Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/517 E. 2023/1017 K. 05.12.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVALILAR :

DAVA : Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 05/04/2022
KARAR TARİHİ : 05/12/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … tarihinde …plaka sayılı araç sürücüsü …, …plaka sayılı müvekkil …aracına İstanbul ili …seyir halinde iken arkadan çarparak ve öndeki araca da çarpmasına sebebiyet vererek müvekkilinin aracının maddi hasara uğramasına ve dolayısıyla aracında değer kaybı oluşmasına sebep olduğunu, meydana gelen trafik kazasında müvekkiline ait olan …plakalı araçta meydana gelen değer kaybının giderilmesi için davalı sigorta şirketine başvuru yapıldığını, davalı şirket tarafından herhangi bir ödeme yapılmadığını, müvekkiline ait olan …plakalı araçta kaza sonrası meydana gelen değer kaybı bedeli olarak fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 100 tl’nin olay tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalılardan alınarak müvekkiline ödenmesine karar verilmesini ve yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı …cevap dilekçesinde özetle; Her ne kadar davacı vekili tarafından değer kaybına dayalı olarak dava açılmış ise de dosyada mevcut kaza tespit tutanağından anlaşılacağı üzere kusurlu olan esas araç kaza yapıp kaçan araç olduğunu, kendisinin kazanın meydana gelmesinde herhangi bir kusurunun bulunmadığını, kaçan aracın kaza yapması sonucu kullanmakta olduğu araca çarpmak zorunda kaldığını, davacıya ait araçta meydana gelen değer kaybından davalı sigorta şirketinin sorumlu tutulması gerektiğini, her ne kadar dava dilekçesinde aracın dört aylık olduğu ve hasarsız olduğu belirtilmiş ise de araçtaki hasarlı parçaların daha önceden hasara uğramamış parçalar olması, onarım veya yenileme işleminden geçmemiş olması gerektiğinden bahsi geçen kazadan önce araçta herhangi bir hasar kaydının bulunup bulunmadığının araştırılması gerektiğini, davacının tazminat alacağı ve faiz talebinin reddini, yapılacak yargılama masrafları ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
Davalı Sigorta Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; Öncelikle zorunlu dava şartı olan sigorta şirketine usulüne uygun başvurunun davacı tarafça yerine getirilip getirilmediğinin ispat edilmesi gerektiğini, kaza konusu olayla ilgili olarak …sigorta’ya araç hasarına ilişkin rücuen ödeme olarak …tarihinde …TL ödeme yapıldığını, müvekkili şirketin başkaca sorumluluğunun bulunmadığını, haksız ve mesnetsiz davanın reddini, aksi halde; kusur durumu ve zararın tespiti için trafik poliçesi genel şartları ekinde yer alan formül de dikkate alınarak değer kaybına ilişkin bilirkişi incelemesi yapılmasını, her halde poliçe limitini aşan tazminat taleplerinin reddini, faiz hususunda temerrüt tarihi olarak Zorunlu Karayolu Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları B.2. Maddesinin dikkate alınmasını, haksız ve mesnetsiz davanın reddi ile yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı yana yüklenmesine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
1-Kaza tespit tutanağı; Trafik kazasına karışan araç sürücüleri …ve …tarafından birlikte tanzim ve imza edilmiş …tarihli “Maddi Hasarlı Trafik Kazası Tespit Tutanağının” incelenmesinden; …günü saat …sıralarında sürücü …sevk ve idaresindeki …plaka sayılı otomobil ile …karayolunda seyir halinde iken olay mahalline geldiğinde kendisiyle aynı istikamette önünde seyir halinde olan plakası ve sürücüsü belirsiz bir aracın durması neticesi; kendisiyle aynı istikamette gerisinde seyir halinde olan davalı sürücü …sevk ve idaresindeki …plaka sayılı otomobil ile çarpışması sonucu dava konusu maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini belirterek birlikte “Maddi Hasarlı Trafik Kazası Tespit Tutanağını” imzaladıkları anlaşılmıştır.
2-Sigorta Poliçesi: Davalı sigorta şirketi ile kazaya karışan …plaka sayılı araç maliki olan davalı …Ticaret Limited Şirketi arasında, …-…tarihlerini kapsayan ZMMS poliçesi poliçesi bulunmaktadır. ZMMS poliçe limiti araç başına …TL olduğu anlaşılmıştır.
3-Trafik ve Tramer kayıtları: Kazaya karışan …plaka sayılı aracın kaza tarihinde …Ticaret Limited Şirketi’ne ait olduğu tespit edilmiştir. Kazaya karışan araçlara ilişkin trafik kayıtlar Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezinden istenerek incelenmiştir.
4-Hasar dosyası: Davacı vekili tarafından yapılan başvuru üzerine hasar dosyası açılmış, hasar dosyasında değer kaybı tazminatına yönelik bir ödeme yapılmadığı anlaşılmıştır.
5-…tarih ve …Tarihli makine bilirkişi kök ve ek raporu: Bilirkişi …tarafından …plaka sayılı, …renginde, …tipinde …marka, …model, …şasi numaralı …Kilometrede …yakıtlı, …şanzımanlı HUSUSİ aracın dosya incelemeleri neticesinde, dava konusu aracın yapmış olduğu maddi hasarlı trafik kazası sonucunda, aracın ön ve arka kısımlarda hasar oluştuğu, 21 adet parça için ekspertiz işlemi yapıldığı, yedek parça ve işçilik giderlerinin yapılan piyasa araştırması sonucu ile eksper tarafından belirtilen rapordaki yedek parça ve işçilik giderlerinin uyumlu olduğu ve Yargıtay …Hukuk dairesi …E. …K. Sayılı ilamında, emsal uygulamaları kapsamında hasarlanan aracın ihtilafa konu trafik kazası sonucu hasarlanıp onarılmasından sonraki değeri ile hiç hasarlanmamış haldeki değeri arasındaki farkı reel değer kaybı olarak kabul edilmiş olup, dava dosyasında bulunan belgeler ( raporları, tutanaklar, resimler ve sair evraklar) doğrultusunda; yapılan araştırmalar dikkate alınarak aracın kaza tarihi ve hasarsız haldeki 2. el bedeli …TL bedel ile temin edilebileceği, aracın hasarı onarıldıktan sonra emsal aracın ise …TL temin edile bilineceği, aradaki farkın ise değer kaybını belirteceğinden (…-…)= …TL değer kaybı oluşacağını bildirilmiştir. Ek raporda ise davalı sürücünün davacıya ait araca arkadan çarpması sonucu mu meydana geldiği veya kaçan araca çarptıktan sonra davalı sürücünün davacıya ait araca arkadan çarpması sonucu meydana gelip gelmediğini hususunda davaya konu araca ait hasar fotoğrafları incelendiğinde, davacıya ait araca arkadan çarpması sonucu kazanın oluşabileceği belirtilmiştir.
6- …Tarihli ATK kusur raporunda özetle: Dosyada bulunan bilgi ve belgeler ile meydana gelen hasarı gösteren fotoğraflar incelendiğinde mevcut kazanın nasıl meydana geldiği hususunda her iki sürücünün farklı beyanlarının olduğu; dosya içerisinde yer alan tespitlerden kazanın sürücü …beyanında belirttiği şekilde mi meydana geldiği yoksa davalı sürücü …beyanında belirttiği şekilde mi meydana geldiği hususunda kesin kanaate varılamadığı ve kusur durumları hakkında alternatife gidilerek 2 seçenekli olarak hazırlandığı anlaşılmıştır.
7- Davacı vekilinin …Tarihli değer Artırım dilekçesi: Bilirkişi ek raporunda kazanın oluşuna davalı …sebebiyet verdiği ve davalının yüzde yüz kusurlu olduğu tespit edilmiş olup daha sonra arttırılmak üzere 100 TL olarak talep edilen araç değer kaybı tazminatı talebini arttırarak, kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte …TL’nin ödenmesi şeklinde artırmıştır.
Dava; Davacı aracında meydana gelen hasara karşılık maddi zararının tahsili davasıdır.
Uyuşmazlık konusunun …tarihinde meydana gelen kaza nedeniyle davacının kusurunun bulunup bulunmadığı, davacıya ait araçta meydana gelen değer kaybı tahsili istemine ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
Trafik sigortası motorlu bir aracın, karayolunda işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan üçüncü kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahillinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan sorumluluk sigortasıdır. Trafik sigortacısının sorumluluğu işletenin sorumluluğu oranında olup yine bu sorumluluğun sınırı KTK’nun 92 nci maddesinde belirlenmiştir.
Dava tarihinde yürürlükte olan, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, “işletenlerin, bu kanunun 85/1.maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur”, aynı yasanın 85/1.maddesinde, “bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yararlanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, araç işletenin bu zarardan sorumlu olacağı”, aynı yasanın 85/son maddesinde ise, “işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiş, 01.06.2015 tarihinde yürürlüğe giren Karayolları Motorlu araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın amacı A.1 maddesinde “Karayolları Trafik Kanunu uyarınca motorlu araç işletenlerine yüklenen hukuki sorumluluk için düzenlenen Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasına yönelik ilgililerinin hak ve yükümlülüklerine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesidir.” şeklinde belirlenmiştir. Sigortanın kapsamı ise genel şartlar A.3. maddesinde “sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, üçüncü şahısların ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre sigortalıya düşen hukuki sorumluluk çerçevesinde Genel Şartlarda içeriği belirlenmiş tazminatlara ilişkin talepleri, kaza tarihi itibariyle geçerli zorunlu sigorta limitleri dahilinde karşılamakla yükümlüdür. Sigortanın kapsamı üçüncü şahısların, sigortalının Karayolları Trafik Kanunu çerçevesindeki sorumluluk riski kapsamında, sigortalıdan talep edebilecekleri tazminat talepleri ile sınırlıdır.” şeklinde düzenlenmiştir.
Trafik kazası neticesinde oluşan değer kaybı “gerçek zarar” olduğundan, zarar TBK hükümlerince ve Yargıtay tarafından belirlenen ilkeler çerçevesinde belirlenmelidir. Anayasa Mahkemesi’nin 17/7/2020 tarihli ve 2019/40 E., 2020/40 K. sayılı Kararı ile, 2918 Sayılı Yasanın 90. Maddesinin birinci cümlesinde yer alan “…ve bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda…” ibaresinin ve ikinci cümlesinde yer alan “…ve genel şartlarda…” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline karar verilmiş olması, Anayasa Mahkemesi kararlarının, devam eden uyuşmazlıklar açısından uygulanacak olması karşısında, hesaplamanın ZMMS Genel Şartları ekindeki hesaplama yöntemine göre yapılamayacağından, bu nedenle öncelikle değer azalması veya değer kaybının belirlenmesinde dikkate alınması gereken ölçütler her olayın somut özelliğine göre değişebilecek ise de aracın markası, özellikleri ve model yılı, kullanım amacı, kullanım süresi, yıpranma payı, aracın gördüğü hasarın ağırlığı ve hasara uğrayan bölgeleri, hasarın giderilmesinde kullanılan parçaların niteliği (orijinal olup olmadığı) hususları değer kaybında göz önüne alınmalı, aracın hasarsız hali ile onarıldıktan sonraki değer arasındaki fark bilirkişi tarafından değerlendirilerek, değer kaybı olup olmadığı belirlenmelidir.

Tüm bu yasal düzenlemeler ve somut olay birlikte değerlendirildiğinde; …tarihinde davalı sigorta şirketinde ZMMS sigortacısı olduğu, alınan makine mühendsisi bilirkişi raporu ile de belirlendiği üzere davalı …sevk ve idaresindeki …plakalı aracın …günü saat …sıralarında sürücü …sevk ve idaresindeki …plaka sayılı otomobil ile …karayolunda seyir halinde iken arkadan çarptığı ve bu kaza oluşunun hasar tespiti ile de uyumlu olduğu dolayısı ile de yeterli ve güvenli takip mesafesi bırakması gerekirken bu hususlara riayet edilmediği anlaşılmakla kazada davalının tam kusurlu olduğu, olayın oluşunun aksine davalı yanca bir delil ibraz edilmediği ve davacı aracın kazada kusurunun olmadığı, kaza nedeniyle davacı aracında …TL değer kaybı olacağı, kazanın poliçe süresi içerisinde gerçekleştiği ve ZMSS poliçesi kapsamında değerlendirilebileceği, davalı sigorta şirketine sigortalı olan aracın hususi nitelikte kullanıma özgülendiği bu nedenle yasal faiz istenebileceği anlaşılmakla, davacının değer kaybı davasını belirsiz alacak davası olarak açtığı, davalı sigorta şirketine yapılan başvurunun …de yapıldığı takip eden …İş gününün …tarihine isabet ettiği dolayısı ile de bu tarih tarihi itibariyle temerrüde düştüğü; davalı asiller yönünden ise haksız fiil tarihi itibari ile faiz işletilebileceği anlaşılmakla dava ve talep artırım dilekçeleri gözetilmek suretiyle davacının davasının kabulüyle aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulü ile, …TL tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine; alacağı davalı sigorta şirketi yönünden …tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına, diğer davalılar …ile …Limited Şirketi açısından ise …tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına,
2- Kabul edilen …üzerinden binde …oranında hesaplanan …TL karar ve ilam harcından peşin alınan 80,70 TL harcın ve 426,00TL tamamlama harcının düşümü ile eksik kalan …TL harcın davalılardan tahsili ile hazineye irad KAYDINA,
3-Davacı tarafından yatırılan 80,70 TL peşin harç, 80,70TL başvuru harcı ve 426,00‬TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 587,40TL harcın davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
4- Davacı tarafından yapılan tebligat ve posta gideri 794,00TL, 24,00TL dosya masrafı, 850,00TL bilirkişi ücreti, 1.709,00TL ATK faturası olmak üzere toplam 3.377,00TL yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalıların karşıladığı yargılama giderleri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/2 maddesi uyarınca hesaplanan 17.900,00TL vekâlet ücretinin davalılardan alınarak davacıya VERİLMESİNE,
7- 6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen iki taraf için iki saatlik ücret tutarı karşılığı olan 1.560,00-TL arabulucu ücretinin davalı sigorta şirketinden alınarak hazineye gelir kaydına,
8-Davacı tarafça yargılama esnasında depo edilen gider avansından bakiye kalan tutarın kesinleştiğinde ve talep halinde HMK m. 333 ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu Yönetmeliği’nin m. 47(1) hükümleri uyarınca ilgisine İADESİNE,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafların yokluğunda verilen karara karşı, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun İstinafa ilişkin hükümleri doğrultusunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki (2) haftalık süre içerisinde (HMK’nın 345. maddesi), mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak (HMK’nın 343. maddesi) ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamen ödemek (HMK’nın 344. maddesi) suretiyle, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim