Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/1242 E. 2023/592 K. 17.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ :

DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Sigorta (Ziraat Sigortası Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 20/10/2022
KARAR TARİHİ : 17/07/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Sigorta (Ziraat Sigortası Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ….. A.Ş. tarafından Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası poliçesi ile teminat altına alınan Diyarbakır/…../…..,…..ada …..parsel, …..ada …..parsel, …..ada …..parsel, …..ada …..parsel, …..ada …..parsel, …..ada …..parsel, …..ada …..parsel, …..ada …..parsel, …..ada …..parsel ve …..ada …..parselde kâin, müvekkiline ait tarlalardaki buğday ürününün, kuraklığa bağlı olarak hasar gördüğünü, (EK 1- …..nolu Poliçeler), Kuraklık hasarının meydana geldiğini fakat …..eksperi tarafından anılan köyde buğday ürünü için kuraklık hasarı olmadığının tespit edildiğini, Bismil İlçe Hasar Tespit Komisyonunca (EK-2) % 71 hasar oranı tespit edildiğini, Sigortalı müvekkilinin uğradığı kuraklık hasar oranının hatalı belirlenmesi nedeniyle 9 farklı başvuru ile toplamda …..-TL hasar farkı tazminatının ödenmesi amacıyla ….. tarihinde davalı şirkete başvurulduğunu ancak talep ettiği hasarın ödenmediğini, …..A.Ş.’nin başvurularına 15 gün içinde cevap vermediğini, taleplerinin zımnen reddedildiğini, Davayı açmadan önce arabulucuya başvurulduğunu, neticeten maddi tazminat talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı …..’in, …..- …..- …..- …..-…..- …..- …..- …..- …..- …..numaralı Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigorta Poliçesinin sigortalısı olduğunu, 24 Kasım 2020 tarih ve 31315 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Tarım Sigortaları Havuzu Tarafından 2021 Yılında Kapsama Alınacak Riskler, Ürünler ve Bölgeler ile Prim Desteği Oranlarına İlişkin Cumhurbaşkanı kararı uyarınca, “Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortasıyla; tarım alanlarında üretimi yapılan buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale, nohut, kırmızı mercimek ve yeşil mercimek ürünleri ile bu ürünlerin sertifikalı tohumluk ürünlerinde dolu paketi dışındaki; kuraklık, don, sıcak, rüzgâr, sıcak hava dalgası, aşırı nem, aşırı yağış risklerinden kaynaklı verim azalışları, ilgili genel şartlar ile tarife ve talimatlar kapsamında; Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı çiftçilerin, özlük ürün ve arazi bilgileri dikkate alınarak teminat altına alındığını, Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortasında, köyün eşik verim değeri, köyün ortalama veriminin yüzde 70’i alınarak belirlediği köyün ortalama verimi, ürün bazında TÜİK tarafından ilan edilen son 7 yıldaki en yüksek 5 yılın ortalaması temel alınarak hesaplanan verimi ifade ettiğini, Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları B.3. maddesi uyarınca verim tespitleri Tarım Sigortaları Havuzu tarafından belirlenen referans parsellerde gerçekleştiğini, 2021 yılında Diyarbakır İli …..İlçesi …..köyünde belirlenen parsellerde yapılan gözlem ve incelemeler neticesinde gerçekleşen verim ortalamasının …..kg/da olduğu tespit edildiğini, …..köyünde yapılan incelemeler, alınan örnekler ve ortalama verim hesabına mesnet değerler ekli eksper raporunda belirtildiğini, Yapılan incelemelerin; tarih ve koordinat bilgisi içeren fotoğraflarla kayıt altına alındığıni, …..köyü için ilan edilen ve poliçede belirtilen eşik verim değeri …..kg/da olduğunu, Köyün gerçekleşen verim ortalaması köyün eşik verim değerinden yüksek olduğundan herhangi bir hasar tazminatı tahakkuk etmediğini, neticeten davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası poliçelerinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Davacı/sigortalı …..’in, Diyarbakır İli …..İlçesi,
– …..Köyü sınırları içinde bulunan,
“…..” ada …..parselde …..da. alanda ekili …..çeşidi …..bitkisini …..nolu,
“…..” ada …..parselde …..da. alanda ekili …..çeşidi …..bitkisini …..nolu,
“…..” ada …..parselde …..da. alanda ekili …..çeşidi …..bitkisini …..nolu,
“…..” ada …..parselde …..da. alanda ekili …..çeşidi …..bitkisini …..nolu,
“…..” ada …..parselde …..da. alanda ekili …..çeşidi …..bitkisini …..nolu,
“…..” ada …..parselde …..da. alanda ekili …..çeşidi …..bitkisini …..nolu,
“…..” ada …..parselde …..da. alanda ekili …..çeşidi …..bitkisini …..nolu,
“…..” ada …..parselde …..da. alanda ekili …..çeşidi …..bitkisini …..nolu,
…..” ada …..parselde …..da. alanda ekili …..çeşidi …..bitkisini …..nolu,
“…..” ada …..parselde …..da. alanda ekili …..çeşidi …..bitkisini …..nolu,
…..tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe giren Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartlar ile Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Tarife ve Talimatları hükümlerine göre tanzim edilmiş ve taraflarca imzalanmış olan poliçeler ile, …..-…..tarihleri arasını kapsayacak bir şekilde, kuraklık, don, sıcak rüzgar, sıcak hava dalgası, aşırı nem, aşırı yağış risklerine karşı, kuru tarım alanları için yapılabilen Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası ile sigortalatmış olduğu görülmüştür.
Tarafların imzalamış olduğu bu poliçelerde, sigortalanan ürün (buğday) için köy ortalama verimin …..kg/da, köy eşik verim değerinin …..kg/da, ürün birim fiyatının …..TL/kg, arazi yüksekliğinin …..metre, ekim tarihinin ….., hasat tarihlerinin …..olduğu ve yukarıda bahsi geçen değerler üzerinden prim ödemesi yapılmış olduğu,
Yine, tarafların imzalamış olduğu …..tarih ve …..nolu, …..nolu, …..nolu, …..nolu, …..nolu, …..nolu, …..nolu, …..nolu, …..nolu, …..nolu poliçelerin SÖZLEŞME KOŞULLARI bölümünde;
“Bu sigorta ile Tarım Sigortaları Havuzu, kuru tarım alanlarında üretimi yapılan buğday ürününde Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası kapsamında teminat altına alınan risklerin köy genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybı, poliçede belirtilen köy bazında verim değerlerinin ortalaması esas alınarak tespit edilen eşik değerine kadarı teminat altına alır. Sigortalının parsel bazlı verim kayıp talepleri dikkate alınmaz.
Poliçede çeşidi, yetiştirildiği alanı, hasat tarihi ve diğer ayrıntıları yazılmış olan ürünü, poliçede yazılı teminatlar ve bu poliçeye ekli matbu Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartlar ile Tarife ve Talimatlar dahilinde ….sigorta edilmiştir.” düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür.
Yine, tarafların imzalamış olduğu …..tarih ve …..nolu, …..nolu, …..nolu, …..nolu, …..nolu, …..nolu, …..nolu, …..nolu, …..nolu, …..numaralı poliçelerin TAZMİNATIN HESABI bölümünde;
“a) Tazminat ödemesinde, söz konusu köye ait ilgili yılda Tarım Sigortalan Havuzu tarafından belirlenen “Köyün gerçekleşen verim ortalaması” ile “Köyün eşik verim değeri” arasındaki fark baz alınır.
b) İlgili yıl için Köyün gerçekleşen verim ortalamasının, Köyün eşik verim değerinin altında kalması durumunda köyde bulunan tüm sigortalı üreticiler tazminat almaya hak kazanır. Köyün gerçekleşen verim ortalamasının köyün eşik verim değerine eşit veya üzerinde olması durumunda ise köyde bulunan sigortalı üreticilere herhangi bir tazminat ödemesi yapılmaz.
c) Tazminat tutarı, köyün gerçekleşen verim ortalaması ile köyün eşik verim değeri arasındaki farkın, poliçede belirtilen ekili alanın ve ürün birim fiyatının çarpılmasıyla bulunur. Sap unsuru tazminat tutarı ürün için hesaplanan tazminat tutarının %30’u kadardır.” düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür.
Tarafların imzalamış olduğu ve tarafları bağlayıcı özelliği poliçelerde örnek tazminat hesabının nasıl yapılacağı belirtilmiş, dosyada mübrez bilirkişi raporunda tablolar halinde hesaplama açıklanmıştır.
Poliçenin yasal dayanaklarından biri olan ve poliçe ekinde sigorta ettirene teslim edilen 2021 yılında geçerli olan “Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık verim Sigortası Genel Şartları”nın Sigortanın Konusunun tarif edildiği A.1 bölümünde;
“1- Bu sigorta ile Tarım Sigortaları Havuzu, 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu’nun 12’nci maddesine istinaden, Cumhurbaşkanı kararı ile kapsama alınan risklerin, Çiftçi Kayıt Sistemine (ÇKS) kayıtlı kuru tarım alanlarında üretimi yapılan buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale, nohut, kırmızı mercimek ve yeşil mercimek ürünleri ile bu ürünlerin sertifikalı tohumluk ürünlerinde köy genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Tarım Sigortaları Havuzu verileri esas alınarak tespit edilen köyün eşik verim değerine kadar teminat altına alır. Sigortalının poliçede belirtilen parseline özgü verim kayıp talepleri dikkate alınmaz.
2-Bu genel şartların uygulanmasında, “Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Tarife ve Talimatları “ dikkate alınır.” düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür.
Somut olayda; Diyarbakır-…..köyü için Eksper …..tarafından düzenlenmiş olan ve ekinde gözlem-tespit yapılan parsellere ait gözlem ve verim tespit tarihlerinde çekilmiş fotoğraflar ile etiketli torbalanmış numune torbalarının fotoğraflarının da bulunduğu Köy bazında Kuraklık Gözlem-Verim Raporunda özetle,
Gözlem tespit Tarihi : …..
Verim Tespit tarihi : …..
Köy ortalama verimi(kg/da) : …..
Köy eşik verimi(kg/da) : …..
Tespit edilen verim(kg/da) : …..
olarak belirtilmiş,
Bismil İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünün …..tarih ve …..sayılı yazıları ile …..tarih ve …..sayılı yazılarında ve İlçe Tahkim Komisyonu kararında özetle,
2021 yılı üretim sezonunda bölgede meydana gelen kuraklık ile ilgili olarak, …..yılı üretim döneminde yeterli ve düzenli yağışın yağmaması sonucunda yağışa dayalı kuru şartlarda tarımı yapılan bitkisel üretim ürünlerinde kuraklık yaşanmış ve söz konusu şartlarda yetiştiriciliği yapılan bitkisel ürünlerde verim kaybı yaşanmış olduğu,
İlçe Müdürlüğünce, yaşanan kuraklığın etkilerini(ürün verim kaybı) incelemek amacıyla yapılan çalışmada, İlçede yağışa dayalı koşullarda ve yaygın olarak üretimi yapılan hububat ve baklagil bitkilerinin ürün kayıplarını sahada gözlem, inceleme ve yerinde ürün verim tespiti yapılarak köy/mahalle ürün verim ortalaması olarak belirlendiği,
Bismil İlçesi …..köy/mahallesinde yapılan hasar tespit çalışmaları neticesinde, buğday ürününde yaklaşık %71 verim kaybı yaşandığı, yaşanan bu verim kaybı oranı sonucunda üreticinin üretim yapmış olduğu taşınmazlarda buğday ürününün dekara verim ortalamasının yaklaşık …..kg/da olarak belirlendiği ve ayrıca İlçede 2021 yılına ilişkin buğday ürün satış fiyatının …..TL/kg olduğu, belirtilmiştir.
Neticeten Mahkememizce yapılan değerlendirmede;
Tarsim verilerine göre Bismil ilçesi …..köyünde 2021 yılında kuru tarım şekilde ekimi yapılan buğday ürünü yönünden …..köyünde;
Köyün gerçekleşen verim değeri ortalaması, Eksper tarafından hazırlanan Köy bazında Kuraklık Gözlem-Verim Raporuna göre …..kg/da. (Tarsim’in cevabi yazısında …..kg/da. olarak belirtilmiştir.), olarak tespit edilmiştir.
Köy eşik verim değeri poliçede …..kg/da. (Tarsim’in cevabi yazısında …..kg/da) olarak belirtilmiştir.
Bu durumda,
Yürürlükteki mevzuat gereği, Devlet Destekli Tarım Sigortaları Sistemi uygulamalarında, tazminata esas risk inceleme ve hasar tespit işlemleri sadece Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) eksperleri tarafından yürütülebileceğinden, Devlet Destekli Tarım Sigortaları Sistemi uygulamalarındaki hasar tespiti işlemlerinde, Tarım ve Orman Bakanlığı İl ve İlçe Müdürlükleri ya da başka kurumlar tespit ya da değerlendirme faaliyetinde bulunamamaktadır.
Devlet Destekli İlçe Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartlarının A.3.2 maddesinin 2. Fıkrası hükmü gereği Tarım Sigortaları Havuzu adına görevlendirilen eksperlerin yaptığı tespitler dışında yapılacak verim tespitleri dikkate alınmamaktadır.
Dosyadaki mevcut delillere göre; dava konusu poliçelerde tüm işlemler mevcut duruma, poliçe hükümlerine ve mevzuata uygun şekilde gerçekleştirilmiştir.
Tarafların imzalamış olduğu ve bağlayıcılığı bulunan Poliçe ile Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları hükümlerine göre sigortalının poliçede belirtilen parseline özgü verim kayıp talepleri dikkate alınamayacağından,
…..köyünde köyün gerçekleşen verim değeri ortalaması (…..kg/da.), köy eşik verim değerinin (…..kg/da.) üzerinde olduğundan, davacının …..nolu, …..nolu, …..nolu, …..nolu, …..nolu, …..nolu, …..nolu, …..nolu, …..nolu, …..nolu nolu poliçeler için tazminat talep etme hakkı bulunmadığı sonucuna varılmakla aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 269,85 TL harçtan peşin alınan kısmın mahsubu ile bakiye 189,15 TL’nin davacıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
3-Karar kesinleştiğinde artan gider avansının davacıya iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin ve ödenen harçların kendi üzerinde bırakılmasına,
5- Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesap edilen 100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
6-Arabuluculuk sürecinin görüşme sonucunda anlaşamama ile sonuçlandığı anlaşılmakla; 6325 Sayılı HUAK’nun 18/A-13 maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 3.120,00 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Dair, Davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim