Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/345 E. 2023/1120 K. 20.12.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :
HAKİM :
KATİP :
DAVACI :
DAVALI :
VEKİLLERİ :

VEKİLİ :

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/03/2022
KARAR TARİHİ : 20/12/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili, müvekkil şirketin ticari faaliyetlerde bulunan, bu kapsamda çalışmalar yürüten bir şirket olduğunu, kendisine ait iş makinaları ve ekipmanları ile piyasadan gelen talepler üzerine iş gördüğünü, yapmış olduğu bu çalışmalar neticesinde fatura düzenlediğini ve alacağını TTK hükümlerine göre düzenlemiş olduğu defter ve kayıtlarda takip ederek, gerek nakit yolu ile gerekse çek almak sureti ile tahsilatlarını gerçekleştirdiğini, müvekkili ile davalı şirket arasında imzalanan ….. tarihli iş makinası kiralama sözleşmesine konu iş yürütüldüğünü, bahsini etmiş oldukları faaliyetler kapsamında davalıya yapılan çalışmalar neticesinde …..tarihinde fatura düzenlediğini, düzenlenen bu fatura bedellerinin ödenmemesi nedeniyle Diyarbakır İcra Dairesinin …..esas sayılı dosyası üzerinden başlatılan icra takibinin davalının haksız ve kötüniyetli itirazı üzerine durduğunu, takipte davalı tarafça yetki itirazında bulunulmuş ise de, müvekkili şirket merkezinin Diyarbakır’da olması nedeniyle TBK.’nun 89.maddesi gereğince Diyarbakır Mahkemeleri ve İcra Daireleri de yetkili olduğu gibi imzalanan sözleşmede Diyarbakır Mahkemelerinin yetkili olduğuna dair yetki şartı bulunduğunu, dava açılmadan önce yapılan arabuluculuk sürecinin anlaşamama ile sonuçlandığını, davalı tarafın kendilerine sunulan hizmet karşılığı ibraz edilen faturaya süresi içerisinde itiraz etmedikleri gibi ödeme yapmaktan da kaçındıklarını, taraflara ait ticari defter ve kayıtlar incelendiğinde bu durumun net bir şekilde ortaya çıkacağını ileri sürerek davalının Diyarbakır İcra Dairesinin …..esas sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazın iptali ve takibin devamı ile davalı aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesini istemiştir.
Davalı vekili, ekte sunulan dekontların incelenmesinden, ödemelerin süresinde ve sözleşmeye uygun bir şekilde sözleşmenin yapıldığı tarihten itibaren sırasıyla ödemelerin gerçekleştirildiğinin dekontların üst kısmında yer alan tarihlerden ve açıklamalardan açıkça anlaşılacağını, dekontlanda yer alan açıklamalarda şirketin iş ve işlemlerinden sorumlu …..isimli şahsın adının geçtiğini ve buna mukabil dekont açıklamalarında da çalışan makine bedeli gibi ifadeler kullanıldığının görüleceğini, bu nedenle gönderilen bedellerin ne için olduğunun tereddüte yer vermeyecek şekilde açık olduğunu, yine ekte sunulan çek kayıtlarının da incelenmesi gerektiğini, bahse konu çeklerin (…..ve …..TL bedelli) davacı tarafından vade tarihlerinde ilgili bankalara teslim edilip karşılığının alındığını, bu hususta çeklerin ilgili bankaları olan …..bank ve …..Bankasından asıllarının istenmesi ve bahse konu çeklerin vade tarihinde kim veya kimler tarafından karşılığının alındığının tespitinin gerektiğini, zira bahse konu çeklerin müvekkil tarafından kargo aracılığıyla ilgili şahıslara gönderildiğini ve karşılığının ödendiğini, tüm bu anlatımların ispatı niteliğinde olan ve davacı tarafın takip ve davasında nedenli kötüniyetli olduğunun delilinin yine ekte sunulan ve davacı tarafın da imzasını içeren sözleşme olduğunu, ekte sunulan sözleşmede yukarıda kısaca izahı yapılan ödemelere ve yine davacı tarafa teslim edilen çeklere ilişkin hususların yer aldığını, sözleşmede yer alan ve dava dosyası bakımından oldukça önem arz eden hususlardan kısaca bahsedilmesi gerekir ise, “verilen çek …..TL”, “toplam alacağı …..TL”, “borcu …..TL”, “…..tarihine kadar hesaplama yapıldı …..”, “…..TL borçludur”, “Konyadaki makine çalışması dahil değildir” gibi beyanların yer aldığını ve yine bu beyanların altında da açık bir şekilde …..isimli şirket yetkilisinin de imzasının bulunduğunun görüleceğini, bu hususların etraflıca değerlendirilmesi gerektiğini, alacak bakımından davacı tarafın hiçbir alacağının kalmadığını, hatta sunulan evraklardan da anlaşılacağı üzere gerek takipte, gerekse de davasında haklı olmadığının anlaşılacağını, müvekkilinin davacıdan alacaklı konumda olduğunu savunarak davanın reddi gerektiğini savunmuş, davalının kötüniyetli olduğundan bahisle %20’den az olmamak üzere kötüniyet tazminatına hükmedilmesini istemiştir.
Taraflarca dosyaya sunulan deliller incelenmiş, davacıya ait 2021 yılı …..dönemlerine ilişkin BS formları, davalıya ait …..yılı …..dönemine ilişkin BA formları, Diyarbakır İcra Dairesinin …..esas sayılı takip dosyası UYAP sistemi üzerinden celp edilerek dosya arasına kazandırılmış, davalının cevap dilekçesinde belirttiği çeklerin ibraz edilip edilmediği ilgili muhattap bankalardan sorulmuş, davalı hakkında esnaf tacir araştırması yapılmış, davalının cevap dilekçesinde belirttiği hesap mutabakatına konu belgeye ilişkin davacı şirket yetkilisi …..isticvabı yapılmış, nihai aşamada davacı tarafa yemin teklif etme hakkı hatırlatılarak sonuca gidilmiştir.
Dava iş makinası kiralama sözleşmesi gereğince düzenlenen fatura bedelinin ödenmediğinden bahisle faturaya dayalı başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Diyarbakır İcra Dairesinin …..esas sayılı dosyası incelendiğinde, davacı-alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine “…..tarihli, …..TL bedelli faturaya dayalı …..TL asıl alacak, …..TL işlemiş faiz olmak üzere toplamda …..TL’nın tahsili amacıyla ilamsız icra takibi başlatıldığı, davalı-borçlunun gönderilen ödeme emrine süresinde borca ve yetkiye itirazda bulunduğu, icra dairesince takibin durulmasına karar verildiği, dava açılmadan önce arabuluculuk sürecinin görüşme sonucunda anlaşamama ile sonuçlandığı, elde ki itirazın iptali davasının 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmaktadır.
Takibe dayanak yapılan …..tarihli ve …..TL bedeli fatura incelendiğinde, davacı tarafından davalıya hitaben iş makinesi kiralama bedeli açıklaması ile düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Davacı şirkete ait Ticaret Sicil Gazetesi ilanlarının incelenmesinden, davacı şirketin kuruluşa yönelik ilanın …..tarihinde gerçekleştirildiği, kurucu ve tek ortağın …..olduğu, …..davacı şirketteki payının tamamını …..devrettiği ve …..tarihi itibarıyle …..şirketin tek ortağı olduğu, temsile yetkili kişinin de …..olduğu ve şirketi münferiden temsil ve ilzama yetkili olduğu anlaşılmaktadır.
…..Vergi Dairesine yazılan müzekkere cevabından, davalı …..213 sayılı VUK.’nun 176.maddesine göre 1. sınıf tüccar olduğu ve bilanço esasına göre defter tuttuğu, 2021 yılı brüt satışlarının toplamının …..TL olduğu anlaşılmaktadır.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde belirtilen çeklere ilişkin olarak, …..bank’a yazılan müzekkereye cevaben, …..Tic. Ltd. Şti.’nin …..nolu hesabına tanımlı …..seri nolu çekin …..tarihinde …..Bankası Tarafından elektronik takas ortamında ibraz edildiği ve çek tutarının ödendiği bildirildiği, dosya içerisinde ön yüzü bulunan çek incelendiğinde ön yüzde davacı ile davalıya ilişkin herhangi bir kayıt bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde belirtilen çeklere ilişkin olarak, …..bank’a yazılan müzekkereye cevaben, keşidecisi …..Tic. Ltd. Şti., …..seri numaralı, …..TL bedelli, …..tarihli çekin şubemiz müşterisi …..tarafından takasa ibraz edildiği ve çek bedelinin ödendiğinin bildirildiği, dosya içerisinde bulunan çekin ön ve arka yüzü incelendiğinde davacı ile davalıya ilişkin herhangi bir kayıt bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; uyuşmazlığın çözümünde mahkememizin görevli olup olmadığı, icra takibinin yetkili icra dairesinde başlatılıp başlatılmadığı, takibe dayanak faturaya konu iş makinesi kiralama hizmetinin davacı tarafından yerine getirilip getirilmediği, davalı tarafından ödeme yapılıp yapılmadığı, buradan varılacak sonuca göre davacının faturaya dayalı alacak talep edip edemeyeceği, edebilecekse miktarına ilişkindir.
Taraflar arasında imzalanan iş makinesi kiralama sözleşmesinin 7.1 maddesinde makine çalışanının aylık SGK primleri ile barınma giderlerinin kiraci tarafından karşılanacağı, 7.2 maddesinde de, makine çalışanlarının aylık maaş ödemelerinin kiracı tarafından ödeneceği ve kiraya verenin hak edişinden düşüleceğine yönelik düzenleme bulunmaktadır. Davacı vekili tarafından …..tarihli dilekçe ile, iş makinası kira sözleşmesine konu makine ile birlikte bir personelinde davalının hizmetine sunulduğu beyan edilmiştir. Bu halde, taraflar arasındaki uyuşmazlığın iş makinesi kiralama sözleşmesinden değil, hizmet alım sözleşmesinden kaynaklanmaktadır.
Davalı gerçek kişi olup, …..Ticaret Sicil Müdürlüğünden gelen cevabı yazıda, davacının Ticaret Odasınnda kaydı bulunmadığı belirtilmiş ise de, …..Vergi Dairesinden gelen cevabı yazıda, davalının bilanço esasına göre defter tuttuğu bildirilmiş ve uyuşmazlığın doğduğu 2021 tarihi itibarıyle yıllık brüt satış tutarları toplamının …..TL olduğu anlaşılmıştır. Bu halde, 6102 sayılı TTK.’nun 11/2. ve 15/1. maddesi ile 213 sayılı VUK.’nun 177. maddesi göz önünde bulundurulduğunda davalının tacir olduğunun kabulü gerekir. Taraflar tacir ve uyuşmazlık her iki tarafın ticari işletmesi ile ilgili olduğundan uyuşmazlığın çözümünde Ticaret Mahkemelerinin görevli olduğunun kabulü gerekir.
Taraflar arasında sözleşme ilişkisi bulunduğu ve icra takibininde sunulduğu ileri sürülen hizmet karşılığı düzenlenen fatura bedelinin tahsili amacıyla başlatıldığı anlaşılmakla 6098 sayılı TBK.’nun 89. maddesi gereğince davacı şirket merkezinin bulunduğu İcra Daireleri de yetkili olup davalı tarafın İcra Dairesinin yetkisine yaptığı itiraz yerinde görülmeyerek işin esasının incelenmesine geçilmiştir.
Davaya dayanak yapılan taraflar arasında imzalanan …..tarihli iş makinesi kiralama sözleşmesi incelendiğinde; …..adet iş makinesinin kiralanmasının sözleşmeye konu edildiği, bunlardan …..işe başlama tarihli …..marka mobil tankerin …..TL karşılığında, …..işe başlama tarihli …..marka Ekskavatörün …..TL+KDV karşılığında, …..işe başlama tarihli …..’in …..TL+KDV karşılığında ve …..işe başlama tarihli …..lastiklinin …..TL+KDV karşılığında kiraya verildiği, iş makinelerinin hangi işte, nerede ve ne kadar süre ile çalışacağına ilişkin herhangi bir düzenlemeye yer verilmediği anlaşılmaktadır.
Davacı taraf sözleşme gereğince hizmet sunduğunu ve sunduğu hizmet karşılığı icra takibine dayanak faturayı düzenlendiğini ileri sürmüş, davalı taraf ise hizmet bedellerinin ödendiğini savunmuştur. Sözleşme gereğince iş makinesi kiralama hizmeti verildiğinin ispat yükü davacıda, bedelin ödendiğinin ispat yükü ise davalıdadır. Taraflarca iş makinesinin ne kadar süre ile çalıştığına ilişkin dosyaya herhangi bir çizelge veya delil sunulmamıştır. Davacı taraf, delilleri arasında ticari defterlere de dayanmıştır. Mahkememizce, …..tarihli celsede taraf vekillerine ticari defterleri sunması veya bulunduğu yeri bildirmesi için kesin süre verilmiş, davacı tarafça bildirimde bulunulmuş, davalı tarafça kesin süre içerisinde bildirimde bulunulmamıştır. Davacıya ait ticari defterler üzerinde inceleme yapılarak düzenlenen bilirkişi raporunda, davacının ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu, 2021 yılına ilişkin olarak sadece icra takibine ve davaya konu edilen faturanın davacının ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, ödemeye dair herhangi bir kayıt bulunmadığı, davalının cevap dilekçesinde belirttiği ödeme dekortları ile çeklere dair herhangi bir kayıt bulunmadığı belirtilmiştir. Davalı taraf ticari defterleri sunmadığından 6100 sayılı HMK.’nun 222/3. maddesinin birinci cümlesi gereğince davacı tarafın ticari defterleri lehine delil teşkil ettiğinden davacının faturaya konu hizmeti sunduğunun kabulü gerekir. Bu aşamadan sonra ödemeye dair ispat yükü davalıladır.
Davalı taraf, ödemeye dair bir kısım dekontlar ile çeklere ve ajanda sayfası üzerinde düzenlenmiş yıl hanesi boş olan …..tarihli hesap mutabakatına dair belgeye delil olarak dayanmıştır. Dekontlara ve çeklere ilişkin davacının ticari defterlerinde herhangi bir kayıt bulunmamaktadır. Dosyaya kazandırılan çek suretlerinde de davacı ile davalıya ait herhangi bir kayıt bulunmamaktadır.
Davalı tarafından ajanda sayfası üzerinde düzenlenmiş ….., …..ve …..tarafından imzalı belge incelendiğinde; ………gün karşılığı ….., ………gün karşılığı …..TL, ………gün karşılığı …..TL, toplam alacak miktarının …..TL olduğu, …..TL kesintiler düştükten sonra kalan alacak miktarının …..TL olduğu, bir önceki aydan alacak miktarının ise …..TL olduğu, her iki alacak miktarının toplamının …..TL olarak yazıldığı, verilen çek miktarının …..TL olduğu ve alacak miktarından verilen çek miktarı düştüğünde borç miktarının …..TL olarak yazıldığı, …..aya kadar hesap yapıldığı, …..TL borçlu olduğu, Konyadaki makine çalışmasının dahil olmadığının yazılı olduğu anlaşılmaktadır.
Davacı vekili …..tarihli celsede; davaya konu sözleşme kapsamında işin yapıldığı yerin Siirt İli …..İlçesi olduğunu, iş makinelerinin davalıya ait yol yapım çalışmalarında çalıştığını, davalı tarafından dosyaya sunulan ajanda sayfasının …..yılına ait olduğunu, imzanın müvekkili şirket yetkilisi …..ait olduğunu, hesap mutabakatının büyük ihtimalle daha önceden yapılan işlere ait olduğunu beyan etmiştir.
Mahkememizce davacı şirket yetkilisi …..isticvab davetiyesi çıkarılmıştır. ……….tarihli celsede; davaya konu edilen sözleşmedeki imzanın kendisine ait olduğunu ve bu sözleşmeye konu iş makinelerinin davalının iş yaptığı Siirt İli …..İlçesindeki iş sahasında çalıştığını, davalı ile sözleşmenin düzenlendiği tarihte aralarında başka bir sözleşme ilişkisi bulunmadığını, …..babası olduğunu, sözleşmedeki iş makineleri için kararlaştırılan ücretin aylık ücret olduğunu, cevap dilekçesinin ekinde sunulan ve tarafına gösterilen dekontlara ilişkin aradan uzun süre geçtiği için hatırlama imkanı bulunmadığını, cevap dilekçesinin ekinde sunulan hesap mutabakatına ilişkin ajanda sayfası üzerindeki imzanın tarafına ait olduğunu, ilgili ajanda sayfasında belirtilen mutabakatın …..veya …..yıllarında yapılan işlere ilişkin olduğunu, …..yılında iş makinelerinin aylık çalışma ücretinin ne kadar olduğu hususunu şuan hatırlamadığını, hesap mutabakatında davalı tarafından verildiği iddia edilen …..TL bedelli çekin taraflarına verilmediğini, elde ki davaya konu sözleşmeye istinaden düzenlenen fatura bedeli için davalı tarafından herhangi bir çek ödemesi yapılmadığını beyan etmiştir.
Bu aşamadan sonra hesap mutabakatına ilişkin belgenin eldeki davaya konu …..tarihli sözleşme kapsamında mı, yoksa davacı tarafça iddia edilen 2011 ve/veya 2012 yıllarındaki sözleşmeler kapsamında mı düzenlendiğinin değerlendirilmesi gerekir. Elde ki davaya konu …..tarihli sözleşmede, …..marka buldozerin …..TL+KDV karşılığında, …..marka Ekskavatörün …..TL+KDV, …..marka mobil tankerin …..TL karşılığında kiraya verildiği yazılı olup, davacı şirket yetkilisi ….. tarafından sözleşmede kararlaştırılan ücretlerin aylık ücret olduğu beyan edilmiştir. Hesap mutabakatına ilişkin belgede ise, tanker için 60 gün karşılığı …..TL ücret yazılı olup, bu hesaplama eldeki davaya konu sözleşmede yazılı bedele isabet etmektedir. Yine hesap mutabakatına ilişkin belgede …..adlı iş makinesi için …..gün karşılığı …..TL yazılı olup, eldeki davaya konu sözleşmede yazılı aylık …..TL+KDV üzerinden hesaplama yapıldığından …..TL olarak hesaplanmış olup, arada miktar farkı var ise de farkın miktarı gözetildiğinde sözleşmede yazılı bedel ile uyumlu olduğu değerlendirilmiştir. Yine hesap mutabakatına ilişkin belgede dozer adlı iş makinesi için …..gün karşılığı …..TL yazılı olup, eldeki davaya konu sözleşmede yazılı aylık …..TL+KDV üzerinden hesaplama yapıldığında ile çarpıldığında, …..TL olarak hesaplanmış olup, arada miktar farkı var ise de farkın miktarı gözetildiğinde sözleşmede yazılı bedel ile uyumlu olduğu değerlendirilmiştir.
Her ne kadar davacı tarafça, davalı tarafından dosyaya sunulan hesap mutabakatına ilişkin belgenin …..ve …..yıllarına ilişkin sözleşmeler kapsamında düzenlendiği iddia edilmiş ise de, hesap mutabakatına ilişkin belgede yazılı iş makinelerinin kiralandığı gün sayısı sonucu hesaplanan miktarlar ile elde ki davaya konu sözleşmede yazılı miktarların birbiri ile uyumlu olması, davacı tarafça 2021 yılına ilişkin davalı ile imzalanan başka bir sözleşmeninde bulunmadığının beyan edilmesi, davacı şirketin 2017 yılında kurulduğu ve …..2020 yılı itibarıyle şirket paylarını satın alarak temsile yetkili hale geldiği göz önünde bulundurulduğunda, davalı tarafından hesap mutabakatına ilişkin dosyaya sunulan belgenin elde ki davaya konu sözleşme kapsamında düzenlendiğinin kabulü gerekir. Bu kabule göre de, hesap mutabakatına ilişkin belgede …..TL bedelli çek verildiği yazılı olup, davalı tarafın …..TL bedelli çek verildiği ayrıca başka bir delille ispatlamasına yoktur. İcra takibine dayanak faturanın …..tarihli olup, hesap mutabakatına ilişkin belgede yıl hanesi yazılı değil ise de …..itibarıyle yapıldığı ve mutabakate göre davacının herhangi bir alacağının bulunmadığı gözetildiğinde davacı fatura bedelinin ödenmediğini ispatlayamamıştır. Davacı tarafa yemin teklif etme hakkı hatırlatılmış, davacı vekili tarafından yemin teklif etme hakkı kullanılacağı beyan edilmiş, bu kapsamda verilen kesin sürede yemin metni sunulmamıştır. Bu halde ispatlanamayan davanın reddine ve koşulları oluşmadığından davalının kötü niyet tazminatı talebinin reddine karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Koşulları oluşmadığından davalının kötü niyet tazminatı talebinin REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 269,85 TL harcın, başlangıçta yatırılan 2.642,56 TL harçtan mahsubu ile bakiye kalan 2.372,21 TL harcın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan 34.820,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-Arabuluculuk aşaması görüşme sonucunda anlaşamama ile sonuçlandığından, 6325 Sayılı HUAK’nun 18/A-13 maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.560,00 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak Hazineye irad kaydına,
6-Davacı yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim