Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/599 E. 2022/2662 K. 07.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/04/2022
KARAR TARİHİ : 07/12/2022
GEREKÇELİ KARAR
YAZIM TARİHİ :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili Mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde; Müvekkilin … yılı … sezonunda, … ili, … ilçesi, … Köyü/Mahallesinde, ekmiş olduğu …ürününü … Ada/Parseli … tarih ve … numaralı poliçe ile, … Ada/Parseli … tarih ve … numaralı poliçe ile, … Ada/Parseli … tarih ve … numaralı poliçe ile, … Ada/Parseli… tarih ve … numaralı poliçe ile Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası ile …Sigorta A.Ş’ye sigortaladığını, müvekkilinin kuraklıktan kaynaklanan zararı teminat altına alındığını, …yılanda tüm yurtta olduğu gibi … ilçesi, … Köyünde de mevsimin kurak geçtiğini ve müvekkilinin … ürününü kuraklık nedeniyle zarar görerek, verim kaybına uğradığını, … Köyünde, … yılında … ürününde kuraklığa bağlı verim kaybı % 56 olduğunu, bu orana göre müvekkilinin zararının en az … TL olduğunu, yasa gereği kuraklık nedeniyle çiftçinin uğradığı zararı hiçbir müracaat ve ihtara gerek kalmadan sigorta tarafından, çiftçiye ödenmesi gerektiğini, ancak bugüne kadar müvekkilinin zararının ödenmediğini, ihtar gönderme zorunluluklarının bulunmadığı halde iyi niyet nişanesi olarak davalı …Anonim Şirketine … tarihli dilekçe ile zararlarının tazmini için ilgili şirketin Kayıtlı Elektronik Posta (KEP) adresi yoluyla ihtar çekildiğini, ihtarda zararlarının yasal süre içerisinde ödenmesi talep edildiğini, ancak davalı … A.Ş’nin iyi niyet çabalarına karşılık ihtarlarına herhangi bir cevap vermediğini belirtmiş, bu nedenle fazlaya ilişkin haklarının saklı kalmasına, maddi tazminat alacağı miktarının tespiti ile müvekkili için şimdilik … TL maddi tazminatın zarar tarihi olan … tarihinden itibaren yasal faizi, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; … yılında Diyarbakır ili … ilçesi … köyünde belirlenen parsellerde yapılan gözlem ve incelemeler neticesinde, gerçekleşen verim ortalamasının …kg/da olduğu tespit edildiğini, … köyünde yapılan incelemeler, alınan örnekler ve ortalama verim hesabına mesnet değerler ekli eksper raporunda belirtildiğini, yapılan incelemelerde, tarih ve koordinat bilgisi içeren fotoğraflarla kayıt altına alındığını, … köyü için ilan edilen ve poliçede belirtilen eşik verim değeri …kg/da olduğunu, köyün gerçekleşen verim ortalamasının köyün eşik verim değerinden yüksek olduğundan herhangi bir hasar tazminatı tahakkuk etmediğini, davacının, tarım sigortaları havuzu eksperlerinin yaptığı tespitler yerine İl/İlçe Tarım Müdürlüklerinin belirlediği hasar oranlarının kabul edilmesi talebinin kabulünün mümkün olmadığını, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLER : Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, Arabulucu Tutanağı, İhtar, ÇKS kayıtları, İlçe Tarım Müdürlüğü Kayıtları, Sigorta Poliçeleri, vs….
GEREKÇE :
Dava, Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası poliçelerinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Dosyaya sunulan köy bazlı kuraklık verim sigorta poliçeleri incelendiğinde; davacı … ile dava dışı … Sigorta A.Ş. arasında Diyarbakır İli, … İlçesi, … Köyündeki poliçelerde ürün çeşidi, ada ve parsel numarası belirtilen taşınmazlara ilişkin …, …, … ve … no.lu, … başlangıç, …bitiş tarihli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Poliçeleri düzenlendiği, poliçelerde ürün çeşidine göre köy ortalama veriminin, köy eşik verim değerinin ve hasar meydana gelmesi halinde ürün birim fiyatının ve tazminat hesabının nasıl yapılacağına ilişkin düzenlemelere yer verildiği anlaşılmaktadır.
… İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğüne yazılan müzekkere cevaben gönderilen … tarihli yazıda; … İlçesi… mahallesi kuraklık tespiti … üretim sezonuna ait yapılan tespit sonucu ilgili bilgi ve belgeler ile münavebe belgelerinin yazı ekinde gönderildiği anlaşılmıştır.
Taraflar arasında düzenlenen sigorta poliçelerinde köyün ortalama veriminin … (kg/da), eşik verim değerinin ise … (kg/da) yazılı olduğu, … tarafından görevlendirilen eksper tarafından …gözlem tespit tarihli düzenlenen raporda, tespit edilen köy verim değerinin (… kg/da), köy eşik verim değerinden yüksek veya eşit olup tazminata esas verim kaybının bulunmadığının yazılı olduğu, … İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından … yılı kırmızı mercimek ürününe ilişkin yapılan hasar tespit çalışmaları neticesinde; … Köyü kırmızı mercimek üretiminde %56 verim kaybı yaşandığı ve dekara verim ortalamasının … kg/da olarak tespit edildiği dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davaya konu devlet destekli köy bazlı kuraklık verim sigorta poliçeleri kapsamında davacının hasar bedeli talep edip edemeyeceği, edebilecekse miktarına ilişkindir.
Dosyaya sunulan sigorta poliçelerinin “Sözleşmenin Konusu” başlıklı kısmında, sigorta poliçesi ile…’in, kuru tarım alanlarında üretimi yapılan kırmızı mercimek ürününde poliçe kapsamında teminat altına alınan risklerin, köy genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybını, poliçede belirtilen köy bazında verim değerlerinin ortalaması esas alınarak teminat altına aldığı ve sigortalının parsel bazlı verim kaybı taleplerinin dikkate alınmayacağı, ayrıca sigortaya konu ürünün poliçede yazılı teminatlar ve poliçeye ekli matbu Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları ile Tarife ve Talimatlar dahilinde sigorta edildiğinin hüküm altına alındığı yazılıdır.
Poliçede atıf yapılan Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları’nın A.3.1.a maddesinde, köyün ortalama veriminin, TÜİK ve TARSİM verileri esas alınarak tespit edilen verim değerini, A.3.1.b maddesinde, köyün eşik verim değerinin, köyün ortalama veriminin %70’i esas alınarak belirlenen değeri, A.3.1.c maddesinde köyün gerçekleşen verim ortalamasının, ilgili yılın hasat döneminde TARSİM eksperleri tarafından köyün referans parsellerinde belirlenen verimlerin ortalamasını ve A.3.1.ç maddesinde, referans parselin, TARSİM eksperleri tarafından köyün gerçekleşen verim ortalamasının tespitinde kullanılacak parselleri ifade ettiği belirtilmiş, A.3.3.2 maddesinde de, tazminat hesabında referans parsellerde belirlenen verimin esas alınacağı, eksperlerin yaptığı tespitler dışında yapılacak verim tespitlerinin dikkate alınmayacağı açıklanmış ve referans parsellere yönelik işbu hüküm Genel Şartların B.3. maddesinde verim tespiti başlığı altında yer verilen açıklamalarla bir kez daha vurgulanarak hükme bağlanmıştır.
Yine dosyaya sunulan poliçelerin “Tazminat Hesabı” başlıklı kısmında, tazminat ödemesinde, söz konusu köye ait ilgili yılda Tarım Sigortaları Havuzu tarafından belirlenen gerçekleşen verim ortalaması ile ilçenin eşik verim değeri arasındaki farkın baz alınacağı, ilgili yıl için ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının, ilçenin eşik verim değerinin altında kalması durumunda ilçede bulunan tüm sigortalı üreticilerin tazminat almaya hak kazanacağı, ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının ilçenin eşik verim değerine eşit veya üzerinde olması durumunda ise ilçede bulunan sigortalı üreticilere herhangi bir tazminat ödemesi yapılmayacağı düzenlenmiş olup, aynı hususlar genel şartların B.4.1 ve B.4.2 maddelerinde de vurgulanmıştır.
Gerek taraflar arasında imzalanan poliçe hükümleri gerekse poliçenin atıfta bulunduğu Genel Şartlar tarafları bağlayıcı nitelikte olup, tazminat hesabının da poliçe ve Genel Şartlar uyarınca hesaplanması gerekir. Nitekim, benzer uyuşmazlıklar hakkında, poliçe hükümleri ile genel şartların bağlayıcı olduğu Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesinin 25/02/2021 tarihli ve 2020/1701E.-2021/363 K. Sayılı ilamı ile Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 22.06.2021 tarihli ve 2020/2062 E.-2021/5307 K. sayılı ilamında da vurgulanmıştır.
Yukarıda yapılan açıklamalar, yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamından; davaya konu sigorta poliçelerinde köyün ortalama veriminin … (kg/da), eşik verim değerinin ise …(kg/da) yazılı olduğunun, TARSİM verilerine göre … İlçesi… Köyü …üretiminde … yılında gerçekleşen ortalama verimin … (kg/da) olduğunun ve bu değerin köyün eşik verim değerinin üzerinde olduğunun, tarafları bağlayıcı nitelikte olan sigorta poliçeleri ve genel şartlar uyarınca davacının tazminat talep etme hakkı bulunmadığının anlaşılmasına göre davanın reddine karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-DAVANIN REDDİNE
2-Dava açılırken davacının toplamda 251,48 TL harç yatırdığı anlaşıldığından peşin harcın mahsubu ile bakiye kalan 170,78 TL harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
3-Yargılama giderlerin in davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı taraf kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince 9.200 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine,
5-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.560,00-TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
6-Dosyada mevcut gider avansının bakiye kalan kısmının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karara karşı, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun İstinafa ilişkin hükümleri doğrultusunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki (2) haftalık süre içerisinde, mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamen ödemek suretiyle, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim