Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :

VEKİLİ :

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 20/04/2022
KARAR TARİHİ : 12/12/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili …’nin medikal işi ile uğraştığını, “… Tıbbi Ürünler” isimli şahıs şirketi kapsamında keşidecisi …Tıbbi Cihazlar Sarf Malzemeleri Elektrik Elektronik Pazarlama Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olan ve keşide tarihi… olan … TL bedelli …bank … Şubesinin … seri nolu çekini yetkili hamil sıfatıyla … ilinde faaliyet gösteren …Medikal isimli şirket adına ciroladığı ve …Medikal şirketine gönderilmek üzere aynı gün (…) … -… saatleri arasında …Kargo … şubesine teslim ettiğini, ancak … tarihinde saat … sıralarında müvekkilinin kardeşi olan…’nin kullandığı … nolu hat … nolu hat üzerinden arandığını, arayan kişinin, kendisinin factoring firmasından aradığını, bahse konu çekin … Medikal’e ciro edilip edilmediğini sorduğunu, müvekkilinin kardeşi …’nin arayan şahsa sonra bilgi vereceğini söylediğini, görüşmeden yarım saat sonra (… civarında) … Medikal yetkilisinin, müvekkilinin kardeşi …’yi aradığını, kargodan kendilerine zarf geldiğini ancak zarfın içinin boş olduğunu ve çekin içinde olmadığını beyan ettiğini ve akabinde müvekkilinin Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığına konuyla ilgili şikayette bulunduğunu (… soruşturma) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 818. maddesi yollamasıyla uygulanacak 757. maddesi hükmü doğrultusunda söz konusu çekin iptalini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) talebine ilişkindir.
Dava konusu çekle ilgili … Banka olan … Bankası’na yazılan müzekkere cevabında, “İlgi yazınız gereği bankamız sistem kayıtlarımızda yapılan araştırmada,…BANK ait; … seri numaralı … keşide tarihli… TL bedelli çek … tarihinde TCKN/VKN (…) …ANONİM ŞİRKETİ tarafından ibraz edilmiş olup, çek ödenmiştir.
” denildiği görülmüştür.
Davanın açılması ya da mahkemeden geçici hukukî koruma talep edilmesi, harca tabi usuli bir işlemdir. 492 sayılı Harçlar Kanunu hükümlerine göre: Yargı işlemlerinden bu kanuna bağlı (1) sayılı tarifede yazılı olanları, yargı harçlarına tabidir (m. 2). Yargı harçları (1) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer ölçüsüne göre nispî esas üzerinden, işlemin nev’i ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır (m. 15). Yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılmaz (m. 32). 6100 sayılı HMK m. 120/1 hükmüne göre de davacı, yargılama harçlarını mahkeme veznesine yatırmak zorundadır.
Harcın kimden alınacağı konusu, Harçlar Kanunu’nun “Mükellef” başlığını taşıyan 11. maddesinde düzenlenmiş; bu madde ile genel olarak yargı harçlarının, davayı açan veya harca konu olan işlemin yapılmasını isteyen kişilerce ödenmesi yükümlülüğü getirilmiştir.
6100 sayılı HMK m. 389 vd. hükümleri uyarınca, esas hakkındaki hükme kadar taraflar açısından davanın uzamasından kaynaklanan sakıncaları gidermeyi ve geçici hukuki koruma sağlamayı amaçlayan ihtiyati tedbir talepleri, Harçlar Kanunu’na bağlı (1) sayılı Tarife uyarınca başvurma harcına tabidir. Nitekim Harçlar Kanunu’na bağlı (1) sayılı Tarife hükümlerin “Yargı Harçları” kısmının A-III-2-d maddesinde “Tespiti delail, ihtiyati haciz ve ihtiyati tedbir kararlarında” maktu harç alınacağı düzenlenmiş olup, talep tarihi olan 2022 yılı itibarıyla bu tutar …. TL’dir.
Dosya içeriğinde ihtiyati tedbir talebi için başvuru harcının alındığına dair bir belgeye rastlanılmadığından, her ne kadar Mahkememizce ödeme tarihi olan … tarihinde muhatap Bankaya ödemeden men yazısı yazılmışsa da, esasen önce harcın tamamlatılmasının gerektiği, yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılamayacağı, başvurma harcı ilgilisince ödenmedikçe ihtiyati tedbir talebinin incelenmesi olanağından söz edilemeyeceği değerlendirilmiş ancak hali hazırda tedbir kararı uygulanamamış olmakla, tedavül kabiliyeti olan kıymetli evrakta üçüncü kişilerin hak kaybına uğramadığı görülmüş ve anılan hususa dikkat çekilmekle yetinilmiştir.
Mahkememizce yapılan değerlendirmede; eldeki davanın niteliği gereği verilen hükmün maddi anlamda kesin hüküm teşkil etmediği, çekin Banka tarafından ödenmemesi durumunda ibraz eden üçüncü kişiye karşı hasımlı çek istirdadı davası açması için davacı tarafa süre verileceği, akabinde dava açılırsa eldeki dava konusuz kalacağından karar verilmesine yer olmadığına karar verileceği, dava açılmaz ise de zilyet tespit edildiği için eldeki davanın reddine karar verileceği, bu durumda dava konusu çekin ödendiği görülmekle aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
2-Alınması gereken 80,70 TL harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Kararın kesinleşmesini müteakip 1 ay sonra iade şartları gerçekleşince davacı tarafından yatırılan teminatın yatırana İADESİNE,
4-Davacının karşıladığı yargılama harç ve giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Dosyada mevcut gider avansının bakiye kalan kısmının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.

Katip Hakim