Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/1195 E. 2022/2652 K. 06.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Sigorta (Ziraat Sigortası Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 06/10/2022
KARAR TARİHİ : 06/12/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Sigorta (Ziraat Sigortası Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; …. İli …. İlçesi ..- … Köyünde bulunan … ada … parsel numaralı kırmızı mercimek (sertifikalı tohumluk) ekili arazisini sigortalamış olduğunu, 2021 yılında yaşanan kuraklık sebebiyle sigortalı müvekkilinin arazisinde de kuraklık sonrası hasar meydana geldiğini, …. İlçe Hasar Tespit Komisyonunca tespit edilen %67 hasar oranı dikkate alınarak müvekkilin …. TL zararı bulunduğunu, fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak ve ileride arttırmak kaydıyla belirsiz alacak davası olarak açılan bu davanın şimdilik 100 TL ürün hasarının, …. tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı TARSİM’den tahsilini ve davacıya verilmesini, her türlü başvuru, yargılama gideri, bilirkişi ücreti ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiş olduğu anlaşıldı.
Davalı şirket vekili cevap dilekçesinde özetle;Davacı ….. numaralı Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigorta Poliçesinin sigortalısı olduğunu, rkspertiz çalışmaları, sulanmayan, kuru tarım yapılan referans parsellerde gözlem ve verim tespiti yapılarak köy bazında yürütülmekte ve bu çalışmalar ile inceleme yapılan köyde üretilen, poliçeye konu üründeki gerçekleşmiş ortalama verimi bulunmakta olduğunu, hedef ürün için eksperler tarafından yapılan saha çalışmalarında, o köyde sulama yapılmayan, doğru ekim metoduyla ekilmiş, yabancı ot mücadelesi yapılmış ve köyün genel yapısını temsil edebilecek parseller belirlenmekte ve uydu sistemi üzerinden koordinatlarıyla kaydedilmekte olduğunu, daha sonra köyü temsil eden bu parsellerde olgunlaşmanın gerçekleşip dane nem oranının hasat uygunluğuna geldiği hasat döneminde, örnekleme metoduyla başaklar alınmakta, bu başakların danelenmesi ve tartılması ile verim tespitleri yapılmakta olduğunu, bu kapsamda Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası ile belirlenen ürünlerin köy genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybı, tespit edilen köyün eşik verim değerine kadar teminat altına alınmakta olduğunu, Poliçenin ilgili yılı için köyün gerçekleşen verim ortalamasının, köyün eşik verim değerinin altında kalması durumunda köyde bulunan tüm sigortalı üreticiler tazminat almaya hak kazanmakta olduğunu, 2021 yılında …. ili …. ilçesi … köyünde kırmızı mercimek (sertifikalı tohumluk) ürününde gerçekleşen verim ortalaması eşik verim değerinin üzerinde olduğundan hasar tazminatı tahakkuk etmemiş olduğunu, 2021 yılında … ili .. ilçesi … köyünde belirlenen parsellerde yapılan gözlem ve incelemeler neticesinde gerçekleşen verim ortalamasının … kg/da olduğu tespit edilmiş olduğunu, yapılan incelemeler, alınan örnekler ve ortalama verim hesabına mesnet değerler ekli eksper raporunda belirtilmiş olduğunu, yapılan incelemeler; tarih ve koordinat bilgisi içeren fotoğraflarla kayıt altına alınmış olduğunu, Merkez-Kamışlı köyü için ilan edilen ve poliçede belirtilen eşik verim değeri …. kg olduğunu, köyün gerçekleşen verim ortalaması köyün eşik verim değerinden yüksek olduğundan herhangi bir hasar tazminatı tahakkuk etmemiş olduğunu, yukarıda açıklanan ve poliçenin incelenmesinden de açıkça görüleceği üzere davacının taleplerinin teminat dışı olduğunu, poliçe hükümleri ve delillerimiz doğrultusunda haksız davanın reddini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiş olduğu anlaşıldı.
DELİLLER:
1-Köy bazlı kuraklık verim sigorta poliçeleri,
2-….. İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğüne müzekkere cevabı
Dosyaya sunulan Köy Bazlı Kuraklık verim sigorta poliçeleri incelendiğinde; davacı ile davalı sigorta şirketi arasında ….. İli, …. İlçesi,….- … köyü ….. ada/parsel nolu taşınmazlara ilişkin …….. başlangıç tarihli, …. bitiş tarihli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Poliçeleri düzenlendiği, poliçelerde köy ortalama veriminin 150 (kg/da), köy eşik verim değerinin ise 105 (kg/da) olarak yazılı olduğu anlaşılmaktadır.
Davalı sigorta şirketi tarafından dosyaya sunulan ….. İli, …. İlçesi, …. Köyüne ilişkin TARSİM Devlet Destekli Kuraklık Verim Sigortası Köy Bazında Kuraklık Gözlem-Verim Tespit Raporu incelendiğinde; köy ortalama veriminin 150 (kg/da), köy eşik verim değerinin 105 (kg/da), tespit edilen verimin ise ….. (kg/da) olduğu, 2021 yılı Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Kapsamında belirlenen köy verim değerinin köy eşik verim değerinden yüksek veya eşit olması nedeniyle tazminata esas verim kaybının bulunmadığının tespitine yer verildiği anlaşılmaktadır.
DEĞERLENDİRME:
Dava, Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası poliçelerinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Taraflar arasında …. başlangıç tarihli,…. bitiş tarihli …. İli …. İlçesi,Merkez- … köyü …. ada/parsel nolu taşınmazlara ilişkin Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Poliçeleri düzenlendiği, sigorta poliçelerinde köyün ortalama veriminin 150 (kg/da), eşim verim değerinin ise 105 (kg/da) yazılı olduğu, TARSİM tarafından görevlendirilen eksper tarafından …. gözlem tespit tarihli düzenlenen raporda, tespit edilen ortalama verimin 147 (kg/da) olması nedeniyle tazminata esas verim kaybının bulunmadığının yazılı olduğu, …. İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından 2021 yılı mercimek ürününe ilişkin yapılan hasar tespit çalışmaları neticesinde; … Köyü kırmızı mercimek üretiminde %67 verim kaybı yaşandığı ve dekara verim ortalamasının 59,4 kg/da olarak tespit edildiği dosya kapsamında anlaşılmaktadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davaya konu devlet destekli köy bazlı kuraklık verim sigorta poliçeleri kapsamında davacının hasar bedeli talep edip edemeyeceği, edebilecekse miktarına ilişkindir.
Dosyaya sunulan sigorta poliçelerinin “Sözleşmenin Konusu” başlıklı kısmında, sigorta poliçesi ile TARSİM’in, kuru tarım alanlarında üretimi yapılan kırmızı mercimek ürününde poliçe kapsamında teminat altına alınan risklerin, köy genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybını, poliçede belirtilen köy bazında verim değerlerinin ortalaması esas alınarak teminat altına aldığı ve sigortalının parsel bazlı verim kaybı taleplerinin dikkate alınmayacağı, ayrıca sigortaya konu ürünün poliçede yazılı teminatlar ve poliçeye ekli matbu Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları ile Tarife ve Talimatlar dahilinde sigorta edildiğinin hüküm altına alındığı yazılıdır.
Poliçede atıf yapılan Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları’nın A.3.1.a maddesinde, köyün ortalama veriminin, TÜİK ve TARSİM verileri esas alınarak tespit edilen verim değerini, A.3.1.b maddesinde, köyün eşik verim değerinin, köyün ortalama veriminin %70’i esas alınarak belirlenen değeri, A.3.1.c maddesinde köyün gerçekleşen verim ortalamasının, ilgili yılın hasat döneminde TARSİM eksperleri tarafından köyün referans parsellerinde belirlenen verimlerin ortalamasını ve A.3.1.ç maddesinde, referans parselin, TARSİM eksperleri tarafından köyün gerçekleşen verim ortalamasının tespitinde kullanılacak parselleri ifade ettiği belirtilmiş, A.3.3.2 maddesinde de, tazminat hesabında referans parsellerde belirlenen verimin esas alınacağı, eksperlerin yaptığı tespitler dışında yapılacak verim tespitlerinin dikkate alınmayacağı açıklanmış ve referans parsellere yönelik işbu hüküm Genel Şartların B.3. maddesinde verim tespiti başlığı altında yer verilen açıklamalarla bir kez daha vurgulanarak hükme bağlanmıştır.
Yine dosyaya sunulan poliçelerin “Tazminat Ödemesi Başlıklı” kısmında, tazminat ödemesinde, söz konusu köye ait ilgili yılda Tarım Sigortaları Havuzu tarafından belirlenen gerçekleşen verim ortalaması ile ilçenin eşik verim değeri arasındaki farkın baz alınacağı, ilgili yıl için ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının, ilçenin eşik verim değerinin altında kalması durumunda ilçede bulunan tüm sigortalı üreticilerin tazminat almaya hak kazanacağı, ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının ilçenin eşik verim değerine eşit veya üzerinde olması durumunda ise ilçede bulunan sigortalı üreticilere herhangi bir tazminat ödemesi yapılmayacağı düzenlenmiş olup, aynı hususlar genel şartların B.4.1 ve B.4.2 maddelerinde de vurgulanmıştır.
Gerek taraflar arasında imzalanan poliçe hükümleri gerekse poliçenin atıfta bulunduğu Genel Şartlar tarafları bağlayıcı nitelikte olup, tazminat hesabının da poliçe ve Genel Şartlar uyarınca hesaplanması gerekir. Nitekim, benzer uyuşmazlıklar hakkında, poliçe hükümleri ile genel şartların bağlayıcı olduğu Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesinin …. tarihli ve ….E.-….. K. Sayılı ilamı ile Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin …. tarihli ve …. E.-… K. sayılı ilamında da vurgulanmıştır.
Yukarıda yapılan açıklamalar, yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamından; davaya konu sigorta poliçelerinde köyün ortalama veriminin 150 (kg/da), eşik verim değerinin ise 147 (kg/da) yazılı olduğunun, TARSİM verilerine göre …. İlçesi Kamışlı Köyü mercimek üretiminde 2021 yılında gerçekleşen ortalama verimin 105 (kg/da) olduğunun ve bu değerin köyün eşik verim değerinden yüksek olduğu, tarafları bağlayıcı nitelikte olan sigorta poliçeleri ve genel şartlar uyarınca davacının tazminat talep etme hakkı bulunmadığının anlaşılmasına göre davanın reddine karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi ekli kararda açıklandığı üzere,
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli 80,70 TL harçtan peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacının karşıladığı harç ve yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına, artan avansın davacıya iadesine,
4- Davalı taraf kendisini vekille temsil ettiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 13/4 maddesi uyarınca belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan masraf bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6- HMK’nun 333. maddesi uyarınca yatırılan avanstan kullanılmayan gider avansının kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
7-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.560,00-TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı vekilinin yokluğunda verilen karara karşı, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun İstinafa ilişkin hükümleri doğrultusunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki (2) haftalık süre içerisinde (HMK’nın 345. maddesi), mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak (HMK’nın 343. maddesi) ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamen ödemek (HMK’nın 344. maddesi) suretiyle, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim