Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/244 E. 2022/2740 K. 23.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACILAR :

VEKİLLERİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Sigorta (Trafik Sigortası Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 14/02/2022
KARAR TARİHİ : 23/12/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Sigorta (Trafik Sigortası Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili, müvekkillerinin oğlu müteveffa …’in içinde yolcu olarak bulunduğu, davalı sigorta şirketince sigortalanan ve dava dışı …ün sevk ve idaresinde bulunan … plaka sayılı aracın … tarihinde … ili … ilçesi … Mahallesinde meydana gelen tek taraflı, yaralanmalı ve ölümlü trafik kazası meydana geldiğini, kaza sonucu …’in vefat ettiği, trafik kazası tespit tutanağında ve tanık beyanlarında … plaka sayılı aracın seyir halindeyken virajı alamaması nedeniyle takla atmak suretiyle kaza yaptığı ve sürücünün kusurlu olduğunun tespit edildiğini, müteveffanın ölümü nedeniyle müvekkillerin ölenin desteğinden yoksun kaldıklarını, sigorta şirketine yapılan başvurudan sonuç alamadıklarını ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla toplamda … TL destekten yoksun kalma tazminatının kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini istemiş, … tarihli değer artırım dilekçesi ile talep sonucunu … TL’na yükseltmiş,… tarihli dilekçe ile, talep edilen müvekkili … için …. TL ve müvekkili … için …. TL olmak üzere toplamda …. TL’nın davalıdan tahsilini istemiştir.

Davalı vekili, dava açılmadan önce müvekkil sigorta şirketine usulüne uygun bir başvuru yapılmadığını, davayı kabul anlamına gelmemek kaydıyla, müvekilinin sigortalının kusuru oranında ve poliçe kapsamında sorumluluğunun bulunduğunu, kusur durumunun tespitinin gerektiğini, hatır taşıması ve müterafik kusur durumunun araştırılması gerektiğini, davacıların müteveffanın kendilerine destek olduğunu ispatlaması gerektiğini, faize dava tarihinden itibaren karar verilebileceğini beyan ederek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Taraflarca dosyaya sunulan deliller incelenmiş, hasar dosyası, sigorta poliçesi, davacıların desteğinin maaşlarının yattığı bildirilen hesaba ilişkin hesap döküm cetveli, hizmet döküm cetveli ve … Cumhuriyet Başsavcılığının …. esas sayılı soruşturma dosyası celb edilerek dosya arasına kazandırılmış, kaza nedeniyle müteveffanın yakınlarına rücuya tabi bir ödeme yapılıp yapılmadığı Sosyal Güvenlik Kurumundan sorulmuş, emsal ücret araştırması yapılmış, davaya konu kazada kusur durumunun tespiti amacıyla Ankara ATK’dan, tazminat hesabı yönünden ise aktüer bilirkişiden rapor alınmıştır.
Dava, trafik kazasından kaynaklanan ölüm nedeniyle davalı ZMMS sigorta şirketine yöneltilmiş destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir.
… plaka sayılı aracın davaya konu kazanın meydana geldiği tarihi de kapsar şekilde davalı sigorta şirketi tarafından zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesinin düzenlendiği, poliçede sakatlanma ve ölüm halinde kişi başı maddi tazminat üst limitinin … TL olarak belirlendiği, kaza tespit tutanağı ve olay yeri inceleme tutanağına göre … tarihinde davaya konu yaralanmalı ve ölümlü trafik kazasının meydana geldiği, kaza sonucu davacıların oğlu …’in vefat ettiği, davacılar tarafından dava açılmadan önce sigorta şirketine yapılan başvurudan sonuç alınamadığı, arabuluculuk aşamasının görüşme sonucunda anlaşamama ile sonuçlandığı anlaşılmaktadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, kusur oranı, davacıların müteveffanın sağlığında desteğinden yararlanıp yararlanamadıkları, buna göre, müteveffanın ölümü ile destek zararının ortaya çıkıp çıkmadığı, tazminat yükümlülüğünün doğduğunun kabulü halinde hatır taşıması ve müterafik kusur indiriminin yapılması gerekip gerekmediği ile davalının temerrüte düşüp düşmediğine ilişkindir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, “İşletenlerin, bu kanunun 85/1. maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.”; 85/1 maddesinde, “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”; 85/son maddesinde ise, “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” düzenlemelerine yer verilmiştir. Anılan yasal düzenlemeler gereğince, davalı sigorta şirketi, düzenlenen sigorta poliçesi ile sigortalı aracın sürücüsünün kusuru nedeniyle meydana gelen trafik kazalarında üçüncü kişilere verilen zararı, zararın türüne göre poliçede belirtilen teminat üst limiti ile üstlenmiştir. Destekten yoksun kalma tazminatı da sigorta poliçesi kapsamında karşılanması gereken zararlardandır.
Kaza tespit tutanağı, olay yeri inceleme tutanağı ve soruşturma dosyasında yen alan beyanlara göre, … tarihinde, saat …. sıralarında, sürücü … sevk ve idaresindeki … plaka sayılı otomobil ile Köy Yolunu takiben Yukarı turalı yönünden Kalaba istikametine seyir halinde iken olay yerine geldiğinde idaresindeki otomobilin hakimiyetini kaybederek seyir istikametine göre yolun solundan yol dışı kalması neticesinde aracın ön sağ koltuğunda yolcu olarak bulunan müteveffa …’in araçtan fırlayarak kafasını taşa çarpması sonucu ölümüne konu trafik kazasının meydana geldiği anlaşılmıştır.
Kaza nedeniyle kusura yönelik Ankara Adli Tıp Kurumundan alınan raporda; sürücü …ün idaresindeki otomobil ile seyir halinde iken yolun geometrik özelliğini de dikkate alarak uygun sürüş dinamiklerine göre ayarlaması ve seyrini taşıt yolu içerisinde kalacak ve emniyetli olacak şekilde sürdürmesi gerekirken anılan bu hususlara riayet etmeksizin seyrettiği sırada kendi sevk ve idare hatasıyla yol dışı kalması akabinde meydana gelen olayda; asli ve %100 oranında kusurlu olduğu, mütalaa edilmiştir. Alınan rapor, kazanın meydana geliş şekli ve kusur yönünden denetime elverişli olduğu anlaşılmakla mahkememizce de benimsenmiştir.
Davacıların destek zararlarının hesaplanması için aktüer bilirkişiden rapor alınmış, …. yaşam tablosu ve progresif rant tekniği esas alınarak hazırlanan raporda, kusur takdiri yapılmaksızın, asgari ücret üzerinden yapılan hesaplamada, davacı anne … yönünden …. TL, davacı baba … yönünden ise….TL destekten yoksun kalma tazminatı hesaplanmış, emsal ücret üzerinden yapılan hesaplamada ise, davacı anne … yönünden …. TL, davacı baba … yönünden ise … TL destekten yoksun kalma tazminatı hesaplanmıştır. Aktüer bilirkişi tarafından düzenlenen rapor tazminat hesabı yönünden mahkememizce denetime ve hüküm kurmaya elverişli kabul edilmiştir.
Her ne kadar davacılar vekili tarafından müteveffanın inşaat kalıpçı ustası olduğu ve tazminatın hesabının emsal ücret üzerinden hesaplanması talep edilmiş ise de, müteveffanın hizmet döküm cetvelinde ilgili iş kolundan ücretinin asgari ücret üzerinden yatırıldığı, asgari ücretten daha fazla ücret aldığına ilişkin dosyaya yansıyan herhangi bir delil bulunmadığı anlaşılmakla, terditli hazırlanan aktüer bilirkişi raporunda asgari ücret üzerinden yapılan hesaplama davacıların tazminat alacağına esas alınmıştır.
Davalı sigorta şirketinin poliçe kapsamında sorumlu olduğu miktar … TL’dir. Her ne kadar bilirkişi raporunda garameten paylaşıma ilişkin hesaplama yapılmamış ise de, davacı vekili garameten paylaşıma uygun olarak davacı … yönünden talep sonucunu …. TL’na, davacı … yönünden ise … TL’na yükseltmiştir.
Bu kapsamda belirlenen tazminat miktarlarından müterafik kusur ve hatır taşıması indirimi yapılması gerekip gerekmediğinin tartışılması gerekir.
Müterafik kusur yönünden; davada konu kazada davacıların desteği müteveffanın aracın ön sağ kısmında yolcu konumunda olmasına ve kaza esnasında emniyet kemerinin takılı olmaması nedeniyle fırlayarak kafasını taşa çarpması nedeniyle ölüm olayının meydana geldiği gözetildiğinde desteğin de müterafik kusurunun bulunduğu kabul edilmiş ve her bir davacı yönünden belirlenen tazminat miktarından %20 oranında indirim yapılmıştır. Bu kapsamda davacı …’in talep edebileceği tazminat miktarı …. TL, davacı …’in ise …. TL olarak tespit edilmiştir.
Hatır taşıması yönünden; Türk Borçlar Kanununun “Tazminatın belirlenmesi” üst başlıklı 51/1 maddesi ile Hâkimin, tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını göz önüne alarak belirleyeceği hükme bağlanmıştır. Tazminattan indirim sebeplerini düzenleyen, Türk Borçlar Kanununun 52. maddesinde öngörülen sebepler, daha çok zarar görenle ilgilidir. “Hiç kimsenin kendi kusurundan yararlanamayacağı” yönündeki genel hukuk ilkesinin etkisiyle, maddede sayılan belirli hal ve durumlarda tazminattan indirim yapılması mümkün bulunmaktadır.
Hatır taşıması bir kimseyi ücretsiz olarak ve bir karşılık almadan ve bir yararı bulunmadan taşıma halidir. Yani hatır için taşımada taşımanın karşılıksız olması veya alınan karşılığın önemsiz olması gerekir. Taşıma, işletenin veya sürücünün değil taşınanın yararına olmalıdır.
Somut olayda, soruşturma dosyasında beyanı alınan araç sürücüsü …, müteveffanın kız arkadaşı ile buluşacağını ve ne kadar masraf olursa karşılayacağını söylediğine yönelik beyanda bulunmuştur. Araç sürücüsü …ün ve kaza anında araç içerisinde bulunan diğer kişilerin beyanından taşımanın sadece müteveffanın yararına ilişkin olmadığından somut olayda hatır taşımasına ilişkin koşulların oluşmadığı kabul edilmiştir.
Açıklanan nedenlerle, açıklanan nedenlerle her iki davacı yönünden de açılan davanın kabulüne ve kabul edilen alacağa sigorta şirketinin temerrüd tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Davanın KABULÜNE,
…TL’nın sigorta şirketinin temerrüt tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacı …’e verilmesine,
… TL’nın sigorta şirketinin temerrüt tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacı …’e verilmesine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken …. TL karar ve ilam harcından, başlangıçta yatırılan …. TL peşin harç ile … TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye …. TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan … TL başvuru harcı, …. TL peşin harç ve … TL ıslah harcı olmak üzere toplamda … TL’nın davalıdan tahsili ile davacılara verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan; … TL bilirkişi ücreti, …TL ATK fatura bedeli ile … TL tebligat, posta ve diğer masraflar olmak üzere toplamda … TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacılara verilmesine,
5-Davacı … kendini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan … TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile bu davacıya verilmesine,
6-Davacı … kendini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan… TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile bu davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde davacılara iadesine,
8-Arabuluculuk aşaması görüşme sonucunda anlaşamama ile sonuçlandığından 6325 Sayılı HUAK’nun 18/A-13 maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.600,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Dair, Davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mankemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim