Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLLERİ :

DAVA : Sigorta (Ziraat Sigortası Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 27/08/2022
KARAR TARİHİ : 24/04/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Sigorta (Ziraat Sigortası Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA :Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili …’un … İli … İlçesi Merkez-… Mahallesinde Kain; … Ada … Nolu Parsel … Poliçe No ile, … Ada 1..Nolu Parsel … Poliçe No ile, … Ada .. Nolu Parsel … Poliçe no ile, … Ada …Nolu Parsel … Poliçe no ile, … Ada … Nolu Parsel … Poliçe no ile, … Ada … Nolu Parsel … Poliçe no ile, … Ada … NOlu Parsel … Poliçe no ile, … Ada … Nolu Parsel … Poliçe no ile sigortalandığını, müvekkiline ait tarım arazilerinin davalı nezdinde … Sigorta A.Ş tarafından belirtilen poliçe numaraları ile sigortalandığını, bahse konu arazilerde riziko meydana gelmesine rağmen müvekkillerine zarar nispetinde ödeme yapılmadığını, Davalı tarafça bir kısım araziler için müvekkiline kısmen ödeme yapılmışsa da bahse konu ödemenin yeterli olmadığını, neticeten zararının tazminini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı çiftçilerin, özlük ürün ve arazi bilgileri dikkate alınarak teminat altına alındığını, 2021 yılında … ili … ilçesi Merkez-… köyünde buğday ürününde yapılan arazi tespitlerine göre, dekar başına gerçekleşen verim ortalaması … kg. ve tazminata esas verim de … kg. olarak belirlendiğini,… no’lu poliçe için … tarihinde ….; -… no’lu poliçe için … tarihinde …; -… no’lu poliçe için .. tarihinde …; -… no’lu poliçe için … tarihinde …; -… no’lu poliçe için .. tarihinde ..; -… no’lu poliçe için .. tarihinde …; -… no’lu poliçe için .. tarihinde ..; -… no’lu poliçe için .. tarihinde ..; hasar tazminatı ödediğini, 2021 Yılında … ili … ilçesi merkez… köyünde belirlenen parsellerde yapılan gözlem ve incelemeler neticesinde merkez… köyünde yapılan incelemeler, alınan örnekler ve ortalama verim hesabına mesnet değerler ekli eksper raporunda belirtildiğini, Merkez-… köyü için ilan edilen ve poliçede belirtilen eşik verim değerinin ise .. kg/da olduğunu, köyün gerçekleşen verim ortalaması köyün eşik verim değerinden düşük olduğundan sigortalıya hasar tazminatı ödendiğini, Davacının talebinin poliçe teminatı dışında kazanç sağlayarak sebepsiz zenginleşmeye yönelik olduğunu, Parsele özgü verim düşüşlerinin poliçe teminatı dışında olduğu hususunun poliçenin açık hükmü olduğunu, eksperler tarafından yapılan işlemlerin, rapor ve fotoğraflarla kayıt altına alındığını, Meteorolojik kuraklık olması tarımsal kuraklığında olduğu anlamına gelmediğini, İkisinin birbirinden faklı kavramlar olduğunu, tarımsal kuraklığın meteorolojik kuraklığın uzun süre devam etmesinden sonra ortaya çıkabileceğini, Poliçenin incelenmesinde görüleceği üzere davacının taleplerinin teminat dışı olduğunu, Poliçe hükümleri ve delilleri doğrultusunda haksız davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, Köy … Kuraklık Verim Sigortası poliçelerinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Davacı/sigortalı …’un, … İli … İlçesi Merkez-… Köyü sınırlarında bulunan,
a) …/… ada/parselde …. da. alanda ekili Anapo çeşidi buğday bitkisini ve sapını taraflarca imzalanmış olan … numaralı poliçe ile,
b)…/… ada/parselde … da. alanda ekili Anapo çeşidi buğday bitkisini ve sapını taraflarca imzalanmış olan … numaralı poliçe ile,
c) …/… ada/parselde … da. alanda ekili Anapo çeşidi buğday bitkisini ve sapını taraflarca imzalanmış olan … numaralı poliçe ile,
d) …/….ada/parselde .. da. alanda ekili Anapo çeşidi buğday bitkisini ve sapını taraflarca imzalanmış olan … numaralı poliçe ile,
e) …/… ada/parselde … da. alanda ekili Anapo çeşidi buğday bitkisini ve sapını taraflarca imzalanmış olan … numaralı poliçe ile,
f)…/… ada/parselde .. da. alanda ekili Anapo çeşidi buğday bitkisini taraflarca imzalanmış olan … numaralı poliçe ile,
g)…/… ada/parselde .. da. alanda ekili Anapo çeşidi buğday bitkisini ve sapını taraflarca imzalanmış olan … numaralı poliçe ile,
h)…/… ada/parselde .. da. alanda ekili Anapo çeşidi buğday bitkisini ve sapını taraflarca imzalanmış olan … numaralı poliçe ile,
…-… tarihleri arasını kapsayacak bir şekilde, … tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe giren “Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartlar ile Tarife ve Talimatları” hükümlerine göre tanzim edilmiş ve kuraklık, don, sıcak rüzgar, sıcak hava dalgası, aşırı nem, aşırı yağış risklerine karşı, kuru tarım alanları için yapılabilen Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası ile sigortalatmış olduğu anlaşılmıştır.
Tarafların imzalamış olduğu poliçelerde; sigortalanan ürün için Köy ortalama verimin .. kg/da, Köy eşik verim değerinin … kg/da, ürün birim fiyatının … TL/kg, arazi yüksekliği …-.. metre, ekim tarihlerinin 11-…, hasat tarihlerinin … olduğu ve yukarıda bahsi geçen değerler üzerinden prim ödemesi yapılmış olduğu görülmüştür.
Yine, tarafların imzalamış olduğu … tarihli ve …, …,…, …, …, …, …, … nolu poliçelerin; SÖZLEŞME KOŞULLARI bölümünde;
“Bu sigorta ile Tarım Sigortaları Havuzu, kuru tarım alanlarında üretimi yapılan BUĞDAY ürününde Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası kapsamında teminat altına alınan risklerin köy genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybı, poliçede belirtilen köy bazında verim değerlerinin ortalaması esas alınarak tespit edilen eşik değerine kadarı teminat altına alır. Sigortalının parsel bazlı verim kayıp talepleri dikkate alınmaz.
Poliçede çeşidi, yetiştirildiği alanı, hasat tarihi ve diğer ayrıntıları yazılmış olan ürünü, poliçede yazılı teminatlar ve bu poliçeye ekli matbu Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartlar ile Tarife ve Talimatlar dahilinde ….sigorta edilmiştir.” düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür.
TAZMİNATIN HESABI bölümünde;
“a) Tazminat ödemesinde, söz konusu köye ait ilgili yılda Tarım Sigortalan Havuzu tarafından belirlenen “Köyün gerçekleşen verim ortalaması” ile “Köyün eşik verim değeri ” arasındaki fark baz alınır.
b) İlgili yıl için Köyün gerçekleşen verim ortalamasının, Köyün eşik verim değerinin altında kalması durumunda köyde bulunan tüm sigortalı üreticiler tazminat almaya hak kazanır. Köyün gerçekleşen verim ortalamasının köyün eşik verim değerine eşit veya üzerinde olması durumunda ise köyde bulunan sigortalı üreticilere herhangi bir tazminat ödemesi yapılmaz.
c) Tazminat tutarı, köyün gerçekleşen verim ortalaması ile köyün eşik verim değeri arasındaki farkın, poliçede belirtilen ekili alanın ve ürün birim fiyatının çarpılmasıyla bulunur. Sap unsuru tazminat tutarı ürün için hesaplanan tazminat tutarının %30 u kadardır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Poliçenin yasal dayanaklarından biri olan ve poliçe ekinde sigorta ettirene teslim edilen 2021 yılında geçerli olan “Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık verim Sigortası Genel Şartları “nın Sigortanın Konusunun tarif edildiği A.1 bölümünde;
“1- Bu sigorta ile Tarım Sigortaları Havuzu, 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu’nun 12’nci maddesine istinaden, Cumhurbaşkanı kararı ile kapsama alınan risklerin, Çiftçi Kayıt Sistemine (ÇKS) kayıtlı kuru tarım alanlarında üretimi yapılan buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale, nohut, kırmızı mercimek ve yeşil mercimek ürünleri ile bu ürünlerin sertifikalı tohumluk ürünlerinde köy genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybı, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Tarım Sigortaları Havuzu verileri esas alınarak tespit edilen köyün eşik verim değerine kadar teminat altına alır. Sigortalının poliçede belirtilen parseline özgü verim kayıp talepleri dikkate alınmaz.
2-Bu genel şartların uygulanmasında, “Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Tarife ve Talimatları “ dikkate alınır.” düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür.
Bilirkişi heyetinin dosyada mübrez … tarihli raporunun incelenmesinde;
…-…-… köyü için Eksper . …. tarafından düzenlenmiş olan ve ekinde gözlem-tespit yapılan parsellere ait gözlem ve verim tespit tarihlerinde çekilmiş fotoğraflar ile etiketli torbalanmış numune torbalarının fotoğraflarının da bulunduğu Köy bazında Kuraklık Gözlem-Verim Raporunda özetle,
Gözlem tespit Tarihi : …
Verim Tespit tarihi : ..
Köy ortalama verimi(kg/da) : ..
Köy eşik verimi(kg/da) : …x …=….
Tespit edilen verim(kg/da) : …
Tazminata esas verim(kg/da) : …-..=.. olarak raporlanmıştır.
… İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı yazıları ile … tarih ve … sayılı yazılarnda ve İlçe Tahkim Komisyonu kararında özetle,
… İlçesi … Mahallesinde yapılan hasar tespit çalışmaları neticesinde, Kuru tarım yapılan parsellerde Buğday ürününde %56 verim kaybı yaşandığı, yaşanan bu verim kaybı oranı sonucunda üreticinin üretim yapmış olduğu taşınmazlarda Buğday ürününün dekara verim ortalamasının 212 kg/da olarak belirlendiği ve ayrıca İlçe 2021 yılına ilişkin Buğday ürün satış fiyatlarının 2,50 TL/kg olarak belirlendiği, belirtilmiştir.
Bu durumda, Tarsim verilerine göre … ilçesi … köyünde 2021 yılında kuru tarım şekilde ekimi yapılan buğday ürünü yönünden köyün gerçekleşen verim ortalaması … kg olarak tespit edilmiş olup, poliçede belirlenen ve … kg olan köy eşik verim değerinin altında kaldığından davacının tazminat talep etme hakkı bulunmaktadır.
Yürürlükteki mevzuat gereği, Devlet Destekli Tarım Sigortaları Sistemi uygulamalarında, tazminata esas risk inceleme ve hasar tespit işlemleri sadece Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) eksperleri tarafından yürütülebilmektedir. Devlet Destekli Tarım Sigortaları Sistemi uygulamalarındaki hasar tespiti işlemlerinde, Tarım ve Orman Bakanlığı İl ve İlçe Müdürlükleri ya da başka kurumlar tespit ya da değerlendirme faaliyetinde bulunmamaktadır. Devlet Destekli İlçe Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartlarının A.3.2 maddesinin 2. Fıkrası hükmü gereği Tarım Sigortaları Havuzu adına görevlendirilen eksperlerin yaptığı tespitler dışında yapılacak verim tespitleri dikkate alınmamaktadır.
Tarafların imzalamış olduğu poliçede ve poliçe ekinde sigortalıya verilmiş olan 2021 yılında geçerli olan Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartlar ile Tarife ve Talimatlarında, Teminat altındaki Risk kaynaklı tazminatın hangi şartlarda nasıl hakkedileceği ve tazminatın hesaplanmasında kullanılmakta olan Köyün eşik verim değeri ve bu değerin hesaplanmasında esas alınan köy ortalama verim değerlerinin tespitinin nasıl yapılacağını belirlenmiş olup, sigortalanan ürün için … İlçesi-… köyünde Köy ortalama verimin .. kg/da, Köyün eşik verim değerinin .. kg/da, ürün birim fiyatınm … TL/kg oldugu ve arasındaki farkın baz alınacağı belirtilmiştir.
Diğer bir deyişle … köyünün 2021 yılında gerçekleşen verim ortalaması, köyün eşik verim değeri(238 kg/da) altında olması hâlinde aradaki fark karşılığı kadar tazminat hesaplaması yapılabilecektir.
Dosyada mübrez bilirkişi heyet raporunun incelenmesinden; poliçelerde hesaplamanın nasıl yapılacağına dair yer verilen tabloların açıklandığı, dava konusu olaya ilişkin ikincil mevzuat hükümlerine yer verildiği, davacının her bir parsel için talep edebileceği tazminat tutarının ayrı ayrı denetime elverişli, açık ve anlaşılır şekilde hesaplandığı görülmekle bilirkişi raporu hükme esas alınmış, davalı tarafa bilirkişi raporunun tebliğinin akabinde sunulan dekontların Mahkememizce kontrolünde davacıya, bilirkişi raporunda hesap edilen tutarların (prim borcuna mahsup edilen tutarlar düşüldükten sonra) dava açılmadan önce ödendiği anlaşılmakla davanın reddi cihetine gidilmiştir.

Neticeten davanın reddine karar verilmekle birlikte, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 13/4 maddesinde yer alan, ” Maddi tazminat istemli davaların tamamının reddi durumunda avukatlık ücreti, bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümüne göre hükmolunur.” düzenlemesi uyarınca davalı taraf lehine maktu vekalet ücretine hükmolunmuş, hükmedilen ücretin reddedilen tutarı geçemeyeceğine dair 2. fıkra hükmünün somut olayda uygulanamayacağı, bunun nedeninin 4. fıkra düzenlemesinin sonra gelen ve özel düzenleme içeren bir hüküm olduğu düşünülmekle aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken .. TL harçtan peşin alınan kısmın mahsubu ile bakiye 99,20 TL’nin davacıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
3-Karar kesinleştiğinde artan gider avansının davacıya iadesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin ve ödenen harçların kendi üzerinde bırakılmasına,
5- Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi 13/4 maddesi gereğince hesap edilen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya VERİLMESİNE,
6-Arabuluculuk sürecinin görüşme sonucunda anlaşamama ile sonuçlandığı anlaşılmakla; 6325 Sayılı HUAK’nun 18/A-13 maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen … TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun İstinafa ilişkin hükümleri doğrultusunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki (2) haftalık süre içerisinde (HMK’nın 345. maddesi), mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak (HMK’nın 343. maddesi) ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamen ödemek (HMK’nın 344. maddesi) suretiyle, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim