Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ :

DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Sigorta (Ziraat Sigortası Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 06/10/2022
KARAR TARİHİ :

Mahkememizde görülmekte olan Sigorta (Ziraat Sigortası Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili, davalı tarafından Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası poliçesi ile teminat altına alınan …/../… … ada, … parsel ve … ada … parsel ile aynı İl İlçe … … ada… parselde kâin, müvekkiline ait tarladaki buğday ürünü, kuraklığa bağlı olarak hasar gördüğünü, yüksek oranda kuraklık hasarının meydana geldiği açık olmasına rağmen Tarsim eksperi tarafından buğday ürünü için … %13,87, … Köyünde %29,46 kg/da tazminata esas verim kaybı bulunduğunun tespit edildiğini, … İlçe Hasar Tespit Komisyonu tarafından ise anılan köyler için %71 oranında hasar oranı tespit edildiğini, sigortalı müvekkilinin uğramış olduğu kuraklık hasar oranının hatalı belirlenmesi nedeniyle 121.560,61 TL hasar farkı tazminatının ödenmesi amacıyla … ve … tarihlerinde davalı şirkete kayıtlı elektronik posta üzerinden başvuru yapıldığını ancak herhangi bir ödeme yapılmadığını. başvurularına cevap verilmeyerek taleplerinin zımnen reddedildiğini, TARSİM tarafından atanan eksper tarafından yapılan hasar tespiti yönteminin ve hesaplamanın hatalı olduğunu ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 100,00 TL hasar bedelinin … tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı vekili, 24 Kasım 2020 tarih ve 31315 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Tarım Sigortaları Havuzu Tarafından 2021 Yılında Kapsama Alınacak Riskler, Ürünler ve Bölgeler ile Prim Desteği Oranlarına İlişkin Cumhurbaşkanı kararı uyarınca “Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortasıyla; tarım alanlarında üretimi yapılan buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale, nohut, kırmızı mercimek ve yeşil mercimek ürünleri ile bu ürünlerin sertifikalı tohumluk ürünlerinde dolu paketi dışındaki; kuraklık, don, sıcak, rüzgâr, sıcak hava dalgası, aşırı nem, aşırı yağış risklerinden kaynaklı verim azalışları, ilgili genel şartlar ile tarife ve talimatlar kapsamında; Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı çiftçilerin, özlük ürün ve arazi bilgileri dikkate alınarak teminat altına alınmakta olduğunu, Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortasında, köy ortalama veriminin ürün bazında TÜİK tarafından ilan edilen son 7 yıldaki en yüksek … yılın ortalaması baz alınarak hesaplanan verimi ifade ettiğini, köy eşik verim değerinin ise, köyün ortalama veriminin yüzde 70’i esas alınarak belirlenen verimi ifade ettiğini, Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları B.3. maddesi uyarınca verim tespitlerinin TARSİM tarafından belirlenen referans parsellerde gerçekleştirildiğini, tazminat hesabında referans parsellerde TARSİM eksperinin belirlediği verimin esas alınması gerektiğini, bu sigorta türünde ilgili yıl için köyün gerçekleşen verim ortalamasının, köyün eşik verim değerinin altında kalması durumunda köyde bulunan tüm sigortalı üreticilerin tazminata hak kazandığını ve parsele özgü verim kayıplarının dikkate alınmadığını, Devlet Destekli Kuraklık Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Tarife Ve Talimatlarının 4. maddesine göre, tazminat tutarının, köyün gerçekleşen verim ortalaması ile köyün eşik verim değeri arasındaki farkın, poliçede belirtilen ekili alanın ve ürün birim fiyatının çarpılmasıyla bulunduğunu, buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale ve bu ürünlerin sertifikalı tohumluklarının sap unsurunu teminat kapsamına alan üreticiler için sap tazminat tutarının, Tablo….’deki oranlar uygulanarak belirlendiğini, davacılar adına düzenlenen poliçelere konu köylerde gerçekleşen verim değerinin, eşik verim değerinden düşük olduğunun tespit edildiğini ve Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Tarife ve talimatlarının 4. Maddesi kapsamında hesaplanan sigorta tazminatının davacıya ödendiğini, müvekkilinin sigorta poliçelerinden kaynaklanan sorumluluğun tamamını yerine getirdiğini beyan ederek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Taraflarca dosyaya sunulan deliller incelenmiş, sigorta poliçeleri ve hasar dosyaları, … İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünden … İlçesi … ve … Köyü 2021 yılı buğday ürününe ilişkin hasar tespit çalışmaları ile satış bedellerine ilişkin kayıtlar, Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığından Diyarbakır İli … İlçesi 2020-2021 yıllarına ait bitkisel üretime ilişkin veriler, Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığından meteorolojik verilere ilişkin kayıtlar celp edilerek dosya arasına kazandırılmış, konusunda uzman bilirkişilerden heyet oluşturularak bilirkişi raporu alınmıştır.
Dava, Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası poliçelerinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Davacı ile davalı arasında ayrı ayrı Diyarbakır İli … İlçesi, poliçelerde ürün çeşidi, köy, ada ve parsel numaraları belirtilen taşınmazlara ilişkin Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Poliçeleri düzenlendiği, sigorta poliçelerinde köylerin ürünün çeşidine göre ortalama verimlerinin, eşik verim değerlerinin ve tazminat hesabının nasıl yapılacağının yazılı olduğu, TARSİM tarafından görevlendirilen eksperler düzenlenen raporlarda 2021 yılı hasat dönemine ilişkin ürün çeşidine göre gerçekleşen köy ortalama verim değerlerinin tespit edildiği, davalı tarafından poliçelerde yazılı köy ortalama eşik verim değeri ile eksper tarafından tespit edilen 2021 yılına ilişkin gerçekleşen köy ortalama verim değerleri arasındaki verim kaybının yine sigorta poliçelerinde belirtilen ürün birim fiyatı üzerinden Devlet Destekli Kuraklık Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Tarife ve Talimatlarının 4. maddesine göre hesaplama yapılarak ödendiği dosya kapsamından sabittir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, sigorta poliçeleri kapsamındaki rizikonun gerçekleşmesine bağlı olarak hasar oranının tespitinde Tarsim tarafından atanan eksperler tarafından belirlenen oranın mı yoksa İlçe Hasar Tespit Komisyonunca belirlenen oranın mı esas alınacağı, tazminatın hesaplanmasında poliçede yazan ürün birim fiyatının mı yoksa rayiç birim fiyatın mı esas alınacağı, buradan varılacak sonuca göre davacının tazminat talep edip edemeyeceği, edebilecekse miktarı ile faiz başlangıç tarihine ilişkindir.
Diyarbakır İli … İlçesi Merkez .. ve … Köyleri buğday üretimine köy ortalama veriminin davalı TARSİM tarafından atanan eksper tarafından usulüne uygun tespit edilip edilmediği, buradan varılacak sonuca göre davacının tazminat alacağı bulunup bulunmadığı, bulunuyor ise miktarının tespiti amacıyla talimat yoluyla kök rapor ve ek rapor alınmıştır. Davacı vekilinin kök rapora itirazlarının değerlendirilmesi ve kök raporda TARSİM eksperi tarafından hasar tespitinin usulüne uygun yapılıp yapılmadığının tespitine yönelik herhangi bir değerlendirme yapılmadığından Bilirkişilerden ek rapor alınmıştır. Bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen ek raporda, referans parsel seçimlerinin ve TARSİM eksperi tarafından yapılan hasar tespitinin usulüne uygun yapılmış olduğu, Tarsim verilerine göre … ilçesi … köyünde 2021 yılında kuru tarım şekilde ekimi yapılan buğday ürünü yönünden köyün gerçekleşen verim ortalamasının 205 kg olarak tespit edildiği, poliçede belirlenen ve 238 kg olan köy eşik verim değerinin altında kaldığından davacının … ve … nolu poliçeler için 33 kg/da. karşılığı tazminat talep etme hakkı bulunduğu, Tarsim verilerine göre … İlçesi … köyünde 2021 yılında kuru tarım şekilde ekimi yapılan buğday ürünü yönünden köyün gerçekleşen verim ortalaması 158 kg olarak tespit edildiği, poliçede belirlenen ve 224 kg olan köy eşik verim değerinin altında kaldığından davacının … nolu poliçe için 66 kg/da. karşılığı tazminat talep etme hakkı bulunduğu, davalı Tarsimdosya muhteviyatında bulunan …, …, … nolu poliçeler ile ilgili … tarihli üç adet Banka dekontunda ödendiği belirtilen miktarlar ile (prim borcuna mahsup edilen kısım kadar eksik) her bir poliçe için ayrı ayrı yapılan tazminat hesaplamaları sonrasında tespit edilen hakedilen tazminat miktarlarının birbiri ile örtüşmekte olduğu mütalaa edilmiştir.
Dosyaya sunulan sigorta poliçelerinin “Sözleşmenin Konusu” başlıklı kısmında, sigorta poliçesi ile TARSİM’in, kuru tarım alanlarında üretimi yapılan tarım ürününde poliçe kapsamında teminat altına alınan risklerin, köy genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybını, poliçede belirtilen köy bazında verim değerlerinin ortalaması esas alınarak teminat altına aldığı ve sigortalının parsel bazlı verim kaybı taleplerinin dikkate alınmayacağı, ayrıca sigortaya konu ürünün poliçede yazılı teminatlar ve poliçeye ekli matbu Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları ile Tarife ve Talimatlar dahilinde sigorta edildiğinin hüküm altına alındığı yazılıdır.
Poliçede atıf yapılan Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları’nın A.3…..a maddesinde, köyün ortalama veriminin, TÜİK ve TARSİM verileri esas alınarak tespit edilen verim değerini, A.3…..b maddesinde, köyün eşik verim değerinin, köyün ortalama veriminin %70’i esas alınarak belirlenen değeri, A.3…..c maddesinde köyün gerçekleşen verim ortalamasının, ilgili yılın hasat döneminde TARSİM eksperleri tarafından köyün referans parsellerinde belirlenen verimlerin ortalamasını ve A.3…..ç maddesinde, referans parselin, TARSİM eksperleri tarafından köyün gerçekleşen verim ortalamasının tespitinde kullanılacak parselleri ifade ettiği belirtilmiş, A.3.3.2 maddesinde de, tazminat hesabında referans parsellerde belirlenen verimin esas alınacağı, eksperlerin yaptığı tespitler dışında yapılacak verim tespitlerinin dikkate alınmayacağı açıklanmış ve referans parsellere yönelik işbu hüküm Genel Şartların B.3. maddesinde verim tespiti başlığı altında yer verilen açıklamalarla bir kez daha vurgulanarak hükme bağlanmıştır.
Yine dosyaya sunulan poliçelerin “Tazminat Ödemesi Başlıklı” kısmında, tazminat ödemesinde, söz konusu köye ait ilgili yılda Tarım Sigortaları Havuzu tarafından belirlenen gerçekleşen verim ortalaması ile köyün eşik verim değeri arasındaki farkın baz alınacağı, ilgili yıl için ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının, ilçenin eşik verim değerinin altında kalması durumunda ilçede bulunan tüm sigortalı üreticilerin tazminat almaya hak kazanacağı, ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının ilçenin eşik verim değerine eşit veya üzerinde olması durumunda ise ilçede bulunan sigortalı üreticilere herhangi bir tazminat ödemesi yapılmayacağı düzenlenmiş olup, aynı hususlar genel şartların B.4…. ve B.4.2 maddelerinde de vurgulanmıştır.
Öte yandan, Devlet Destekli Kuraklık Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Tarife Ve Talimatlarının “Tazminat Hesabı” başlıklı 4. Maddesinde, tazminat tutarının, köyün gerçekleşen verim ortalaması ile köyün eşik verim değeri arasındaki farkın, poliçede belirtilen ekili alanın ve ürün birim fiyatının çarpılmasıyla bulunacağı, buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale ve bu ürünlerin sertifikalı tohumluklarının sap unsurunu teminat kapsamına alan üreticiler için sap tazminat tutarı, Tablo….’deki oranlar uygulanarak belirleneceği vurgulanmıştır.
Gerek taraflar arasında imzalanan poliçe hükümleri gerekse poliçenin atıfta bulunduğu Genel Şartlar tarafları bağlayıcı nitelikte olup, tazminat hesabının da poliçe ve Genel Şartlar uyarınca hesaplanması gerekir. Nitekim, benzer uyuşmazlıklar hakkında, poliçe hükümleri ile genel şartların bağlayıcı olduğu Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesinin 25/02/2021 tarihli ve 2020/1701E.-2021/363 K. Sayılı ilamı ile Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 22.06.2021 tarihli ve 2020/2062 E.-2021/5307 K. sayılı ilamında da vurgulanmıştır.
Yukarıda yapılan açıklamalar, yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamından; 2021 yılı hasat döneminde TARSİM eksperleri tarafından belirlenen referans parsellerde gerçekleşen ortalama verimin köyün eşik verim değerinin altında kalması nedeniyle eşik verim değer ile gerçekleşen köy ortalama verim değeri arasındaki farkın tarifede belirtilen hesap tablosu esas alınarak davacılara tazminat ödemesinin yapılmış olmasına, tarafları bağlayıcı nitelikte olan poliçe hükümleri, genel şartlar ve tarife gereğince yapılan hesaplama sonucu davacılara eksik ödeme yapılmadığının anlaşılmasına göre, davanın reddine karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
…-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan 100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
…-Arabuluculuk aşaması görüşme sonucunda anlaşamama ile sonuçlandığından, 6325 Sayılı HUAK’nun 18/A-13 maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen ….560,00 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak Hazineye irad kaydına,
6-Davacı yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, tarafların ve vekillerinin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim