Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/602 E. 2023/220 K. 18.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 24/04/2022
KARAR TARİHİ : 18/04/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; …. tarihinde müvekkilinin yolcu olarak içinde bulunduğu … plaka sayılı araç … İstikametinden … istikametine seyir halindeyken şoförün direksiyon hakimiyetini kaybetmesi sonucu yaralamalı trafik kazası yaşandığını, söz konusu kazada müvekkilinin ağır şekilde yaralandığını, Kazanın sebebi, davalı sigorta şirketince sigortalı bulunan … adına kayıtlı … plaka sayılı aracın kusurlu bulunduğunu, müvekkilinin uğramış oldukları zarardan söz konusu şirketin sorumlu olduklarını, zararın giderilmesi için … tarihinde yapılan başvuruda herhangi bir ödeme yapılmadığını, bu nedenle müvekkillerin uğramış oldukları maddi zararların davalı şirketten tazmin edilmesi gerektiğini, …. TL kesin iş göremezlik/makuliyet, … TL geçici iş göremezlik ve 100 TL bakıcı gideri olmak üzere toplam …. TL maddi tazminatın (iş görmezlik ve maluliyet) başvuru tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faiz ile davalıdan alınarak müvekkiline verilmesini, dava harç ve giderleri ile avukatlık ücretinin davalı tarafa yükletilmesi talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;… plakalı araç müvekkili şirket nezninde KTK zorunlu mali mesuliyeti (trafik) sigorta poliçesi ile teminat altına alınmış olup, poliçenin kaza tarihi itibari ile şahıs başına daimi sakatlık/ölüm teminat limiti belirlenen meblağlar ile sınırlı olduğunu, …. tarihinde sigortalımız aracın yapmış olduğu kaza neticesinde davacının maddi tazminat talebiyle huzurdaki dava ikame edilmiş ise de, talebin 2 yıllık zamanaşımına uğramış olduğunu ve davanın reddinin gerektiğini, müvekkil sigorta şirketinin sorumluluğunun sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında ve azami poliçe teminat limiti ile sınırlı olduğunu, kazanın meydana gelmesinde sigortalı araç sürücüsünün kusursuz olduğunu, müvekkili sigorta şirketinin geçici iş görmezlik tazminatından, gelir kaybından, bakıcı ücretlerinden, ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplardan ve tedavi giderlerinden sorumlu olmadığını, temerrüte düşmemiş ve dava açılmasına sebebiyet vermemiş bulunan müvekkili şirket aleyhine yargılama giderine,faize ve vekalet ücretine karar verilmemesini, karar verilmesi halinde müvekkil şirketin sorumlu olduğu azami poliçe teminat limiti ve sigortalı araç sürücüsünün kusur oranı dikkate alınarak yargılama giderinin, faize ve vekalet ücretine hükmolunmasını; reddedilen kısım için yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
1- … …. Üniversitesi Hastanesi, … Devlet Hastanesi, . … Hastanesi ve … Hastanesi tedavi evrakları ve tedavi evraklarını içeren CD,
2- Dava konusu ( … ) plaka sayılı araca ait …. sayılı ve 14…./…./../2020 tarihlerini kapsayan ZMSS poliçesi ve hasar dosyası,
3- Davacı asilin SGK kayıtları ile … SGK İl Müdürlüğünden gelen yazı cevabı, SED araştırma tutanağı.
4- … …. Soruşturma sayılı dosya,
5- … Devlet Hastanesi tarafından düzenlenen 08/…/. tarihli maluliyet raporu ve …. Üniversitesi Hastanesi Adli Tıp Anabilim dalı tarafından düzenlenen …. tarihli maluliyet raporu,
6- Aktüerya Bilirkişisi … tarafından düzenlenen …. ve 20… tarihli aktüer raporu.
GEREKÇE:
Dava, trafik kazası nedeniyle 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (“TBK”) m. 49 (818 Sayılı BK m. 41) vd. hükümlerine göre ZMMS sigortacısı aleyhine açılmış haksız fiil hukuksal nedenine dayalı geçici iş göremezlik, sürekli iş göremezlik ve bakıcı gideri kalemlerine ilişkin maddi tazminat davası olduğu anlaşılmıştır.
Uyuşmazlık noktasının, davacının …. tarihinde yolcu olarak bulunduğu dava dışı … plakalı aracın karıştığı trafik kazası nedeniyle davacıda meydana gelen maluliyet nedeniyle, aracın sigortalı bulunduğu davalı sigorta şirketinden daha sonra artırmak üzere şimdilik …. geçici iş göremezlik tazminatı ve …. sürekli iş göremezlik tazminatı,… TL bakıcı gideri kalemlerine ilişkin talebini davalı şirketten tahsil edip edemeyeceği, edebilecek ise tazminat miktarının belirlenmesi ve meydana gelen maluliyeti etkileyen davacının bir kusurunun bulunup bulunmadığının tespitine ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
Haksız fiilden doğan borçlar TBK m. 49 (818 Sayılı BK m. 41) vd. hükümlerine düzenlenmiş olup; haksız fiilin unsurları (i) hukuka aykırı fiil, (ii) zarar, (iii) kusur ve (iv) illiyet bağı şeklindedir. Yine TBK m. 50 (BK m. 42) hükmünde zarar görenin, zararını ve zarar verenin kusurunu ispatlama yükümlülüğü altında olduğu hükme bağlanmıştır.
ZMSS, 2918 sayılı KTK’nun 91 vd. maddelerince düzenlenen moturlu bir aracın, karayolunda işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan sorumluluk sigortası türüdür. Bu tanımdan da anlışalacağı üzere ZMSS, karayolunda motorlu araç işletenin, işlettiği araç nedeniyle üçüncü kişilere verilen bedensel (cismani) ve eşya zararlarından doluya onun mali ve hukuki sorumluluğunu üçüncü kişilere karşı güvenceye alması nedeniyle bir pasif ve aynı zamanda zarar sigortası niteliğini taşımaktadır.
Dosya kapsamına göre; dava konusu kaza …. tarihinde gerçekleşmiş olup; dava konusu trafik kazasının dava dışı …’in sevk ve idaresinde iken tek taraflı olarak meydana gelmiş olduğu anlaşılmaktadır. Dosya arasında bulunan belgelere göre davalı …. Sigorta, (…) plaka sayılı araca ilişkin ZMMS poliçesi uyarınca sigortacı olup; bu aracın … numaralı poliçe ile 14/…/….-14/…/… tarihleri arasındaki dönem için sigorta altında olduğu anlaşılmaktadır.
Davaya konu olayla ilgili tüm kayıt ve belgeler getirtildikten, deliller yöntemine uygun olarak toplandıktan sonra; maluliyet ve tazminat hesabı yönünden raporlar aldırılmıştır:
► Bismil Devlet Hastanesi tarafından düzenlenen …. tarihli maluliyet raporu ve …. Üniversitesi Hastanesi Adli Tıp Anabilim dalı tarafından düzenlenen 2…. tarihli maluliyet raporu nda; davacı…’in kalıcı maluliyet
oranının her iki raporda da %13 olarak belirlendiği, … Üniversitesi Hastanesi raporunda iyileşme süresinin olay tarihinden itibaren 6 aya kadar
uzayabileceği ve 1 ay süreyle başkasının bakımına ihtiyaç duyabileceğine ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
► Aktüerya uzmanı bilirkişi tarafından tanzim edilen … ve … tarihli aktüer bilirkişi raporunda; …. yöntemine göre yapılan hesaplamada …. günü meydana gelen olay sonucunda yaralanarak %13 oranında beden gücü
kaybına uğrayan davacının maddi tazminatının, asgari ücret tarifesine göre:
sürekli iş gücü kayıp tazminat miktarının… TL , geçici iş gücü kayıp tazminat miktarının … TL ve bakıcı giderinin ….TL olarak hesaplandığı;, ikinci olarak da ortalama ücrete göre
sürekli iş gücü kayıp tazminat miktarının … TL, geçici iş gücü kayıp tazminat miktarının …. TL ve bakıcı giderinin… TL olarak
hesaplandığı anlaşılmıştır.
Alınan maluliyet ve aktüerya raporu güncel mevzuta uygun olduğu, rapor içeriğinin denetlenebilir ve hüküm kurmaya elverişli olduğu kanaati ile mahkememizce hükme esas alınmıştır.
6098 Sayılı TBK’nun 54. maddesinde çalışma gücünün azalmasından veya yitirilmesinden doğan kayıplar ile kazanç kaybı, bedensel zararlar kapsamında sayılmış olup, geçici iş görmezlik zararının bu kapsamda olmasına, sürücü ve işletenin, zarar görenin geçici iş görmezlik zararlarından sorumlu olması nedeniyle, aracın sigortalı olması halinde 2918 Sayılı Yasanın 90. Maddesi gereğince, sigortanın sorumluluğu da TBK hükümlerine göre belirleneceğinden ve geçici iş göremezlik zararı 2918 Sayılı Kanunun 92. Maddesinde sigorta teminatı dışında tutulmadığından, davacı geçici iş göremezlik tazminatını davalı sigorta şirketinden talep edebilir. Genel şartlara atıf yapan kanuni düzenleme Anayasa Mahkemesince iptal edildiği gibi, geçici iş göremezlik zararı tedavi giderlerinden olmayıp, 2918 Sayılı Yasanın 98. maddesinde, geçici iş göremezlik zararının SGK’nın sorumluluğunda olduğuna ilişkin her hangi bir düzenlemenin de yer almamaktadır. 6111 sayılı Yasa ile getirilen düzenlemede; trafik kazaları sebebiyle üniversitelere bağlı hastaneler ve diğer bütün resmî ve özel sağlık kurum ve kuruluşlarının sundukları sağlık hizmet bedellerinin karşılanacağı belirtilmiş olup, geçici iş göremezlik gideri ödemesinin bu yasa kapsamı içerisinde bulunmaması nedeniyle (Yargıtay 10.H.D.’nin 2016/10172 E. 2019/10217 K. 24.12.2019 Tarihli, Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 2012/5743-2013/4496 sayılı, 01.04.2013 tarihli ilamı vb) davalının bu hususa ilişkin itirazı yerinde görülmemiştir.
Mahkeme tarafından dosyada davacının ne iş yaptığına ilişkin; kollukça yapılan araştırma tutanağında da davacının inşaat işleri ile uğraştığının tespit edildiği, SGK kayıtları ve dosyaya kazandırılan diğer evraklar incelendiğinde davacının asgari ücretten daha fazla ücret kazandığına dair bir belge ibraz etmediği anlaşılmakla davacının içtihatlar nazara alındığında da asgari ücret üzerinden hesap yapılması gerektiği kanaatine varılmış raporun asgari ücret esas alınarak hesaplama yapılan kısmı hükme esas alınmıştır.
Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 2016/19530 Esas -2019/9799 Karar sayılı kararında” hatır taşıma ilişkisinde taşıma ya da kullanmanın kimin çıkar ve yararına olduğunun saptanması önemlidir.Yarar ekonomik olabileceği gibi, ortak toplumsal değerleri de ilgilendirebilir. Ancak taşıma ve kullanmada işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin bir çıkarı veya yararının bulunması halinde hatır taşımasından söz edilemeyecektir. Somut olayda; davacı yolcu konumundadır. Davalı vekili cevap dilekçesinde; olayda hatır taşıması olduğunu belirtmiştir. Kolluk tarafından yapılan araştırma tutanağında davacının kaza karışan içerisinde bulunduğu araç şoförü …. ile ile iş arkadaşlığı ya da akrabalığın olmadığı tespit edilmiştir. Dosya içerisinde bulunan ceza soruşturma evrakları incelendiğinde davacının … tarihli kolluk beyanı incelendiğinde davacının aracı kullanan …. ile arkadaşlığının bulunduğu sohbet sonrası kendisini taşırken kazanın gerçekleştiğini beyan ettiği, menfaat karşılığı taşımanın yapıldığına dair bir delilin dosyaya yansımadığı anlaşılmakla, hatır için bedelsiz taşındığını kabul edilmekle mahkememizce %20 oranında hatır taşıması indirimi işbu dosya nazarında uygulanmıştır.
Zararın meydana gelmesinde veya artmasında zarar görenin de kusurunun bulunması halinde söz konusu olan müterafik kusur Borçlar Kanunu’nun 44. maddesinde (6098 sayılı TBK md. 52) düzenlenmiştir. Buna göre zarara uğrayan, zarar doğuran eyleme razı olmuş veya kendisinin sebep olduğu hal ve şartlar zararın meydana gelmesine etki yapmış veya tazminat ödevlisinin durumunu diğer bir surette ağırlaştırmış ise, hakim tazminat miktarını hafifletebilir. Müterafik kusur indiriminde her somut olayın özelliğine göre olayın meydana geliş tarzı ve zararın artmasında zarar görenin kusurlu davranışının sonuca etkisi değerlendirilerek uygun oranda bir indirim yapılmasını gerektirir ve zarar görenin müterafik kusurunun tespiti halinde BK.nun 44.maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır.
Dosya kapsamında yer alan kaza tespit tutanağı, davacının …. tarihinde vermiş olduğu kolluk beyanı, araçta bulunanların ceza dosyasında vermiş oldukları beyanlar ve diğer belgeler incelendiğinde; davacının aracın arkasında oturduğu ve kaza gerçekleştikten sonra sürücü koltuğu ve yanındakilerin araçta kaldığı fakat davacının araçtan 5-6 metre dışarıya fırladığı dolayısı ile davacının emniyet kemerini takmamış olduğunun anlaşıldığı ve davacının hastane evrakları incelendiğinde yaralanmanın şekline göre araçtan fırlamasının yaralanmasına doğrudan etki ettiği sonuç olarak da olayın oluş şekli, aracın hasar durumu nazara alındığında davacının olayın gerçekleşmesinde ve meydana gelen maluliyeti etkileyen davacının kusurunun bulunduğu tespit edildiği sabit olmakla TBK md.52 gereğince takdiren %20 oranında müterafik kusur indirimi yapılmıştır. (aynı doğrultuda karar için bknz. Yargıtay 17. HD’nin 01/06/2017 T., 2014/23429 E., 2017/6277 K.)
Bütün dosya kapsamı, alınan bilirkişi raporu ve miktar arttırım dilekçesine göre; … tarihinde dava dışı sürücüsü ….’in sevk ve idaresindeki davalı sigorta şirketine ZMMS ile sigortalı olan … plakalı aracın tek taraflı trafik kazası yaptığı, davacı asilin yolcu olarak bulunduğu kazada yaralandığı, yaralanmaya bağlı olarak
sürekli iş gücü kayıp tazminat miktarının … TL , geçici iş gücü kayıp tazminat miktarının …. TL ve bakıcı giderinin…. TL olduğu sabit olmakla, yukarıda açıklanan gerekçelerle %20 oranında hatır taşıması indirmi, bunun üzerinden %20 oranında müterafik kusur indirimi uygulanmış olup sonuç olarak
sürekli iş gücü kayıp tazminat miktarının …. TL , geçici iş gücü kayıp tazminat miktarının … TL ve bakıcı giderinin ….TL tazminatın 2918 sayılı yasanın 91.md göre davalı sigorta şirketinin teminatta yazılı miktar doğrultusunda sorumlu olduğu anlaşıldığından davanın geçici ve sürekli iş göremezlik tazminatı yönünden tam kabul, bakıcı gideri yönünden ise kısmen kabulüne karar verilmiştir. (Kısa kararda her ne kadar sürekli iş göremezlik tazminatı yazsa da sürekli ve geçici iş göremezlik tazminatı yazılması sehven atlanılmış, kısa karar gerekçeli karar arasında çelişkiye mahal vermesi adına bu hususa gerekçede değinilmekle yetinilmiştir.)
Ayrıca 2918 sayılı KTK.’nun 99/1. maddeleri ile ZMSS poliçesi Genel Şartlarının B.2. maddesi uyarınca rizikonun belge ve bilgileri ile birlikte sigortacıya ihbar edildiği tarihten itibaren 8 iş günü içinde sigortanın tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmakta, bu sürenin sonunda ödememe halinde temerrüt gerçekleşmektedir. Dolayısıyla, davacıdaki maluliyete tekabül eden tazmninatın belirlenmesi bir incelemeyi gerektirmektedir. Bu nedenle, gerçek zararın tespitinden sonra sigorta şirketinin temerrüde düştüğünün kabulü gerekir. O halde, sigorta şirketinin ihbar tarihinden itibaren 8 gün sonrasında veya en erken ekspertiz raporu düzenleme tarihinde gerçek zararı öğrenerek tazmin yükümlülüğü doğduğu ve bu tarih itibariyle temerrüde düştüğünün kabulü ile faiz başlangıç tarihi yönünden buna göre hüküm kurulması gereklidir.Davacı tarafça, dava açılmadan önce sigorta şirketine başvurulmuş olduğu ve tebliğ evrakları da dosyada bulunduğu ve …. tarihinde tebliğ edildiği sigorta şirketi usulüne uygun olarak temerrüde düşürüldüğünden tebliğden itibaren 8 iş günü sonundan itibaren yasal faiz uygulanmıştır.
HÜKÜM:
1-Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE, …. TL sürekli iş göremezlik tazminatı ve …. TL bakıcı gideri olmak üzere toplamda …. TL’nın davalı temerrüt tarihi olan …. tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı sigorta şirketinden tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2- Alınması gerekli ….-TL harçtan dava açılırken yatırılan peşin harç 80,70TL’ ve …. tamamlama harcının mahsubu ile bakiye … TL’nin davalıdan alınarak Hazineye gelir KAYDINA,
3-Davacı tarafça yapılan 80,70 TL başvurma harcı, 80,70TL peşin harç,….TL tamamlama harcı, 11,50 TL vekalet harcı, … TL posta yazışma gideri, .. Bilirkişi Ücreti olmak üzere toplam …-TL’nin kabul red oranı dikkate alındığında … nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi m. 13 hükmü gereğince hesap edilen … TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi m. 13 hükmü gereğince hesap edilen … vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
6-Taraflarca yatırılan gider/delil avansının artan kısmın, karar kesinleştikten sonra HMK m. 333 ve Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik m. 207 hükümleri uyarınca re’sen yatırana iadesine,
7-6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen iki taraf için iki saatlik ücret tutarı karşılığı olan …-TL arabulucu ücretinin kabul red oranı dikkate alınarak …. sini davalıdan, bakiye kısmın davacı alınarak hazineye gelir kaydına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mankemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim