Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

ÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ :

DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen)
DAVA TARİHİ : 13/09/2022
KARAR TARİHİ : 19/06/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sigorta Ödemesine Dayanan Rücuen) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı …. A.Ş. tarafından Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası poliçesi ile teminat altına alınan …/…/… Köyü, … ada, … parselde kâin, müvekkiline ait tarladaki arpa ürünü ile … ada .. parselde kâin tarladaki buğday ürününün kuraklığa bağlı olarak hasar gördüğünü, Kuraklık hasarı meydana geldiğinden, … eksperi tarafından anılan köyde; Arpa ürünü için tazminata esas verim kaybı …. kg/da (….) tespit edilmesine karşın … İlçe Hasar Tespit Komisyonunca …. hasar oranı tespit edildiğini, Buğday ürünü için ise tazminata esas verim kaybının … tarafından … kg/da (….) tespit edilmesine karşın … İlçe Hasar Tespit Komisyonunca (EK-2) … hasar oranı tespit edildiğini, Sigortalı müvekkilinin uğramış olduğu kuraklığın hasar oranının hatalı belirlenmesinden, arpa ürünü bakımından … -TL hasar farkı tazminatının ödenmesi amacıyla …., Buğday ürünü bakımından …. -TL hasar farkı tazminatının ödenmesi amacıyla da …. Tarihinde KEP üzerinden davalı şirkete başvurulduğunu ancak başvurularının zımnen reddedildiğini ve talep edilen tazminatların da ödenmediğini, … A.Ş. … tarihli yazı cevabında, “tüm işlemlerin mevzuata ve mevcut duruma uygun yapıldığını” savunduğunu, gerçek zararın ödenmesi esas olduğundan dava konusu uyuşmazlıkta bilirkişi tarafından tazminat hesabı yapılırken hasar oranı yönünden somut olaya uygun düşen İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünce belirlenen hasar oranı, birim fiyat yönünden ise … Ticaret Borsasının hasar tarihindeki rayiç ürün birim fiyatı dikkate alınarak hesaplama yapılmasını ve neticeten maddi tazminat talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı …’nın … – … numaralı Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigorta Poliçesinin sigortalısı olduğunu, Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortasında, köyün eşik verim değerinin, köyün ortalama veriminin yüzde 70’i alınarak belirlenmekte olduğunu, Köyün ortalama veriminin, ürün bazında TÜİK tarafından ilan edilen son 7 yıldaki en yüksek 5 yılın ortalaması temel alınarak hesaplanan verimi ifade ettiğini, Sulanmayan, kuru tarım yapılan referans parsellerde gözlem ve verim tespiti yapılarak köy bazında yürütülmekte olduğunu ve Hedef ürün için eksperler tarafından yapılan saha çalışmalarında, o köyde sulama yapılmayan, doğru ekim metoduyla ekildiği, yabancı ot mücadelesi yapıldığı ve köyün genel yapısını temsil edebileceği belirlenen parsellerin uydu sistemi üzerinden koordinatlarıyla kaydedildiğini, Daha sonra köyü temsil eden bu parsellerde olgunlaşmanın gerçekleşip dane nem oranının hasat uygunluğuna geldiği hasat döneminde, örnekleme metoduyla başaklar alındığını, bu başakların danelenmesi ve tartılması ile verim tespitleri yapıldığını, Poliçenin ilgili yılı için köyün gerçekleşen verim ortalamasının, köyün eşik verim değerinin altında kalması durumunda köyde bulunan tüm sigortalı üreticilerin tazminat almaya hak kazandıklarını, Parsele özgü verim kayıplarının dikkate alındığını, 2021 yılında diyarbakır ili … ilçesi …köyünde buğday ürününde yapılan arazi tespitlerine göre, dekar başına gerçekleşen verim ortalaması …kg. ve tazminata esas verim de …kg. olarak belirlendiğini, Bu doğrultuda … no’lu poliçe için … tarihinde … TL hasar tazminatı ödendiğini, 2021 yılında diyarbakır ili … ilçesi …köyünde belirlenen parsellerde yapılan gözlem ve incelemeler neticesinde …köyünde yapılan incelemelerin, alınan örnekler ve ortalama verim hesabına mesnet değerler ekli eksper raporunda belirtildiğini, …köyü için ilan edilen ve poliçede belirtilen eşik verim değerinin ise 224 kg/da olduğu köyün gerçekleşen verim ortalaması köyün eşik verim değerinden düşük olduğundan sigortalıya hasar tazminatı ödendiğini, 2021 yılında diyarbakır ili … ilçesi …köyünde arpa ürününde yapılan arazi tespitlerine göre, dekar başına gerçekleşen verim ortalamasının 225 kg olduğu ve tazminata esas verim de 13 kg. olarak belirlendiğini, Bu doğrultuda … no’lu poliçe için … tarihinde … hasar tazminatının ödendiğini, neticeten davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası poliçelerinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Davacı sigortalı …, … İli … İlçesi … Köyü sınırlarında bulunan …. nolu Ada/Parselde ekili Altıkat çeşidi Arpa bitkisinin ürünü için … nolu Poliçede yazılı şartlarda, …/2 nolu Ada/Parselde ekili … çeşidi buğday bitkisinin ürünü için … nolu Poliçede yazılı şartlarda, ..-.. tarihleri arasını kapsayacak bir şekilde, …. tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe giren Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartlar ile Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigorlası Tarife ve Talimatları hükümlerine göre tanzim edilmiş olan poliçeler ile kuraklık, don, sıcak rüzgar, sıcak hava dalgası, aşırı nem, aşırı yağış risklerine karşı, kuru tarım alanları için yapılabilen Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası ile sigortalatmış olduğu anlaşılmıştır.
Dosyada mübrez bilirkişi raporunda detaylı olarak ikincil mevzuatına yer verildiği üzere; gerek taraflar arasında imzalanan poliçe hükümleri gerekse poliçenin atıfta bulunduğu Genel Şartlar tarafları bağlayıcı nitelikte olup, poliçe ve Genel Şartlar uyarınca tazminat hesabında esas alınacak olan köyün gerçekleşen verim ortalamasının her yıl hasat döneminde Tarım Sigortaları Havuzu tarafından belirlenen referans parsellerde yapılan tespitler sonucunda belirleneceği anlaşılmaktadır.
Yürürlükteki mevzuat gereği, Devlet Destekli Tarım Sigortaları Sistemi uygulamalarında tazminata esas risk inceleme ve hasar tespit işlemleri sadece Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) eksperleri tarafından yürütülebilmektedir. Devlet Destekli Tarım Sigortaları Sistemi uygulamalarındaki hasar tespiti işlemlerinde, Tarım ve Orman Bakanlığı İl ve İlçe Müdürlükleri ya da başka kurumlar tespit ya da değerlendirme faaliyetinde bulunmamaktadır. Devlet Destekli İlçe Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartlarının A.3.2 maddesinin 2. fıkrası hükmü gereği Tarım Sigortaları Havuzu adına görevlendirilen eksperlerin yaptığı tespitler dışında yapılacak verim tespitleri dikkate alınmamaktadır.

Tarafların imzalamış olduğu … ve …. nolu poliçelerde ve poliçe ekinde sigortalıya verilmiş olan …yılında geçerli olan Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartlar ile Tarife ve Talimatlarında, Teminat altındaki Risk kaynaklı tazminatı hangi şartlarda nasıl hak edileceği ve tazminatın hesaplanmasında kullanılmakta olan Köyün eşik verim değeri ve bu değerin hesaplanmasında esas alınan köy ortalama verim değerlerinin tespitinin nasıl yapılacağı belirlenmiştir. Buna göre;
Sigortalanan ürün için … …. köyünde Arpa ürünü için Köy ortalama verimin … kg/da, Köyün eşik verim değerinin … kg/da, ürün birim fiyatının … TL/kg. olduğu ve tazminat hesabında, köyün gerçekleşen verim ortalaması ile köyün eşik verim değeri arasındaki farkın baz alınacağı belirtilmiştir. Diğer bir deyişle …köyünün 2021 yılında gerçekleşen verim ortalaması(… kg/da), köyün eşik verim değerinin(… kg/da) altında olması halinde aradaki fark karşılığı kadar tazminat hesaplaması yapılabilecektir.
2021 yılında … İlçesi …köyünde arpa ürünü için köyün ortalama verim değeri …. kg/da, …. yılında …. İlçesi …köyünde arpa ürünü için köyün eşik verim değeri …. kg/da (… x .. = .. kg/da) Ürün fiyatı 1,70 TL/kg olarak belirlenmiştir.
2021 yılında …İlçesi …köyünde arpa ürünü için gerçekleşen verim ortalaması 225 kg/da. olarak gerçekleşmiştir. Bu durumda Tazminata esas verim kaybı 13 kg/da(…=13) olmaktadır.
Aynı şekilde, sigortalanan ürün için …. İlçesi-…. köyünde Köy ortalama verimin …. kg/da, Köyün eşik verim değerinin … kg/da, ürün birim fiyatının … TL/kg. olduğu ve tazminat hesabında, köyün gerçekleşen verim ortalaması ile köyün eşik verim değeri arasındaki farkın baz alınacağı belirtilmiştir. Diğer bir deyişle …köyünün 2021 yılında gerçekleşen verim ortalaması(140 kg/da), köyün eşik verim değerinin(… kg/da) altında olması hâlinde aradaki fark karşılığı kadar tazminat hesaplaması yapılabilecektir.
2021 yılında … İlçesi …köyünde buğday ürünü için köyün ortalama verim değeri .. kg/da, 2021 yılında … İlçesi …köyünde buğday ürünü için köyün eşik verim değeri .. kg/da (.. x … = … kg/da) Ürün fiyatı .. TL/kg olarak belirlenmiştir.
2021 yılında …İlçesi …köyünde buğday ürünü için gerçekleşen verin ortalaması … kg/da. olarak gerçekleşmiştir. Bu durumda Tazminata esas verim kaybı … kg/da(…-….=…) olmaktadır.
Dosyada mübrez bilirkişi raporu ışığında Mahkememizce yapılan değerlendirmede; bilirkişi heyeti tarafından yukarıda aktarılan veriler kullanılmak suretiyle tazminat hesabının yapıldığı, davacıya dava açılmadan önce ödenen tutarın bilirkişiler tarafından yapılan hesaplama ile örtüştüğünün anlaşıldığı, davalı tarafından poliçe hükümlerine ve mevzuata uygun şekilde ödeme yapılmakla davacının talep edebileceği bakiye bir tutar olmadığı sonucuna varılarak aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken … TL harçtan peşin alınan kısmın mahsubu ile bakiye … TL’nin davacıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
3-Karar kesinleştiğinde artan gider avansının davacıya iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin ve ödenen harçların kendi üzerinde bırakılmasına,
5- Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 13/4 maddesi gereğince hesap edilen 100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
6-Arabuluculuk sürecinin görüşme sonucunda anlaşamama ile sonuçlandığı anlaşılmakla; 6325 Sayılı HUAK’nun 18/A-13 maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen …. TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Dair, Davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim