Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/532 E. 2023/790 K. 26.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA : Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 08/04/2022
KARAR TARİHİ : 26/09/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;…. tarihinde saat 20:43 sıralarında … ’ın sevk ve idaresindeki …. plakalı aracın … ili, … ilçesi, … yolu üzerinden kantar kavşağı istikametine seyri halinde iken Yenihal köprülü kavşağı köprü altı girişine geldiği sırada sol şeritten önündeki aracı geçmek için orta şeride geçtiğini devamında tekrar sol şeride geçiş yaptığı sırada direksiyon hakimiyetini kaybetmesi sonucu aracın ön kısmıyla önce orta refüj bordur taşlarına çarparak orta refüj üzerine çıktığını, yine aracın ön kısımlarıyla orta refüj üzerinde ki aydınlatma direğine çarpmış aydınlatma direğini devirmiş olup devamında yolun karşı tarafına geçerek, yine ön kısmıyla Şanlıurfa yolu üzerinden Şanlıurfa istikametine seyir halinde olan sürücü ….. nin sevk ve idaresindeki … plakalı araç ile çarpıştığını, kaza sonucu yaralanmalı ve maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, kazada asli kusurlu olan …nın sevk ve idaresinde bulunan … plakalı aracın içerisinde yolcu olarak bulunan müvekkili … kaza sonucu ağır yaralandığını ve kaza sebebiyle sakat kaldığını, davalı sigorta şirketine … tarihinde başvuru yapıldığını, ancak sigorta şirketi tarafından herhangi bir ödeme yapılmadığını, fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla şimdilik 50-TL (Geçici Sakatlık Tazminatı), 50-TL (Daimi Sakatlık Tazminatı), 50-TL (Tedavi ve Bakıcı Giderleri ve Feri Giderler) olmak üzere toplam 150-TL maddi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle;… plakalı aracın müvekkili şirket nezninde KTK zorunlu mali mesuliyeti (trafik) sigorta poliçesi ile teminat altına alınmış olduğunu, … tarihinde sigortalı aracın yapmış olduğu kaza neticesinde davacının maddi tazminat talebiyle huzurdaki dava ikame edilmiş ise de; haksız davanın reddi gerektiğini, sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında ve azami poliçe teminat limiti ile sınırlı olup kazanın meydana gelmesinde sigortalı araç sürücüsünün kusursuz olduğunu davacının tedavi gördüğü döneme ve tedavi giderlerine ilişkin fatura veya makbuz sunulmadığını, sigortanın zenginleşme aracı olmadığını, Zorunlu Mali Mesuliyet sigortacısı olan müvekkili şirketin, ancak davacının zararından poliçede yazılı limitler dahilinde sorumlu olacağını, davacının maddi tazminat taleplerini kabul etmediklerini davacının aylık gelirleri ile sosyal ve medeni durumunu çalışıp çalışmadığı hususlarında delil sunulmadığını, müvekkili sigorta şirketinin geçici iş görmezlik tazminatından, gelir kaybından, bakıcı ücretlerinden, ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplardan ve tedavi giderlerinden sorumlu olmadığını, davacının geçici iş görmezlik, bakıcı ve tedavi giderleri talebi var ise, tedavi giderlerinden SGK sorumlu olduğunu, öncelikle davanın reddini, temerrüte düşmemiş ve dava açılmasına sebebiyet vermemiş bulunan müvekkili şirket aleyhine yargılama giderine,faize ve vekalet ücretine karar verilmemesini, karar verilmesi halinde müvekkili şirketin sorumlu olduğu azami poliçe teminat limiti ve sigortalı araç sürücüsünün kusur oranı dikkate alınarak yargılama giderinin,faize ve vekalet ücretine hükmolunmasını, reddedilen kısım için yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davacıya tahmilini talep etmiştir.
DELİLLER:
1- Diyarbakır Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesi tedavi evrakları ve tedavi evraklarını içeren CD,
2- Davacı asilin SGK kayıtları ile Diyarbakır SGK İl Müdürlüğünden gelen yazı cevabı, SED araştırma tutanağı.
4- Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesinin …. E. Sayılı dosyası,
5- Dicle Üniversitesi Hastanesi Adli Tıp Anabilim dalı tarafından düzenlenen 09/11/2022 tarihli maluliyet raporu,
6- Aktüerya Bilirkişisi Abdullah Çağer tarafından düzenlenen …. tarihli aktüer raporu.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;

Dava, trafik kazası nedeniyle 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun (“TBK”) m. 49 (818 Sayılı BK m. 41) vd. hükümlerine göre ZMMS sigortacısı aleyhine açılmış haksız fiil hukuksal nedenine dayalı geçici iş göremezlik, sürekli iş göremezlik, bakıcı ve tedavi gideri kalemlerine ilişkin maddi tazminat davası olduğu anlaşılmıştır.
Uyuşmazlık noktasının davaya konu … tarihinde davacının yolcu olarak bulunduğu dava dışı … plakalı aracın karıştığı trafik kazası nedeniyle davacıda sürekli geçici sürekli iş gücü kaybı, maluliyet oluşup oluşmadığı, bakıcıya ihtiyaç duyup duymayacağı, tedavi gideri talep edip edemeyeceği buna göre, tazminatın miktarı ile manevi tazminatın koşullarının oluşup oluşmadığı ve miktarının tespitine ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
Haksız fiilden doğan borçlar TBK m. 49 (818 Sayılı BK m. 41) vd. hükümlerine düzenlenmiş olup; haksız fiilin unsurları (i) hukuka aykırı fiil, (ii) zarar, (iii) kusur ve (iv) illiyet bağı şeklindedir. Yine TBK m. 50 (BK m. 42) hükmünde zarar görenin, zararını ve zarar verenin kusurunu ispatlama yükümlülüğü altında olduğu hükme bağlanmıştır.
ZMSS, 2918 sayılı KTK’nun 91 vd. maddelerince düzenlenen moturlu bir aracın, karayolunda işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan sorumluluk sigortası türüdür. Bu tanımdan da anlışalacağı üzere ZMSS, karayolunda motorlu araç işletenin, işlettiği araç nedeniyle üçüncü kişilere verilen bedensel (cismani) ve eşya zararlarından doluya onun mali ve hukuki sorumluluğunu üçüncü kişilere karşı güvenceye alması nedeniyle bir pasif ve aynı zamanda zarar sigortası niteliğini taşımaktadır.
Dosya kapsamına göre; dava konusu kaza 25/05/2021 tarihinde gerçekleşmiş olup; dava konusu trafik kazasının dava dışı … Kaya sevk ve idaresinde iken meydana gelmiş olduğu anlaşılmaktadır. Dosya arasında bulunan belgelere göre davalı … Sigorta Anonim Şirketi … plaka sayılı araca ilişkin ZMMS poliçesi uyarınca sigortacı olup; bu aracın … numaralı poliçe ile … tarihleri arasındaki dönem için sigorta altında olduğu anlaşılmaktadır.
Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesinin …E. Sayılı dosyası incelendiğinde araç sürücüsü …’ın sanık olarak takdirle birden fazla kimsenin yarlanmasına sebep olma suçundan yargılandığı, davacı asilin ceza dosyasında mağdur olarak yer aldığı, Cd izleme tutanağı, Trafik Kaza Tespit Tutanağı ve ceza dosyasında alınan … Trafik Bilirkişi Raporu ceza dosyası içerisinde yer alan kamera görüntülerinden ölçüldüğü üzere dava dışı sürücünün 146 km/s hızla seyrettiği, kaza yerindeki yolun azami hız limitinin 82 km olduğu, sanık … ‘nın … Plaka sayılı aracı makas atarak kullanması neticesinde direksiyon hakimiyeti kaybederek karşı şeride savrularak ..’nin sevk ve idaresindeki …. plaka sayılı araca çarptığı, ardından …. istikametine doğru seyir halinde olan ….’ın sevk ve idaresinde olan … plaka sayılı araca çarptığı, bu kaza neticesinde …. ve ….nin vefat etmesine, …., …., … ve …’ın da yaralanmasına sebep verdiği, 29/18 Karayolları Trafik Kanuna göre 46/g, 84/f ve bu kanuna ait yönetmeliğin 157/A-6 “Sürücüler trafiği aksatacak veya tehlikeye sokacak şekilde ardı ardına birden fazla şerit değiştirmemek zorundadırlar . Araç sürücülerinin trafik kazalarına doğrultu değiştirme manevralarını yanlış yapması halinde asli kusurlu sayılırlar ” Kanun maddelerinin açıklanan hükümlerini ihlal ettiği anlaşıldığından asli ve tam kusur ile sebebiyet vermesi şeklindeki eylemi ile dava dışı sürücünün TCK.85/2 maddesinde düzenlenen Taksirle Birden Fazla İnsanın Ölümüne ve Birden Fazla Kişinin Yaralanmasına Neden Olma suçunu işlediği kanaatine varılarak hapis cezası verildiği, cezanın … tarihinde kesinleşmiş olduğu anlaşılmıştır.
Davaya konu olayla ilgili tüm kayıt ve belgeler getirtildikten, deliller yöntemine uygun olarak toplandıktan sonra; maluliyet ve tazminat hesabı yönünden raporlar aldırılmıştır:
► Dicle Üniversitesi Hastaneleri Adli Tıp Anabilim Dalı tarafından düzenlenen ….tarihli maluliyet raporunda; davacının maluliyet
oranının % 21 ve sürekli olarak belirlendiği, iyileşme süresinin olay tarihinden itibaren 6 aya kadar
uzayabileceği ve 1 ay süreyle başkasının bakımına ihtiyaç duyabileceğine ilişkin olduğu anlaşılmıştır. Raporun davacının yaralanmasına bağlı alanında uzman doktor bilirkişileri tarafından , davacının bizzatihi muayenesi sonucu kaza tarihi ile uyumlu yönetmeliğe göre hazırlandığı anlaşılmıştır.
► Aktüerya uzmanı bilirkişi tarafından tanzim edilen …. tarihli aktüer bilirkişi raporunda; Seçenekli olarak raporun hazırlandığı fakat Anayasa Mahkemesinin kararı ve güncel içtihatlar nazarında Progresif Rant Yönetiminin esas alınmadığı anlaşılmakla bu hesap dikkate alınamıştır. TRH 2010 Ulusal Yaşam Tablosu 1.8 teknik faiz yöntemine göre hesaplanan miktarın 2023 yılı asgari ücret … TL üzerinden yapıldığı hesaplamada ödemesi gereken tazminatın; Geçici İşgörmezlik .. TL, Sürekili İşgörmezlik … TL, Bakıcı Gideri .. TL olarak
hesaplandığı anlaşılmıştır.
Mahkeme tarafından dosyada davacının ne iş yaptığına ilişkin; kollukça yapılan araştırma tutanağında da davacının antrenör olduğunun tespit edildiği, asgari ücret düzeyinde gelirinin olduğunun tespit edildiği anlaşılmıştır. SGK kayıtları ve dosyaya kazandırılan diğer evraklar incelendiğinde davacının asgari ücretten daha fazla ücret kazandığına dair bir belge ibraz etmediği anlaşılmakla davacının içtihatlar nazara alındığında da asgari ücret üzerinden hesap yapılması gerektiği kanaatine varılmıştır.
Alınan maluliyet ve aktüerya raporunun güncel mevzuta uygun olduğu, rapor içeriğinin denetlenebilir ve hüküm kurmaya elverişli olduğu kanaati ile mahkememizce hükme esas alınmıştır.
Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 2016/19530 Esas -2019/9799 Karar sayılı kararında” hatır taşıma ilişkisinde taşıma ya da kullanmanın kimin çıkar ve yararına olduğunun saptanması önemlidir.Yarar ekonomik olabileceği gibi, ortak toplumsal değerleri de ilgilendirebilir. Ancak taşıma ve kullanmada işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin bir çıkarı veya yararının bulunması halinde hatır taşımasından söz edilemeyecektir. Somut olayda; davacı yolcu konumundadır. Davalı vekili cevap dilekçesinde; olayda hatır taşıması olduğunu belirtmiştir. Davacı asilin …. tarihinde duruşmada vermiş olduğu beyanında kaza karışan içerisinde bulunduğu araç şoförü ile arkadaş olduğunu, bir ücret karşılığı taşınmadığını beyan etmiş olduğu anlaşılmıştır. Dolayısı ile de menfaat karşılığı taşımanın yapıldığına dair bir delilin dosyaya yansımadığı anlaşılmakla, hatır için bedelsiz taşındığını kabul edilmekle mahkememizce %20 oranında hatır taşıması indirimi işbu dosya nazarında uygulanmıştır.
