Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :
HAKİM :
KATİP :
DAVACI :
VEKİLLERİ :
DAVALI :
DAVA : Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/11/2022
KARAR TARİHİ :
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında …. tarihli sözleşme ile, müvekkilinin yüklenicisi olduğu inşaatta kullanılmak üzere ile davalıdan … TL bedel karşılığında .. m2 .. Karo 40×40 ve … TL bedelle .. m süpürgelik satın aldığını, sözleşme kapsamında müvekkili tarafından davalıya avans olarak . … Bankası … Şubesine ait … seri nolu, … keşide tarihli …. TL bedelli ve … seri nolu … seri nolu … TL bedelli çeklerin keşide edilerek teslim edildiğini, müvekkil şirket tarafından sözleşme kapsamında edimleri yerine getirilmiş olmasına rağmen davalı tarafından 1.714 m2 karo ve 1650 m süpürgelik teslim edildiğini ve sonrasında teslim edilen mallar karşılığı .. tarihli .. TL bedelli faturanın düzenlendiğini, ne varki ürünlerin tamamı teslim edilmediğinden müvekkili tarafından faturanın kabul edilmediğini, davalı tarafından bu sefer … tarihinde yine … TL bedelli fatura düzenlendiğini ve bu faturanında müvekkili tarafından kabul edilmeyerek … tarihli iade faturasının düzenlendiğini, müvekkil şirket tarafından faturaların kabul edilmemiş olması nedeniyle davalı tarafından bu sefer teslim ettiği ürünler karşılığı düzenlenen … tarihli ve …76 TL bedelli faturanın müvekkili tarafından kabul edilerek ticari defterlerine işlediğini, aradan geçen süreye rağmen davalı tarafından teslimi gereken 1.486 m2 karo ve 1,350 m süpürgeliğin teslim edilmediğini ve teslim edilmeyen ürünlere isabet eden miktarın … TL olduğunu, bu nedenle . …. Bankası … Şubesine ait … seri numaralı … keşide tarihli ve … TL bedelli çekin bedelsiz kaldığını, çekin keşide tarihinin … tarihli olması ve bu çekin davalı veya çeki ciro eden üçüncü bir şahıs tarafından bankaya ibrazı halinde müvekkil şirketin borçlu olmadığı bir parayı ödeme tehdidi ile karşı karşıya kalacağını ve bu durumun davalının sebepsiz zenginleşmesine sebebiyet vereceğini ileri sürerek … seri numaralı … keşide tarihli ve .. TL bedelli çekten dolayı müvekkilinin davalıya … TL borçlu olmadığının tespiti ile çekin müvekkiline iadesine karar verilmesini istemiştir.
Usulüne uygun tebligata rağmen davalı davaya cevap vermemiş, duruşmalara katılmamıştır.
Dava, satış bedeli karşılığı verildiği ileri sürülen çekten dolayı sözleşmeye konu edilen malların teslim edilmediğinden bahisle sözleşmeye kapsamında teslim edilmeyen ürün bedeline isabet eden miktar yönünden menfi tespit ve çekin iadesi istemine ilişkindir.
Davacı taraf, … tarihinde davalı ile yapılan sözleşme gereğince toplamda … TL ürün siparişi verdiğini ve karşılığında …. tarihli, … TL bedelli ve … tarihli, …. TL bedelli iki adet çek verdiğini, sipariş edilen ürünlerden bir kısmının teslim edildiğini, teslim edilen ürünlerin bedelinin … TL olduğunu, teslim edilmeyen ürünlerin bedelinin ise …. TL olduğunu ileri sürmüş ve bu miktar yönünden borçlu olmadığının tespiti isteminde bulunmuştur. Davacı taraf çekin bedelsiz kaldığını iddia etmiş olup, çekin kambiyo vasfında olması karşısında çekin bedelsiz kaldığını yazılı delille ispatlamak zorundadır.
Davacı tarafından çekin sipariş edilen ürünler karşılığı verildiğine ilişkin davalı tarafça imzalı dosyaya yazılı bir delil sunulmadığı gibi, dosyaya sunulan diğer delillerden de çekin sipariş edilen ürünler karşılığı verildiği davacı tarafça ispatlanamamıştır.
Öte yandan, taraflar tacir olup davacı delil olarak ticari defterlere dayanmıştır. Ticari defterlerin sunulması için taraflara usulüne uygun ihtarlar yapılmasına rağmen davalı taraf ticari defterleri sunmadığı gibi bulunduğu yeri de bildirmemiştir. 6100 sayılı HMK.’nun 222/3.maddesi gereğince davacının ticari defterleri delil niteliğine haizdir. Davacı tarafın ticari defterleri üzerinde inceleme yapılarak düzenlenen bilirkişi raporunda, davacı tarafın usulüne uygun tutulmuş ticari defterlerine göre, davacı tarafından davalıya iki adet çek ile toplamda … TL ödeme yapıldığı, karşılığında ise … TL fatura bulunduğu, dolayısıyla ticari defterlere göre davalının davacıya .. TL borçlu bulunduğu mütalaa edilmiştiir. Bilirkişi raporu mahkememizce denetime elverişli kabul edilmiştir. Bu kapsamda, davaya konu edilen …. tarihli, …. seri numaralı ve … TL bedelli çekin … TL’lik kısmının bedelsiz kaldığı ve davacının bu miktarda davalıya borçlu olmadığı kabul edilmiştir.
Yargılama aşamasında … Bankasına yazılan müzekkere cevabından davaya konu edilen çekin ödendiği anlaşılmakla, menfi tespit istemiyle açılan dava kendiliğinden istirdat davasına dönüşmüştür Bu nedenle çekin bedelsiz kalan .. TL kısmının davalıdan tahsiline karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABUL-KISMEN REDDİNE,
Türkiye … Bankası … Şubesinin muhattap banka olduğu, keşidecisi . . … İnşaat Sanayi ve Tic. Ltd. Şti, lehtarı … Nak. İnş. San. Ltd. Şti. ve düzenleme yeri … olan, …. keşide tarihli, … seri numaralı ve … TL bedelli çekin … TL’lik kısmından davacının davalıya borçlu olmadığının TESPİTİNE, çekin iadesine yönelik talebin REDDİNE,
Yargılama devam ederken davacı vekili tarafından çek bedelinin … tarihinde ödendiği ve yapılan bu ödemeyle birlikte menfi tespit davasının istirdat davasına dönüştüğü anlaşılmakla … TL’nın …. tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken …. TL peşin harçtan, başlangıçta yatırılan … TL harcın mahsubu ile bakiye … TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından başlangıçta yatırılan … TL başvuru harcı ve peşin harç olarak yatırılan … TL olmak üzere toplamda … TL’nın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından 1.300,00 TL bilirkişi ücreti ve … TL tebligat, posta ve müzekkere gideri olarak sarf edilen toplamda … TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı kendini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan . TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mankemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
Katip Hakim