Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/459 E. 2022/2140 K. 22.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ :
DAVALI :
VEKİLLERİ :

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/03/2022
KARAR TARİHİ : 22/06/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; Müvekkil kurumca ihalesi yapılan “… İli …. İlçesi … Ada … Nolu Parselde .. …. Lisesi ve Çevre Düzenlemesi” yapım işi yüklenicisi dava dışı …. tarafından müvekkil kuruma, davalı … Bankası … Şubesinden alınan …2018 tarih …. nolu ve 159.000,00 TL tutarlı “İlk Talepte Ödeme Kaydını Havi” banka teminat mektubu ihale konusu işin kesin teminatı olarak ….2019 tarihine kadar geçerli olmak üzere sunulduğunu, müvekkil kurumun …2019 Tarih ve …. sayılı yazısıyla; süreli olması nedeniyle işbu teminat mektubunun süresinin uzatılması aksi takdirde nakde çevrilmesi talebiyle davalı bankaya yazılı başvuru yapılmış, davalı bankanın ….2019 ve … yazısıyla bahsi geçen teminat mektubunun süresi …2020 tarihine kadar davalı bankaca uzatıldığını, ihale konusu işin devam etmesi nedeniyle müvekkil kurumun bu sefer …2020 Tarih ve … sayılı yazısıyla; yine teminat mektubunun süresinin uzatılması aksi takdirde nakde çevrilmesi talebiyle davalı bankaya aynı mahiyette ikinci kez yazılı başvuru yapılmış ve bu yazı da davalı bankaya ….2020 tarihinde tebliğ edildiğini, Müvekkil kurumca davalı bankaya yazılan işbu ikinci yazının, içerik ve nitelik itibariyle ilk yazıyla aynı olmasına rağmen ve davalı bankaca ilk yazıya göre gerekli işlem tesis edildiği halde müvekkil kurumca yazılan ikinci yazıya teminat mektubunun geçerlilik süresi de …2026 tarihinde dolacak olmasına rağmen davalı bankaca kötü niyetli bir şekilde cevap verilmemiş ve dürüstlük ve güven ilkesine aykırı olarak müvekkil kuruma ödeme yapılması vb. hiçbir şekilde işlem tesis edilmediğini, müvekkil kurum yetkililerince bu süre zarfında davalı bankayla birçok telefon görüşmesi yapılmışsa da yapılan görüşmelerden sonuç alınamamıştır. Bunun üzerine müvekkil kurumca davalı bankanın hem Bölge Koordinatörlüğüne hem de ilgili Banka Şubesine ….2021 Tarih ve … sayılı yazı yazılarak; daha önce yazılan …2020 Tarih ve … sayılı yazıya bugüne kadar herhangi bir cevap verilmediği belirtilerek ve yapılan ihale konusu işte eksiklikler olduğu ve eksiklilerin yüklenici tarafından yerine getirilmediği belirtilerek teminat mektubunun …2020 Tarih ve … sayılı yazı gereği nakde çevrilerek kurum hesabına aktarılması istendiğini, davalı … Şubesi tarafından müvekkil kuruma yazılan …2021 tarih ve … sayılı yazıda ise, tazmin talebinin karşılanmayacağı müvekkil kuruma bildirildiğini, bunun üzerine yine müvekkil kurumca davalı banka Bölge Koordinatörlüğüne …2021 Tarih ve … sayılı yazı yazılarak; teminat mektubunun süresinin uzatılması veya nakde çevrilerek kurum hesabına aktarılması istendiğini, bu yazıya da yine davalı …. Şubesi tarafından müvekkil kuruma yazılan ….2021 tarih ve … sayılı yazı ile cevap verilmiş ve tazmin talebinin karşılanmayacağı müvekkil kuruma bildirildiğini, bunun üzerine davalı banka aleyhine müvekkil kurumca Diyarbakır İcra Müdürlüğünün …. E. sayılı takip dosyasında asıl alacak ve işlemiş faiz yönünden icra takibi başlatıldığını, ancak davalı bankanın işbu takibe itiraz ettiğini, davalı/borçlu banka aleyhine müvekkil kurumca Diyarbakır İcra Müdürlüğünde başlatılmış olan ….E. Sayılı ilamsız icra takibine davalı/borçlu tarafından yapılan itirazlar haksız, kötüniyetli ve yersiz olup davamızın kabulüne karar verilmesi gerektiğini belirtmiş, bu nedenle davalı Bankanın Diyarbakır İcra Müdürlüğünün …. E. sayılı takip dosyasında yapığı haksız ve hukuka aykırı itirazlarının iptali ile icra takibinin devamına, davalı bankanın asıl alacağın 420’sinden aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına mahküm edilmesine karar verilmesini Mahkememizden talep etmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafın 27/10/2021 tarihli talebinde her ne kadar lehtarın yükümlülüklerini yerine getirmediği belirtilmiş ise de, bu talebin de mektubun vadesinin sona ermesinden sonra müvekkil bankaya iletilmiş olması nedeni ile davacının bu tarihli talebi de yerine getirilemediğini, davacının 10/07/2020 tarihli yazısına konu talebin usulüne uygun bir tazmin talebi olmaması nedeni ile müvekkil bankanın ödeme yükümlülüğünün doğmadığı, davaya konu teminat mektubunun vadesinin 04/08/2020 olması ve bu tarihe kadar müvekkil bankaya usulüne uygun tazmin talebi iletilmediğinden bankalarının söz konusu teminat mektubundan kaynaklanan sorumluluğunun da vadenin hitamı ile birlikte 04/08/2020 tarihinde sona ermiş olduğundan, davacının 27/10/2021 tarihli tazmin talepli yazısının da bankalarının sorumluluğu sona ermiş olması nedeni ile karşılanamadığı dikkate alındığında hukuki dayanaktan yoksun işbu davanın reddini talep etme zaruretlerinin hasıl olduğunu belirtmiştir.
DELİLLER : Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, Diyarbakır İcra Müdürlüğünün… E. sayılı takip dosyası, İhale Dosyası, Resmi Yazışmalar, Arabuluculuk Anlaşmazlık Tutanağı, vs….
GEREKÇE :
Dava, teminat mektubunu tazmin borcunu yerine getirmediği ileri sürülen davalı banka hakkında başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Davacı 20.06.2019 tarihli taleplerinde süresi dolan teminat mektuplarının süresinin uzatılmasını, bu mümkün olmazsa nakde çevrilmesini istemiş, davalı banka tarafından 11.07.2019 tarihli yazısıyla talep yerine getirilmiştir. Bu sefer davacı tarafça 10.07.2020 tarihli taleple yine süresi dolan teminat mektuplarının süresinin uzatılmasını, bu mümkün olmazsa nakde çevrilmesini istemiş, davalı tarafça talep yerine getirilmemiştir.
Teminat mektubu vermekle bankalar mücerret bir borç altına girmeyip belirli bir yükümlülüğün yerine getirilmesini garanti etmeleri nedeniyle, yazılı tazmin talebinde mutlaka, lehtarın teminat mektubu ile garanti edilen yükümlülüğünü yerine getirmediğinin belirtilmesi gerekmektedir. Vadeli teminat mektuplarında uygulamada sıkça rastlanan “teminat mektubunun vadesinin uzatılması, aksi takdirde mektubun tazmini'” (extend or pay) şeklindeki talebin, teminat mektuplarının yukarıda açıklanan niteliği ile bağdaşmamaktadır, zira “uzat veya tazmin et” talebinde riskin doğup doğmadığı anlaşılamadığından, bankanın ödeme yükümlülüğü de doğmamaktadır. Somut uyuşmazlıkta davalı bankanın teminat mektuplarında vadeyi uzatmaması halinde mektubu tazmin edeceği yönünde bir taahhüdü de bulunmamaktadır. (Prof. Dr. Seza Reisoğlu, Banka Teminat Mektupları ve Kontrgarantiler, Ankara 2003, 4. Baskı, s:250, 259). Ayrıca BK’nın 110. maddesine 10.07.1981 tarih ve 17398 sayılı R.G/de yayımlanan 2486 S.K. ile eklenen fıkra uyarınca, belirli bir süre için yapılan taahhütlerde, sürenin bitimine kadar taahhüt edene yazılı olarak başvurulmaması halinde taahhüdün hükümsüz sayılacağına dair sözleşmelerin geçerli sayılmakta, sadece vade kaydını taşıyan, ancak BK.nın 110/2. maddesinde belirtilen bu kavdı taşımayan teminat mektuplarında ise riskin vade içinde doğması kaydıyla, bankanın 10 yıl süre ile sorumluluğu devam etmektedir. Nitekim 30.03.1988 tarih ve … E-K. sayılı Yargıtay HGK kararında da “kural olarak belli bir süre için verilen garanti halinde, süresi içinde rizikonun gerçekleşmemesinin, yükümlülüğün ortadan kalkması sonucunu doğuracağının, garanti sözleşmesinin BK’nın 110. maddesine 08.07.1981 gün ve 2486 S.K. ile eklenen fıkrasına uygun bir biçimde yapılmışsa vade sonuna kadar yazılı istekte bulunulmadığı takdirde bankanın şarta bağlı sorumluluğunun sona ereceğinin, bu yolda bir kayıt konulmamış ise teminat mektubu süreli de olsa, 10 yıllık zamanaşımı süresi doluncaya kadar tazmin talebinin ileri sürülebileceği” belirtilmiştir.(a.g.e., s: 156 vd.) (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 05.11.2014 tarih, 2014/7115 E. 2014/16916 K. sayılı ilamı)
Somut uyuşmazlık yönünden yapılan değerlendirmede, davaya konu 29.08.2018 tarihli teminat mektubunda, herhangi bir uyuşmazlık ve bunun kanuni sonuçları dikkate alınmaksızın teminat tutarının yazılı talep halinde idareye derhal ödeneceğinin düzenlendiği, ilk talepte ödeme kaydını içerdiği, buna rağmen davacı tarafın teminat mektubunun vadesinin uzatılması, aksi takdirde mektubun tazminini talep ettiği, yukarda açıklandığı üzere bu hususun teminat mektuplarının niteliği ile bağdaşmadığı, ilk talebin kabul edilmesinin davalıyı ikinci seferde de sorumlu kılacağının kabulüne olanak bulunmadığı, davalının sorumluluğunun bulunmadığı anlaşılmakla davanın reddine dair aşağıdaki gibi karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3-Davacının toplamda 3172,97 TL harç yatırdığı anlaşıldığından peşin harcın mahsubu ile bakiye kalan 3.092,27 TL harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacı tarafa iadesine,
4-Davalı taraf kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince 21.125,09 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Arabuluculucuk gideri olarak sarf edilen 1320 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
6-Dosyada mevcut gider avansının bakiye kalan kısmının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.

Katip Hakim