Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Sigorta (Ziraat Sigortası Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 19/01/2022
KARAR TARİHİ :

Mahkememizde görülmekte olan Sigorta (Ziraat Sigortası Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili, müvekkili adına tescilli … İli, … İlçesi … köyünde kain … ada… parsel sayılı, .. dekarlık arazinin tamamına mısır ektiğini ve … Sigorta A.Ş tarafından … poliçe numarası ile sigortalandığını, bölgede meydana gelen fırtınaların bir çok tarım arazisinde ciddi zararlar meydana getirdiği gibi müvekkilin ekinlerine de ciddi zararlar verdiğini, davalı sigorta şirketine … tarihinde yapılan başvuru sonucunda hasar oranının %17 olarak tespit edildiğini, … Sulh Hukuk Mahkemesi … D.İş sayılı delil tespit dosyasında yapılan keşfe istinaden düzenlenen bilirkişi raporunda tarımsal faaliyetinin %80 oranında kayba uğradığının tespit edildiğini, davalı şirkete delil tespit dosyasındaki keşif tutanakları gönderilerek zararın giderilmesi talep edilmesine rağmen olumlu veya olumsuz bir dönüş yapılmadığını, arabuluculuk görüşmelerinin de olumsuz sonuçlandığını, bilirkişi raporundan da anlaşılacağı üzere ekili olan mısırın fırtına nedeni ile zarar gördüğü ve bu nedenle hasat yapılamayacağının tespit edildiğini, dava tarihi olan … tarihi itibari ile … İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün 2021 Maliyet Verileri mevcut olmadığından bilirkişi raporundaki hesaplamaların 2020 yılı maliyet verileri kullanılarak yapıldığını, 2021 yılı maliyet verileri ile hesap yapılarak zararın tazmininin gerektiğini ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla … TL’nın hakkın doğum tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsilini istemiş, … tarihli dilekçe ile talep sonucunu …. TL’na yükseltmiştir.
Davalı vekili, poliçenin tabi olduğu Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortası Genel Şartları madde A.6’ya göre davacı Abdurrahman Bilmez’e ait, … ili … ilçesi Merkez-… mahallesinde kayıtlı mısır tarlası için; … numaralı bitkisel ürün poliçesi, 77,975 dekar alanda, dekar başına 1300 kg. verim değeri ve 1,38 TL birim bedel beyanıyla tanzim edildiğini, davacı tarafından, bu poliçe ile sigortalı ürünlerinde hasar olduğu ve zararının eksik karşılandığından bahisle huzurdaki davayı açtığını, sigortalı davacı tarafından, … tarihinde fırtına hasarı olduğu gerekçesiyle hasar ihbarında bulunulduğunu, …. tarihinde yapılan kesin ekspertiz çalışmasında hasar oranının %17 olarak tespit edildiğini, tespit edilen hasar oranı üzerinden … tarihinde … TL tazminat ödemesi yapıldığını, yapılan ödeme ile birlikte müvekkilin üzerine düşen tüm yasal yükümlülüğü yerine getirdiğini, kabul anlamına gelmemek kaydıyla mahkemenin aksi kanaatte olması halinde herhangi bir tazminat ödenmesine karar verilmesi durumunda, hesaplamanın mevzuata uygun yapılması gerektiğini, Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortası Genel Şartlarının “Tazminat Hesabı” başlıklı B.5. maddesine göre; “Hasar tespitinde belirlenen ve tazminatın hesabında esas alınacak hasar oranı, eksik beyan durumları hariç olmak üzere, Tarım Sigortaları Havuzu eksperi tarafından belirlenen gerçek verim üzerinden hesaplanan sigorta bedeline uygulanır. Muafiyeti geçmeyen hasarlar ödenmez. Tazminat hesabında hasar miktarının poliçede belirtilen muafiyeti aşan kısmı esas alınır. Sigorta bedeli üzerinden hesaplanan muafiyet tutarı indirildikten sonra kalan zarar miktarı üzerinden müşterek sigorta tutarı hesaplanarak tazminat tutarından indirilir. Kısmi hasarlara ilişkin ödemeler, hiç bir zaman tam hasar halinde ödenecek tazminatı aşamaz. Tazminatın hesabı; muafiyet, varsa müşterek sigorta ve daha sonra sovtaj tutarları dikkate alınarak, Tarife ve Talimatlarda belirtildiği şekilde yapılır. Ödenecek en yüksek tazminat oranı Tarife ve Talimatlarda belirtilen oranla sınırlıdır.” Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortaları Tarife Ve Talimatları “Tazminatın Hesabı” başlıklı Madde….1/c maddesine göre; “Tespit edilen hasar tutarından, toplam sigorta bedeli üzerinden hesaplanan muafiyet tutarı indirilir. Kalan tutar üzerinden, varsa müşterek sigorta tutarı hesaplanarak tenzil edilir ve tazminat tutarı bulunur. Tazminat tutarından, varsa sovtaj tutarı indirilmek suretiyle, ödenecek tazminat tutarı hesaplanır.” düzenlemelerinin mevcut olduğunu, müvekkili tarafından tüm işlemlerin mevzuata ve mevcut duruma uygun olarak gerçekleştirildiğini, poliçe hükümleri ve deliller doğrultusunda haksız davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Taraflarca dosyaya sunulan deliller incelenmiş, davaya konu edilen … nolu poliçe ile hasar dosyası, poliçede yazılı taşınmaza ilişkin tapu kayıt örneği, … İlçesi tarım ürünlerine yönelik 2021 yılına ilişkin maliyet döküm cetvelleri ve … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … D.İş sayılı delil tespit dosyası celp edilerek dosya arasına kazandırılmış, ziraat mühendisleri ve tarım sigortaları alanında uzman bilirkişi heyeti oluşturularak talimat yoluyla bilirkişi raporu alınmıştır.
Dava, Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigorta poliçesinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Taraflar arasında … başlangıç,… bitiş tarihli … İli … İlçesi Merkez/… Köyü … ada… parsel nolu taşınmazda üretilecek mısır ürününe ilişkin … nolu Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigorta Poliçesi düzenlendiği, poliçede taşınmazın alanının 77,795 dekar, poliçeye konu ürünün ekim tarihinin …, hasat tarihi ve sayısının …., dekar başı verimin … ka/da, ürün birim fiyatının 1,38 TL/Kg olarak gösterildiği,
Tarsim tarafından atanan eksper tarafından yapılan inceleme sonucu, … hasar tespit tarihli kesin ekspertiz raporu ile fırtına nedeniyle sigortalı üründe %17 oranında hasar meydana geldiğinin tespit edildiği ve davalı Tarsim tarafından davacıya .. tarihinde … TL hasar bedeli ödendiği,
Davacının delil tespiti talepli olarak … tarihinde yaptığı başvuru üzerine … Sulh Hukuk Mahkemesinin … D. İş sayılı dosyasında … tarihinde yapılan keşif sonucu ziraat mühendisi tarafından düzenlenen … tarihli bilirkişi raporunda, hasadı yapılmayan alanda %80 oranında, hasadı yapılmayan alanda ise %70 oranında verim kaybı meydana geleceğinin mütalaa edildiği,
Poliçede dain-i mürtehin sıfatı bulunan … Bankası … Silvan Şubesinin daavacıya muvafakat verdiği, dosya içerisinde yer alan bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, sigortalı taşınmazda üretimi yapılan mısır ürünündeki verim kaybının davalı sigorta şirketince atanan eksper tarafından belirlenen hasar oranından daha fazla olup olmadığı, buradan varılacak sonuca göre davacının bakiye tazminat talep edip edemeyeceği, edebilecekse hesaplamanın poliçe ve genel şartlar ile tarife ve talimatlara göre mi, yoksa İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü verilerine göre mi yapılacağı noktasındadır.
Uyuşmazlığın çözümü teknik bilgi ve değerlendirme gerektirdiğinden aralarından bir tanesi ayrıca tarım sigortaları alanında uzman olan 3 ziraat mühendisinden oluşturulan bilirkişi heyetinden; davalı sigorta şirketi tarafından atanan eksper tarafından hasar tespitinin usulüne uygun yapılıp yapılmadığı, delil tespit dosyasında yer alan bilirkişi raporunda belirtilen hasar oranı ile arasındaki farklılığın neden kaynaklandığı, buna göre eksik tazminat ödemesi yapılıp yapılmadığına ilişkin bilirkişi raporu alınmıştır.
Bilirkişi raporunda özetle; delil tespit dosyasında düzenlenen bilirkişi raporundaki raporlama ve hesaplamanın Devlet Destekle Bitkisel Ürün Sigortası Genel Şartlarına aykırı olduğu, Tarsim Eksperi tarafından hazırlanan hasar tespit raporunda birbirinden farklı sonuçlar elde edilen ve eksper kabulü olan iki farklı değerlendirme ölçütü(alan bazında – verim bazında) bulunduğu, normal şartlarda her iki ölçüt kullanılarak yapılacak hesaplama sonucunun aynı olması gerektiği, verim bazında yapılan değerlendirme sonucu; risk gerçekleşmemesi durumunda beklenen ürün veriminin 1.343,00 kg/da., hasar sonrası eksper tarafından tespit edilen ürün veriminin 1.107,98 kg/da. ve hasar sonrası kaybedilen ürün miktarı : 235,02 kg/da.olarak belirtildiği, hasar oranının bu değerlere göre “verim bazlı” olarak değerlendirilmesi halinde, hasar oranı= ….=%17,5 olduğu ve poliçenin tabi olduğu genel şartlara göre tazminat hesabının …. TL olarak hesaplanması gerektiği, ancak %17,5 lik hasar oranının Tarsim Eksperi tarafından hasar tespit raporunun eki olarak, koordinatları ve tarihi belirtilerek çekilmiş olan fotoğraflarla uyumlu olmadıklarından ölçülebilir, denetlenebilir ve yerinde bulunmadığı, alan bazında yapılan değerlendirmede; sigortalı alanın 77,975 da., tam hasarlı alanın 27,449 da., olarak belirtildiği, hasar oranının bu değerlere göre alan bazlı olarak değerlendirildiğinde, hasar oranı=…=%35 olarak hesaplanması gerektiği, fırtına hasarı %35 olarak kabul edildiğinde Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortası Genel Şartları hükümlerine göre tazminatın … TL olarak hesaplandığı, davalı tarafından yapılan … TL hesaplanan tazminat miktarından mahsup edildiğinde bakiye kalan tazminat miktarının … TL olduğu mütalaa edilmiştir.
Bilirkişi raporunun sigorta poliçesi ve poliçenin tabi olduğu Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortası Genel Şartları kapsamında düzenlenmiş olması nedeniyle mahkememizce de benimsenerek denetime ve hüküm kurmaya elverişli kabul edilmiş, bu nedenle davacı vekilinin bilirkişi raporuna yaptığı itirazlar yerinde görülmeyerek ek rapor alınması yoluna gidilmemiştir.
Somut olayda, davalı Tarsim’in poliçeye konu taşınmazda ekili mısır ürününe ilişkin poliçenin geçerlilik süresi içerisinde meydana gelen fırtına hasarı nedeniyle meydana gelen hasar bedelini poliçede ve poliçenin tabi olduğu genel şartlar kapsamında hesaplama yaparak ödemekle yükümlü olduğu, poliçede sigortalı ürünün ekili olduğu alanın 77.975 dekar ve verimin 1.300,00 kg/da olarak gösterildiği, davacının hasar ihbarı üzerine davalı Tarsim tarafından atanan eksper tarafından düzenlenen kesin ekspertiz raporunda toplam hasarlı alanın 27.449 dekar olarak gösterildiği ve hasar gören ürünlerin ekonomik değerinin olmadığının ve ekspertiz anında tespit edilen mevcut verimin 1107,98 kg/da olarak belirtildiği, dosya kapsamına göre alınan ve mahkememizce de benimsenen bilirkişi raporunda, nedenleri de belirtilmek suretiyle Tarsim tarafından atanan eksper raporundaki hasar belirleme yönteminin hatalı olduğu ve yine eksper raporunda belirtilen hasarlı alanın poliçede belirtilen toplam alana oranlanması sonucu hasar oranının % 35 olarak tespit edildiği, tespit edilen bu oran ve poliçede belirtilen birim fiyat üzerinden yapılan hesaplama sonucu hasar bedelinin 37.769,53 TL olarak tespit edildiği, yapılan bu tespite davalı Tarsim’in de herhangi bir itirazı bulunmadığı, davadan önce davalı sigorta şirketi tarafından yapılan 12.590,00 TL ödeme mahsup edildiğinde bakiye kalan miktarın 25.179,53 TL olduğu ve davalının bu bedeli ödemekle yükümlü olduğu anlaşılmakla, davanın kabulüne karar verilmesi gerekmiştir.
Faizin türü ve faiz başlangıç tarihine ilişkin olarak; dosya içerisinde yer alan bilgi ve belgelerden, hasar 09.08.2021 tarihinde gerçekleştiği ve 14.08.2021 tarihinde yapılan hasar ihbarı üzerine 17.08.2021 tarihinde hasar tespit raporunun düzenlendiği, davacı tarafından 02.09.2021 tarihinde delil tespit talebinde bulunulduğu ve davalı tarafından 14.10.2021 tarihinde ödeme yapıldığı anlaşılmaktadır.
Davaya konu edilen sigorta poliçesinin tabi olduğu genel şartların “Tazminatın Ödenmesi” başlıklı B.7 maddesinin birinci bendinde, hasar dosyasının tamamlanmasından sonra, kesinleşmiş olan tazminat miktarının en geç 30 gün içerisinde sigortalıya ödeneceği belirtilmiş, aynı husus poliçede de belirtilmiştir. Hasar tespit raporunun 17.08.2021 tarihinde düzenlenmiş olması kaşsında temerrüdün 16.09.2021 tarihinde gerçekleştiği kabul edilmiştir. Taraflar arasındaki ilişkinin davalı yönünden ticari iş olmasına ve 6102 sayılı TTK.’nun 19.maddesine göre bir taraf için ticari sayılan işin diğer taraf içinde ticari iş sayıldığının ve davanın belirsiz alacak davası olduğunun anlaşılması karşısında kabul edilen alacağın tamamına temerrüt tarihinden itibaren avans faizi işletilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM. Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜNE, … TL’nın davalının temerrüt tarihi olan …. tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken … TL peşin harçtan, başlangıçta yatırılan … TL başvuru harcı ve 500,00 TL tamamlama harcının mahsubu ile bakiye … TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından 80,70 TL başvuru harcı ile 170,78 TL peşin harç ve 500,00 TL tamamlama harcı olmak üzere yatırılan toplamda 751,48 TL’nın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından …. TL tebligat ve posta masrafı ve …. TL bilirkişi masrafı olarak sarf edilen toplamda … TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan 9.200,00 vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Arabuluculuk aşaması görüşme sonucunda anlaşamama ile sonuçlandığından, 6325 Sayılı HUAK’nun 18/A-13 maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen …. TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile Hazineye irad kaydına,
7-Davacı yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim