Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/1166 E. 2023/605 K. 18.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :
HAKİM :
KATİP :
DAVACI :
DAVALI :
VEKİLLERİ :

DAVA : Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen)
DAVA TARİHİ : 29/09/2022
KARAR TARİHİ : 18/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı asil, çiftçiliğini yapmış olduğu ….. , …..ve…..nolu parseller hakkında köy bazlı kuraklı verim sigortası yaptırdığını, belirtilen arazilerin …..bölgesine ait olduğunu fakat davalı tarafından …..ve …..ada parsel nolu arazilerin …..yerine …..olarak gösterildiğini, davalının …..bölgesindeki arazilere dönüm başına …..kg hasar tespiti üzerinden ödeme yaparken …..bölgesindeki arazilere donüm başına …..kg hasar ödemesi yaptığını, davalının ….. ve …..parsel nolu arazilerini …..üzerinde göstererek …..fiyatlandırması uyguladığını, belirtmiş olduğu …..ve …..nolu arazilerin …..değil …..bölgesine bağlı olduğunu ve çiftçi kayıt sisteminde tescillendiğini, haliyle davalı tarafından …..TL mağduriyete uğratıldığını, davalı ile görüştüğünde adres bilgilerinin çiftçi kayıt sisteminden alındığını söylediğini fakat çiftçi kayıt sisteminde …..ve …..arazilerinin …..değil …..bölgesinde olduğunun açıkça görüleceğini, …..kendilerine …..km uzaklıkta olduğunu ve hiçbir bağının bulunmadığını ileri sürerek ve harca esas değeri …..TL göstererek mağduriyetinin giderilmesini ve dava tutarlarının davalıya yükletilmesini istemiş, …..tarihli celsede, dava değeri olarak …..TL olarak gösterdiğini ve bu bedelin davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası, sigortanın kapsamı, tabi olduğu genel şartlar ile tarife ve talimatlar hakkında genel açıklama yaparak, …..yılında Diyarbakır İli …..İlçesi …..köyünde buğday ürününde yapılan arazi tespitlerine göre, dekar başına gerçekleşen verim ortalamasının …..kg. ve tazminata esas verimin de …..kg. olarak belirlendiğini, bu doğrultuda …..nolu poliçe için ….. tarihinde …..TL, …..nolu poliçe için ise …..hasar tazminatı ödendiğini, …..yılında Diyarbakır İli …..İlçesi …..köyünde belirlenen parsellerde yapılan gözlem ve incelemeler neticesinde …..köyünde yapılan incelemelerin, alınan örneklerin ve ortalama verim hesabına esas değerlerin ekli eksper raporunda belirtildiğini, yapılan incelemelerin, tarih ve koordinat bilgisi içeren fotoğraflarla kayıt altına alındığını, …..köyü için ilan edilen ve poliçede belirtilen eşik verim değerinin ise …..kg/da’ olduğunu, …..köyünün ise eşik verim değerinin …..kg/da olduğunu, köyün gerçekleşen verim ortalaması köyün eşik verim değerinden düşük olduğundan sigortalıya hasar tazminatı ödendiğini, davacının, Tarım Sigortaları Havuzu Eksperlerinin yaptığı tespitler yerine İl/ilçe Tarım Müdürlüklerinin belirlediği hasar oranlarının kabul edilmesi talebinin mümkün olmadığını, yapılan işlemlerde hata bulunmadığını, parsele özgü verim düşüklüklerinin poliçe teminatı dışında olduğunu beyan ederek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Taraflarca dosyaya sunulan deliller incelenmiş, davaya konu edilen ….., …..ve …..nolu poliçeler ile hasar dosyaları, …..yılı buğday ürününe ilişkin davalı Tarsim nezdinde …..yılı buğday ürününe ilişkin Diyarbakır İli …..İlçesi …..ve …..yönelik ayrı ayrı oluşturulan kuraklık raporları, Diyarbakır İli …..İlçesi …..mahallesinde kayıtlı olan ….., ….., …..nolu parsel sayılı taşınmazlara yönelik tapu kayıt örnekleri ve davacıya ait 2022 yılı ÇKS kayıtları celp edilerek dosya arasına kazandırılmış, tazminat hesabı yönünden ziraat mühendisi tarafından hazırlanan bilirkişi raporu dosyaya sunulmuştur.
Dava, köy bazlı kuraklık verim sigorta poliçesinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Davacıya ait 2022 yılı ÇKS kayıtlarının incelenmesinden, Diyarbakır İli …..İlçesi …..Mahallesi ….., …..parsel nolu taşınmazların kullanım şeklinin ekmeklik buğday olduğu, tapu alanının …..parsel için …..da, tasarruf alanının …..da ve kullanım alanının …..da, ….. parsel için …..tapu alanının, …..tasarruf alanının, kullanılan arazinin …..da olarak yer aldığı,
Tapu kayıt örneklerinin incelenmesinden Diyarbakır İli …..İlçesi …..Mahallesi …..Ada …..parsel nolu taşınmazın alanının …..m2, …..nolu taşınmaz alanının …..m2 olduğu,
Uyuşmazlığa konu edilen poliçelerin incelenmesinden, …..nolu poliçede, sigortalı taşınmazın Diyarbakır İli …..İlçesi …..Köyü …..ada …..parsel olarak gösterildiği, sigortalı taşınmazın alanının …..dekar, köy ortalama veriminin …..kg/da, köy eşik verim değerinin …..kg/da, ürün birim fiyatının ise …..TL/kg olarak gösterildiği, …..nolu poliçede ise, sigortalı taşınmazın Diyarbakır İli …..İlçesi ….. Köyü …..ada …..parsel olarak gösterildiği, sigortalı taşınmazın alanının …..dekar, köy ortalama veriminin …..kg/da, köy eşik verim değerinin …..kg/da, ürün birim fiyatının ise …..TL/kg olarak gösterildiği,
Tarsim Eksperleri tarafından; Diyarbakır İli …..İlçesi …..Köyü …..ylılı buğday ürünü hakkında hazırlanan köy bazında kuraklık gözlem-verim tespit raporunda, köy ortalama veriminin …..kg/da, köy eşik verim değerinin …..kg/da, tespit edilen verimin …..kg/da, tazminata esas verim kaybının ise …..kg/da olarak tespit edildiği, Diyarbakır İli …..İlçesi …..Köyü …..ylılı buğday ürünü hakkında hazırlanan köy bazında kuraklık gözlem-verim tespit raporunda ise, köy ortalama veriminin …..kg/da, köy eşik verim değerinin …..kg/da, tespit edilen verimin …..kg/da, tazminata esas verim kaybının ise …..kg/da olarak tespit edildiği anlaşılmaktadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, sigorta poliçesinin düzenlenmesi esnasında davacı tarafından davalı sigorta şirketine hatalı bildirim yapılıp yapılmadığı, davalı sigorta şirketi tarafından poliçede taşınmazın mevkisinin yanlış olarak girilip girilmediği, esanbaş bölgesi ile …..bölgesi arasında hasar oranı yönünden farklılık bulunup bulunmadığı, buradan varılacak sonuca göre davacının sigorta poliçesi kapsamında tazminat talep edip edemeyeceğine ilişkindir.
2022 yılı Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartlarının “Sigortanın Konusu” başlıklı A.1 maddesinde, “Bu sigorta ile Tarım Sigortaları Havuzu, 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu’nun 12’nci maddesine istinaden, Cumhurbaşkanı kararı ile kapsama alınan risklerin, Çiftçi Kayıt Sistemine (ÇKS) kayıtlı kuru tarım alanlarında üretimi yapılan buğday, arpa, çavdar, yulaf, ritikale, nohut, kırmızı mercimek ve yeşil mercimek ürünleri ile bu ürünlerin sertifikalı tohumluk ürünlerinde köy genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Tarım Sigortaları Havuzu verileri esas alınarak tespit edilen eşik verim değerine kadar teminat altına alır. Sigortalının poliçede belirtilen parseline özgü verim kayıp talepleri dikkate alınmaz.” düzenlemesine yer verilmiştir. Anılan yasal düzenlemeden de açıkça anlaşılacağı üzere poliçenin düzenlenmesinde sigorta yaptıracak kişinin ÇKS kayıtlarının esas alınacağı belirtilmiştir.
Davacıya ait 2022 yılı ÇKS belgelerinde …..ada …..parsel ve …..ada …..parsel nolu taşınmazların Diyarbakır İli …..İlçesi …..Mah. olarak gösterildiği, tapu kayıtlarında da davacının bu taşınmazların maliki olduğu, poliçelerde belirtilen sigortalı taşınmazların kullanım alanlarının da ÇKS kayıtlarındakilerle uyumlu olduğunun anlaşılması karşısında poliçelerde sigortalı taşınmazın Diyarbakır İli …..İlçesi …..Köyü değil de …..Köşk olarak gösterilmesinin, davalı tarafından poliçelerin düzenlenme aşamasında meydana gelen maddi hatadan kaynaklandığının kabulü gerekir. Bu durumda davacının poliçe kapsamında tazminat talep edip edemeyeceğinin Diyarbakır İli …..İlçesi …..Köyüne ilişkin veriler esas alınarak değerlendirilmesi gerekir.
Davacının …..Köyü verileri esas alınarak tazminat alacağının bulunup bulunmadığının hesaplanması için ziraat mühendisi bilirkişiden rapor alınmıştır. Bilirkişi tarafından poliçede belirtilen alan ve yine poliçede belirtilen birim fiyat üzerinden değerlendirme yapılarak düzenlenen bilirkişi raporunda, …..nolu poliçeye konu …..ada …..parsel nolu taşınmaza ilişkin zarar miktarının …..TL, …..nolu poliçeye konu olan …..ada …..parsel nolu taşınmaz için zarar miktarı …..TL, …..nolu poliçeye konu …..ada …..parsel nolu taşınmaz için toplam zararın …..TL olmak üzere toplamda …..TL olarak tespit edilmiş ve davalı sigorta şirketince davadan önceki prim borcu olan …..TL düşülerek yapılan ödeme miktarı …..TL mahsup edildiğinde aradaki farkın …..TL olarak tespit edilmiştir. Yapılan hesaplamanın, poliçeye, Köy Bazlı Kuraklı Verim Sigortası Genel Şartları ile Tarife ve Talimatlara uygun olması karşısında mahkememizce denetime ve hüküm kurmaya elverişli kabul edilmiştir. Davalı TARSİM, poliçe ve genel şartlar gereğince tespit edilen verim ile köy eşik verim değeri arasında meydana gelen verim kaybı nedeniyle oluşan zararı karşılamakla yükümlüdür. Buna göre, Diyarbakır İli …..İlçesi …..Köyü …..ada …..parsel için tespit edilen …..TL hasar tazminatından davalı Tarsim tarafından ödenen …..TL ile davacının prim borcu olan …..TL mahsup edildiğinde bakiye kalan miktar …..TL, Diyarbakır İli …..İlçesi …..Köyü …..ada …..parsel için tespit edilen …..TL hasar tazminatından davalı Tarsim tarafından ödenen …..TL ile davacının prim borcu olan …..TL mahsup edildiğinde bakiye kalan miktar …..TL olup, hesaplanan …..TL ile …..TL’nın toplamı olan …..TL üzerinden davanın kısmen kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜNE, …..TL’nın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken …..TL peşin harçtan, başlangıçta yatırılan …..TL harcın mahsubu ile bakiye …..TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından başlangıçta yatırılan …..TL başvuru harcı ile peşin harç olarak yatırılan …..TL olmak üzere toplamda …..TL’nın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından …..bilirkişi ücreti ile …..tebligat ve posta gideri olarak sarf edilen toplamda …..TL yargılama giderinin kabul red oranı dikkate alınarak …..TL’lik kısmının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin ise davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı kendini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan 1.606,70 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı asilin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim