Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/04/2022
KARAR TARİHİ : 27/06/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin 2021 yılı ekim sezonunda, … ili, … ilçesi, … Köyü/Mahallesinde, ektiği mercimek ürününü … Ada/Parseli …..2021 tarih ve … numaralı poliçe ile, … Ada/Parseli ….. tarih ve …. numaralı poliçe ile, … Ada/Parseli … tarih ve …. numaralı poliçe ile, … Ada/Parseli … tarih ve …. numaralı poliçe ile, … Ada/Parseli …2021 tarih ve … numaralı poliçe ile Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası ile … Sigorta A.Ş’ye sigortalattığını, Müvekkilinin kuraklıktan kaynaklanan zararının teminat altına alındığını, 2021 yılında … ilçesi, … Köyünde mevsimin kurak geçtiğini ve müvekkilinin mercimek ürününün kuraklık nedeniyle zarar gördüğünü, verim kaybına uğradığını, Ekte sunduğu .. Tarım ve Orman İlçe Müdürlüğünün tespit ettiği, … Köyünde … yılında, mercimek ürününde kuraklığa bağlı verim kaybının % 56 olduğunu, Bu orana göre müvekkilinin zararının en az 160.000 TL’ olduğunu, Yasa gereği kuraklık nedeniyle çiftçinin uğradığı zararın hiçbir müracaat ve ihtara gerek kalmadan sigortacı tarafından, çiftçiye ödenmesi gerektiğini, Ancak bu güne kadar müvekkilinin zararı ödenmediğini, İhtar gönderme zorunluluğu bulunmamasına rağmen iyi niyet nişanesi olarak davalı …. Anonim Şirketine …2022 tarihli dilekçe ile zararının tazmini için Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) adresi yoluyla ihtar çekildiğini, İhtarda zararının yasal süre içerisinde ödenmesini talep ettiğini, Türk Ticaret Kanunu madde 5/A ticari uyuşmazlıklardan kaynaklanan zorunlu arabuluculuk başvurusu gereği (Tarım sigortası) alacağının uzlaşma yoluyla karşılanması için ….2022 tarihinde … başvuru numarasıyla Bismil arabuluculuk bürosuna müracaat ettiğini, … no’lu arabuluculuk dosya numarası ile arabuluculuk görüşmeleri yapıldığı, Yapılan görüşmelerin, davalı tarafın menfi tutumu nedeniyle olumsuz sonuçlandığını, açıklanan nedenlerden ötürü müvekkilinin zararının karşılanmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; 24 Kasım 2020 tarih ve 31315 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Tarım Sigortaları Havuzu Tarafından 2021 Yılında Kapsama Alınacak Riskler, Ürünler ve Bölgeler ile Prim Desteği Oranlarına İlişkin Cumhurbaşkanı kararı uyarınca Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı çiftçilerin, özlük ürün ve arazi bilgileri dikkate alındığı, teminat altına alındığından Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortasının, köyün eşik verim değeri, köyün ortalama veriminin yüzde 70’i alınarak belirlendiği, Köyün ortalama verimi, ürün bazında TÜİK tarafından ilan edilen son 7 yıldaki en yüksek 5 yılın ortalaması temel alınarak hesaplanan verimi ifade ettiğini, Ekspertiz çalışmaları, sulanmayan, kuru tarım yapılan referans parsellerde gözlem ve verim tespiti yapıldığı, köy bazında yürütülmekte ve bu çalışmalar ile inceleme yapıldığını, belirttiği köyde üretilen, poliçeye konu üründe gerçekleşen ortalama verimin bulunduğunu, Hedef ürün için eksperler tarafından yapılan saha çalışmalarında, o köyde sulama yapılmadığını, doğru ekim metoduyla ekilmiş, yabancı ot mücadelesi yapıldığını ve köyün genel yapısını temsil edebilecek parseller belirlendiğini ve uydu sistemi üzerinden koordinatlarıyla kaydedildiğini, Daha sonra köyü temsil eden bu parsellerde olgunlaşmanın gerçekleştiği nem oranının hasat uygunluğuna geldiği hasat döneminde, örnekleme metoduyla başaklar alındığını, bu başakların danelenmesi ve tartılması ile verim tespitlerinin yapıldığını, bu kapsamda Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası ile belirlenen ürünlerin köy genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybı, tespit edilen köyün eşik verim değerine kadar teminat altına alındığını, Poliçenin ilgili yıl için köyün gerçekleşen verim ortalamasının, köyün eşik verim değerinin altında kalması durumunda köyde bulunan tüm sigortalı üreticiler tazminat almaya hak kazandığını, parsele özgü verim kayıpları dikkate alındığından İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri poliçe teminatı kapsamında inceleme yapmadığını, İlçe Tarım Müdürlükleri tarafından yapılan incelemelerin, sigorta poliçesine konu arazi üzerinde hasarın meydana geldiğini göstermediğini, İl ya da ilçe tarım müdürlükleri tarafından yapılan tespitlerin birçok amacı olabildiğini, yukarıda açıkladığı ve poliçenin incelenmesinden de davacının taleplerinin teminat dışı olduğunu beyanla davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER:
1-Dava konusu Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Poliçeleri,
2-Arabuluculuk Tutanağı,
3-Bismil Kaymakamlığı İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü cevabi yazısı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası poliçelerinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Davalı sigorta şirketine ve …. İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğüne müzekkere yazılarak davaya konu edilen köy bazlı kuraklık verim sigorta poliçeleri ile eksper raporu ve 2020 – 2021 yılına ilişkin … İlçesi …. Köyüne ilişkin ortalama verim değerleri ile satış fiyatlarına ilişkin kayıtlar dosya arasına kazandırılmıştır.
Dosyaya sunulan Köy Bazlı Kuraklık verim sigorta poliçeleri incelendiğinde; davacı ile davalı sigorta şirketi arasında … İli, … İlçesi, … Köyünde bulunan … Ada/Parseli ….2021 tarih ve … numaralı poliçe ile, . Ada/Parseli …2021 tarih ve … numaralı poliçe ile, … Ada/Parseli ……2021 tarih ve … numaralı poliçe ile, … Ada/Parseli …2021 tarih ve …. numaralı poliçe ile, … Ada/Parseli …2021 tarih ve …. numaralı poliçe ile Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Poliçeleri düzenlendiği, poliçelerin …/2021 bitiş tarihli olduğu, poliçelerde köy ortalama veriminin 160 (kg/da), köy eşik verim değerinin ise 112 (kg/da) olarak yazılı olduğu anlaşılmaktadır.
… İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğüne yazılan müzekkere cevabında; 2021 yılı üretim sezonuna ait bölgede meydana gelen kuraklık ile ilgili olarak, 2020-2021 yılı üretim döneminde yeterli ve düzenli yağışın yağmaması sonucunda yağışa dayalı kuru şartlarda tarımı yapılan bitkisel üretim ürünlerinde kuraklık ve söz konusu şartlarda yetiştiriciliği yapılan bitkisel ürünlerde verim kaybı yaşandığı, İlçe Müdürlüğü tarafından yaşanan kuraklığın etkilerini (ürün verim kaybı) incelemek amacıyla yapılan çalışmada, İlçede yağışa dayalı koşullarda ve yaygın olarak üretimi yapılan hububat ve baklagil bitkilerinin ürün kayıplarının sahada gözlem, inceleme ve yerinde ürün verim tespiti yapılarak köy/mahalle ürün verim ortalaması olarak belirlendiği, 2021 yılı üretim dönemi ürün verim kaybı yüzde oranları ve ürün kaybı miktarlarının 2020 yılı üretim dönemi İlçenin İVA (İstatistik Verim Ağı) ürün verimleri ile kıyaslanarak elde edildiği, ürün satış fiyatları ürün hasat dönemi peşin satış fiyatı olup, Tarım ve Orman Bakanlığının Tarım Ürünleri Maliyet Sisteminden (TAMSİS) alındığı, buna göre … İlçesi … köyünde yapılan hasar tespit çalışmaları neticesinde, mercimek ürününde %56 verim kaybı yaşandığı, yaşanan bu verim kaybı oranı sonucunda üreticinin üretim yapmış olduğu taşınmazlarda mercimek ürününün dekara verim ortalamasının 80 kg/da olduğunun anlaşıldığı, bildirilmiştir
Davalı sigorta şirketi tarafından dosyaya sunulan … İli, …. İlçesi, … Köyüne ilişkin TARSİM Devlet Destekli Kuraklık Verim Sigortası Köy Bazında Kuraklık Gözlem-Verim Tespit Raporu incelendiğinde; köy ortalama veriminin 160 (kg/da), köy eşik verim değerinin 112 (kg/da), tespit edilen verimin ise 158 (kg/da) olduğu, 2021 yılı Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Kapsamında belirlenen köy verim değerinin köy eşik verim değerinden yüksek olması nedeniyle tazminata esas verim kaybının bulunmadığının tespitine yer verildiği anlaşılmaktadır.
Dosyaya sunulan sigorta poliçelerinin “Sözleşmenin Konusu” başlıklı kısmında, sigorta poliçesi ile TARSİM’in, kuru tarım alanlarında üretimi yapılan kırmızı mercimek ürününde poliçe kapsamında teminat altına alınan risklerin, köy genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybını, poliçede belirtilen köy bazında verim değerlerinin ortalaması esas alınarak teminat altına aldığı ve sigortalının parsel bazlı verim kaybı taleplerinin dikkate alınmayacağı, ayrıca sigortaya konu ürünün poliçede yazılı teminatlar ve poliçeye ekli matbu Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları ile Tarife ve Talimatlar dahilinde sigorta edildiğinin hüküm altına alındığı yazılıdır.
Poliçede atıf yapılan Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları’nın A.3.1.a maddesinde, köyün ortalama veriminin, TÜİK ve TARSİM verileri esas alınarak tespit edilen verim değerini, A.3.1.b maddesinde, köyün eşik verim değerinin, köyün ortalama veriminin %70’i esas alınarak belirlenen değeri, A.3.1.c maddesinde köyün gerçekleşen verim ortalamasının, ilgili yılın hasat döneminde TARSİM eksperleri tarafından köyün referans parsellerinde belirlenen verimlerin ortalamasını ve A.3.1.ç maddesinde, referans parselin, TARSİM eksperleri tarafından köyün gerçekleşen verim ortalamasının tespitinde kullanılacak parselleri ifade ettiği belirtilmiş, A.3.3.2 maddesinde de, tazminat hesabında referans parsellerde belirlenen verimin esas alınacağı, eksperlerin yaptığı tespitler dışında yapılacak verim tespitlerinin dikkate alınmayacağı açıklanmış ve referans parsellere yönelik işbu hüküm Genel Şartların B.3. maddesinde verim tespiti başlığı altında yer verilen açıklamalarla bir kez daha vurgulanarak hükme bağlanmıştır.
Yine dosyaya sunulan poliçelerin “Tazminat Ödemesi Başlıklı” kısmında, tazminat ödemesinde, söz konusu köye ait ilgili yılda Tarım Sigortaları Havuzu tarafından belirlenen gerçekleşen verim ortalaması ile ilçenin eşik verim değeri arasındaki farkın baz alınacağı, ilgili yıl için ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının, ilçenin eşik verim değerinin altında kalması durumunda ilçede bulunan tüm sigortalı üreticilerin tazminat almaya hak kazanacağı, ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının ilçenin eşik verim değerine eşit veya üzerinde olması durumunda ise ilçede bulunan sigortalı üreticilere herhangi bir tazminat ödemesi yapılmayacağı düzenlenmiş olup, aynı hususlar genel şartların B.4.1 ve B.4.2 maddelerinde de vurgulanmıştır.
Gerek taraflar arasında imzalanan poliçe hükümleri gerekse poliçenin atıfta bulunduğu Genel Şartlar tarafları bağlayıcı nitelikte olup, tazminat hesabının da poliçe ve Genel Şartlar uyarınca hesaplanması gerekir. Nitekim, benzer uyuşmazlıklar hakkında, poliçe hükümleri ile genel şartların bağlayıcı olduğu Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesinin 25/02/2021 tarihli ve 2020/1701E.-2021/363 K. Sayılı ilamı ile Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 22.06.2021 tarihli ve 2020/2062 E.-2021/5307 K. sayılı ilamında da vurgulanmıştır.
Yukarıda yapılan açıklamalar, yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamından; davaya konu sigorta poliçelerinde köyün ortalama veriminin 160 (kg/da), eşik verim değerinin ise 112 (kg/da) yazılı olduğunun, TARSİM verilerine göre … İlçesi … Köyü Mercimek üretiminde 2021 yılında gerçekleşen ortalama verimin 158 (kg/da) olduğunun ve bu değerin köyün eşik verim değerinin üzerinde olduğunun, tarafları bağlayıcı nitelikte olan sigorta poliçeleri ve genel şartlar uyarınca davacının tazminat talep etme hakkı bulunmadığının anlaşılmasına göre davanın reddine karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 80,70 TL harcın peşin alınan harçtan mahsubu ile bakiye 90,08 TL’nin kararın kesinleşmesini müteakip talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan harç ve yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafından yapılan herhangi bir yargılama gideri olmadığından bu konuda bir karar verilmesine yer olmadığına,
5-Gider avansının artan kısmının dosya kesinleştikten sonra davacıya iadesine,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bululanan AAÜT gereğince hesaplanan 5.100 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
7- 6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesi uyarınca ödenen 1.560,00-TL arabulucu ücretinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.

Katip Hakim