Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/482 E. 2022/1968 K. 24.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 01/04/2022
KARAR TARİHİ : 24/05/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkili kurumun bina ve eklentilerinin güvenliğinin sağlanması ihale yöntemiyle özel güvenlik şirketlerinden satın alındığını, hizmeti yürütmek üzere çalıştıracağı işçileri güvenlik şirketlerinin belirlemekte olduğunu, işe alma ve işten çıkarma gibi sorumlulukların bu şirketlerde bulunduğunu, dava dışı …. adlı özel güvenlik işçisinin davalı şirketin bünyesinde çalışmış olduğunu, yüklenici firmaya iadesinin yapıldığını ve yüklenici firma tarafından da iş akdinin sona erdirildiğini, dava dışı kurum çalışanı olduğu, kurum güvenlik hizmetlerini yerine getirmek üzere ihale alanın davalı şirket bünyesinde çalışan olduğunu, Davalı yüklenici firmanın, dava dışı işçiye karşı İş Kanunundan doğan bütün borç ve yükümlülükleri, özlük haklarından doğan sorumluluğu şartname hükmü uyrınca kabul edildiği, müvekkili kurum tarafından imalanan toplu iş sözleşmesi hükümleri uyarınca davalı işçisi olan dava dışı kişiye ödenen miktarın davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı…. limited şirketi vekili Av. …. cevap dilekçesinde özetle; Dava dışı işçinin müvekkil şirkette …2019-…2020 tarihleri arasında çalışmış olup, davacı şirketin talebi ve isteği doğrultusunda tasfiye nedeni ile çıkışı yapılmış olduğunu, müvekkil şirketten sonra da ihaleyi alan şirketlerde çalışmaya devam etmiş olduğunu, 6552 sayılı yasa ile 4857 sayılı yasada yapılan değişiklikler sonrası kıdem, ihbar tazminatı ile ücret, izin, fazla mesai ve genel tatil alacakları yönünden yüklenici şirketin hiçbir sorumluluğunun kalmadığını, tüm tazminat ve ücret alacaklarından ilgili kamu kurum ve kuruluşu tek başına sorumlu olduğunu, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na tabi işlerde alt işverenler kıdem tazminatı tutarını 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu gereği teklif fiyata dahil edememekte olduğunu, dolayısıyla, K.İ.K mevzuatı uyarınca sözleşme bedeline de ilave edilemeyen ve sözleşmedeki % 3 sözleşme giderinin içerisinde de yer almayan bir bedelden müvekkil şirketin sorumlu olmadığını, yasa koyucu alt işverenlerin ve işçilerin haklı taleplerini nazara alarak bu tür işlerde çalışanların kıdem tazminatlarından doğan sorumluluğun asıl işveren konumundaki kamu kurum ve kuruluşlarında olduğunu çok açık bir biçimde yasalaştırmış olduğunu, yasa ve gerekçesi açık olmasına rağmen bu davaların açılmasının haksız ve hukuka aykırı olduğunu, Kamu İhale Kurumu kararında da açıkça ifade edildiği üzere işbu dava ile müvekkil şirkete mevzuat ile yüklenmeyen bir külfet rücu davası ile istenmekte olduğunu. İşbu davada talep edilen söz konusu alacaklar ve diğer giderler için işçilik kalemleri üzerinden ödenecek %3’lük tutarın iddia konusu düzenlemeden kaynaklanacak parasal tutarı karşılamayacağı izahtan yoksun bir mesele olduğunu, 4734 Sayılı K.İ.K. gereği teklif fiyatın içerisine kıdem tazminatının konulması hukuken mümkün olmadığını Zira; bu halde yaklaşık maliyetten kat be kat uzaklaşılmış olacak ve teklif fiyatta öngörülmeyen kalemlerin teklif fiyata dâhil edilmesi söz konusu olacağını, bunun sonucu olarak da teklif fiyat yaklaşık maliyetin üstüne çıkacaktır. bu şartname gereğince; “Teklif Fiyata Dâhil Olan Giderler”; işçilik ücreti, 6 gün ve 45 saat üzerinden belirlenmiş olup, yol ve yemek ücreti eklenmek suretiyle sınırlandırılmış olduğunu, ihale işlem dosyası içerisinde yer alan teklifler, maliyet analizleri, idari ve teknik şartname ve sözleşme incelendiğinde kıdem tazminatının maliyetler içerisine konulmadığı, bu sebeple idarenin ödemediği tazminat kalemi için rücu hakkı bulunmamakta olduğunu, müvekkil kurumun Kamu İhale Kurumu tarafından hazırlanan ihaleyi kazanması sonucu davacı yan ile hizmet alım sözleşmesi akdetmiş olduğunu, Kamu İhale Kurumu tarafından ihale maliyeti hesaplanma amacıyla Kamu İhale Kurumu tarafından hesaplama modülü kullanılmakta olduğunu, Kamu İhale Kurumunun Hesaplama Modülüne Projede hizmet veren dava dışı işçilerin sadece maaş , yol , resmi tatil ücretleri ,fazla mesai gibi ücretleri dahil olmasına rağmen dava dışı projede çalışan işçilerin Kıdem ve İhbar tazminatları gibi huzurda ki davaya konu işçilik alacakları dahil edilmemiş olduğunu, açıklanan nedenlerle, davacının hem 6552 sayılı yasayla getirilen değişiklik başta olmak üzere tüm yasal düzenlemeler sebebiyle hem de müvekkil ile imzalamış oldukları sözleşme ve eki ihale dokümanları gereğince kıdem tazminatı için rücu hakkı bulunmamakta olduğunu, arz ve izah edilen sebeplerle ve resen dikkate alınacak başkaca sebeplerle; davanın reddine karar verilmesini, yargılama giderleri ile ücret-i vekaletin karşı yan üzerinde bırakılmasını, hem 6552 sayılı yasayla getirilen değişiklik başta olmak üzere tüm yasal düzenlemeler sebebiyle hem de müvekkil ile imzalamış oldukları sözleşme ve eki ihale dokümanları gereğince kıdem tazminatı için rücu hakkı bulunmadığını, bu sebeple haksız davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER:
Dava dilekçesi ekinde ödemeye ilişkin belgeler, davalı şirket ile davacı idare arasında imzalanan sözleşme ve şartnameler, davalı şirket kayıtları, Toprak Mahsülleri Ofisi Genel Müdürlüğü kayıtları sunulmuştur.
Sosyal Güvenlik Kurumundan dava dışı işçinin davalı şirket nezdinde çalıştığı dönemlere ilişkin ilgili kayıtlar celp edilerek dosyamız arasına alınmıştır.
Bismil İcra Müdürlüğü …. E sayılı dosyası dosyamız arasına alınmıştır.
Bismil 1. Asliye Hukuk Mahkemesi …. E.,….K sayılı …/2021 tarihli karar ile Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 7. HD’nin 2021/… E., 2021…. K. Sayılı karar sayılı dosyası dosyamız arasına alınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ NİTELENDİRME VE GEREKÇE:
Dava; taraflar arasında imzalanan hizmet alım sözleşmesi gereğince, dava dışı …’a ödenen işe başlatmama tazminatı ile yargılama giderlerine ilişkin alacaklar toplamının davalı şirketten rücuen tahsili talebidir.
Davacı ile davalı şirketler arasında özel güvenlik hizmeti işinin gördürülmesine ilişkin hizmet alım sözleşmelerinin imzalandığı, hizmet alan davacı tarafından hizmet alım sözleşmesine istinaden istihdam edilen dava dışı …’a işe başlatmama tazminatı ile yargılama giderlerine ilişkin çıkan alacaklar yönünden ödemeler yapıldığı, davacı tarafından akit tarafı davalıya rücu talebiyle eldeki davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda somut olayda uyuşmazlığın, davacının, dava dışı çalışana ödediği işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen sürenin tazminat bedeli için davalıya rucü şartlarının oluşup oluşmadığı, taraflar arasında imzalanan sözleşme uyarınca davalının işe iade tazminatı ödemesinden sorumlu olup olmadığı, sorumlu ise miktar noktasında toplandığı anlaşılmaktadır.
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
Mahkememizce yapılan açık yargılama sonucunda getirtilen bilgi ve belgeler, Bismil 1. Asliye Hukuk Mahkemesi …. E., …. K. sayılı dosyası, Bismil İcra Müdürlüğü …. E. sayılı dosyası ile tüm dosya kapsamından; davanın hizmet alım sözleşmesinden kaynaklanan rücuan alacak istemine ilişkin olup, davacı ve davalı arasında, davacının davalıdan güvenlik görevlisi ve güvenlik sorumlusu çalıştırılmasına ait özel güvelik hizmeti alımına ilişkin sözleşme ilişkisi bulunduğu, işçilerin davalı tarafından temin edilecek ve çalıştırılacağı, dava konusu alacağın, çalışan ….’ın …./2020 tarihinde iş akdinin feshedilmesi nedeni ile Bismil 1. Asliye Hukuk Mahkemesi …. E., …. K sayılı dosyası ile açtığı işe iade davasında,kararının istinaf edilmesi sonucunda Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 7. HD’nin 2021.. E., 2021/…. K. Sayılı kararı ile esastan red kararı verilerek karar verilerek … Ltd. Şti. yönünden feshin geçersizliğine davacının işe iadesine, davalı yönünden davacının yasal süresi içinde başvurusuna rağmen süresi içinde işe başlatmaması halinde 4 aya kadar ücret ve haklarının davalılardan tahsilinin gerektiğinin tespitine karar verdiği, kararın …/2022 tarihinde kesinleştiği,işçinin işe başlatılmadığı hususunun ihtilafsız olduğu, …l’ın davalının iş yerinde çalıştığı,işe başlatılmaması nedeni ile davacı tarafından …./2021 tarihinde dava dışı işçiye 34.452,67-TL ödendiği, dava dışı işçinin yargılama giderleri için Bismil İcra Müdürlüğü …. E sayılı dosyası ile davacı ve davalıya karşı icra takibi yaptığı, davacının dosyada yapılan kapak hesabına göre 5.070,52TL’yi …/2021 tarihinde icra dosyasına yatırdığı,işçiye karşı işveren ve taşeronun birlikte sorumlu olmasının İş Kanunu’ndan kaynaklanmakta olduğu, ancak davacı ile davalı arasında çıkan işçi alacağı ile ilgili uyuşmazlıkların genel hükümlere göre çözüleceğinden sözleşmedeki hükümler çerçevesinde olayın çözümlenmesi gerektiği, davacı ile davalı arasında imzalanan ….2016-….2016 tarihleri arasında özel güvenlik hizmeti alımına ait sözleşmenin 8. maddesinde sözleşmenin eklerinin belirtildiği, buna göre ihale dokümanlarının sözleşmenin eki ve ayrılmaz parçası olarak kabul edilerek belgelerin öncelik sırasına göre uygulanacağı belirtilerek, eklerde belirtilen Teknik Şartnamenin 14. maddesi 5. ve 6. bölümünde,iş sosyal güvenlik ve diğer ilgili mevzuat uyarına yüklenicinin istihdam edilen özel güvenlik görevlisinin işvereni olarak kabul edileceği ve mevzuatatan doğan bütün borç ve yükümlülüklerin ile istihdam edilen tüm özel güvenlik görevlisinin özlük, yıllık ücretli izine ilişkin haklar ile ilgili Kanun ve bunlara ilişkin tüzük yönetmelik ve tebliğlerde belirlenmiş tüm yükümlülüklerin yüklenici tarafından yerine getirleceğinin, hizmet personelin tüm sosyal haklarının ve iş hukuku mevzuatında belirlenen her türlü sorumluluk, vergi harca işlemlerinin yükleniciye ait olduğunun belirlendiği de görülerek,hizmeti yapan davalının kendi işçisi ile hizmeti vermesi sözleşmenin bir unsuru olması nedeniyle işçi ücretleri ve sair ödentilerin de davalının sorumluluğunda olduğu kanaatine varılarak dolayısı ile de bilirkişi raporunda belirtilen yarı yarıya sorumluluk hesabının uygun olmayacağı kanaatine varılmış, (Yargıtay 23. Hukuk Dairesi 2016/3035 E 2016/3035 K sayılı 27.11.2018 tarihli ilamı), davacı tarafından işe başlatmama tazminatı için …./2021 tarihinde dava dışı işçiye 34.452,67-TL ödendiği, dava dışı işçinin yargılama giderleri için Bismil İcra Müdürlüğü …. E sayılı dosyası ile davacı ve davalıya karşı icra takibi yaptığı, davacının dosyada yapılan kapak hesabına göre 5.070,52TL’yi …/2021 tarihinde ödediği,tüm dosya kapsamından dava dışı işçi …’e yapılan işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ödemesinin ve icra dosyasına yapılan ödemeleri uygun olduğu, ödendiği iddia edilen 2.547,31 TL rücuya tabi tutulan fakat buna ilişkin belge ibraz edilmeyen gelir ve damga vergisi yönünden istenen kalemin istenmesinin hukuka uygun olmadığı kanaati ile ödenen kısım yönünden davanın kısmen kabulü ile davalının ödeme tarihi itibariyle temerrüte düştüğü değerlendirilmiş, ödeme tarihinden itibaren ticari faize hükmedilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir (Benzer yönde karar için bakınız: Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 2020/1504 E., 2022/1230 K.).
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-DAVANIN KISMEN KABULÜ İLE;
a) İşe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücretine karşılık 34.452,67‬ TL’sine 02/06/2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile;
b) Vekalet ücreti alacağından dolayı Diyarbakır İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyasına ödenen bedele karşılık 5.070,52 TL’sine …./2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2- Harçlar Kanunu’na göre alınması gerekli 2.699,82- TL harcın peşin alınan 718,46 TL harçtan mahsubu ile bakiye 1.981,36- TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 37,50-TL posta ve tebligat masrafı, 718,46-TL peşin harç, 11,50 vekalet harcı olmak üzere toplam 767,46-TL’nin kabul red oranına göre 724,01TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesince hesaplanan 5.928,48-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesince hesaplanan 2.547,31-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
6-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri 11,50 TLvekalet harcının kabul red oranına göre 0,66TL’sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, kalan kısmının davalı üzerinde üzerilerinde bırakılmasına,
7-Kararın talep halinde Yazı İşleri Müdürü tarafından taraflara tebliğine,
8-Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde, müracaat etmeleri halinde kalemde, müracaat etmemeleri halinde dosyaya hesap numarası bildirmiş ise hesaba aktarmak sureti ile, hesap numarası da bildirilmemiş ise masrafı gider avansından karşılanmak sureti ile PTT vasıtasıyla adreste ödemeli olarak taraflara iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda verilen karara karşı, kabul edilen miktar yönünden 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun İstinafa ilişkin hükümleri doğrultusunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki (2) haftalık süre içerisinde (HMK’nın 345. maddesi), mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak (HMK’nın 343. maddesi) ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamen ödemek (HMK’nın 344. maddesi) suretiyle, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere; reddedilen miktar yönünden ise istinaf kesinlik sınırının altında kalması sebebiyle kesin olarak verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim