Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/1228 E. 2023/476 K. 14.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

ASIL VE BİRLEŞEN MAHKEMEMİZ
ESAS SAYILI DOSYA
DAVACILAR :

VEKİLİ :

ASIL DOSYA DAVALI :
VEKİLİ :

BİRLEŞEN …. SAYILI DOSYADA
DAVALI :

DAVA : Ticari Şirket (Olağanüstü Genel Kurul İstemli)
DAVA TARİHİ : 14/10/2022
KARAR TARİHİ : 14/06/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Olağanüstü Genel Kurul İstemli) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :Asıl davada davacılar vekili dava dilekçesinde özetle: …. Ticaret Limited Şirketi’ne dair Diyarbakır … Noteri huzurunda …. tarih ve …. yevmiye numaralı pay devir sözleşmesi yapıldığını bu sözleşme doğrultusunda …., …. … LTD. Şti’deki tüm hak ve hisselerini ….. devretmiş bulunduğunu, davacı müvekkillerin de ortağı olduğu ….İthalat Ve İhracat Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile ……. Hizmetleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi ve müvekkilin babası ….adına kayıtlı bulunan kimi taşınır ve taşınmazlar konusunda … tarihinde ön mutabakat imzalandığını, …. tarihli ön mutabakat 10. maddesi doğrultusunda … İhracat Sanayi Ticaret Limited Şirketi Baba ….Kardeş …., ….. ve . …..’ya devri için gerekli tüm işlemlerin yerine getirildiğini, ancak … tarihli ön mutabakat 10. madde doğrultusunda …..Ve Öğretim Hizmetleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi’nin de ….., …..’ya yine ön mutabakat gereği 1 aylık süre içerisinde devir ve tescil işlemlerinin yapılması karar altına alınmışsa da, gerekli yasal usuli işlemler yerine getirilmediğini, TTK ilgili maddeleri doğrultusunda şirket pay devri yapılabilmesi için noter onaylı pay devri sözleşmesi ve sözleşmenin pay defterine işlenmesi ile Ticaret Sicil Müdürlüğü tarafından tescil ve ilan ile son bulduğunu, …. Hizmetleri Sanayi Ticaret Limited Şirketinde, Şirket …. tarihli pay devri sözleşmesi sonrası yeni ortakları …’nun rızası dışında zorlayıcı bir hal sergileyerek şirket pay devri yapılmasının önünde set oluşturduğunu, öncelikle genel kurulu toplanmaya çağıran hissedarların şirket sermayesinin en az %10’una sahip olmaları ve çağrıyı yazılı ve gerekçeli bir şekilde en az iki kez davet etmesi şartı arandığını, müvekkili ….’nun şirket hisse payı %10’dan daha fazla olup şirket müdürü ….’ya da 2 kez yazılı ve gerekçeli toplantıya çağrı yaptığını, ancak azınlığın Limited Şirketin genel kurulu toplamaya çağırması şeklindeki düzenlemeye riayet eden müvekkilin çağrılarına şirket müdürü tarafından geri dönüş sağlanmadığını, yaşanan durum üzerine … tarihinde davacı müvekkilin Diyarbakır Ticaret Sicil Müdürlüğüne yazılı başvuru yapmış ancak Diyarbakır Ticaret Sicil Müdürlüğü tarafından müvekkilin başvurusuna hiç bir şekilde cevap verilmediği gibi Ticaret Sicile Kayıtta yapılmadığını belirtmiş, bu nedenle müvekkillerin de ortağı bulunduğu … Ve Öğretim Hizmetleri Sanayi Tic. Ltd. Şti. ünvanlı şirketinin Diyarbakır ….. Noterliğinin … tarih ve … yevmiye nolu satış sözleşmesinin pay defterine işlenmesi ve yönetim kurulunun yeniden seçilmesi için şirketin tedbiren genel kurula çağrısını mahkememizden talep etmiştir.
CEVAP :Davalı …Ltd.Şti vekili cevap dilekçesinde özetle: …Hiz. San. Tic. Ltd. Şti’nin tedbiren genel kurula çağrılması ve …. tarihli pay devri sözleşmesi doğrultusunda Tescile İcbar, Tescilin Pay Defterine İşlenmesi, Ticaret Sicile Müdürlüğüne Tescili ve İlanı istemi ile davacılar tarafından müvekkilİ şirkete karşı dava açıldığını, aynı konuda daha önce mahkememizin … E sayılı dosyası ile dava açıldığını ve davanın reddine karar verilerek hükmün kesinleştiğini kesin hüküm nedeni ile davanın reddi gerektiğini, davacıların, dava dilekçelerinde şirket ortaklarının çağrılı genel kurul toplantısı yapması için şirket müdürü ….’ya iki defa ihtar gönderdiklerini ve şirket müdürünün ihtarlarına cevap vermediğini ve çağrılı genel kurul toplantısı düzenlemediğini belirttiklerini, …. tarafından 2. ihtar gönderildiğini, şirket müdürünün her iki ihtara da cevap gönderdiğini, ihtar sahibi ….‘ya ait mernis adresine cevapların noter aracılığı ile gönderildiğini, ancak kendisi adreste bulunmadığından tebliğ edilemediğini, davanın husumet yönünden yanlış açıldığını, şirketin eski ortaklarının bir kısmı şirketteki hisselerini , A……….’ya noter aracılığı vekilleri marifeti ile sattıklarını,…….. yeni katılan hissedar olduğunu, diğer hissedarların satış öncesi de hissedar olarak bulunmakta olduğunu, şirketin yeni hissedarları adına ticaret sicile kaydedilmediğini, şirket müdürünün eski ortakları genel kurul toplantısına çağırmasının hukuken mümkün olmadığını, pay defterine hisselerin kaydı ancak şirketin yeni hissedarları olan …. tarafından yapılabileceğini, eski ortakların kendilerine ait olmayan hisselerinin pay defterine kaydedip altına imza atmasının hukuken hiçbir geçerliliğinin bulunmadığını, şirket hissedarlarının çağrılı genel kurul toplantısına davet edilebilmelerinin prosedürünün TTK ‘da belirlendiğini, şirket hisselerinin tamamına sahip olan üç ortaktan …’nun mevcut sicil kayıtlarında bile yer almadığını, halen şirketin eski hissedarları adına tescilli olduğunu, yeni ortakların ticaret sicil kaydını değiştirip kendi adlarına tescil yaptırmadıklarını, karar alma yeteneklerinin dahi bulunmadığını, bu durumda çağrılı yada çağrısız bir genel kurul yapılması koşullarının şirket müdürü açısından mevcut olmadığını, şirketin yeni hissedarlarının kendi aralarında anlaşarak şirketin tescilini yaptıramadıklarını, bu durumda hissedarlar arasındaki anlaşmazlığın hissedarlar arasında çözülebileceğini, davanın diğer hissedara karşı açılması gerekir iken şirket tüzel kişiliğine karşı açıldığını ve davanın kesin hüküm ve husumet nedeni ile reddine karar verilmesi gerektiğini, açıklanan nedenlerle kesin hüküm bulunması nedeni ile davanın reddine, yargılama giderlerinin davacılar üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen Mahkememiz … Esas sayılı dosyasında davacı vekili dava dilekçesinde özetle: … Hizmetleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi’ne dair Diyarbakır … Noteri huzurunda …. tarih ve …. yevmiye numaralı pay devir sözleşmesi yapıldığını, bu sözleşme doğrultusunda …. LTd. Şti’deki tüm hak ve hisselerini ….’ya devrettiğini, müvekkillerinin de ortağı olduğu …. Sanayi Ticaret Limited Şirketi ile …Hizmetleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi ve müvekkilinin babası …. adına kayıtlı bulunan kimi taşınır ve taşınmazlar konusunda … tarihinde ön mutabakat imzalandığını, …. tarihli ön mutabakat 10. Maddesi doğrultusunda …. Ticaret Limited Şirketi’nin baba ….ya devri için gerekli tüm işlemlerin yerine getirildiğini, ancak …. tarihli ön mutabakat 10. Madde doğrultusunda …. Hizmetleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi’nin de …’ya yine ön mutabakat gereği 1 aylık süre içerisinde devir ve tescil işlemlerinin yapılmasının karar altına alındığını ancak gerekli yasal usuli işlemlerin yerine getirilmediğini, yaşanan durum üzerine …. tarihinde davacı müvekkilinin Diyarbakır Ticaret Sicil Müdürlüğüne yazılı başvuru yaptığını ancak Diyarbakır Ticaret Sicil Müdürlüğü tarafından müvekkilinin başvurusuna hiç bir şekilde cevap verilmediği gibi ticaret sicile kayıt da yapılmadığını, müvekkillerin de ortağı olduğu … Besicilik… Ltd. Şti.’nin …. tarihli pay devri sözleşmesi sonrası genel kurulun yapılmaması ve pay devrinin onayının sürüncemede bırakılması sonucu şirketin iflas etme eşiğinde olduğunu, şirketin faaliyetlerini sürdürmesi için öncelikle şirketin pay devri sonucu yeni ortakları ve müdürü ile genel kurulu gerçekleştirebilmeleri adına şirketin genel kurula çağrılmasını, pay devri sözleşmesi doğrultusunda şirketin pay devrinin Diyarbakır Ticaret Sicil Müdürlüğüne tescili ve ilanını talep ettiklerini, Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. Sayılı Dava Dosyası ile davalı olarak yalnızca … Eğitim Ve Öğretim Hizmetleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi gösterildiğini, anılan dava dosyasının tensip tutanağında…. E. Sayılı dava dosyası ile birleştirilmek üzere Diyarbakır Ticaret Sicil Müdürlüğüne karşı dava açmak için 1 aylık süre verildiğini, süresi içinde Diyarbakır Ticaret Sicil Müdürlüğüne karşı iş bu esas üzerinden dava açtıklarını açıklayarak şirketin ihyasına ve dosyanın Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …. Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLER :
Mahkememizin …. E. Sayılı dosyası, Diyarbakır … Noterliği … …. yevmiye numaralı ve … tarih … yevmiye numaralı noter ihtarnameleri, Diyarbakır …. Noterliği … Tarihli Pay Devri Sözleşmesi, … tarihli ön mutabakat metni, … tarihli ticaret sicile başvuru dilekçesi, Diyarbakır … Noterliği’nin … tarih, …. yevmiye numaralı Limited Şirket Pay Devri Sözleşmesi ve sair tüm dosya kapsamı.
DEĞERLENDİRME :
Dava limited şirket hisse devir sözleşmesinin pay defterine işlenmesi ile ticaret sicilde tescil ve ilanı istemine ilişkindir
Asıl dosya yönünden taraflar arasındaki ihtilafın; davalı … Hiz. San. Tic. Ltd. Şti’nin … tarihli pay devri sözleşmesi doğrultusunda tescile icbar, tescilin pay defterine işlenmesi, devrin ticaret sicil müdürlüğünde tescili ve ilanı noktasında toplanmış olduğu anlaşıldı.
Birleşen Mahkememiz …. dosyası yönünden; taraflar arasındaki ihtilafın; Davacıların Diyarbakır …. Noterliği’nin … tarih … yevmiye numaralı pay devrinin pay defterine işlenmesi ticaret sicil müdürlüğünde tescil ve ilan yapılması ile asıl dava davalısı ….Ltd.Şti’nin genel kurula çağrılması yapılmasına yasal şartların yerine gelip gelmediği noktasında toplandığı anlaşılmıştır.
Pay devrine yönelik açılan davada:
6102 sayılı TTK’nun esas sermaye payının geçişi hâllerini düzenleyen 595. maddesinde;
(1)Esas sermaye payının devri ve devir borcunu doğuran işlemler yazılı şekilde yapılır ve tarafların imzaları noterce onanır. Ayrıca devir sözleşmesinde, ek ödeme ve yan edim yükümlülükleri; rekabet yasağı ağırlaştırılmış veya tüm ortakları kapsayacak biçimde genişletilmiş ise, bu husus, önerilmeye muhatap olma, önalım, geri alım ve alım hakları ile sözleşme cezasına ilişkin koşullara da belirtilir.
(2) Şirket sözleşmesinde aksi öngörülmemişse, esas sermaye payının devri için, ortaklar genel kurulunun onayı şarttır. Devir bu onayla geçerli olur.
(3) Şirket sözleşmesinde başka türlü düzenlenmemişse, ortaklar genel kurulu sebep göstermeksizin onayı reddedebilir.
(4) Şirket sözleşmesiyle sermaye payının devri yasaklanabilir.
(5) Şirket sözleşmesi devri yasaklamış veya genel kurul onay vermeyi reddetmişse, ortağın haklı sebeple şirketten çıkma hakkı saklı kalır.
(6) Şirket sözleşmesinde ek ödeme veya yan edim yükümlülükleri öngörüldüğü takdirde, devralanın ödeme gücü şüpheli görüldüğü için ondan istenen teminat verilmemişse, genel kurul şirket sözleşmesinde hüküm bulunmasa bile, onayı reddedebilir.
(7) Başvurudan itibaren üç ay içinde genel kurul reddetmediği takdirde onayı vermiş sayılır.
şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Somut olayımızda davalı şirket ana sözleşmesinde hisse devriyle ilgili herhangi bir düzenleme bulunmadığı anlaşılmaktadır.
TTK’ nun 595/4. maddesi kapsamında pay devrinin yasaklandığına dair taraflarca bir iddia da ileri sürülmediği görülmüştür.
Davacı ….’nun davalı şirket ortaklarından …’nun 13 payını, davacı…. ise davalı şirket ortaklarından …’nun 7 payını, ….’nun 20 payını, …..’nun 6 payını devraldığına ilişkin Diyarbakır … Noterliği’nin …. tarih …. yevmiye nolu hisse devir sözleşmesi ile devralmıştır.
Davacılar tarafından Diyarbakır … Noterliği’nin …. tarih, …. yevmiye numaralı ihtarnamesi ile söz konusu pay devrinin görüşülerek onaylanması için davalı ……. Hizmetleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi ve şirket yetkilisi ….’ya ihtarname gönderildiği, devamında davacı …. tarafından Diyarbakır … Noterliği’nin …. tarih, … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile ….’ya tekrar ihtar edildiği, tebliğden sonra davalı şirket genel kurulunun pay devrinin onayı istemini reddettiğine ilişkin bir iddia ya da delil de bulunmamaktadır. Eldeki dava ise üç aylık süre dolduktan sonra …. tarihinde ve süresinde açılmıştır. 6102 sayılı TTK’nın 595.maddesi uyarınca şekil şartlarına uygun olarak pay devrinin yapıldığı ve davalı şirkete ve yetkili temsilcisine usulüne uygun olarak söz konusu pay devrinin bildirildiği, ancak davalı şirket tarafından pay devrine onay isteme reddedilmediğinden 595/7 uyarınca davalı şirket tarafından devre onay verildiği kabul edilmekle davanın kabulü ile söz konusu devrin şirket pay defterine işlenmesine ve ticaret sicil müdürlüğündeki şirket kayıtlarına tescil ve ilanına karar vermek gerekmiştir. (Emsal nitelikteki Yargıtay 11 Hukuk Dairesi 2014/17785 Esas 2015/3214 Karar, Yargıtay 11 HD, 16.04.2018 tarih, 2016/10438- 2018/2765 E.K sayılı ilamları).
Ancak Ticaret Sicil Tüzüğünün 101. maddesinde yer alan “İlan metni, ücreti sicil memurluğu tarafından tescil sahiplerinden alınarak Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’ne gönderilebileceği gibi, sahibi tarafından adı geçen Gazeteye götürülerek ilan ücretinin de gazete veznesine yatırılması mümkündür. Bu halde ilgili, ilan müsveddesini aldığı tarihten itibaren en geç bir ay içinde ilanın yayınlandığı gazeteyi veya gazeteleri sicil memuruna vermek zorundadır. Şu kadar ki, tescil ve ilan için Kanunun belirleyeceği müddetin geçmemiş olduğu hallerde ilgili ilan vermeyi bu müddetin son gününe kadar geciktirebilir, bu durumda bir aylık müddet, kanuni müddetin geçmesiyle işlemeye başlar.” şeklindeki düzenleme dikkate alındığında sicile tescil ve ilanı gereken hizmetlerin varlığı halinde tescil talebinde bulunan kişinin tescil harcı ve hizmet bedeli yatırması yeterli olmayıp ayrıca Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi ilan ücretini bizzat ödeyerek ticaret sicil memurluğundan bu ilanın yapılmasını talep etmesi ya da ilan metnini bizzat sicil memurluğundan alıp Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi götürmesi ve ilanın yayınlanmasını sağlaması ve bu suretle tescili sağlaması gerekirken, davacının ilan ücretini yatırdığını ispat edememesi karşısında davalı Ticaret Sicil Müdürlüğüne atfı kabil kusur bulunmadığından davalı aleyhine yargılama giderlerinden sorumlu tutulmamasına karar vermek gerekmiştir.
Genel kurulu çağrıya izine ilişkin açılan davada:
TTK. 410/2. maddesi maddede belirtilen maddi ve şekli şartlar gerçekleştiğinde tek pay sahibine genel kurulu toplantıya çağırma yetkisi vermektedir. TTK. 410/2.maddesi uyarınca tek pay sahibinin çağrı yetkisi açısından maddi koşullar, yönetim kurulunun devamlı olarak toplanamaması, toplantı yeter sayısının oluşmasına imkan olmaması veya yönetim kurulunun mevcut olmamasıdır. Maddi koşullar gerçekleştiğinde pay sahibinin genel kurulu toplantıya çağırabilmesi için mahkemeden izin alması gerekir. Koşullar gerçekleştiğinde izin talebi ile mahkemeye başvurmaya “tek pay sahibi” yetkilidir, azınlık pay sahiplerinde olduğunun aksine (TTK. 411/1) payın belli bir oranda veya değerde olması gerekmemektedir. Pay sahibinin başvurusunda belirteceği husular konusunda TTK. 411/1. ve 412. maddeleri kıyasen uygulanmalı, bu bağlamda pay sahibinin talep dilekçesinde gündemi ve genel kurul toplantısının yapılması gereken nedenleri bildirmesi gerekir. Çekişmesiz yargı işine tabii uyuşmazlıkta niteliğine uygun olduğu ölçüde basit yargılama usulü uygulanır ve bu bağlamda gerektiğinde mahkeme duruşma yapmadan dosya üzerinden karar verebilir. Mahkemenin vereceği karar kesindir.
Her ne kadar davacılar tarafından birleşen … Esas sayılı dosyası ile …Hizmetleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi’nin genel kurula çağrılmasını talep etmiş ise de; iş bu davanın yalnızca Diyarbakır Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne karşı açıldığı, asıl davada genel kurula çağrıya izne ilişkin herhangi bir talebin bulunmadığı, genel kuruya çağrıya izin davasının ilgili şirkete karşı açılması gerektiği, ticaret müdürlüğüne karşı husumet yöneltilemeyeceğinden iş bu talep yönünden davanın husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis kılınmıştır.
HÜKÜM-Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Asıl Davanın KABULÜ ve Birleşen Davanın Kısmen KABULÜ ile,
A- Davacı ….nun davalı şirket ortaklarından …’nun 13 payını devraldığına ilişkin Diyarbakır …. Noterliği’nin …. tarih …. yevmiye nolu hisse devir sözleşmesi ile gerçekleştirilen pay devrinin şirket pay defterine kaydına ve ticaret sicil müdürlüğündeki şirket kayıtlarına tescil ve ilanına,
B- Davacı ….’nun davalı şirket ortaklarından ….’nun 7 payını, …’nun 20 payını, ……’nun 6 payını devraldığına ilişkin Diyarbakır … Noterliği’nin …. tarih …. yevmiye nolu hisse devir sözleşmesi ile gerçekleştirilen pay devrinin şirket pay defterine kaydına ve ticaret sicil müdürlüğündeki şirket kayıtlarına tescil ve ilanına,
C- Diyarbakır Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne karşı açılan genel kurula çağrıya ilişkin davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle USULDEN REDDİNE,
2- Asıl davada;

A-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
B- Davacılar tarafından yapılan; 80,70 TL Başvuru Harcı, 80,70 Peşin harç, 83,25‬ Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 244,65 TL’nin davalı … Sanayi Ticaret Limited Şirketi’nden alınarak davacıya verilmesine,
C-Davacılar kendisini vekil ile temsil ettirdiginden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre belirtilen 9.200,00 TL maktu vekalet ücretinin davalı Sanayi Ticaret Limited Şirketi’nden alınarak davacıya verilmesine,
3-Birleşen davada;
A) Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
B) Yapılan yargılama giderlerinin davacılar üzerinde bırakılmasına,
4-HMK 333. madde gereğince gider avansından arta kalan miktarın hüküm kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, Davacı vekili, davalı vekili ve davalı temsilcinin yüzüne karşı kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Başkan Üye Üye Katip