunda yer alan ürünler haricinde bir ürün gönderilmediğini, bu bağlamda sözleşme dışı mal ve malzemelerin gönderildiği iddiasının hiçbir geçerliliği bulunmadığını, söz konusu ürünlerin zamanında teslim edildiğini, geç teslim edilme durumunun da mevzu bahis olmadığını, öte yandan müvekkilince yapılan bahse konu ticari işin, faturalandırılıp davalı şirkete gönderildiğini, davacı şirketin, gelen faturaya karşı herhangi bir itirazda bulunmaksızın fatura içeriğini kabul ettiğini, davacı şirketçe müvekkil tarafından tanzim edilen faturaya karşı 8 gün içinde herhangi bir itirazın ileri sürülmediğini, bunun yapılan işin kabulü anlamını taşıdığını, bu hususla ilgili tarafların ticari defterleri üzerinde inceleme yapılmasını talep ettiklerini, müvekkili şirketin, üzerine düşen tüm sorumlulukları eksiksiz ve zamanında yerine getirdiğini, gönderilen ürünlerde herhangi bir ayıp söz konusu olmadığını, mezkur ürünlerin, mutabık kalınan ürünlerden ibaret olup farklı bir ürün veya malzemenin gönderilmesi yönündeki iddiasının kabulünün mümkün olmayacağını, neticeden vekil edene yüklenecek herhangi bir kusur veya hata bulunmadığını, ürünler üzerinde yapılacak bilirkişi incelemesi ile de haklılıklarının sübuta ereceğine kuşku olmadığını, neticeten davanın reddini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER:
1-Taraflara ait ba-bs formları,
2-Bilirkişi heyetinin … tarihli raporu.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, ayıplı ve geç ifa iddiası nedeniyle ödenen bedelin istirdadı ve bu nedenle verilen çek hakkında menfi tespit ve akabinde çekin tahsili üzerine çek bedelinin istirdadı davasıdır.
Tarafların ticari defter ve kayıtları hakkında, bilirkişi heyetinin … tarihli raporu ışığında Mahkememizce yapılan değerlendirmede;
Davalının; 2022 yılı defterleri olduğu için henüz kapanış tasdikinin yapılmadığı, açılış tasdiklerine göre davalının defterlerinin VUK ve TTK ilgili hükümlerine göre defterlerinin tasdiklerini zamanında yaptırdığının belirlendiği ve HMK 222 maddesi gereği defterlerinin sahibi lehine delil olarak kullanılabileceği değerlendirilmiştir.
Davacının; 2022 yılı defterleri olduğu için henüz kapanış tasdikinin yapılmadığı, açılış tasdiklerine göre davacının defterlerinin VUK ve TTK ilgili hükümlerine göre defterlerinin tasdiklerini zamanında yaptırdığının belirlendiği ve HMK 222 maddesi gereği defterlerinin sahibi lehine delil olarak kullanılabileceği değerlendirilmiştir.
Davalının ticari defterlerinin incelenmesinde; davacının davalıya verdiği .. TL bedelin … tarihinde kayıtlı olduğu, davalı tarafından dava konusu olan …. TL tutarlı faturanın da 10.02.2022 tarihinde e-arşiv fatura olarak ……. Ve Tic. Ltd. Şti. Adına kesildiği ve kayıtlarına Üç Canlar Ltd. Şti. Cari hesabı altında alındığı belirlenmiştir. Davalı defterlerinde davacının verdiği ve davalı tarafından Kuveyt Türk Bankası çekinin tahsil edildiği bilgisinin yer almadığı görülmektedir.
Davacının defterlerinde davalı …. Ltd. Şti.’ne ait bilgiler araştırılmış ve ….’ndan yapılan ödeme bilgilerinde …. tarihli kayıtta .. şirketine …. tarihinde yapılan … TL tutarlı havale bilgisinin kaydedildiği, … tarihli kayıtta ise .. tarih ve … nolu EMK çek ödemesi kaydının yapıldığı görülmüştür.
EMK şirketinin cari hesabının ise “….” numaralı hesapta tutulduğu ve …. tarihinde EMK’ya ait …. tarihli …. nolu faturanın .. TL olarak kaydedildiği ve .. TL ödeme yapıldığı, .. TL bakiye kaldığı görülmüştür.
Taraflara ait Vergi Dairesi kayıtlarının incelenmesinde;
Diyarbakır Gökalp Vergi Dairesi Müdürlüğü tarafından gönderilen müzekkere cevabında … yılları arasına ait BA ve BS formlarının gönderildiği belirlenmiş olup, dava konusu 2022 yılı ve davacı mal/hizmet alan statüsünde olduğundan BA formu incelenmiştir. Yapılan inceleme sonucunda davalıya ait 1 adet belge ile …. TL tutarında alım gerçekleştirildiği bilgisi beyanda görülmektedir. BA-BS formlarında bildirimler KDV hariç olarak yapıldığından … x %.. = … TL KDV bedeli eklendiğinde fatura tutarı olan .. TL tutara ulaşılmaktadır.
Davalının birden fazla vergi dairesinde kaydı olduğundan … Vergi Dairesi, .. Vergi Dairesi ve .. Vergi Dairelerinden bilgiler gelmiş olup, davalının son vergi kaydı . Vergi Dairesinde .. yılına ait bu sefer satıcı olduğu için BS formunda dökümlerde …Ltd. Şti.’ne kesilen fatura bilgisi olarak …. TL tutar 1 adet belge olarak bildirimde bulunulduğu görülmüştür. Yine KDV eklendiğinde fatura tutarının … TL olduğu görülmektedir.
Davalının muavin kaydında açıklamasında … Ltd. Şti. Bilgisi yazmakta ise de bu kaydın hatalı olduğu, BS formunda ….olarak vergi dairesine verilen bildirimde doğru bilginin verildiği görülmektedir.
Neticeten Mahkememizce yapılan değerlendirmede; her iki taraf defterlerinde yapılan inceleme sonucunda tarafların kesilen faturaları defterlerine işledikleri ve Vergi Dairesine verdikleri formlarda beyan ettikleri, davalı tarafın defterlerinde gerek aldığı … TL çeki gerekse tahsil bilgisini defterine işlemediği ancak …. Bankasından verilen müzekkere cevabında çekin davalı tarafından 3. şahsa ciro edildiği ve … Bankası’nda takasta ödendiği bilgisinin verildiği anlaşılmıştır.
Dolayısıyla taraflar arasında ticari ilişki tespit edildiğinden ayıplı ve geç ifa hakkında yapılan değerlendirmede; davacı tarafından davalı tarafa keşide edilen Diyarbakır …. Noterliğinin …. tarih, …. yevmiye numaralı ihtarnamenin incelenmesinden geç ifadan bahsedilmediği, ayıplı ifa iddiasının yer aldığı, bu minvalde bilirkişi heyetinin …. tarihli raporu ışığında Mahkememizce yapılan değerlendirmede; taraflar arasında 9 kalemde 25 adet çeşitli özelliklerde ürün teslim edileceği, ürünlerin fiyatlarının ve toplam tutarının belirtildiği, ürünlerin kapasiteleri ve basınç kaybı değerlerinin belirtildiği, ürünler ile ilgili garanti ve satış şartlarının belirtildiği, dosyaya ibraz edilen teklifin sözleşme niteliğinde olduğu ancak tarih ve her iki tarafın imza ve kaşesinin bulunmadığı görülmüştür.
…. tarihli e-arşiv faturanın incelenmesinde; Kesilen faturadaki ürünlerin teklif formunda belirtilen ürünler ile aynı olduğu, toplam tutar miktarının da uygun olduğu görülmektedir.
Dosyaya ibraz edilen fotoğrafların incelenmesinde; ürünlere ait üç adet fotoğraf bulunduğu, fotoğraflarda görülen ürünlerin markasının ve özelliklerinin bulunduğu etiketlerin hiç birinin tespit edilemediği, fotoğraflardan birinde ürünlerin enerji bağlantı kutu kapaklarının açık olduğunun enerji kablolarının açıkta olduğunun görüldüğü, hatta kaç adet ürün mevcut olduğunun tespit edilmesinin dahi mümkün olmadığının makine mühendisi bilirkişi tarafından ifade edildiği, ayıplı ya da istenilenden başkaca mal gönderildiği iddiasının değerlendirilmesinde; dosya içeriğindeki bilgi ve belgelerden ürünlerin ayıplı veya istenilen özellikleri taşıyıp taşımadığının anlaşılmasının mümkün olmadığı sonucuna varılmıştır.
Ürünlerin durumlarının değerlendirilmesi için dava konusu ürünlerin bulundukları mahallinde keşif yapılarak ürünlerin teklif ve sözleşmede belirtilen özelliklere uygunluğunun ve kesilen faturada belirtilen miktarlarda olup olmadığının belirlenmesi gerektiği düşünülmüşse de; davacı vekilinin bilirkişi raporuna itiraz dilekçesinde ürünler iade edildiğinden keşif yapılma ihtimalinin bulunmadığının bildirildiği, ispat yükünün davacı tarafta olduğu, davacı tarafın keşif, tanık, yemin vs. gibi delillere dava dilekçesinde dayanmadığının anlaşıldığı, dosyada mübrez watsapp yazışmaları ve kargo iade açıklaması yazılı delil başlangıcı olarak kabul edilse de ne miktarda ürünün nasıl ayıplı olduğu hususunda tek başına ispata elverişli olmadığı, tarafların tacir olmakla basiretli bir iş insanı gibi hareket etmelerinin beklendiği, davalı tarafından bu aşamada keşif için gösterilmesi muhtemel ürünlerin dava konusu ürünler olup olmadığının bilinemeyeceği değerlendirilmekle ispatlanamayan davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken harcın mahsubu ile bakiye …. TL peşin harcın kararın kesinleşmesini müteakip talep halinde yatırana iadesine,
3-Karar kesinleştiğinde artan gider avansının yatıranlara iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin ve ödenen harçların kendi üzerinde bırakılmasına,
5- Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap edilen …. TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
6-Teminatın iadesi hususunun karar kesinleştikten itibaren 1 ay sonra değerlendirilmeye alınmasına,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun İstinafa ilişkin hükümleri doğrultusunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki (2) haftalık süre içerisinde (HMK’nın 345. maddesi), mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak (HMK’nın 343. maddesi) ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamen ödemek (HMK’nın 344. maddesi) suretiyle, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim