Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 05/10/2022
KARAR TARİHİ :

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili, … tarihinde zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi bulunmayan müvekkile ait …plaka sayılı aracın müteveffa …nın sevk ve idaresinde iken tek taraflı meydana gelen trafik kazası sonucu …nın vefat ettiğini, müteveffa …nın kaza esnasında uyuşturucu madde etkisi altında olduğunu ve aynı zamanda sürücü ehliyeti bulunmadığını, Kazaya ilişkin Ergani Cumhuriyet Başsavcılığının … nolu dosyası üzerinden yürütülen soruşturmada müteveffanın %100 kusurlu olduğu ve kanında ve idrarında esrar bulunduğunun tespit edildiğini, ayrıca araçta 1,38 gr esrar bulunduğunu, müteveffa …nın mirasçıları/hak sahipleri tarafından destekten yoksun kalma tazminatı istemiyle Sigorta Tahkim Komisyonuna yapılan başvuru üzerine verilen … tarihli karara istinaden başlatılan icra takibi sonucu davalı … Hesabı tarafından… ile … … TL ödeme yapıldığını, yapılan ödemenin rücuen tahsili amacıyla davalı tarafından müteveffanın mirasçıları… ve …ile araç maliki olan müvekkili aleyhine Ergani İcra Dairesinin …esas sayılı dosyası üzerinden icra takibi başlatıldığını, müteveffa sürücü …nın müvekkiline ait aracı müvekkilinin haberi olmaksızın müvekkiline ait işyerinin önünden alıp götürdüğünü, müteveffanın ölümü nedeniyle ailesinin acılı olması ve aile ile tanışıklık olmasından kaynaklı müvekkili tarafından savcılığa suç duyurusunda bulunulmadığını, kazanın müteveffanın uyuşturucu madde etkisinde iken ve sürücü ehliyeti olmaksızın kendi %100 tam ve ağır kusuru ile meydana geldiğini ve müteveffanın kaza sonucu vefat ettiğinden 2918 sayılı KTK.’nun 86. maddesi gereğince müvekkilinin herhangi bir sorumluluğunun kalmadığını ileri sürerek Ergani İcra Dairesinin …esas sayılı dosyasından dolayı müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespiti ile davalı aleyhine dava değerinin %20’si oranında kötüniyet tazminatına hükmedilmesini istemiştir.
Davalı vekili, müteveffa …’nın sürücüsü ve davalının maliki bulunduğu …plaka sayılı aracın … tarihinde Ergani İlçesinde meydana gelen kaza sonucu araç sürücüsü …nın vefat ettiğini, davaya konu kaza ile ilgili olarak Ergani Cumhuriyet Başsavcılığının … nolu dosyası üzerinden yürütülen soruşturma sonucu kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiğini, söz konusu kaza ile ilgili olarak müteveffanın yasal mirasçılarının, …plaka sayılı aracın kaza tarihinde zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi bulunmadığından dolayı müvekkil aleyhine, Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuruda bulunduklarını, Sigorta Tahkim Komisyonunun … ve K-…. kararı gereği başvurunun reddine karar verildiğini, karara itiraz üzerine Sigorta Tahkim Komisyonunun … tarihli İtiraz Hakem Heyeti kararı gereği, Tahkim Komisyonu kararının kaldırılmasına ve tazminat ödenmesine karar verildiğini, itiraz hakem heyeti kararınının müvekkili tarafından temyizi üzerine Yargıtay 17.Hukuk Dairesinin ….E. ve ….K. Sayılı ilamı gereği İtiraz Hakem Heyeti kararının onanmasına kesin olarak karar verildiğini, kesinleşen itiraz hakem heyeti kararına istinaden müvekkili aleyhine Şanlıurfa 1. İcra Dairesinin …. esas sayılı dosyası üzerinden başlatılan icra takibi sonucu müvekkil tarafından takip dosyasına …. tarihinde … ödeme yapılarak takip dosyasının infaz edildiğini, … tarihinde Resmi Gazetede yayınlanarak aynı tarihte yürürlüğe giren Dijital Hizmet Vergisi İle Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 16. Maddesi kapsamında; “9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu ile 19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanunu uyarınca karşı tarafa yükletilen vekalet ücretini (icra ve iflas müdürlüklerine yatırılanlar dâhil) ödeyenler tarafından gelir vergisi tevkifatı yapılır.” hükmü uyarınca, karşı taraf avukatına ödenmesi gereken mahkeme/icra vekalet ücreti ile ilgili olarak vergi tevkifatı yapılarak icra dosyasına ödeme yapıldığını, işbu mahkeme/icra vekalet ücretine tekabül eden …. TL’nın gelir vergisi kesintisi yapılarak ilgili vergi dairesine ödendiğini, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunun 14. maddesi ve … Hesabı Yönetmeliğinin 16. maddesi uyarınca, … Hesabına yasada belirtilen nedenlerle yaptığı ödemeler için zarara neden olan aracın kusurlu sürücüsüne, işletenine ve diğer sorumlulara rücu etme hakkı tanındığını, müvekkilinin zararının karşılanması için davaya konu kazada kusurlu olan aracın maliki olan davacıya karşı Ergani İcra Dairesininin …esas sayılı dosyası üzerinden icra takibi başlatıldığını, beyan ederek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Taraflarca dosyaya sunulan deliller incelenmiş, davaya konu kazaya ilişkin davalı nezdinde açılan hasar dosyası ile ödemeye dair belgeler, Ergani Cumhuriyet Başsavcılığının … nolu soruşturma dosyası, Ergani İcra Dairesinin …esas sayılı takip dosyası ve Şanlıurfa 1. İcra Dairesinin …. esas sayılı takip dosyası UYAP sistemi üzerinden celp edilerek dosya arasına kazandırılmış, davacının vekilinin tanık listesinde adı bildirilen tanık dinlenmiştir.
Dava, davacıya ait sigortasız aracın dava dışı müteveffa sürücünün sevk ve idaresinde iken meydana gelen tek taraflı trafik kazası sonucu … Hesabı tarafından müteveffanın hak sahiplerine ödenen maddi tazminatın rücusu amacıyla sigortasız aracın işleteni olan davacı aleyhine başlatılan icra takibinden dolayı menfi tespit istemine ilişkindir.
Davacıya ait …plaka sayılı aracın … tarihinde saat 01:00 dava dışı müteveffa …nın sevk ve idaresinde … istikametinden …. istikametine seyir halinde iken sürücünün direksiyon hakimiyetini kaybetmesi nedeniyle aracın orta refüje girip takla atması sonucu tek taraflı trafik kazası meydana geldiği, kaza sonrası yaralanan …nın Diyarbakır Gazi Yaşargil Eğitim ve araştırma Hastanesine kaldırıldığı, yapılan müdahalelere rağmen vefat ettiği,
Kaza tespit tutanağında, kazanın oluşumunda müteveffa sürücünün şerit izleme ve değiştirme kuralını ihlal ettiğinin belirtildiği, kazaya etki eden başka bir kusur tespitine yer verilmediği,
Kaza sonrası, trafik kazası nedeniyle ölüm ve kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçu nedeniyle Ergani Cumhuriyet Başsavcılığının … nolu dosyası üzerinden yürütülen soruşturma sonucu, merhum şüphelinin olay günü hakimiyetinde bulunan …plaka sayılı araç ile … istikametinden … istikametine seyir halindeyken olay yerine geldiğinde direksiyon hakimiyettini kaybederek orta refüjde bulunan su kanalına girerek takla atması sonucu kaza yaptığı, kaza neticesinde merhum şüphelinin vefat ettiği, Diyarbakır Adli Tıp Kurumu Kimya İhtisas Dairesinin ….tarihli raporunda merhumun kanında ve idrarında esrar bulunduğunun tespit edildiği, merhumun aracında 1,38 gram esrar ele geçirildiği, esrar ile ilgili olarak Ergani Sulh Ceza Mahkemesinden müsadere talep edildiği, merhumun ölümü olayında bu kişiden başkasına yüklenecek kasıt, kusur, ihmal bulunmadığı, ölümün merhumun hatası sonucu doğal yollardan meydana geldiği, kullanmak için uyuşturucu madde bulundurmak suçuna ilişkin olarak şüphelinin vefat etmesi nedeniyle 5237 sayılı yasanın 64/1 maddesi uyarınca soruşturma ve kovuşturma olanağının bulunmadığı gerekçesiyle kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği,
Soruşturma dosyasında müteveffa …nın babası… tarafından, oğlunun ilçede faaliyet gösteren çimento fabrikası civarında bulunan bakkal dükkanında çalıştığının beyan edildiği,
Kaza tarihinde …plaka sayılı aracın zorunlu mali sorumluluk sigortasının bulunmadığı,
…nın mirasçıları/hak sahipleri tarafından destekten yoksun kalma tazminatı istemiyle Sigorta Tahkim Komisyonuna yapılan başvuruya istinaden Sigorta Tahkim Komusyonunun Uyuşmazlık Hakem Heyetinin … tarih ve …. E.-… K. Sayılı kararı ile başvurunun reddine karar verildiği, karara yapılan itiraz üzerine Sigorta Tahkim Komisyonu İtiraz Hakem Heyetinin …. tarih ve…. sayılı kararı ile, başvuranların itirazının kabulüne, Uyuşmazlık Hakem Heyeti kararının kaldırılmasına ve başvuru sahiplerinin talebinin kabulü ile …. tarihinden itibaren işlemeye başlayan yasal temerrüt faiziyle birlikte davalı … Hesabı tarafından başvuran …’ya …. TL ve diğer başvuran…’ya … TL ödenmesine, başvuranlar tarafından ödenen 300 TL başvuru ücreti ve 4,10 TL vekalet harcı ile 602 TL itiraz başvuru ve 400 TL bilirkişi ücreti ve toplamda …. TL yargılama giderinin … Hesabı’ndan alınarak başvuranlara ödenmesine, başvuranlar lehine hükmedilen tazminat miktarları üzerinden AAÜT’ne göre belirlenen …için … TL ve… için …. TL vekalet ücretinin davalı … hesabından alınarak başvuranlara ödenmesine, karar verildiği, karara karşı … Hesabı tarafından tehiri icra talepli temyiz yasa yoluna başvurulduğu, Yargıtay 17. H.D.’nin 2019/4384 E.-2020/3066 K. Sayılı ilamı ile, kararın miktar yönünden kesin olduğundan bahisle temyiz dilekçesinin reddine karar verildiği,
Sigorta Tahkim Komisyonu kararına dayalı olarak Şanlıurfa 1. İcra Dairesinin … esas sayılı dosyası üzerinden başlatılan icra takibi sonucu … Hesabı tarafından tarafından …. tarihinde …. TL ödeme yapıldığı, yine … Hesabı tarafından Vergi Dairesine .. TL’nın gelir vergisi ödendiği,
… Hesabı tarafından ödenen bedellerin rücuen tahsili amacıyla elde ki dosya davacısı Kemal Uzan ile dava dışı … ve … aleyhine Ergani İcra Dairesinin …esas sayılı dosyası üzerinden icra takibi başlatıldığı, dosya içerisinde yer alan bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, kaza tarihinde zorunlu mali mesuliyet sigortası bulunmayan aracın müteveffa sürücü tarafından davacının bilgisi ve rızası dışında zilyetliğine geçirilip geçirilmediği, başka bir deyişle müteveffa sürücünün hırsızlık eylemi sonrası araç üzerinde fiili hakimiyet kurup kurmadığı, davalı … Hesabı tarafından ödenen miktarların yerinde olup olmadığı, buradan varılacak sonuca göre takibe konu borcun ödenmesinden davacının sorumlu olup olmadığına ilişkindir.
5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 14. Maddesine göre; … Hesabı,
a) Sigortalının tespit edilememesi durumunda kişiye gelen bedensel zararlar için,
b)Rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli olan teminat tutarları dâhilinde sigortasını yaptırmamış olanların neden olduğu bedensel zararlar için,
c) Sigorta şirketinin malî bünye zaafiyeti nedeniyle sürekli olarak bütün branşlarda ruhsatlarının iptal edilmesi ya da iflası halinde ödemekle yükümlü olduğu maddî ve bedensel zararlar için,
ç)Çalınmış veya gasp edilmiş bir aracın karıştığı kazada, Karayolları Trafik Kanunu uyarınca işletenin sorumlu tutulmadığı hallerde, kişiye gelen bedensel zararlar için başvurulabileceği düzenlenmiştir.
Sigortacılık Kanununun 14. Maddesine dayanılarak çıkarılan … Hesabı Yönetmeliğinin 9/b maddesi uyarınca, rizikonun meydana geldiği tarihte geçerli olan teminat tutarları dahilinde sigortasını yaptırmamış olanların neden olduğu bedensel zararlar … Hesabından talep edilebilir. Aynı yönetmeliğin “Rücû hakkının kullanılması” başlıklı 16.maddesi (a) bendi uyarınca da, (1) Hesaptan yapılan ödemeler nedeniyle; a) Zorunlu sigorta yaptırmayan veya geçerli teminat tutarları üzerinden zorunlu sigortaları yaptırmayan kişilere, b) Sorumlunun sonradan belli olması halinde bu kişilere veya yükümlü sigorta şirketine, c) Zarardan sorumlu kişilere veya yükümlü sigorta şirketine, ç) 9 uncu maddenin birinci fıkrasının (ç) bendine göre yapılan ödemeler çerçevesinde yükümlü sigorta şirketine, d) 9 uncu maddenin ikinci fıkrasına göre yapılan ödemeler nedeniyle Büroya, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde rücû edilir hükmü gereğince … Hesabı’nın hesaptan yapılan ödemeler nedeniyle, zorunlu sigortasını yaptırmayan kişilere veya zarardan sorumlu kişilere rücu hakkı vardır.
Somut olayda, kaza tarihinde kaza yapan aracın zorunlu mali mesuliyet sigortasının bulunmadığı taraflar arasında ihtilafsızdır. Sigortasız araç sürücüsünün kusuru nedeniyle meydana gelen tek taraflı trafik kazası sonucu vefat eden sürücünün hak sahiplerine davalı … Hesabı tarafından Sigorta Tahkim komisyonunun kesinleşen kararına dayalı olarak ödeme yapıldığı da dosya kapsamında sabittir. Davalı … Hesabı, yapılan ödemenin rücusu için sigortasız aracın işleteni olan davacı aleyhine takip başlatmıştır. Davacı taraf ise, kazaya karışan aracın zorunlu mali sorumluluk sigortası bulunmamakta ise de, kaza yapan sürücünün aracı bilgisi ve rızası dışında alarak araç üzerinde fiili hakimiyet kurduğunu, kaza sonrası sürücünün vefat etmesi ve ailesi ile olan tanışıklığı nedeniyle suç duyurusunda bulunulmadığını iddia etmiş ve bu iddianın ispatı için kendi amcası olan kişinin tanık beyanına delil olarak dayanmıştır.
Mahkememizce tanık olarak dinlenen…, davacının amcası olduğunu, Ergani İlçesinde lokanta işlettiğini, kazaya karışan aracın araç uzun süredir lokantanın otoparkında bulunduğunu ve kullanılmadığını, müteveffa …nın herhangi bir işte çalışmadığını lokantanın bulunduğu yerlerde zaman geçirdiğini, müteveffa sürücünün kazanın gerçekleştiği gün lokantayı kapattıktan kimseye haber vermeden aracı alıp kaçtığını ve daha sonra kaza yaptığını, sürücü vefat ettiğinden ve ailesi üzgün olduğundan savcılığa herhangi bir suç duyurusunda bulunulmadığını beyan etmiştir.
Her ne kadar tanık tarafından, müteveffa sürücünün herhangi bir işte çalışmadığı, kendisine ait lokantanın bulunduğu yerlerde zaman geçirdiği ve lokanta kapatıldıktan sonra aracın kimseye haber verilmeden alındığı beyan edilmiş ise de, soruşturma aşamasında beyanın alınan müteveffa sürücünün babası tarafından, oğlunun ilçede faaliyet gösteren çimento fabrikası civarında bulunan bakkal dükkanında çalıştığının beyan edilmesi, bu beyanın tanık beyanı ile çelişki oluşturması, aracın anahtarının nasıl elde edildiğine ilişkin dosyaya yansıyan herhangi bir bilgi ve belge bulunmaması ve dinlenen tanığın davacının yakın akrabası olması karşısında, sırf tanık beyanına dayalı olarak müteveffa sürücü tarafından kazaya karışan araç üzerindeki fiili hakimiyetin hırsızlık eylemi ile kurulduğu iddiası ispatlanamamıştır. Bu nedenle, davalı … Hesabı davacıdan rücu talebinde bulunabilir.
Davalı … Hesabının rücu hakkı kapsamının belirlenmesi bakımından, davalı ödediği değil ödemesi gereken gerçek zarar miktarını zarar sorumlularından rücuen talep edebilir. Davalı … Hesabı tarafından yapılan ödemelerin Sigorta Tahkim Komisyonunun kesinleşen kararına dayalı olarak yapılması karşısında ödediği bedelin tamamını rücu edebileceğinin kabulü gerekir. Davacı aleyhine başlatılan icra takibinde de, yapılan ödemelerin rücusu talep edildiğinden takipte talep edilen miktarda yerindedir. Bu nedenle açılan davanın reddine karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL harcın, başlangıçta yatırılan …. TL harçtan mahsubu ile bakiye kalan … TL harcın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan … TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-Arabuluculuk aşaması görüşme sonucunda anlaşamama ile sonuçlandığından, 6325 Sayılı HUAK’nun 18/A-13 maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen … TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak Hazineye irad kaydına,
6-Davacı yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim