Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/252 E. 2022/2586 K. 23.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Tazminat (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/02/2022
KARAR TARİHİ : 23/11/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili, davalı sigorta şirketi tarafından müvekkile ait …. plakalı araç hakkında …. başlangıç ve …. bitiş tarihli … numaralı genişletilmiş kasko sigorta poliçesi düzenlendiğini, … tarihinde gerçekleşen kaza sonucu kaskolu aracın hasara uğradığını, kazanın davalı sigorta şirketine ihbar edilmesi üzerine atanan eksper tarafından hasarlı parçaların tespitine ilişkin eksper raporu düzenlendiğini, sonrasında davalı sigorta şirketi tarafından herhangi bir neden bildirilmeksizin başvurunun reddedildiğini, hasarın poliçe teminat kapsamında olduğunu ileri sürerek fazlası saklı … TL’nın temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini istemiş, … tarihli dilekçe ile talep sonucunu … TL’na yükseltmiştir.
Davalı vekili, somut olayda delillerin birbiriyle uyuşmaması nedeniyle dava konusu riziko ve hasarın kasko poliçesi teminatı dışında olduğunu, davaya konu çift taraflı trafik kazasında başvuran tarafın beyanlarındaki uyumsuzluklar sebebiyle müvekkil şirket tarafından kazaya ilişkin olarak araştırma yaptırıldığını, müvekkil sigorta şirketinin aldırmış olduğu hasar araştırma raporundaki sigortalı araç sürücüsü olduğunu beyan eden Kahraman Koyun’un ifade tutanakları, görgü tanığı …. Sitesi güvenlik görevlisi …’ın beyanı ve davaya konu kazada karşı araç olan …. plaka sayılı kamyonetin sahibi …’in beyanlarından ve araç üzerinde yapılan incelemelerden, meydana gelen hasar ile beyanlar uyumsuz olduğunun ve şoför değişikliğine gidildiğinden hasarın teminat dışı olduğunun tespit edildiğini, davacı tarafın kaza sonrası ihbarda bulunma yükümlülüğünü kasten ihlal ettiğinden müvekkil şirketin oluşan zarardan sorumluluğunun bulunmadığını, ayrıca hasarın teminatın kapsamında kalıp kalmadığı hususunda ispat yükünün yer değiştirdiğini ve ispat yükünün davacının üzerinde bulunduğunu, kabul anlamı gelmemek kaydıyla davacının talep ettiği tazminatın miktar bakımından da kabulünün mümkün olmadığını, davacının olay tarihinden itibaren faiz talebinin de yerinde olmadığını beyan ederek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Taraflarca dosyaya sunulan deliller incelenmiş, … plaka sayılı aracın trafik tescil bilgileri, tramer kayıtları, hasar dosyası ve kasko sigorta poliçesi dosya arasına kazandırılmış, davaya konu araçta meydana gelen hasarın ağır hasar niteliğinde olup olmadığı, perte ayrılmasının gerekip gerekmediği, aracın ağır hasarlı olarak tespit edilmesi durumunda aracın rayiç bedeli ve/veya sovtaj bedelinin tespiti amacıyla makine mühendisi bilirkişiden rapor alınmıştır.
Davalı tarafından dosyaya delil olarak sunulan hasar araştırma raporunda; Sigortalı Araç sürücüsü …’un “… plakalı aracın gayri resmi sahibiyim. Aracı 2.el olarak teyzemin oğlu … dan satın aldım. Araçla hiç il dışına seyahatim olmadı. Yaklaşık 2.5 ay önce başka bir araç ile Hatay iline gittim. Başka seyahatim olmadı. Aracı benim haricimde kardeşim … ve ağabeyim … kullanır. Başka kullanıcısı yoktur. Kazadan son bir hafta öncesine kadar araç sadece benim kullanımımdaydı. .. günü saat …. -03:00 civarında ikamet ettiğim … mah. Sosyal Konutlar …daire 26 dan …. plakalı aracım ile çıkış yaptım. ….yol üzerindeki … adlı lokantadan yemek yedikten sonra tekrar ikametime dönmek için lokantadan yemek yedikten sonra tekrar ikametime dönmek için yola çıktım. … caddesi üzerinden ….sokağı geçtikten sonra yorgunluk sebebi ile direksiyonda uyumuşum gözümü açtığımda kaza meydana gelmişti. (Kaza esnasında kemerim takılıydı ve araçta yalnızdım.) Araçtan kendi imkanlarım ile indim. Yaralanmam ve kanamam olmadı. Park halinde duran bir kamyona çarpmış olduğumu gördüm. Hemen 155 ihbar hattını arayıp kaza bilgisini verdim. Yaklaşık 15 dakika sonra trafik ekibi kaza yerine geldi. Kardeşim … u arayıp kaza bilgisini verdim. … yanıma geldiğinde trafik ekipleri kaza yerindeydi. Kaza yerine ambulans gelmedi yaralanma olmadığı için. Kazanın şoku sebebi ile fotoğraf çekimi yapmadım. Polis ekipleri geldikten sonra kamyon sahibi olduğunu söyleyen … kaza yerine geldi. Trafik ekiplerinin çağırdığı çekici firma aracı …. e çekti. Araca kazadan bir gün önce …. adlı istasyondan … TL civarında nakit akaryaıt alımı yaptım. Genellikle aynı istasyondan yakıt alırım. Adıma kayıtlı araç yoktur. .. iletişim adlı işyerinin sahibiyim. İşyerim … (kardeşim) adına kayıtlıdır.” şeklinde beyanda bulunduğunun, görgü tanığı … Life sitesi güvenlik görevlisi …’ın “1…. günü saat 03:30 civarı … caddesi üzerinde şiddetli bir çarpma sesi geldi. Yolu kontrol ettiğimde … plakalı aracın site sakinine ait (…) park halindeki hafriyat kamyonuna çarptığını gördüm. …. plakalı araçta orta boylu hafif kilolu tarafıma fotoğrafını gösterdiğiniz … du. Diğer fotoğraftaki … kaza yerine sonradan geldi. Trafik ekipleri kazadan yarım saat sonra geldi.” şeklinde beyanda bulunduğunun, kazada karşı araç olan … plaka sayılı kamyonetin sahibi …’in “… plakalı karşı araç sahibi … beyanında …. günü saat 03:20 sıralarında … Life sitesinde ikametimde istirahat halinde iken site güvenliğindeki … beni arayıp park halinde bulunan kamyonuma başka bir aracın çarptığını söyledi. Ben aracımın başına gittiğimde … plakalı aracın aracıma çarpmış olduğunu gördüm. Aracı başında yalnız bir kişi vardı ben indiğimde asayiş birimi de araçların yanına gelmişti. Kaldırımda oturan sürücü olduğunu söyleyen şahıs tarafıma fotoğrafını gösterdiğiniz … du. telefon numarasını kendisinden aldım. Şahısta yaralanma yoktu. Yüzünü yıkamış kaldırımda oturuyordu. Aracımın masraflarını kendileri karşıladığından dosya açtırmadım. Toplamda …. TL masrafım oldu. Hesabıma 2 kez … TL olma üzere para gönderdiler.” şeklinde beyanda bulunduğunun belirtildiğini,
Raporun açıklamalar ve yapılan araştırmalar kısmında,
“1-Sigortalı araç üzerinde yapılan incelemelerde;
Aracın sürücü hava yastığı, sol perde hava yastığı, sürücü koltuğu ve sürücü paspası üzerinde kan izleri olduğu gözlenmiş olup, kaza sonucu sürücüde kanamalı yaralanma olduğu tespit edilmiştir. (Sürücü beyanında kanamalı yaralanmasının olmadığını belirtmiştir.)
Aracın sürücü emniyet kemeri takılı olmadan yuvasında kilitlenmiş olduğundan kaza esnasında sürücünün emniyet kemeri takmadığı tespit edilmiştir. (Sürücü beyanında emniyet kemerinin takılı olduğunu belirtmiştir.)
Aracın sürücü kokpitinde far ayar düğmesinin olduğu plastik bakalitlerde ezilme olması sebebi ile sürücünün sol diz veya sol elinden yaralanmış olabileceği değerlendirilmiştir.
Aracın diğer yolcu alanlarında yaralanma izi olmadığından kaza esnasında araçta sürücü haricinde başka birinin olmadığı değerlendirilmiştir.
Araç içerisinde …. tarihine ait …. otoyol geçiş ücretinin olduğu gözleniştir. (Sürücü beyanında araç ile hiç il dışına çıkmadığını belirtmiştir.)
2-İlgili araç diagnostik üzerinden incelenmiş olup, Aracın airbag açılış saatinin 03:34 (….) olduğu tespit edilmiş ve gerçek kaza saatinin 03:34 olduğu anlaşılmıştır.
3-Kaza yerine gidilerek yapılan çevre soruşturmasında; Kaza yerini görür nitelikte kamera olmadığı gözlenmiştir. Kaza yerine yakın konumdaki …. Sitesi güvenlik görevlileri ile yapılan görüşmede; Kazayı güvenlik görevlisi …ın gördüğü bilgisi alınmıştır.
4-Sigortalı araç sürücüsü olduğu beyan edilen … ile iletişime geçilerek yüz yüze görüşme sağlanmıştır. … kaza sırasında emniyet kemerlerinin takılı olduğunu ve kaza sonucu kanamalı yaralanmasının olmadığını belirtmiş ancak araç üzerinde temin edilen bulgular ile beyanının örtüşmemesi sebebi ile sürücü olmadığı değerlendirilmiştir.
… Kaza sonrası kaza yerine kardeşi … u çağırdığını beyan ettiğinden sosyal medya üzerinden kendisi ve kardeşi … a ait fotoğraflar temin edilmiştir. … ile görüşme esnasında kardeşi … da kısa süreliğine görüşmeye dahil olmuştur. Sosyal medya hesabı ve çevre soruşturmasında … un oto alım satım işi yaptığı öğrenilmiştir.
5-… dan temin edilen görüşme detayları incelendiğinde; Kaza günü saat 03:47 de kardeşi … ile 25 sn görüşmesinin olduğu daha öncesinde … ile görüşmesinin olmadığı, 03:49 ile 03:51 saatlerinde 155 ihbar hattı ile görüşmesinin olduğu (tespit edilen kaza saatinden 15 dk. sonra) kaza ile görüşme arasında 15 dakika boşluk olmasının sürücü değişikliğine işaret ettiği değerlendirilmiştir.
6-… ve … a ait olan fotoğraflar ile görgü tanığı …ın yanına gidilerek yüz yüze görüşme sağlanmıştır. …dan alınan şifahi ve yazılı beyanda kaza yapan sürücünün … olduğu, … un ise kaza yerine sonradan geldiği bilgisi alınmıştır.
7-Karşı araç sahibi … ile çokça iletişime geçilmiş ancak il dışında olduğunu belirtmesi üzere yüz yüze görüşülebilmek adına …. iline dönmesi beklenmiştir.
… ile yapılan görüşmelerde sıkça görüşmeye ara verip Sigortalı araç sahipleri ile iletişime geçtiği gözlenmiştir. … e sunduğumuz fotoğraflar üzerinden öncelikle sürücünün … olduğu sonrasında ise … olduğunu belirtmesi şüphe ile karşılanmıştır. … kaza sonrası aracına çarpan sürücünün numarasını aldığını belirttiğinden temin edilen numaranın … a ait olduğu tespit edilmiştir. … kazadan sonra aracının onarım masraflarını aracına çarpan şahıstan eft olarak aldığını belirtmiş olup, temin edilen dekont üzerinden … un kendisine ödeme yaptığı tespit edilmiştir. Dolayısı ile Her ne kadar … kaza yapan sürücünün … olduğunu belirtmiş olsa da telefonuna kaydettiği sürücü numarasının … a ait olduğu ve kendisine yapılan ödemeyi de … dan aldığı tespiti üzere Sigortalı araç sürücüsünün … olduğu değerlendirilmiştir.
8-Tespitlerimiz sonrasında konu ile ilgili sürücü olduğunu iddia eden ve gayrı resmi araç sahibi olan … ile görüşme yapılmış ancak talebinin devam ettiğini belirtmiştir.” şeklinde tespitlere yer verildiği anlaşılmaktadır.
Dava, trafik kazası sonucu kaskolu araçta meydana gelen hasar bedelinin sigorta poliçesini düzenleyen davalı sigorta şirketinden tahsili istemine ilişkindir.
Davacıya ait … plaka sayılı aracın …-… tarihleri arasında davalı sigorta şirketi tarafından genişletilmiş kasko sigorta poliçesinin düzenlendiği, dosya içerisinde yer alan trafik görevlileri tarafından tutulan kaza tespit tutanağına göre, sürücü …’un sevk ve idaresindeki davacıya ait araç ile … Caddesini takiben … Caddesine seyir halinde iken …. Sokak kesişimine geldiği esnada aracının sağ ön kısımları ile banket içerisinde park halinde bulunan … plaka sayılı aracın sol arka kısımlarına çarpması neticesinde davaya konu kazanın meydana geldiği, kaza sonrası düzenlenen ekspertiz raporuna göre davacının aracında oluşan hasar miktarının iskontolarda düşüldüğünde hasar ve işçilik bedeli dahil toplam …. TL hasar bedeli belirlendiği dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacıya ait ve davalı sigorta şirketi tarafından kasko sigorta poliçesinde meydana gelen hasarın teminat kapsamında olup olmadığına ilişkindir.
6102 sayılı TTK.nun 1409/1 maddesi uyarınca sigortacı geçerli bir sigorta ilişkisi kurulduktan sonra oluşan rizikolardan sorumlu olduğu gibi aynı Yasanın 1409/2. maddesi hükmüne göre kural olarak rizikonun teminat dışında kaldığına ilişkin iddianın sigortacı tarafından kanıtlanması gerekmektedir.
Olayın sigortalının ihbar ettiği şekilde değil de, sigortacının iddia ettiği şekilde gerçekleşmesi halinde ise, bu oluş şeklinin Kasko Sigortası Genel Şartlarının A.5 maddesinde sayılan teminat dışında kalan hallerden olması gerekmektedir.
İlkeler yukarıda anlatılan şekilde olmakla birlikte, sigortalı, Kasko Sigortası Genel Şartlarının B.1.5. maddesi ve Türk Ticaret Kanunu’nun 1446. maddesi uyarınca rizikonun gerçekleştiğine dair doğru ihbar mükellefiyetini kasten yerine getirmez veya iyi niyet kurallarına açıkça aykırı şekilde sigorta teminatı dışında kalan bir hususu sanki bu oluşan riziko teminat içinde kalmış gibi ihbar edildiği somut delillerle kanıtlanırsa, ispat külfeti yer değiştirip sigortalıya geçer.
Elde ki davada, davalı sigorta şirketince özel kuruluş olan …. Araştırma ve Danışmanlık Hizmetlerince düzenlenen hasar araştırma raporuna dayalı olarak sürücü olarak belirtilen …’un kaza anında aracın sürücüsü olmadığı, sürücü değişikliği yapıldığı, bu nedenle hasarın teminat kapsamında olmadığını ileri sürülmüştür. Davalının iddiasını ispat için dosyaya sunduğu hasar dosyası içerisinde yer alan hasar araştırma raporu incelendiğinde, raporda yer alan tespitlerin tek başına sürücü değişikliği yapıldığının ispatı için yeterli olduğu kabul edilmemiş, davalı vekili tarafından cevap dilekçesinde savunmasının ispatı için hasar araştırma raporuna dayanmış ise de, dayanılan delilin usul hukukunda yer bulan delil tespit yoluyla elde edilmeye çalışılmadığı gibi, tensip zaptının 7/1-ç bendi gereğince gerekli ihtar yapıldığı halde yargılama aşamasında da hasar araştırma raporunda beyanları geçen kişilerin tanık olarak dinlenmesine ve raporun içeriğinin ispatına yönelik faaliyette bulunulmamıştır. Kaldı ki, davalı sigorta şirketinin savunması, davacı yönünden 5237 sayılı TCK.’nun 158/1-k maddesinde kapsamında olup, bu hususta suç duyurusunda bulunulduğua ve soruşturma yürütüldüğüne dair bir iddia ve delil de dosyaya sunulmamıştır. Bu haliyle, sürücü değişikliği olduğuna ve hasarın kasko poliçesi teminat kapsamında olmadığına yönelik savunma davalı tarafından ispatlanamamıştır. Öte yandan, kazanın meydana geliş şekli ve hasarın niteliği gözetildiğinde, meydana gelen hasarın teminat dışı olduğuna ilişkin kasko poliçesi özel şartları ile kara taşıtları kasko sigortası genel şartları A.5 maddesinde sayılan hallere rastlanmadığından davalı taraf kaskolu araçta meydana gelen hasar bedelini tazminle yükümlüdür.
Kaskolu araçta meydana gelen hasar bedelinin tespitine ilişkin olarak, araçta meydana gelen hasarın ağır hasar niteliğinde olup olmadığı, perte ayrılmasının gerekip gerekmediği, aracın ağır hasarlı olarak tespit edilmesi durumunda aracın rayiç bedeli ve sovtaj bedelinin de tespitinin yapılması amacıyla makine mühendisi vasıtasıyla bilirkişi incelemesi yaptırılmış, bilirkişi raporunda; … tarihinde davaya konu … plakalı sayılı araçta oluşan hasara yönelik ekspertiz çalışmasına göre, araçta ağır hasar meydana geldiği, kaporta ve mekanik parçaların tamamen değişmesi gerektiği, onarım işlemlerinin yapılacak düzeyde olduğu, ancak, araç onarımının yapılması dahilinde araç rayiç bedelinden yüksek bir bedel ile onarılacağından ekonomik olmayacağı, dava konusu aracın PERT olarak değerlendirilmesinin uygun olduğu, yapılan piyasa araştırması sonucunda aynı özelliklere sahip emsal bir aracın …. TL bedel ile temin edilebileceği ve sovtaj (hurda) bedelinin ise …. TL ile temin edilebileceği göz önünde bulundurulduğunda, gerçek zararın (…. TL) =… TL olacağı mütalaa edilmiştir. Alınan rapor denetime ve hüküm kurmaya elverişli ve davacının davalı sigorta şirketinden …. TL talep edebileceği kabul edilmiş, kabul edilen alacağa dava tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Davanın KABULÜNE, … TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken …. TL karar ve ilam harcından, başlangıçta yatırılan 80,70 TL peşin harç ile ….TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye …. TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 80,70 TL başvuru harcı, 80,70 TL peşin harç ve …. TL ıslah harcı olmak üzere toplamda …TL’nın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan; … TL ile 56,50 TL tebligat, posta ve diğer masraflar olmak üzere toplamda … TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı kendini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan … TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
7-Arabuluculuk aşaması görüşme sonucunda anlaşamama ile sonuçlandığından 6325 Sayılı HUAK’nun 18/A-13 maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.560,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Dair, Davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda verilen kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mankemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim