Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/359 E. 2023/767 K. 20.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ :

DAVALILAR :

DAVA : İtirazın İptali (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 08/03/2022
KARAR TARİHİ :

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili, müvekkil tarafından Diyarbakır İcra Dairesinin … esas sayılı dosyası ile başlatılan icra takibine karşı davalıların takip konusu alacağa yaptıkları itirazın haksız olduğunu, müvekkili ile borçlu/davalılar arasında akdedilen bayilik sözleşmesi kapsamında davalıların müvekkilinden satın aldığı eşya veya ticarete konu diğer mallar sebebiyle oluşan borçlarının teminatı olarak davalılar üzerine kayıtlı taşınmazlara ipotek tesis edildiğini, müvekkili tarafından davalılar aleyhine icra takibi başlatılmadan önce Gaziosmanpaşa …. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile işbu davaya konu …. TL borcun ihtarnamenin tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde ödenmesinin ihtar edilmesine rağmen davalılar tarafından herhangi bir ödeme yapılmadığı gibi ihtarnameye de cevap verilmediğini, bunun üzerine müvekkili tarafından davalılar aleyhine Diyarbakır İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası kapsamında tahsilde tekerrür olmamak kaydı ile ipotek miktarlarıyla sınırlı olmak üzere ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile ilamsız icra takibi başlatıldığını, davalıların ödeme emrine karşı sunmuş oldukları itiraz dilekçesinde, müvekkil şirket ile … tarihli toplantıda yapılan protokolde “…. .. … tarihine kadar şirketimize … TL havale gönderecektir. Bu işlem için son tarih …’dır.” şeklinde yer alan protokolün 4. maddesi ve “… adına kayıtlı ipotekli taşınmaz için bir başkasının evi olduğu” gerekçeleri ile icra takibine konu tüm borca açıkça itiraz ettiklerini, müvekkil Şirket ile Ürün Ticaret-…, Topçu Ticaret- … firmaları arasında yapılan bayilik anlaşmasının sona ermesi ve teminat kapsamında bulunan taşınmazlar konulu toplantı protokolünün delikçenin ekinde sunulduğunu, ilgili toplantının Diyarbakır İcra Dairesinin… esas sayılı icra takip dosyası ile başlatılan takibe konu alacak için yapılmış olup, işbu davaya konu Diyarbakır İcra Dairesinin … esas sayılı icra takip dosyası kapsamında olmadığını, davalılar Diyarbakır İcra Dairesinin… esas sayılı icra takip dosyasına itiraz etmediklerini ve takibin kesinleştiğini, ancak davalılar aleyhine açılan ve davanın konusunu oluşturan … esas sayılı icra takip dosyasına itiraz etmeleri nedeniyle işbu davayı açma zorunluluğunun hasıl olduğunu ileri sürerek davalıların Diyarbakır İcra Dairesinin … esas sayılı icra takip dosyasına yapmış oldukları itirazın iptali ve takibin devamı ile davalılar aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesini istemiştir.
Davalılar birlikte sundukları cevap dilekçesinde, davacı taraf ile daha önce aralarında yaptıkları toplantı sonucu … tarihli protokolü imzaladıklarını, toplantı sonunda varılan mutabakat metnini (protokolü) daha önce borca itiraz dilekçesinin ekinde sunduklarını, bu anlaşma metninden de anlaşılacağı üzere karşı tarafın tüm borçlarına karşılık … TL’ye mutabık kaldıklarını, bu miktarın …. tarihine kadar ödenmesi halinde, takip konusu tüm borç ve ferileri ile konulan tüm ipoteklerin hükümsüz kalacağını, kaldı ki ipotek konusu … adına tapulu gayrimenkulün (ev) bir başkasının evi olduğunu, kendilerine sadece emanet olarak tapusunun verildiğini ve ipoteğe konu edildiğini beyan ederek davanın reddi gerektiğini savunmuşlardır.
Mahkememizin … tarihli celsesinde, davacı vekiline icra takibine dayanak yapılan alacağa ilişkin açıklama yapılması ve bu alacağa dayanak teşkil eden belgeleri sunması kesin süre verilmiş, gerek davalı davalı …’e, gerekse davacı tarafa ticari defterlerin sunulması için kesin süre verilmiştir.
Davacı vekili sunmuş olduğu …. tarihli beyan dilekçesinde, müvekkili ile davalı arasında kurulan bayilik sözleşmesi uyarınca davalı adına müvekkil nezdinde cari hesap açıldığını ve davalının bayilik sözleşmesi ve hesaba istinaden müvekkil şirketten işyerine ürün çektiğini, davalının ürünlere ilişkin zamanında ve eksiksiz ödeme yapması gerekirken edimini yerine getirmediğini, müvekkil şirket tarafından … tarihinde ihtarname gönderilerek taraflar arasındaki cari hesaptan kaynaklanan borç miktarının davalıya bildirildiğini ve ödenmesi için süre verildiğini, taraflar arasındaki cari hesap ilişkine dair hesap hareketleri ile ürün akışını ilişkin detaylı bilgilerin taraflarında bulunmadığını beyan ederek, mahkemece bu bilgilere ihtiyaç duyulması halinde konu ile ilgili olarak davacı …Pazarlama A.Ş.’ye müzekkere yazılmasını müzekkere yazılmasını istemiş, bilahare …. tarihli dilekçe ile, icra takibine dayanak yapılan hesap döküm cetvelinin dosyaya sunulduğu beyan edilmiştir.
Taraflarca dosyaya sunulan deliller incelenmiş, takibe ve davaya konu edilen ipoteklerin tesisine ilişkin resmi senetler ile Diyarbakır İcra Müdürlüğünün… esas ve Diyarbakır İcra Dairesinin … esas sayılı icra takip dosyaları UYAP sistemi üzerinden celp edilerek dosya arasına kazandırılmış, davalı …hakkında esnaf-tacir araştırması yapılmıştır.
Dava, taraflar arasındaki bayilik sözleşmesine dayalı alacağın teminatı olarak verildiği ileri sürülen ipoteklerin paraya çevrilmesi yoluyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacı ile davalı …arasında bayilik sözleşmesi bulunup bulunmadığı, icra takibine konu edilen ipoteklerin bayilik sözleşmesinin teminatı olarak verilip verilmediği, taraflar arasında bayilik sözleşmesi bulunduğunun kabulü halinde bu sözleşmeye dayalı olarak davacının alacak talep edip edemeyeceği, edebilecekse miktarına ilişkindir.
Davaya konu edilen Diyarbakır İcra Dairesinin … esas sayılı icra takip dosyasında gönderilen ödeme emrine karşı davalıların tarihinde itiraz ettiği, itirazın davacı alacaklıya tebliğ edilmediği, elde ki davanın 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmaktadır.
Vergi Dairesine yazılan müzekkere cevabından davalılardan …’ün bilanço esasına göre defter tuttuğu, bu haliyle 6102 sayılı TTK.’nun 11/1., 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 176. ve 177/6. maddesi gereğince davalı …’ün tacir ve uyuşmazlığın her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili nisbi ticari dava olduğu ve uyuşmazlığın çözümünde mahkememizin görevli olduğu kabul edilerek işin esasısın incelenmesine geçilmiştir.
Davacı tarafından Diyarbakır İcra Dairesinin … esas sayalı dosyası üzerinden … TL asıl alacak ve …. TL işlemiş faiz olmak üzere toplamda … TL’nın tahsili amacıyla ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamsız icra takibi başlatılmıştır. TMK’nun 851. ve 881. maddelerinde ifadesini bulan ve muhtemel bir alacağın teminatı olarak tesis edilen üst sınır (limit) ipoteğinde, borcun ulaşacağı miktar belirsiz olduğundan, taşınmazların ne miktar için teminat teşkil edeceği ipotek akit tablosundaki limitle sınırlandırılmıştır. TMK’nun 875. maddesinde belirtilen ve ipotekle teminat altına alınan ana borç, faiz, icra takip giderleri ve taraflarca kararlaştırılan eklentilerden oluşan toplam borç miktarının, bu limiti aşması mümkün değildir. Takibe konu edilen ipoteklerin toplam miktarı … TL olup, davacının bu miktarın üzerinde elde ki icra takip dosyası yönünden takip hakkı bulunmamaktadır.
Her ne kadar davacı tarafından dosyaya yazılı bir bayilik sözleşmesi sunulmamış ile de, iddia ve savunmanın içeriği ve dosyaya sunulan … tarihli protokol ve ipotek resmi senetlerinden davacı ile davalı …arasında bayilik sözleşmesi kurulduğu ve davaya ve icra takibine konu edilen ipoteklerin davacı ile davalı …arasındaki bayilik sözleşmesinin teminatı olarak verildiği dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
Davaya konu edilen ipotekler bayilik sözleşmesinden kaynaklanan alacağın teminatı olarak verilmiştir. Bu nedenle davacı taraf bayilik sözleşmesinden kaynaklı alacaklı olduğunu ispatlamakla yükümlüdür.
Davalı taraf cevap dilekçesinde …. tarihli protokolde, davacı ile yapılan anlaşma kapsamında tüm borçlara karşılık … TL’na mutabık kaldıklarını beyan etmiş ise de, ispat yükü üzerinde olan davacı taraf, protokolün elde ki davaya konu icra takip dosyası için yapılmadığını, davalılar aleyhine başlatılan Diyarbakır İcra Dairesinin… esas sayılı icra takip dosyasına konu alacak için yapıldığını iddia ettiğine göre, … tarihli protokol elde ki davaya konu alacağın ispatı yönünden delil olarak değerlendirilmemiştir.
Davacı tarafça takibe ve davaya konu alacağa dayanak belge olarak toplam 89 sayfadan ibaret hesap ekstresi sunulmuş ise de, ürünlerin teslimine ilişkin herhangi bir belge sunulmamıştır. Öte yandan hesap ekstresi davalı tarafından da imzalanmış değildir. Bu nedenle hesap ekstresinin iddianın ispatı yönünden delil niteliği bulunmamaktadır.
Taraflar tacir olup davacı delil olarak ticari defterlere dayanmıştır. Ticari defterlerin sunulması için taraflara usulüne uygun ihtarlar yapılmasına rağmen taraflar süresinde ticari defterleri sunmadığı gibi bulunduğu yeri de bildirmemiştir. Davacı tarafça süresinde bildirim yapılmadığından ticari defterlere delil olarak dayanmaktan vazgeçmiş sayılacağı kabul edilmiş, sonucu itibariyle davacı tarafça bayilik sözleşmesinden kaynaklı olarak alacaklı olduğu ispatlanamadığından açılan davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL harcın, başlangıçta yatırılan … TL harçtan mahsubu ile bakiye kalan … TL harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Arabuluculuk aşaması görüşme sonucunda anlaşamama ile sonuçlandığından, 6325 Sayılı HUAK’nun 18/A-13 maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen … TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak Hazineye irad kaydına,
5-Davacı yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,

Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim