Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ :

DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 14/04/2022
KARAR TARİHİ : 11/09/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili …. A.Ş.’nin, sınava hazırlık sürecinde öğrencilere destek veren bir eğitim kurumu olduğunu, bu hazırlık sürecinde öğrencilere kitap ve deneme seti gibi kaynakları sağlamanın da müvekkilinin öğrencilerine vadettiği ayrıcalıklardan olduğunu, bu kaynakların temini için davalı … Şirketi ile anlaşma sağlandığını, …. tarihli sözleşmenin dava dilekçesinin ekinde sunulduğunu, Sözleşmeye istinaden …. tarihinden .. tarihine kadar vadelerle düzenlenen … keşide tarihli, bedelleri toplamı …. TL olan sıralı 7 adet senet müvekkili tarafından keşide edilerek davalı tarafa tevdi edildiğini, Kurulan sözleşmeye göre davalının, kararlaştırılan takvime göre deneme setlerini müvekkiline göndermekle yükümlü olduğunu, Ayrıca yükümlülüklerinin ihlali ve aksaması halinde de cezai şart öngörüldüğünü ve davalının basiretli bir tacir olarak bu şartları kabul ettiğini, Davalı şirketin göndermesi gereken deneme setlerini geciktirdiğini ve müvekkilinin hukuki süreci başlatması üzerine sonraki teslimatları yapmadığını, Bu gecikmelerden dolayı öğrenci ve velilerin gözünde imajı zedelenen ve yeni kayıtları alamayan müvekkilinin, Gebze… Noterliği …. tarih ve … yevmiye sayılı ihtarname ile sözleşmeyi feshettiğini ve zararlarının giderilmesinin gerektiğini davalıya ihtar ve beyan ettiğini, Müvekkilinin, toplam bedelleri .. TL olan Aralık ve Ocak ayları senetlerine ilişkin borçlarını, iade edilen kitaplar, teslimatı gerçekleşmeyen deneme setleri ve sözleşmede kararlaştırılan %10 oranındaki cezai şarta mahsuben nakdi ödemesini gerçekleştirmediğini, Davalının bu senetleri de müvekkiline iade etmediğini, sonraki dönemlere ait kalan son 2 adet senedin bedellerinin ise … tarihli … nolu senet 25.700,00 TL ve … tarihli … nolu senet … TL olmak üzere toplam … TL olduğunu, 2 tanesi karşı borçlara mahsup edilen, 2 tanesi ise sözleşmenin feshinden kaynaklı olarak sona ermiş olan borçlara ait olmak üzere 4 adet senedin davalı tarafından kötü niyetle teslim edilmediğini, Müvekkili şirketin borcu olmamasına rağmen davalının elinde bulunan toplam 4 adet senedin toplam değerinin ise …. TL olduğunu, Davalı tarafın kendisinden kaynaklanan kusurlu yaklaşımı ile sözleşmeyi öncelikle müvekkili açısından çekilmez hale getirdiğini, ardından ise sözleşme feshine rağmen senetleri kötü niyetli olarak üçüncü kişilere devrettiğini, senetlerin geçerliliğinin müvekkili açısından devamı halinde müvekkili firmanın, telafisi imkansız ve katlanılması zor zararlara uğrayacağını, öncelikle ihtiyati tedbir talebinin kabulüne, ardından ise dava konusu senetlerin davacı müvekkili açısından geçersizliğinin ve müvekkili şirketin davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı yan ile müvekkili arasında düzenlenen sözleşme uyarınca …. tarihinden … tarihine kadar …. tanzim tarihli toplamda 7 adet senet düzenlenmek suretiyle müvekkiline verildiğini, Müvekkili tarafça sözleşmeye konu olan tüm ürünlerin, denemelerin karşı tarafa teslim edildiğini, Yapılan teslimlerde davacı tarafın ileri sürdüğü gibi mağduriyete yol açabilecek bir gecikme söz konusu olmadığını, Sözleşme uyarınca müvekkili şirketin tüm teslimatlarını yaptığını, basiretli tüccar gibi kendisine yüklenen tüm edimlerini yerine getirdiğini, Davacı yanın hala müvekkili şirkete … TL borcu bulunduğunu, bu borçtan kurtulma amacıyla müvekkili şirkete ihtarname çekerek sözleşmeyi feshettiğini bildirdiğini, Fesih tarihine kadar tüm ürünlerin teslimatının tamamlandığını, kötü niyetli olarak müvekkili elinde olan senetlerin ödenmemesi amacıyla ihtarname çekildiğini, Davacı yanın müvekkilinin imaj zedelenmesi yaşadığını ve yeni kayıt alamama gibi zararlarının bulunduğunu belirterek tazminini talep etmiş ise de olayda esas mağduriyet yaşayanın müvekkili şirket olduğunu, Zira müvekkili şirketin, davacı tarafın senetlerini ticari hayatın olağan akışı içerisinde kullandığını ve karşılıklarının çıkmaması ile kendi cirosu nedeniyle bizzatihi ödemek zorunda kaldığını, Bu senetler ve alacağa ilişkin her türlü yasal haklarını saklı tuttuğununu, Davacı tarafın teslimatın geç olmasından kaynaklı zarar beyanları da ödemediği kambiyo evrakları karşısında hayatın olağan akışına ters olduğunu, meydana gelen zararlarını müvekkiline yöneltmesinin izahının ve kabulünün mümkün olmadığını, sonuç olarak işbu davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER:
1-Taraf ticari defterleri,
2-Mali müşavir bilirkişinin … tarihli raporu,
3-Mali müşavir bilirkişinin …. tarihli raporu.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, bonoya dayalı menfi tespit davasıdır.
Somut uyuşmazlıkta davacı vekili, taraflar arasında imzalanan sözleşme kapsamında satın alınan kitap ve yayınlar karşılığında davacı tarafça davalıya talebe konu olanların da içinde bulunduğu senetlerin verildiğini, davalı tarafça bir kısım deneme kitaplarının tesliminin geç yapıldığını, bu sebeple başlatılan hukuki süreç nedeniyle de kalan deneme kitaplarının da teslim edilmediğini, sözleşmenin müvekkilince feshedildiğini ileri sürerek bonolardan kaynaklı borçlu olmadıklarına dair menfi tespit talep etmiştir.
Öncelikle talebe konu bonoların incelenmesinde, bonoların her birinde bedelinin malen ödendiği kaydının bulunduğu, taraflar arasında düzenlenen sözleşmede, YKS VE LGS setlerinin … tarihinde, 6 ve 7. Sınıf testleri ile yaprak testlerin … tarihinde teslim edileceğinin, denemelerin ise satıcının belirlediği takvime göre gönderileceğinin düzenlendiği, yine herhangi bir ihtilaf halinde ürünlerin satıcıya senetlerin ise alıcıya iade edileceğinin düzenlendiği, davacı tarafından bu sözleşme kapsamında davalı tarafa toplam 7 adet bono verildiği, bu bonolardan … tarih, 4 sıra nolu … TL bedelli, … tarihli, 5 sıra nolu, … TL bedelli, … tarihli, 6 sıra nolu, … TL bedelli ve … tarih, 7 sıra nolu, … TL bedelli toplam dört adet bono nedeniyle borçlu olmadığının tespiti talebiyle eldeki davanın açıldığı, söz konusu bonolarda “malen” kaydının bulunduğu, bonoda kural olarak ispat yükünün senedin bedelsiz olduğunu iddia eden tarafa ait olduğu, ancak, bir defa bir mal alışverişine dayandığı “malen” kaydıyla ya da bir alacak borç ilişkisine dayandığı “nakten” kaydı ile senede yazılmışsa, artık buna uyulmak gerektiği, senette borcun nedeni “mal” ya da “nakit” olarak belirtilmişse, tarafların yazılı borç sebebine dayanmaya hakkı olacağından, ispat yükünün bunun aksini ileri süren tarafa ait olacağı (Yargıtay HGK’nın 18/11/2021 tarihli, 2017/(19) 11-3090 E., 2021/1460 K. sayılı ilâmı), somut olayda da dava konusu bonolarda “bedeli malen ahzolunmuştur” kaydının yer aldığı, malın teslim edilmediğini davacının ispat etmesi gerektiği, miktar itibariyle davacının senetle ispat zorunluluğunun bulunduğu, dosyadaki watsapp yazışmalarının yazılı delil başlangıcı niteliğinde değerlendirilmesi ihtimaline binaen dava dilekçesinin incelenmesinden tanık deliline dayanılmadığının anlaşıldığı, bu nedenle tanık dinlemeyeceği, dava dilekçesinin incelenmesinden yemin deliline de dayanmadıklarının anlaşıldığı, her iki tarafın da ticari defterlerinin sahipleri lehine delil vasfını taşıdıkları ancak birbirlerini doğrulamamakla bir diğerine tek başına itibar edilemeyeceğinin değerlendirildiği, neticeten davacı tarafça ispatlanamayan davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken … TL harcın peşin alınan kısımdan mahsubu ile bakiye … TL’nin kararın kesinleşmesini müteakip talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin ve ödenen harçların üzerinde bırakılmasına,
4-Gider avansının artan kısmının dosya kesinleştikten sonra davacıya iadesine,
5-Davalı tarafından yapılan .. TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6- Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap edilen … TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
Dair; davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.

Katip Hakim