Zararın meydana gelmesinde veya artmasında zarar görenin de kusurunun bulunması halinde söz konusu olan müterafik kusur Borçlar Kanunu’nun 44. maddesinde (6098 sayılı TBK md. 52) düzenlenmiştir. Buna göre zarara uğrayan, zarar doğuran eyleme razı olmuş veya kendisinin sebep olduğu hal ve şartlar zararın meydana gelmesine etki yapmış veya tazminat ödevlisinin durumunu diğer bir surette ağırlaştırmış ise, hakim tazminat miktarını hafifletebilir. Müterafik kusur indiriminde her somut olayın özelliğine göre olayın meydana geliş tarzı ve zararın artmasında zarar görenin kusurlu davranışının sonuca etkisi değerlendirilerek uygun oranda bir indirim yapılmasını gerektirir ve zarar görenin müterafik kusurunun tespiti halinde BK.nun 44.maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır.
Dosya kapsamında yer alan kaza tespit tutanağı, davacının … tarihli duruşmada vermiş olduğu beyanı, araçta bulunanların ceza dosyasında vermiş oldukları beyanlar ve diğer belgeler incelendiğinde; davacının aracın arkasında oturduğu ve davacının emniyet kemerini takmamış olduğunun anlaşıldığı fakat Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin 150/2-b maddesi düzenlemesine göre davacının yolcu olduğu araç bakımından arka koltuk için emniyet kemeri zorunluluğunun bulunmadığı da dikkate alındığında, tazminattan bu nedenle müterafik kusur indirimi yapılmamıştır(Bu yönde karar için bakınız: YARGITAY 4. Hukuk Dairesi ESAS NO: 2021/3759 KARAR NO:2021/4961 ve ESAS NO: 2021/3759 KARAR NO : 2021/4961).
6098 Sayılı TBK’nun 54. maddesinde çalışma gücünün azalmasından veya yitirilmesinden doğan kayıplar ile kazanç kaybı, bedensel zararlar kapsamında sayılmış olup, geçici iş görmezlik zararının bu kapsamda olmasına, sürücü ve işletenin, zarar görenin geçici iş görmezlik zararlarından sorumlu olması nedeniyle, aracın sigortalı olması halinde 2918 Sayılı Yasanın 90. Maddesi gereğince, sigortanın sorumluluğu da TBK hükümlerine göre belirlenecektir.
Bütün dosya kapsamı, alınan bilirkişi raporu ve miktar arttırım dilekçesine göre; …. tarihinde dava dışı sürücüsü …’ın sevk ve idaresindeki davalı sigorta şirketine ZMMS ile sigortalı olan … plakalı aracın tam(asli) kusuru ile trafik kazası yaptığı, davacı asilin yolcu olarak bulunduğu kazada yaralandığı, yaralanmaya bağlı olarak maluliyetinin % 21 ve sürekli olarak belirlendiği, iyileşme süresinin olay tarihinden itibaren 6 aya kadar
uzayabileceği ve 1 ay süreyle başkasının bakımına ihtiyaç duyabileceğinin anlaşıldığı, aktüer raporuna göre
sürekli iş gücü kayıp tazminat miktarının … , geçici iş gücü kayıp tazminat miktarının … TL ve bakıcı giderinin … TL olduğu sabit olmakla; yukarıda açıklanan gerekçelerle %20 oranında hatır taşıması indirimi uygulanmış olup sonuç olarak
sürekli iş gücü kayıp tazminat miktarının … TL , geçici iş gücü kayıp tazminat miktarının … TL ve bakıcı giderinin … tazminatın 2918 sayılı yasanın 91.md göre davalı sigorta şirketinin teminatta yazılı miktar doğrultusunda sorumlu olduğu anlaşıldığından davanın sürekli iş göremezlik tazminatı yönünden tam kabulüne, bu kloz yönünden teminat limiti tüketilmiş olduğundan geçici iş göremezlik tazminatı yönünden ise teminat limiti tüketildiğinden reddine karar verilmiştir. Sağlık gideri klozunda yer alan bakıcı gideri yönünden ise talep doğrultusunda tam kabulüne karar verilmiştir. Tedavi gideri talebi yönünden ise; dosyaya tedavi giderine ilişkin belge kazandırılmadığı gibi tedavi giderine ilişkin hesaplama için davacının gerekli masrafı yatırmadığının anlaşıldığı dolayısı ile de tedavi giderine ilişkin talebin ispatlanamadığı anlaşılmakla bu talep yönünden de reddine karar verilmiştir.
Ayrıca 2918 sayılı KTK.’nun 99/1. maddeleri ile ZMSS poliçesi Genel Şartlarının B.2. maddesi uyarınca rizikonun belge ve bilgileri ile birlikte sigortacıya ihbar edildiği tarihten itibaren 8 iş günü içinde sigortanın tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmakta, bu sürenin sonunda ödememe halinde temerrüt gerçekleşmektedir. Dolayısıyla, davacıdaki maluliyete tekabül eden tazmninatın belirlenmesi bir incelemeyi gerektirmektedir. Bu nedenle, gerçek zararın tespitinden sonra sigorta şirketinin temerrüde düştüğünün kabulü gerekir. O halde, sigorta şirketinin ihbar tarihinden itibaren 8 gün sonrasında veya en erken ekspertiz raporu düzenleme tarihinde gerçek zararı öğrenerek tazmin yükümlülüğü doğduğu ve bu tarih itibariyle temerrüde düştüğünün kabulü ile faiz başlangıç tarihi yönünden buna göre hüküm kurulması gereklidir.Davacı tarafça, dava açılmadan önce sigorta şirketine başvurulmuş olduğu anlaşıldığından ….. tarihinden itibaren 8 iş günü sonundan itibaren yasal faiz uygulanmış; davalı bakanlı açısından ise haksız fiil hükümleri uyarınca haksız fiil tarihinden itibaren temerrüde düştüğü anlaşılmakla bu tarihten itibaren faize hükmedilmiştir.
HÜKÜM:Nedenleri yukarıda açıklandığı üzere;
DAVANIN KISMEN KABULÜ İLE;
1-a)Davacının sürekli iş göremezlik tazminatının kabulü ile …. tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, tazminata … tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine,
b)Davacının bakıcı giderine ilişkin talebinin kabulü ile 25,00TL tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, tazminata … tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine,
c) Davacının geçici iş göremezlik tazminatına ilişkin talebinin teminat limiti tüketildiğinden reddine,
d)Davacının tedavi giderine ilişkin tazminat talebinin reddine,
2-Harçlar kanunu gereğince kabul edilen değer üzerinden alınması gereken toplam ….-TL harçtan daha önceden ödenen toplam … harç düşüldükten sonra eksik kalan …-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan; 80,70-TL Başvuru Harcı, 80,70-TL Peşin/nisbi Harcı, 1.400,20-TL Islah Harcı, olmak üzere toplam 1.561,60TL harcın kabul red oranı dikkate alınarak .. davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yapılan; 800,00-TL Bilirkişi ücreti, 188,00-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 988,00-TL yargılama giderinin kabul red oranı dikkate alınarak 987,82TLsinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5- Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T (madde-13 Üçüncü Kısım) göre hesaplanan 63.403,50-TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6- Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T (madde-13 Üçüncü Kısım) göre hesaplanan 75,00-TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Arabuluculuk aşaması görüşme sonucunda anlaşamama ile sonuçlandığından, 6325 Sayılı HUAK’nun 18/A-13 maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen … TL arabuluculuk ücretinin davalı sigorta şirketinden tahsili ile Hazineye irad kaydına,
8 – HMK.’nın 333. maddesi ve HMKY’nin 47. maddesi gereğince gider avansının kullanılmayan kısmının yazı işleri müdürü tarafından ilgilisi hesap numarası bildirilmiş ise hesabına aktarılmasına, aksi halde masrafın gider avansından karşılanmak suretiyle PTT vasıtasıyla adreste ödemeli olarak gönderilerek iadesinin sağlanmasına,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda verilen karara karşı, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun İstinafa ilişkin hükümleri doğrultusunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki (2) haftalık süre içerisinde (HMK’nın 345. maddesi), mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak (HMK’nın 343. maddesi) ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamen ödemek (HMK’nın 344. maddesi) suretiyle, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim