Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ :

DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 25/08/2022
KARAR TARİHİ :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili, davalı tarafından Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası poliçesi ile teminat altına alınan müvekkiline ait …/…/… köyü 0 ada … parselde ekili kırmızı mercimek ürününün kuraklığa bağlı olarak hasar gördüğünü, kuraklık hasarının meydana geldiği açık olmasına rağmen TARSİM eksperi tarafından anılan köyde buğday ürünü için tazminata esas verim kaybının bulunmadığının tespit edilmesine karşın Bismil İlçe Hasar Tespit Komisyonunca % 61 oranında hasar tespit edildiğini, sigortalı müvekkilin uğramış olduğu kuraklık hasar oranının hatalı belirlenmesi sebebiyle … TL hasar farkı tazminatının ödenmesi amacıyla …. tarihinde davalı şirkete başvurulmasına rağmen herhangi bir ödeme yapılmadığını, TARSİM tarafından atanan eksper tarafından yapılan hasar tespiti yönteminin ve hesaplamanın hatalı olduğunu ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 100,00 TL hasar bedelinin … tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı vekili, … Kasım 2020 tarih ve 31315 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Tarım Sigortaları Havuzu Tarafından 2021 Yılında Kapsama Alınacak Riskler, Ürünler ve Bölgeler ile Prim Desteği Oranlarına İlişkin Cumhurbaşkanı kararı uyarınca “Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortasıyla; tarım alanlarında üretimi yapılan buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale, nohut, kırmızı mercimek ve yeşil mercimek ürünleri ile bu ürünlerin sertifikalı tohumluk ürünlerinde dolu paketi dışındaki; kuraklık, don, sıcak, rüzgâr, sıcak hava dalgası, aşırı nem, aşırı yağış risklerinden kaynaklı verim azalışları, ilgili genel şartlar ile tarife ve talimatlar kapsamında; Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı çiftçilerin, özlük ürün ve arazi bilgileri dikkate alınarak teminat altına alınmakta olduğunu,
Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortasında, köy ortalama veriminin ürün bazında TÜİK tarafından ilan edilen son 7 yıldaki en yüksek 5 yılın ortalaması baz alınarak hesaplanan verimi ifade ettiğini, köy eşik verim değerinin ise, köyün ortalama veriminin yüzde 70’i esas alınarak belirlenen verimi ifade ettiğini, Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları B.3. maddesi uyarınca verim tespitlerinin TARSİM tarafından belirlenen referans parsellerde gerçekleştirildiğini, tazminat hesabında referans parsellerde TARSİM eksperinin belirlediği verimin esas alınması gerektiğini, bu sigorta türünde ilgili yıl için köyün gerçekleşen verim ortalamasının, köyün eşik verim değerinin altında kalması durumunda köyde bulunan tüm sigortalı üreticilerin tazminata hak kazandığını ve parsele özgü verim kayıplarının dikkate alınmadığını, Devlet Destekli Kuraklık Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Tarife Ve Talimatlarının 4. maddesine göre, tazminat tutarının, köyün gerçekleşen verim ortalaması ile köyün eşik verim değeri arasındaki farkın, poliçede belirtilen ekili alanın ve ürün birim fiyatının çarpılmasıyla bulunduğunu, buğday, arpa, çavdar, yulaf, tritikale ve bu ürünlerin sertifikalı tohumluklarının sap unsurunu teminat kapsamına alan üreticiler için sap tazminat tutarının, Tablo.1’deki oranlar uygulanarak belirlendiğini, 2021 yılında … İli .. İlçesi .. köyünde belirlenen parsellerde yapılan gözlem ve incelemeler neticesinde gerçekleşen verim ortalamasının 105 kg/da olduğunun tespit edildiğini, Merkez-… köyünde yapılan incelemeler, alınan örnekler ve ortalama verim hesabına mesnet değerlerin eksper raporunda belirtildiğini ve yapılan incelemelerin tarih ve koordinat bilgisi içeren fotoğraflarla kayıt altına alındığını, Merkez-…. köyü için ilan edilen ve poliçede belirtilen eşik verim değerinin 105 kg/da olduğunu, köyün gerçekleşen verim ortalaması köyün eşik verim değerinden yüksek olduğundan herhangi bir hasar tazminatı tahakkuk etmediğini beyan ederek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Taraflarca dosyaya sunulan deliller incelenmiş, sigorta poliçesi ve hasar dosyası, … İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünden … İlçesi … Köyü 2021 yılı kırmızı mercimek ürününe ilişkin hasar tespit çalışmaları ile satış bedellerine ilişkin kayıtlar, Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığından Diyarbakır İli .. İlçesi 2020-2021 yıllarına ait bitkisel üretime ilişkin veriler, Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığından meteorolojik verilere ilişkin kayıtlar celp edilerek dosya arasına kazandırılmış, konusunda uzman bilirkişilerden heyet oluşturularak bilirkişi raporu alınmıştır.
Dava, Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası poliçelerinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Taraflar arasında 05/03/2021 başlangıç, … bitiş tarihli … İli … İlçesi Merkez … Köyü … ada … parsel nolu taşınmaza ilişkin Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Poliçeleri düzenlendiği, sigorta poliçesinde köyün ortalama veriminin 150 (kg/da), eşim verim değerinin ise 105 (kg/da) yazılı olduğu, TARSİM tarafından görevlendirilen eksper tarafından … verim tespit tarihli düzenlenen raporda, tespit edilen ortalama verimin 105 (kg/da) olması nedeniyle tazminata esas verim kaybının bulunmadığının yazılı olduğu, .. İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından 2021 yılı kırmızı mercimek ürününe ilişkin yapılan hasar tespit çalışmaları neticesinde; … Köyü kırmızı mercimek üretiminde %61 verim kaybı yaşandığı ve dekara verim ortalamasının 70 kg/da olarak tespit edildiği dosya kapsamında anlaşılmaktadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davaya konu devlet destekli köy bazlı kuraklık verim sigorta poliçeleri kapsamında davacının hasar bedeli talep edip edemeyeceği, edebilecekse miktarına ilişkindir.
.. İli … İlçesi Merkez … Köyü kırmızı mercimek üretimine ilişkin köy ortalama veriminin davalı TARSİM tarafından atanan eksper tarafından usulüne uygun tespit edilip edilmediği, buradan varılacak sonuca göre davacının tazminat alacağı bulunup bulunmadığı, bulunuyor ise miktarının tespiti amacıyla talimat yoluyla kök rapor ve ek rapor alınmıştır. Davacı vekilinin kök rapora itirazlarının değerlendirilmesi ve kök raporda TARSİM eksperi tarafından hasar tespitinin usulüne uygun yapılıp yapılmadığının tespitine yönelik herhangi bir değerlendirme yapılmadığından Bilirkişilerden ek rapor alınmıştır. Bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen ek raporda, referans parsel seçimlerinin ve TARSİM eksperi tarafından yapılan hasar tespitinin usulüne uygun yapılmış olduğu ve davacının poliçe kapsamında talep edebileceği herhangi bir tazminat bulunmadığı mütalaa edilmiştir.
Dosyaya sunulan sigorta poliçesinin “Sözleşmenin Konusu” başlıklı kısmında, sigorta poliçesi ile TARSİM’in, kuru tarım alanlarında üretimi yapılan kırmızı mercimek ürününde poliçe kapsamında teminat altına alınan risklerin, köy genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybını, poliçede belirtilen köy bazında verim değerlerinin ortalaması esas alınarak teminat altına aldığı ve sigortalının parsel bazlı verim kaybı taleplerinin dikkate alınmayacağı, ayrıca sigortaya konu ürünün poliçede yazılı teminatlar ve poliçeye ekli matbu Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları ile Tarife ve Talimatlar dahilinde sigorta edildiğinin hüküm altına alındığı yazılıdır.
Poliçede atıf yapılan Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları’nın A.3.1.a maddesinde, köyün ortalama veriminin, TÜİK ve TARSİM verileri esas alınarak tespit edilen verim değerini, A.3.1.b maddesinde, köyün eşik verim değerinin, köyün ortalama veriminin %70’i esas alınarak belirlenen değeri, A.3.1.c maddesinde köyün gerçekleşen verim ortalamasının, ilgili yılın hasat döneminde TARSİM eksperleri tarafından köyün referans parsellerinde belirlenen verimlerin ortalamasını ve A.3.1.ç maddesinde, referans parselin, TARSİM eksperleri tarafından köyün gerçekleşen verim ortalamasının tespitinde kullanılacak parselleri ifade ettiği belirtilmiş, A.3.3.2 maddesinde de, tazminat hesabında referans parsellerde belirlenen verimin esas alınacağı, eksperlerin yaptığı tespitler dışında yapılacak verim tespitlerinin dikkate alınmayacağı açıklanmış ve referans parsellere yönelik işbu hüküm Genel Şartların B.3. maddesinde verim tespiti başlığı altında yer verilen açıklamalarla bir kez daha vurgulanarak hükme bağlanmıştır.
Yine dosyaya sunulan poliçelerin “Tazminat Ödemesi Başlıklı” kısmında, tazminat ödemesinde, söz konusu köye ait ilgili yılda Tarım Sigortaları Havuzu tarafından belirlenen gerçekleşen verim ortalaması ile ilçenin eşik verim değeri arasındaki farkın baz alınacağı, ilgili yıl için ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının, ilçenin eşik verim değerinin altında kalması durumunda ilçede bulunan tüm sigortalı üreticilerin tazminat almaya hak kazanacağı, ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının ilçenin eşik verim değerine eşit veya üzerinde olması durumunda ise ilçede bulunan sigortalı üreticilere herhangi bir tazminat ödemesi yapılmayacağı düzenlenmiş olup, aynı hususlar genel şartların B.4.1 ve B.4.2 maddelerinde de vurgulanmıştır.
Gerek taraflar arasında imzalanan poliçe hükümleri gerekse poliçenin atıfta bulunduğu Genel Şartlar tarafları bağlayıcı nitelikte olup, tazminat hesabının da poliçe ve Genel Şartlar uyarınca hesaplanması gerekir. Nitekim, benzer uyuşmazlıklar hakkında, poliçe hükümleri ile genel şartların bağlayıcı olduğu Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesinin 25/02/2021 tarihli ve 2020/1701E.-2021/363 K. Sayılı ilamı ile Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 22.06.2021 tarihli ve 2020/2062 E.-2021/5307 K. sayılı ilamında da vurgulanmıştır.
Yukarıda yapılan açıklamalar, yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamından; davaya konu sigorta poliçesinde köyün ortalama veriminin 150 (kg/da), eşik verim değerinin ise 105 (kg/da) yazılı olduğunun, TARSİM verilerine göre .. İlçesi … Köyü Kırmızı Mercimek üretiminde 2021 yılında gerçekleşen ortalama verimin 105 (kg/da) olduğunun ve bu değerin köyün eşik verim değerine eşit olduğunun, dosya kapsamında alınan mahkememizce de benimsenen bilirkişi ek raporuna göre referans parsel seçimlerinin ve TARSİM eksperi tarafından yapılan hasar tespitinin usulüne uygun olduğunun, tarafları bağlayıcı nitelikte olan sigorta poliçeleri ve genel şartlar uyarınca davacının tazminat talep etme hakkı bulunmadığının anlaşılmasına göre davanın reddine karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı taraf kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan 100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili davalıya verilmesine,
5-Arabuluculuk aşaması görüşme sonucunda anlaşamama ile sonuçlandığından, 6325 Sayılı HUAK’nun 18/A-13 maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.560,00 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile Hazineye irad kaydına,
6-Davacı yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mankemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim