Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALILAR :

DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/09/2022
KARAR TARİHİ : 07/12/2022
GEREKÇELİ KARAR
YAZIM TARİHİ :

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili Mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde; ….. tarafından müvekkil …..’in yetkilisi olduğu ….. Anonim Şirketi adına ….. TL ve ….. TL’lik çekler yazıldığını, müvekkili …..’in yetkilisi olduğu şirket adına davalılardan bu çekler karşılığında toplamda (…..bini davalılar tarafından nakit ödenmek üzere) ….. TL tutarında bims (pomza tuğla) alındığını,….. TL tutarındaki çekin düzenlenme tarihi ….., ….. TL tutarındaki çekin ise düzenleme tarihi …..olduğunu, davalılardan toplamda ….. TL tutarında malzeme alındığını, bu nedenle, ….. TL tutarındaki çeke karşı teslim edimi ve yükümlülüğü dolaylı olarak yerine getirilmiş oldukları itirazları bulunmamakta olup ….. TL tutarındaki çek ise sunmuş oldukları sözleşme örneğinden anlaşılacağı üzere taahhüt edilen malzeme tesliminin ….. TL’lik kısmının gerçekleşmemesi nedeniyle bedelsiz kaldığını, Müvekkil….. ile davalı taraf arasında ….. tarihinde imzalanan satım sözleşmesi uyarınca …..TL nakit para ve ….. TL nakliye ücreti ayrıca verilmek üzere, tanesi ….. TL olan ….. malzemesinden toplamda …..TL’lik malzeme ….. tarihine kadar …..’e teslimi karşılığında, keşidecisi müvekkil ve lehtarı davalı taraf olan, ….. Bankası, ….. Şubesi’ne ait, ….. çek numaralı, ….. TL (…..) bedelli bir adet çekin davalı tarafa elden teslim edildiğini, anılan sözleşme uyarınca, ….. tarihinde ….. TL’lik malın müvekkiline teslim edilmiş ve fakat kalan kısım, sözleşmede kararlaştırılan vade tarihi geçmesine ve bu yolda davalı tarafa bir çok defa uyarı yapılmasına rağmen, şimdiye kadar …..’e teslim edilmediğini, ayrıca, kalan kısım bakımından teslimatın bu güne kadar gerçekleşmemesinin nedeni hakkında da herhangi bir açıklama yapılmadığını, davalı tarafa toplamda ….. TL’lik çek verildiğini, ancak müvekkil ile davalı tarafından yapılan mesajlaşma içeriklerinden görüleceği üzere müvekkilin yetkilisi olduğu şirkete toplamda sadece ….. TL’lik malzeme gönderildiğini, davalı tarafça da mesajlaşma içeriklerinde bu hesaplama onaylandığını, davalıda bulunan ….. TL’lik çekin ….. TL’lik kısım dışında, bedelsiz kaldığını, bu nedenle davalı tarafa elden teslim etmiş oldukları söz konusu çekin, belirtilen kısım dışında bedelsiz kaldığının tespiti ile karşı tarafa kalan miktar bakımından borçlu olmadıklarının tespitine, …..Bankası, ….. Şubesi, ….. Seri Numaralı, ….. TL miktarlı çek açısından tedbiren ödeme yasağı konulmasını karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER : Dava dilekçesi, …..tarihli satım sözleşmesi, dava konusu çek fotokopisi, faturalar, vs…
GEREKÇE :
Dava, kısmen bedelsiz kaldığı öne sürülen çekten dolayı borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Davacı tarafça, sözleşme kapsamında davaya konu çekin davalı tarafa verildiği, ancak davalı…..’ın edimlerini yerine getirmediği iddiasıyla, kısmen bedelsiz kalan çek için işbu dava açılmıştır.
Davaya konu sözleşme fotokopisinden davacı….. ve davalı ….. arasında akdedildiği, sözleşmede davaya konu çek karşılığında bims taşı verildiği belirtilmiş;…..TL nakdin davacı …..’e ve …..-TL’nin nakliyeye ödeneceği, …..-TL değerinde bims taşının ….. tarihinde şantiyeye ineceğinin düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Davaya konu çek fotokopisi incelendiğinde ise, keşide tarihi ….. olan …..TL bedelli çekin ….. tarafından keşide edildiği, çekin lehtar …..A.Ş. emrine düzenlendiği görülmektedir.
Yine, dava dilekçesi eklerinden fatura ve sevk irsaliyelerinin dava dışı ….. Tic. Ltd. Şti. için düzenlendiği görülmektedir.
Bütün bu açıklamalardan sonra somut uyuşmazlık değerlendirildiğinde, davaya konu ….. A.Ş. emrine düzenlenen çekin ibraz edilen fotokopisinde davacı …..’in herhangi bir yerinde adının geçmediği, dava dilekçesinde davacının lehtar ….. A.Ş.’nin yetkilisi olduğunun ve bims ponza taşını bu şirket adına aldığının belirtildiği, ancak işbu davanın ise davacı ….. tarafından açıldığı ve menfi tespit talep edildiği sabittir.
Kural olarak bir hakkı dava etme yetkisi o hakkın sahibine ait olup, buna aktif husumet denilir. Bir hakkın kendisinden istenebilecek durumunda olan yani hakka uymakla yükümlü kişi ise borçlu kişi olup, buna da pasif husumet denilir. Bir davada gerek aktif ve gerekse pasif husumet ehliyetinin bulunup bulunmadığı mahkemece öncelikle ve re’sen gözetilecek hususlardandır ve şayet husumet ehliyeti yok ise, dava bu sebep ile reddedilir. Bu durumda, açıklanan hususlar doğrultusunda, davacının aktif husumet ehliyetinin bulunmadığı, yetkilisi olduğu şirket adına yaptığı iş ve işlemler için işbu davada kendisi lehine talepte bulunamayacağı gerekçesiyle davanın aktif husumet yokluğundan reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-DAVANIN AKTİF HUSUMET YOKLUĞUNDAN REDDİNE,
2-Davacının dava açarken toplamda 1.788,45 TL harç yatırdığı anlaşıldığından peşin harcın mahsubu ile bakiye kalan 1707,75 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Dosyada mevcut gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesisin,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi.

Katip Hakim