Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/1424 E. 2023/514 K. 20.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLLERİ :

DAVALILAR :

DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 01/12/2022
KARAR TARİHİ : 20/06/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … tarihinde … plakala araç şehir merkezi istikametinden … sahil caddesini takiben … istikametine seyir ettiği ve … piknik alanı karşısına geldiğinde aracın hakimiyetini kaybederek orta refüje çarpması ve çarpmanın etkisiyle takla atarak karşı yöne geçtiğini e banknot üzerinde beklemede olan müvekkiline ait …. plakalı araca çarpması sonucunda yaralanmalı ve maddi hasarlı trafik kazasının meydana geldiğini, … plakalı araç sürücüsünün %100 kusurlu olduğunu, davalı sigorta şirketine başvuru yaptıklarını, sigorta şirketi tarafından … TL tutarında kısmi bir ödeme yapıldığını, poliçe limiti teminatı kapsamında kalan kısım kadarı ile sorumlu tutularak oluşan değer kaybının kendilerine ödenmediğini, değer kaybı için şimdilik 100 TL araç maliki ve sürücüsü yönünden olay tarihinden, davalı sigorta şirketi yönünden temerrüt tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte müvekkiline verilmesini, araç ikame bedeli için şimdilik 100 TL, araç maliki ve sürücüsü yönünden olay tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte müvekkiline verilmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Katılım Sigorta vekili cevap dilekçesinde özetle; Yetkili mahkemenin müvekkil şirketin merkezinin yargı çevresinde yer alan İstanbul Anadolu Mahkemeleri olduğunu, yetki itirazında bulunmakta olduğunu, davacı tarafın değer kaybı zararı karşılanmış olduğunu, davacıya … tarihinde … tl ödenmiş olduğunu, aleyhe açılan davanın reddini, zarar gören araçta meydana gelen ”değer kaybı”nın belirlenebilmesi için … tarihinde yürürlüğe giren karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk (trafik) sigortası genel şartları uyarınca aşağıdaki kriterler çerçevesinde bir hesaplama yapılması gerektiğini, aracın daha önce herhangi bir kazaya karışıp karışmadığı ve bu kazalar nedeni ile değer kaybı tazminatı alınıp alınmadığı, aracın km’si ve kullanım amacı, aracın hasar gören parçalarının neler olduğu ve bunların değer kaybına neden olup olmayacağı, teminat kapsamı dışında kalan hallerin bulunup bulunmadığı hususunda yer alan kriterler ile birlikte teminat dışı kalan haller de göz önüne alınması gerektiğini, mini onarım ile giderilebilen basit kaporta plastik tampon/parça onarımları, cam, radyo/teyp, lastik, hava yastığı, jant, mekanik, elektik, elektronik ve döşeme aksamı hasarları, ana iskelet ve şaside hasar olmaksızın vidalı parçalarda yapılan onarım/değişim ile giderilebilen hasarlar, aracın kaza anındaki rayiç değerinin %25 ini aşan değer kaybı talepleri, kaza tarihi ile ihbar tarihi arasında araç üzerinde mülkiyet değişikliği olan araçlar ile ilgili talepler, çekme belgeli ve hurda belgeli işlem görmüş araçlar, kısa süreli kiralık araçlar, taksi, dolmuş, uzun süreli (bir yıl veya daha uzun süreli)kiralık araçlarda eksper tarafından hesaplanan değer kaybı tutarının %50sini aşan talepler, test aracı, koleksiyon ve antika sayılan araçlardaki hasar sebebiyle yapılan değer kaybı talepleri, hususlarının tümüyle araştırılması gerektiğini, değer kaybı tespitine ilişkin bilirkişi raporu alınmasına karar verilmesini, kaza tarihi itibariyle trafik sigortacısı müvekkil şirketin sorumluluğu poliçe limiti olan ….-tl olduğunu, poliçe teminatı olarak yalnızca …..tl kalmış olduğunu, davacı tarafın sigortalı araç sürücüsünün %100 kusurlu olduğunu iddia etmiş olduğunu, ispatı gerektiğini, açıklanan sebeplerle; davacının belrisiz alacak davası açmada hukuki yararı olmaması sebebiyle davanın reddini, aksi halde yetki itirazının kabul edilerek dosyanın yetki yönünden reddini, aleyhe haksız olarak açılan davanın reddini, davacının davasının ispatı halinde; müvekkil şirketin öncelikle ferilerden sorumlu tutulmaması, olmaz ise, asıl alacak, yargılama giderleri ve avukatlık ücreti açısından ayrı ayrı bakiye poliçe limiti ile sorumlu tutulmasını, faizin en erken dava tarihinden başlatılmasını, davanın reddedilen kısmı açısından yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
Davalı … … … cevap dilekçesinde özetle;
Dava konusu olayda …’ın kullandığı araç kendisi adına olsa da kazanın …’ın kusuru sonucu gerkçekleştiğini, zararı …’ın karşılaması gerektiğini, davanın kendisine karşı yöneltilmesinin hatalı ve hukuka aykırı olduğunu, kusur ve zarara ilişkin bilirkişi incelemesi yapılmasını, davacının belirtmiş olduğu, aracın bakım ve onarımının 77 gün sürdüğü iddiasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, hukuki yarar olmaması nedeniyle davanın usulden reddini, aleyhine haksız olarak açılan davanın reddini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı tarafa tahmilini talep ve beyan etmiştir.
DELİLLER :
…. havale tarihli makine mühendisinden alınan bilirkişi raporu,
Poliçe ve hasar dosyası,
Noterler birliğinden gelen araç tescil kaydı,
…… numaralı arabuluculuk evrakı,
…..2 tarihli kaza tespit tutanağı.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava, maddi tazminat davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık noktası, davacıya ait … plakalı araçta meydana gelen değer kaybı tazminatı ile aracın onarım sürecinde ikame bedeli ve buradan varılacak sonuca göre faiz başlangıç tarihinin belirlenmesi, değer kaybı tazminatının davalılardan müştereken ve mütelselsilen tahsili ile araç ikame bedelinin davalı asillerden tahsili istemine ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
…. tarihinde meydana gelen trafik kazası nedeniyle tarafların kusur durumu hususu uyuşmazlık konusu değildir. Dava ve cevap dilekçeleri, trafik kaza tespit tutanağı ile dosyada bulunan diğer evraklar birlikte değerlendirildiğinde, …. tarihinde Sürücü…sevk ve idaresindeki ve … … … adına kayıtlı … plaka sayılı araç şehir merkezi istikametinden … Sahil caddesini takiben … istikametine seyir ettiği ve … piknik alanı karşısına geldiğinde aracın hakimiyetini kaybederek orta refüje çarpması ve çarpmanın etkisiyle takla atarak karşı yöne geçmiş ve banknot üzerinde beklemede olan …’un sevk ve idaresindeki davacıya ait … plakalı araca çarpması sonucunda yaralanmalı ve maddi hasarlı trafik kazası meydana gelmiş olup davalı sürücü…tam kusurludur.
Mahkememizce davacının aracında oluşan değer kaybının ve ikame araç bedelinin belirlenmesi noktasında bilirkişiden rapor tanzim edilmesi istenilmiş, alınan raporda özetle “..Dava konusu aracın … tarihinde yapmış olduğu maddi hasarlı trafik kazası sonucunda araçta oluşan hasarın onarımı için …. tarihli ekspertiz raporu referans alınarak tespit edilen ön panel, tampon ızgarası, ön panjur ızgarası, tampon kaplaması, yan ayna mekanizması, led far, fan davlumbazı, ön çamurluk, motor kaputu, ön cam. Ön panjur, radar sensörü, ön travers bağlantı ve montaj parçalarının değiştiği; sağ ön kapı, emme manifoldu, sis farı, spoyler, led far, su radyatörü, ilave radyatör, klima radyatörü, ön tampon, hava filtre kazanı, sağ ve sol tüfek sacı parçalarının ise onarım gördüğü, toplam 79 adet parça için eksperlik çalışması yapıldığı ve eksper raporda belirtilen yedek parça ve işçilik giderlerinin yapılan piyasa araştırması sonucu ile uyumlu olduğu kanaatine varılmıştır. Dava konusu aracın onarılacak durumda olduğu, hasarı onarıldıktan sonra ve …. hasar tarihi dikkate alınarak, emsal bir aracın ikinci el rayiç bedelindeki değer kaybının; aracın markası, modeli, araç tipi, kilometresi, parça değişimi, boya işlemi yapılan kısımlar ve mevcut hasardan dolayı oluşacak tramer miktarı ve onarım işlemleri göz önünde bulundurularak, dava dosyasında bulunan belgeler (eksper raporları, tutanaklar, resimler ve sair evraklar) doğrultusunda ve Yargıtay 17. Hukuk dairesi 2013/3815 E. 2013/9854 K. Sayılı ilamında, emsal uygulamaları kapsamındaki, nisbi yöntemine göre ise davaya konu araçta … TL değer kaybının oluştuğu, … tarihinde .. tenzil edildiğinde ise (…- ….) = … bakiye değer kaybı miktarının ödenmesi gerekeceği; aracın onarımda kaldığı süre zarfında 15 gün araç mahrumiyetinin oluştuğu dikkate alınarak araç mahrumiyeti bedelinin (15 x 650,00)= … TL olduğu.. ” belirtilmiştir. Alınan bilirkişi raporları denetime elverişli olduğu kanaati ile hükme esas alınmıştır.

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, “İşletenlerin, bu kanunun 85/1. maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.”; 85/1 maddesinde, “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”; 85/son maddesinde ise, “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” düzenlemelerine yer verilmiştir. Anılan yasal düzenlemeler gereğince davalı sigorta şirketi, düzenlenen sigorta poliçesi ile sigortalı aracın sürücüsünün kusuru nedeniyle meydana gelen trafik kazalarında üçüncü kişilere verilen zararı, zararın türüne göre poliçede belirtilen teminat üst limiti ile üstlenmiştir.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 49.maddesi “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür.” hükmüne amirdir. Madde metninde açıkça anlaşılacağı üzere; kusurlu hareketi ile zarar doğmasına neden olan kişinin, bu zararı giderme yükümlülüğü bulunmaktadır.
Yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; … plaka sayılı aracın davalı şirket nezdinde Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası kapsamında sigortalı olduğu , dava konusu kaza nedeniyle başvuruda bulunulması üzerine hasar dosyası açıldığı, oluşan çift taraflı kaza sonunda davalı nezdinde sigortalı aracın, davacıya ait araç ile trafik kazasına karışarak davacıya ait aracın hasarlandığı buna ilişkin kaza tespit tutanağının bir suretinin mevcut olduğu, söz konusu kazada davacının kusursuz davalı nezdinde sigortalı araç sürücüsün kusurlu olduğu, alınan hukuki denetme elverişli bilirkişi raporunda da araçta …. değer kaybı ve …. ikame araç bedeli oluştuğunun sabit olduğu, davalı sigorta şirketinin bu kaza nedeniyle meydana gelen değer kaybı tazminatından poliçe kapsamı itibari ile sorumlu olduğu belirtilen nedenlerle ispat yükü üzerinde olan davacının iddiasını ispat ettiği kanaatine varılarak sigorta şirketi yönünden kalan teminat tutarı …. yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir. Faiz başlangıç tarihi olarak sigorta şirketine başvuruyu takiipo eden 8. İş günü sonunda davalı asil için haksız fiil tarihinden itibaren temerrüte düştüğü tespit edilerek bu tarihten itibaren yasal faize hükmedilmiştir. Davalı sürücü ile araç malikinin sorumluluğu açısından da haksız fiil hükümleri uyarınca sorumlu oldukları anlaşılmakla değer kaybı tazminatından da dolaylı zarar araç mahrumiyet bedelinden sorumlu oldukları anlaşılmış haksız fiil tarihinden itibaren temerrüde düştükleri anlaşıldığından faize bu tarihten itibaren hükmedilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davacının değer kaybına ilişkin tazminat talebinin kabulü ile … TL değer kaybının davalı sigorta şirketi bakımından temerrüt tarihi olan…. tarihinden, diğer davalılar bakımından ise …. haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, davalı sigorta şirketinin sorumluluğunun bakiye poliçe limiti olan … TL miktarla sorumlu tutulmasına,
2-Davacının araç mahrumiyet bedeline ilişkin talebinin kabulü ile, … TL araç mahrumiyet bedelinin …. haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan … ve … … …’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
3- Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken …. TL harçtan peşin alınan 80,70TL ve 1.065,00TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye … harcın (530,64TL sinden davalı sigorta şirketi sorumlu olmak üzere) davalılardan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 80,70 TL başvuru harcı ile 80,70 TL peşin harç, …. ıslah harcı, 502,5‬0TL posta ücreti, 7,50TL dosya masrafı, 850,00TL bilirkişi ücreti … olmak üzere toplamda … TL’nın ( …1TL sinden davalı sigorta şirketi sorumlu olmak üzere) davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan 9.979,39 TL vekalet ücretinin (9.200TL sinden davalı sigorta şirketi sorumlu olmak üzere) davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Arabuluculuk aşaması görüşme sonucunda anlaşamama ile sonuçlandığından, 6325 Sayılı HUAK’nun 18/A-13 maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.560,00 TL arabuluculuk ücretinin davalı sigorta şirketinden tahsili ile Hazineye irad kaydına,
6 – HMK.’nın 333. maddesi ve HMKY’nin 47. maddesi gereğince gider avansının kullanılmayan kısmının yazı işleri müdürü tarafından ilgilisi hesap numarası bildirilmiş ise hesabına aktarılmasına, aksi halde masrafın gider avansından karşılanmak suretiyle PTT vasıtasıyla adreste ödemeli olarak gönderilerek iadesinin sağlanmasına,
Dair taraf vekillerinin yokluğunda verilen karara karşı, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun İstinafa ilişkin hükümleri doğrultusunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki (2) haftalık süre içerisinde (HMK’nın 345. maddesi), mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak (HMK’nın 343. maddesi) ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamen ödemek (HMK’nın 344. maddesi) suretiyle, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim