Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/277 E. 2023/240 K. 26.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLLERİ :

DAVALI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/02/2022
KARAR TARİHİ : 26/04/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili, davalıl ….. Sigorta A.Ş. tarafından zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi, diğer davalı …..Sigorta A.Ş. tarafından da genişletilmiş kasko sigorta poliçesi düzenlenen …..plaka sayılı aracın …..tarihinde davalı …..’ın sevk ve idaresinde ….. Bulvarını takiben Yeni Stadyum istikametinden ….. Bulvarı istikametine seyir halindeyken geldiği olay mahalli ışık kontrollü kavşakta istikametine kırmızı ışık yanmakta iken, seyrine göre sol tarafından istikametine yanan yeşil ışıkta gelen müvekkile ait ve sürücülüğünü müvekkilin yaptığı ….. plaka sayılı araca çarpması sonucu maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, kaza sonrasında düzenlenen ….. tarihli kaza tespit tutanağına göre davalı …..’ın kırmızı ışıkta geçmesi nedeniyle kusurlu olduğunun açık olduğunu, müvekkile ait araçta meydana gelen …..Otomotiv A.Ş.’nce ….. iş emri numarası ile toplam ….. TL bedelle onarımının yapıldığını, müvekkilin aracında meydana gelen değer kaybının ödenmesi için davalı ….. Sigorta A.Ş.’ye ….. tarihinde yapılan başvuruya herhangi bir dönüş sağlanmadığını, kazaya sebebiyet veren …..plaka sayılı aracın genişletilmiş kasko sigorta poliçesinde ….. TL ihtiyari mali mesuliyet klozu bulunduğunu, dava açılmadan önce yapılan arabuluculuk görüşmelerinden sonuç alınamadığını ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla ….. TL değer kaybının kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …..Sigorta A.Ş. yönünden poliçe limiti ile sınırlı kalmak kaydıyla diğer davalılar …..ve …..’tan müştereken ve müteselsilen tahsiline, değer kaybının zorunlu mali sorumluluk sigortası limitini aşması halinde aşan kısım için genişletilmiş kasko poliçesi ihtiyari mali sorumluluk kapsamında poliçe limiti ile sınırlı olmak kaydıyla temerrüt tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte davalı …..Sigorta A.Ş.’den tahsiline karar verilmesini istemiş, ….. tarihli dilekçe ile, müvekkilin aracında oluşan hasar bedelinin kendi kaskosu olan dava dışı ….. Sigorta A.Ş. Tarafından ödendiğini, bu ödemeden sonra rücu kurumu gereği meydana gelen zararın davalılar arasında yer alan ve kazaya karışan karşı aracın ZMSS’ni düzenleyen …..Sigorta A.Ş.’nin poliçe limiti dahilinde …..TL ödeme yaptığını, bu suretle…..Sigorta A.Ş.’nin poliçe limitinin de dolduğunu, diğer davalı…..Sigorta A.Ş.’nin ise kazaya karışan karşı aracın genişletilmiş kasko poliçesini düzenleyen sigorta şirketi olduğunu, poliçede yer alan ihtiyari mali sorumluluk limitinin …..TL olduğunu ve dosyaya gelen bilgi ve belgelerden anlaşılacağı üzere rücu kurumu gereği bu limitten dava dışı ….. Sigorta A.Ş.’ye ….. TL ödeme yaptığını ve poliçe limitinin ….. TL kaldığını beyan ederek ve talep sonucunu ….. TL’na yükselterek bu bedelin yasal faizi ile birlikte davalılardan ….. ve …..’tan müştereken ve müteselsilen tahsiline, davalılar arasında yer alan ve kazaya karışan karşı aracın ZMSS’si olan …..Sigorta A.Ş’nin limiti dolduğu için aşan kısımdan sıralı sorumluluk uyarınca sorumlu olan diğer davalı …..sigorta A.Ş.’den ….. TL’nin yasal faizi ile birlikte poliçe limiti ile sınırlı kalmak ve tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı ….. Sigorta A.Ş. vekili, davacıya ait aracın ….. Sigorta A.Ş. nezdinde kasko sigortalı olduğunu ve aracın onarımının …..Sigorta A.Ş. tarafından yaptırıldığını, toplam hasar bedelinin ….. TL olduğunu, müvekkil şirketin poliçe teminatı kapsamında kalan ….. TL’nın …..Sigorta A.Ş.’ye ödendiğini, bakiye poliçe limiti kalmadığından davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Davalı …..Sigorta A.Ş. Vekili, ….. plaka sayılı aracın müvekkili şirket nezdinde …..-…..tarihleri arasında genişletilmiş kasko sigorta poliçesi ile sigortalı olduğunu, ihtiyari mali mesuliyet teminatı kapsamında maddi-bedeni zarar ayrımı olmaksızın poliçe teminatının ….. TL olduğu, müvekkil sigorta şirketi tarafından davacıya ait aracın kasko sigorta poliçesini düzenleyen …..Sigorta A.Ş.’ne ….. TL rücuen hasar tazminatı ödemesinin yapıldığını, bakiye teminat limitinin ….. TL olduğunu, davayı kabul anlamına gelmemekle birlikte müvekkil şirketin sorumluluğu sigortalısının kusuru ve poliçe limiti ile sınırlı olduğundan kazanın oluşumunda kusur oranlarının, hasar miktarının ve değer kaybının tespiti gerektiğini, değer kaybının genel şartlara göre hesaplanması gerektiğini, temerrüdün gerçekleşmediğini, faiz talebinin reddi gereğiktiğini beyan eredek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Davalılar …..ve …..vekili, zamanaşımının dolduğunu, kazanın meydan geldiği tarihte müvekkil …..’ın kaza tespit tutanağından da anlaşılacağı üzere kendisine yeşil ışık yandıktan sonra aracını kullandığını, ancak davacının kırmızı ışıkta geçmesi nedeniyle davaya konu kazanın meydana geldiğini, davacı taraf müvekkilin kırmızı ışıkta geçtiğini iddia ederek %50 kusurlu olduğunu belirtmiş ise de, bu durumun maddi gerçekle bağdaşmadığını, davacı tarafın kırmızı ışıkta geçmesi sonucu davaya konu kazanın meydana geldiğini, nitekim kaza tespit tutanağı incelendiğinde bu durumun apaçık görüleceğini, davacı taraf kaza sebebiyle aracına …..TL tamir yapıldığını beyan etmişse de belirtilen tutarların fahiş olduğunu, bu meblağda tamir yapılması mümkün olmayıp hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, davacının haksız kazanç elde etmek amacıyla hareket ettiğini, davacıya …..sigorta tarafından ödeme yapılmış olmasına rağmen haksız ve kötüniyetli olarak iş bu davanın açıldığını, kabul anlamına gelmemekle beraber araç değer kaybı hesabında araçta meydana gelen hasarlı bölgenin daha önceden onarım görüp görmediğinin önem arzettiğini, bu sebeple bahsi geçen kazadan önce aracın kazaya karışıp karışmadığının incelenmesi gerektiğini beyan ederek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Taraflarca dosyaya sunulan deliller incelenmiş, …..Sigorta A.Ş.,…..Sigorta A.Ş. ve…..Sigorta A.Ş.’den hasar dosyaları ile zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi ve genişletilmiş kasko sigorta poliçesi, sigorta poliçesi, yapılan ödemelere dair belgeler, sigortalıya ait aracın trafik tescil bilgileri ile davacıya ait aracın tramer kayıtları celbedilerek dosya arasına kazandırılmış, davaya konu kaza nedeniyle kusur ve değer kaybının tesppiti yönünden Ankara ATK’dan bilirkişi raporu alınmıştır.
Dava, trafik kazasında kaynaklı davacının aracında oluşan hasara bağlı meydana geldiği ileri sürülen değer kaybının kazaya sebebiyet verdiği ileri sürülen aracın zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesini düzenleyen davalı ….. Sigorta A.Ş. ile işleteni …..ve sürücüsü …..’tan müştereken ve müteselsilen, kazaya sesebiyet veren aracın ZMMS limitinin dolması halinde aşan kısmın genişletilmiş kasko sigorta poliçesinde yer verilen ihtiyari mali mesuliyet klozu kapsamında tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla davalı …..A.Ş.’den tahsili istemine ilişkindir.
…..davacıya ait ….. plaka sayılı araç ile davalıya ait …..plaka sayılı araç arasında davaya konu kazanın meydana geldiği, …..plaka sayılı aracın davaya konu kaza tarihini de kapsar şekilde davalı ….. Sigorta A.Ş. Tarafından zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesinin, davalı …..Sigorta A.Ş. Tarafından ise genişletilmiş kasko sigorta poliçesinin düzenlendiği, zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesinde araç başına maddi tazminat üst limitinin …..TL olarak belirlendiği, genişletilmiş kasko sigorta poliçesinde ise ihtiyari mali mesuliyet klozuna yer verildiği ve limitinin …..TL olduğu, kaza sonrası düzenlenen eksper raporuna göre davacıya ait araçta KDV dahil toplam …..TL hasar meydana geldiği, davacıya ait araçta oluşan hasarın …..Ticaret Anonim Şirketi tarafından …..iş emri numarası ile garanti kapsamı dışında toplam …..TL bedelle onarımının yapıldığı, onarımın bedelinin davacıya ait kasko sigorta poliçesini düzenleyen dava dışı…..Sigorta A.Ş. Tarafından ödendiği, yapılan ödemenin …..TL’nın davalı …..Sigorta A.Ş.’ye, …..TL’nın ise davalı …..Sigorta A.Ş.’ye rücu edildiği, davalı …..Sigorta A.Ş.’nin bakiye poliçe limitinin kalmadığı, davalı …..Sigorta A.Ş.’nin ise ihtiyari mali mesuliyet klozu kapsamında bakiye …..TL limitinin kaldığı, dava açılmadan önce arabuluculuk sürecinin görüşme sonucunda anlaşamama ile sonuçlandığı dosya içerisinde yer alan bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; davaya konu kazanın meydana gelmesinde davalı sigorta şirketi tarafından sigortalanan aracın sürücüsünün kusurunun bulunup bulunmadığı, davacıya ait araçta oluşan hasar nedeniyle değer kaybı meydana gelip gelmediği, buradan varılacak sonuca göre davacının değer kaybı talep edip edemeyeceğine ilişkindir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, “İşletenlerin, bu kanunun 85/1. maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.”; 85/1 maddesinde, “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”; 85/son maddesinde ise, “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” düzenlemelerine yer verilmiştir. Anılan yasal düzenlemeler gereğince işleten ve sürücü, sürücünün kusuru nedeniyle meydana gelen trafik kazalarında üçüncü kişilere verilen zarardan müteselsilen sorumlu olduğu gibi, davalı …..Sigorta A.Ş.’de, zararın poliçe kapsamında teminat altına alınan zararlardan olması halinde, zararın türüne göre poliçede belirtilen teminat üst limiti ile üstlenmiştir.
Motorlu Kara Taşıtları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının sigorta teminatının kapsamı başlıklı 1. maddesinde sigortacı aracın işletenine yükletilebilecek hukuki sorumluluğu poliçe teminatı kapsamında olmak şartıyla zorunlu mali sorumluluk sigortası haddi üstünde kalan kısmını poliçede yazılı azami miktara kadar temin edeceği düzenlenmiştir. İhtiyari mali sorumluluk sigortası bir sorumluluk sigortası türü olup sorumluluk sigortaları sigortalının üçüncü şahıslara vereceği zararlar sonucu, ödemekle yükümlü olacağı tazminatların güvence altına alındığı sigortalardır. Başka bir deyişle sorumluluk sigortası sigorta ettirene sorumluluk hukuku hükümlerinden doğan tazminat taleplerine karşı koruma sağlar. Yapılan açıklamalar gereğince davalı …..Sigorta A.Ş., sigortalının kusuruna isabet eden ve zorunlu mali sorumluluk sigortasını aşan ve ihtiyari mali mesuliyet poliçesinde belirtilen miktarla sınırlı olmak üzere zarar görene tazminat ödemekle yükümlüdür.
Kaza sonrası düzenlenen kaza tespit tutanağına göre, kazanın ışık kontrollü kavaşakta gerçekleştiği, her iki araç sürücüsünün de yeşil ışıkta geçtiğini beyan etmesi, kameri sisteminden kaza anının tam olarak görülememesi, başka herhangi bir kamera kaydının olmaması nedeniyle herhangi bir kusur dağılımının yapılamadığı belirtilmiştir.
İlgili kolluk birimine müzekkere yazılarak, kazanın meydana geldiği kavşakta sürücülerin geliş yönleri ile olay tarihi ve saati itibari ile sinyalizasyon faz diyagramının CD halinde renkli halinin gönderilmesi istenmiş, müzekkere gereği yerine getirildikten sonra kusur ve değer kaybının tespiti yönünden dosya Ankara ATK’ya gönderilmiştir.
Ankara ATK tarafından kusur ve değer kaybının tespiti yönünden rapor düzenlenmiştir.
Raporda kusura yönelik olarak, davalı sürücü …..’ın, …..günü saat …..sıralarında sevk ve idaresindeki …..plakalı otomobil ile …..Bulvarını takiben …..istikametinden …..Bulvarı istikametine seyir halindeyken geldiği olay mahalli ışık kontrollü kavşağa istikametine yanan kırmızı ışıkta girdiği esnada, seyrine göre sol tarafından istikametine yanan yeşil ışıkta gelen davacı sürücü …..idaresindeki …..plakalı otomobil ile çarpışması sonucu davaya konu maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiği kazanın meydana gelmesinde, …..plaka sayılı araç sürücüsü …..’ın sevk ve idaresindeki otomobil ile gündüz vakti, meskun mahaldeki yolu takiben seyir halindeyken geldiği olay mahalli kavşağa, istikametine yanan kırmızı ışığa rağmen, yaklaşan araçlara da dikkat etmeden, kontrolsüzce seyrine devam etmesi sonucu, sol tarafından gelen ve ilk geçiş hakkını bırakmadığı davacı sürücünün kullandığı otomobil ile çarpışmasıyla meydana gelen kazada dikkatsizliği, tedbirsizliği ve kurallara aykırı hareketiyle asli ve %100 kusurlu olduğu, davacı …..’ın ise, sevk ve idaresindeki otomobil ile seyir halindeyken geldiği olay mahalli kavşakta, istikametine yanan yeşil ışıkta seyrine devam ettiği esnada, sağ tarafından ışık ihlali ile gelen davalı sürücünün kullandığı otomobil ile çarpışmasıyla meydana gelen kazada, oluşa etken hatalı tutum ve davranışı bulunmadığından sonuçta atfı kabil kusuru bulunmadığı mütalaa edilmiştir. Raporda belirtilen kusura yönelik tespitin kamera kayıtlarının incelenmesine dayalı olmasına göre mahkememizce denetime ve hüküm kurmaya elverişli kabul edilmiştir.
Trafik kazası neticesinde oluşan değer kaybı “gerçek zarar” olduğundan, zarar TBK hükümlerince ve Yargıtay tarafından belirlenen ilkeler çerçevesinde belirlenmelidir. Anayasa Mahkemesi’nin …..tarihli ve ….. E., ….. K. sayılı Kararı ile, 2918 Sayılı Yasanın 90. Maddesinin birinci cümlesinde yer alan “…ve bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda…” ibaresinin ve ikinci cümlesinde yer alan “…ve genel şartlarda…” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline karar verilmiş olması, Anayasa Mahkemesi kararlarının, devam eden uyuşmazlıklar açısından uygulanacak olması karşısında, hesaplamanın ZMMS Genel Şartları ekindeki hesaplama yöntemine göre yapılamayacağından, bu nedenle öncelikle değer azalması veya değer kaybının belirlenmesinde dikkate alınması gereken ölçütler her olayın somut özelliğine göre değişebilecek ise de aracın markası, özellikleri ve model yılı, kullanım amacı, kullanım süresi, yıpranma payı, aracın gördüğü hasarın ağırlığı ve hasara uğrayan bölgeleri, hasarın giderilmesinde kullanılan parçaların niteliği (orijinal olup olmadığı) hususları değer kaybında göz önüne alınmalı, aracın hasarsız hali ile onarıldıktan sonraki değer arasındaki fark bilirkişi tarafından değerlendirilerek, değer kaybı olup olmadığı belirlenmelidir.
Ankara ATK’dan alınan kök ve ek bilirkişi raporunda değer kaybına ilişkin olarak; ekspertiz raporu, maddi hasarlı trafik kazası tespit tutanağında belirtilen kazanın oluş şekli, piyasa şartları dikkate alındığında, davaya konu …..plakalı aracın; ….. Model, ….. Marka ….., ….. Km’deki otomobil yaşı, kullanılmışlık düzeyi, hasar miktarı, hasar durumu, değişen ve onarılan parçalar ile piyasa şartları birlikte değerlendirildiğinde dava konusu araçta …..TL değer kaybı meydana geleceği mütalaa edilmiştir.
Anılan ilkeler doğrultusunda değer kaybının tespitine yönelik dosyaya sunulan ATK raporu bu yönden de mahkememizce benimsenmiş ve davaya konu kaza nedeniyle davacının aracında oluşan değer kaybı…..TL kabul edilmiştir. Davacı vekili, bilirkişi raporu alındıktan sonra talep sonucunu ….. TL’na yükseltmiştir.Kazaya sebebiyet veren aracın zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçe ….. Sigorta A.Ş. Tarafından düzenlenmiş olup, poliçede araç başına maddi tazminat üst limitinin ….. TL olduğu ve davacıya ait aracın kasko sigortasını düzenleyen ….. Sigorta A.Ş.’ye …..TL ödediği anlaşılmakla bakiye poliçe limiti kalmadığından bu davalı yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekmiştir.
Davalı ….. Sigorta A.Ş., kasko sigorta poliçesinde yer verilen ….. TL limitli ihtiyari mali mesuliyet klozu nedeniyle, klozda yer verilen limitle sınırlı olarak sigortalının kusuruna isabet eden değer kaybını diğer davalılar olan sürücü ve işletenle birlikte ödemekle yükümlüdür. Açıklanan nedenlerle bu davalılara yöneltilen değer kaybına yönelik talebin kabulüne karar verilmesi gerekmiş, davanın belirsiz alacak davası olduğu gözetilerek, dava dilekçesinde gösterilen ve tahkikat sonucu arttırılan ve nihai olarak kabul edilen alacağın tamamına sürücü ve işleten yönünden kaza tarihinden, davalı …..sigorta A.Ş. yönünden ise temerrüdün gerçekleştiği ispatlanamadığından dava tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜNE, ….. TL’nin davalılardan ….. Sigorta A.Ş ve …..ile …..’tan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, belirtilen miktara davalılardan ….. Sigorta A.Ş’ye dava tarihinden itibaren, davalılar ….. ve ….. yönünden haksız fiil tarihi olan ….. tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine,
2-Davalı ….. Sigorta A.Ş yönünden açılan davanın REDDİNE,
3-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 922,18 TL peşin harçtan, başlangıçta yatırılan 80,70 TL harç ile 214,00 TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 627,48 TL harcın davalılar ….. Sigorta A.Ş. ve ….. ile …..’tan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 214,00 TL ıslah harcı ve 80,70 TL başvuru harcı ile 80,70 TL peşin harç olmak üzere 375,40 TL’nın davalılar …..Sigorta A.Ş. ve …..ile …..’tan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından 109,00 TL tebligat ve posta masrafı ve 2.623,00 TL bilirkişi masrafı olarak sarf edilen toplamda 2.732,00 TL yargılama giderinin davalılar ….. Sigorta A.Ş. ve …..ile …..’tan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan 9.200,00 vekalet ücretinin davalılar ….. Sigorta A.Ş. ve ….. ile …..’tan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Her ne kadar davalı …..Sigorta A.Ş. Kendisini vekil ile temsil ettirmiş ise de, zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi kapsamında teminat limiti kalmadığının yargılama sırasında anlaşılmasına göre bu davalı yararına vekilat ücretine hükmedilmesine yer olmadığına,
8-Arabuluculuk aşaması görüşme sonucunda anlaşamama ile sonuçlandığından 6325 Sayılı HUAK’nun 18/A-13 maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.360,00 TL arabuluculuk ücretinin davalılardan …..Sigorta A.Ş’den alınarak Hazineye irad kaydına,
9-Davacı yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalılardan ….. ile….. vekilinin yüzüne karşı, diğer davalıların yokluğunda, davanın değeri itibariyle kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim