Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/448 E. 2023/1014 K. 05.12.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACILAR :

VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 25/03/2022
KARAR TARİHİ : 05/12/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … tarihinde sigortalı araç sürücüsü davadışı …kullandığı …plaka sayılı aracın çarpması sonucu, davacıların desteği-çocukları …vefat ettiğini ve davacıların destekten yoksun kaldıklarını, davalı tarafa …Tarihli dilekçe ile ön başvuru yapıldığını ve davalı tarafça, kusur ve desteğin destekliğinin yitirilmesi nedeniyle yoksun kalınan zarara karşılık az tazminat teklif edilmesi nedeniyle, anlaşma sağlanmadığını, davanın kabulü ile sürücü-davadışı …kullanmış olduğu davalı tarafın sigortalısı …plakalı araç ile davacıların desteği-çocukları …yaya olduğu halde haksız, hukuka aykırı ve kusurlu olarak çarparak vefatına neden olması nedeniyle davacıların, destekleri-çocukları …vefatından dolayı yoksun kaldıkları destekten yoksun kalma tazminatı zararının karşılanması için fazlaya ilişkin dava ve talep hakları saklı kalması kaydıyla şimdilik …TL Destekten Yoksun Kalma Tazminatının haksız fiil tarihi olan …tarihinden itibaren işleyecek bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalıdan tahsilini, davacılara payları oranında ödenmesini, yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin davalı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı taraf dava öncesi müvekkili şirkete birkaç tane kaza evrağı ile şekli başvuru yaptığını, …tarihli yasanın 6.maddesi ve poliçe genel şartlarının B.2.1 maddesi hangi evraklar ile başvuru yapılması gerektiğini açıkça düzenlendiğini, davacı tarafa eksikliklerin giderilmesi için yazı iletildiğini ancak davacı taraf eksiklikleri gidermeksizin iş bu davayı açmış bulunduklarını, İlgili kanun maddeleri ve poliçe genel şartları uyarınca başvurusu bulunmayan davacının davasının usulden reddi gerektiğini, kusur durumunun tespiti için dosyanın ceza dosyası ile birlikte Adli Tıp Kurumu Trafik İhtisas Dairesine Gönderilmesini, dosyanın tüm bu eksiklikler tamamlandıktan sonra zararın oluşup oluşmadığı ve var ise ne kadar olduğunun tespiti için aktüer bilirkişiye gönderilmesini, destekten yoksun kalma zararının olup olmadığı ve varsa miktarının tespit edilmesi için tüm eksik hususların araştırılması, ilgili sosyal güvenlik kurumlarının tümüne vefattan sonra davacıya maaş bağlanıp bağlanmadığının ve varsa miktarının sorulması, müteveffanın destekten yoksun kalma iddiasında bulunan davacıya ölüme bağlı tasarruf yoluyla kazandırma yapıp yapmadığının tespiti ve müteveffanın vefatından sonra destekten yoksun kalma iddiasında bulunanların herhangi bir sebeple sosyal ve ekonomik durumlarında bir artış olup olmadığının tam olarak tespitini, temerrüde düşmemiş ve davanın açılmasına sebebiyet vermemiş bulunan müvekkili şirket aleyhine yargılama giderine, faize ve vekalet ücretine de hükmolunmamasını, hükmolunması halinde müvekkili şirketin sorumlu olduğu azami police limiti ve sigortalı araç sürücüsünün kusur oranı dikkate alınarak yargılama giderine, faize ve vekalet ücretine hükmolunmasını talep ve beyan etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
1-Silvan Asliye Ceza Mahkemesinin …Esas, …Karar sayılı dosyasında ; mahkememiz dosyasının içerine alınmış olup, davalı nezdinde sigortalı araç sürücüsünün taksirle ölüme neden olma suçundan sanık olarak yer aldığı, …tarihli alınan trafik bilirkişisi raporunda müteveffa …asli kusurlu olduğu, sürücü …tali kusurlu olduğu, dosyada yapılan yargılama sonunda …tarihinde …yıl …ay hapis cezası verilerek verilen ceza hakkında Hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
2-…plakalı araca ait Trafik Sigorta Poliçesi; davalı sigorta şirketi nezdinde aracın …-…tarihleri arasında ZMMS kapsamında sözleşmesinin bulunduğu, davalı sigorta şirketinin hasar dosyası evraklarını sunmuş olduğu anlaşılmıştır.
3-Davacının nüfus aile kayıt örneği incelendiğinde davacı …müteveffanın babası olduğu, davacı …ise müteveffanın annesi olduğu anlaşılmıştır.
4- …plakalı aracın noterler birliğinden tescil bilgileri celbedilmiş, …tarihinden itibaren …adına kayıtlı olduğu ve aracın ticari/yolcu nakli kullanım amaç ve şekline özgülendiği anlaşılmıştır.
5- Diyarbakır SGK’dan gelen müzekkere cevabında ve kolluktan yapılan SED araştırmasına göre müteveffanın vefat ettiği tarihte öğrenci olduğu anlaşılmıştır.
6-Mahkememizce Ankara ATK’dan aldırılan …tarihli kusur raporunda özetle; …günü saat …sıralarında sürücü …sevk ve idaresindeki …plaka sayılı minibüs ile …istikametinden …Caddesi üzerinden belediye istikametine seyir halinde iken olay mahalline geldiğinde minibüsün sağ ön kısımlarıyla, yolun sağından yola girip karşıya geçmek isteyen yaya …sol şerit üzerinde çarpması sonucu davaya konu trafik kazasında sürücü …% 20 (yüzde yirmi) oranında kusurlu olduğu, Yaya …%80 (yüzde seksen) oranında kusurlu olduğunun tespit edildiği anlaşılmıştır.
7- Mahkememizce aktüer bilirkişisi tarafından düzenlenen …tarihli bilirkişi raporunda özetle; …tarihinde meydana gelen trafik kazası sonucu vefat eden …geride kalan yakınları için manevi tazminat faiz başlangıcı vs hususlar sayın mahkemenin taktirinde olmak üzere davacıların toplam talebi …TL olup TRH 2010 yaşam tablosuna göre belirlenen yaşam süresi ve Progresif Rant (%10 Artırım-İndirim) Yöntemi ile yapılan hesapla sonucu %20 kusur oranına göre davacının ödemesi gereken destekten yoksun kalma tazminatı olarak anne’ye …, babaya …TL olmak üzere toplamda …TL olarak, yetiştirme gideri olarak anneye ve babaya …TL, destek tazminatı olarak anneye …TL, babaya ise …belirlendiği anlaşılmıştır.
8-Bilirkişi Aktüerya Uzmanı …tarafından tanzim edilen … tarihli ek bilirkişi raporunda özetle; Manevi tazminat faiz başlangıcı vs hususlar sayın mahkemenin taktirinde olmak üzere davacıların toplam talebi …TL olup TRH 2010 yaşam tablosuna göre belirlenen yaşam süresi ve Progresif Rant (%10 Artırım-İndirim) Yöntemi ile yapılan hesapla sonucu %20 kusur oranına göre davacının ödemesi gereken destekten yoksun kalma tazminatı olarak Anneye…, Babaya …TL olmak üzere Toplam …olarak belirlendiği, yetiştirme gideri olarak anneye ve babaya …TL, destek tazminatı olarak anneye …TL, babaya …TL olarak hesap edilmiştir.
9-Alınan ek rapora yapılan itiraz neticesinde hüküm tarihine en yakın asgari ücret verileri dikkate alınarak davacı vekilinin talebi üzerine yeniden ek rapor aldırılmış; aktüer bilirkişisinden yeniden itirazlar doğrultusunda … tarihinde tanzim edilen ek raporda; TRH 2010 yaşam tablosuna göre belirlenen yaşam süresi ve Progresif Rant (%10 Artırım-İndirim) Yöntemi ile yapılan hesapla sonucu %20 kusur oranına göre davacının ödemesi gereken destekten yoksun kalma tazminatı olarak Anneye …TL, Babaya …TL olmak üzere toplam …
TL, yetiştirme gideri olarak babaya …TL, destek tazminatı olarak anneye …TL, babaya …TL olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
10-Davacı vekili mahkememize sunduğu …tarihli dilekçesi ile davacı anne …için …TL’ye, davacı baba …için …olmak üzere toplamda …TL destekten yoksun kalma tazminatı talep edilmiştir.
11- Arabuluculuk tutanağı dava açmadan önce Diyarbakır Arabuluculuk Bürosunca …dosya numarası ile …tarihinde tarafların anlaşamadığına dair son tutanak düzenlendiği anlaşılmıştır.
DOSYA İÇERİSİNDE BULUNAN TÜM DELİL VE BELGELER BİR ARADA DEĞERLENDİRİLDİĞİNDE;
Dava destekten yoksun kalma tazminatı ilişkin tazminat davasıdır.
Dava konusu uyuşmazlık ; müteveffa ile davalı nezdinde sigortalı araç sürücünün kusur durumunun tespiti ile davacıların destekten yoksun kalma tazminatı şartlarının oluşup oluşmadığı, müteveffanın sağlığında desteğinden yararlanıp yararlanamadıkları, buna göre, müteveffanın ölümü ile destek zararının ortaya çıkıp çıkmadığı, tazminatın miktarı ve tahsiline ilişin olduğu anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı nazara alındığında kazanın …günü saat …sıralarında sürücü …sevk ve idaresindeki …plaka sayılı minibüs ile …istikametinden …Caddesi üzerinden belediye istikametine seyir halinde iken olay mahalline geldiğinde minibüsün sağ ön kısımlarıyla, yolun sağından yola girip karşıya geçmek isteyen yaya …sol şerit üzerinde çarpması sonucu davaya konu trafik kazası meydana gelmiştir.
Destekten yoksun kalma tazminatının konusu, desteğin yitirilmesi nedeniyle yoksun kalınan zarardır. Buradaki amaç, destekten yoksun kalanların desteğin ölümünden önceki yaşamlarındaki sosyal ve ekonomik durumlarının korunmasıdır. Olaydan sonraki dönemde de destek olmasa bile, onun zamanındaki gibi aynı şekilde yaşayabilmesi için muhtaç olduğu paranın ödettirilmesidir.
TBK’nun 53/3. maddesinde sözü edilen destek kavramı hukuksal bir ilişkiyi değil, eylemli bir durumu hedef tutar ve ne hısımlığa ne de yasanın nafaka hakkındaki hükümlerine dayanır; sadece eylemli ve düzenli olarak geçimini kısmen veya tamamen sağlayacak şekilde yardım eden ve olayların akışına göre eğer ölüm vuku bulmasaydı, az çok yakın bir gelecekte de bu yardımı sağlayacak olan kimse destek sayılır. Bununla birlikte destekten yoksun kalan kimse devamlı ve gerçek bir ihtiyaç içerisinde bulunmalıdır. Genel olarak bakım ihtiyacı, sosyal düzeye uygun olan yaşamın devamını sağlamak için gerekli olanaklardan yoksun kalmayı anlatır. Eğer ölenin eylemli olarak baktığı davacı, ölüm yüzünden bu bakımın sağladığı yaşama düzeyinin altına düşmüş olursa, ihtiyaç bulunma koşulu gerçekleşmiş sayılır. Burada önemli olan, destekten yoksun kalan kimsenin ve ailesinin temsil ettiği sosyal ve ekonomik düzeye göre normal karşılanan giderlerdir
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, “İşletenlerin, bu kanunun 85/1. maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.”; 85/1 maddesinde, “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”; 85/son maddesinde ise, “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” düzenlemelerine yer verilmiştir. Araç sürücüsü kusuru nedeniyle meydana gelen zararları karşılamakla yükümlü olduğu gibi, anılan yasal düzenlemeler gereğince, davalı sigorta şirketi de, düzenlenen sigorta poliçesi ile sigortalı aracın sürücüsünün kusuru nedeniyle meydana gelen trafik kazalarında üçüncü kişilere verilen zararı, zararın türüne göre poliçede belirtilen teminat üst limiti ile üstlenmiştir.
Yargıtay’ın yerleşik kararlarına göre davacı anne ve babanın murisin desteğinden pay aldığı karine olarak kabul edilmektedir. Aksini ispat yükü davalı üzerindedir. Anayasa Mahkemesi’nin …tarih …Esas …Karar sayılı kararıyla 2918 sayılı KTK’nın 90. ve 92. maddelerinde “genel şartlara” atıf yapan cümlelerin iptaline karar verilmiş ve bu karar …tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş olmasıyla birlikte, Yargıtay …Hukuk Dairesince zarar görenlerin cismani zarar ve destekten yoksun kalma tazminatı alacağının hesaplanmasında TRH 2010 ve %10 artırım %10 iskonto yöntemi benimsenmiş olup TRH 2010 yaşam tablosunun uygulamasından vazgeçilmemiştir …Bu şekilde destekten yoksun kalma tazminatının hesabında TRH 2010 Tablosu’na göre bakiye ömür sürelerinin belirlenmesi, % 1,8 teknik faiz uygulanmadan, %10 artırım %10 iskonto yöntemine göre hesaplama yapılması gerektiğinden hükme esas alınan bilirkişinin prograsif rant yönetime göre yaptığı, yetiştire giderlerinin mahsup edildiği, hesap raporunun hesaplama yönetimi itibariyle doğru olduğu, mahkememizce alınan …tarihli ATK dan alınan kusur raporunun dosya kapsamı itibari ile uyumlu olduğu, davalı sigorta şirketinin ZMMS kapsamında destekten yoksun kalma tazminatından sorumlu olduğu anlaşılmakla davacının iddiasını ispat ettiği kanaatine varılmıştır.
Davacı vekili tarafından dava öncesinde tazminat talebi ile KTK’nın 97. maddesi uyarınca davalı sigorta şirketine usulüne başvuruda bulunulduğuna dair başvuru ve tebliğ evraklarının dosyada bulunmadığı anlaşılmakla ve belirli hale getirilen talep için dava tarihinden itibaren faize hükmedilmiştir. Kazaya karışan araç tescil bilgilerinin ticari kullanım amacı nazara alınarak avans faize hükmedilmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
DAVANIN KABULÜ İLE;
1-a) Davacı …için …destekten yoksun kalma tazminatının …tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
b) Davacı …için …TL destekten yoksun kalma tazminatının …tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2- Alınması gerekli …harçtan dava açılırken yatırılan peşin harç 80,70TL ve 1.030,47 TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye …davalıdan alınarak Hazineye gelir KAYDINA,
3-Davacı tarafça yapılan 80,70 TL başvurma harcı, 80,70TL peşin harç, 1.030,47TL ıslah harcı, 130,00TL posta yazışma gideri, 35,00TL dosya masrafı, 1.560,00TL ATK faturası, 1.460TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 4.376,87‬-TL’nin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
4-a) Davacı …kendisini vekil ile temsil ettirdiği anlaşılmakla AAÜT göre hesaplanan 17.900,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı …verilmesine,
b) Davacı …’ ın kendisini vekil ile temsil ettirdiği anlaşılmakla AAÜT göre hesaplanan 30.545,19-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı …verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan 11,50TL vekalet harcı masrafının üzerinde bırakılmasına,
6-Taraflarca yatırılan gider/delil avansının artan kısmın, karar kesinleştikten sonra HMK m. 333 ve Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik m. 207 hükümleri uyarınca re’sen yatırana iadesine,
7-6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen iki taraf için iki saatlik ücret tutarı karşılığı olan 1.600,00-TL arabulucu ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda verilen karara karşı , 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun İstinafa ilişkin hükümleri doğrultusunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki (2) haftalık süre içerisinde (HMK’nın 345. maddesi), mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak (HMK’nın 343. maddesi) ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamen ödemek (HMK’nın 344. maddesi) suretiyle, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim