Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :
HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVALI :

DAVA : Sigorta (Trafik Sigortası Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 04/01/2022
KARAR TARİHİ : 20/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Sigorta (Trafik Sigortası Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili, … tarihinde, davalı sigorta şirketi tarafından zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi düzenlenen, davalı …’nin işleteni olduğu ve diğer davalı sürücü …’in sevk ve idaresinde bulanan … plaka sayılı aracın kara yolunda seyir halinde iken yolun sağ tarafına doğru yoldan çıkarak yine yolun sağ tarafında emniyet şeridinde park halinde bulunan müvekkile ait … plaka sayılı araca çarpması sonucu maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, kaza tespit tutanağına göre kazanın oluşumunda davalı sigortalı araç sürücüsünün asli kusurlu olduğunu, müvekkile ait araç nizami park edildiğinden kazada kusursuz olduğunu, müvekkilin aracında oluşan hasar tramer kaydına işlendiğinden değer kaybı oluştuğunu ve değer kaybının davalılar tarafından karşılanması gerektiğini, bununla beraber kaza nedeniyle araçta bazı parçaların değiştiğini, takılan bu yeni parçalar orijinal olmadığından orijinal parça bedelinin ödenmesi gerektiğini, kaza nedeniyle araçta tamirat ve onarım işlemlerinin yapıldığını, müvekkilinin bu giderleri faturalandırdığını bu masrafların ve tamirat giderlerinin de ödenmesi gerektiğini, aracın iki hafta gibi bir süre tamirat ve onarımda kalması nedeniyle müvekkilinin araç kiraladığını ve masraflarını kendisinin karşıladığını ve giderleri faturalandırdığını, müvekkiline ait araç servis aracı olup meydana gelen kaza nedeniyle tamirat ve onarım süresince kullanılamadığını ve araç yatış bedelinin de tespitinin gerektiğini ileri sürerek fazlası saklı şimdilik 10,00 TL değer kaybı, 10,00 TL orijinal parça bedeli, 10,00 TL araç kiralama bedeli, 10,00 TL araç yatış bedeli ve aracın kullanılamamasından kaynaklı zarar ile 10,00 TL tamirat, parça, işçilik ve onarım giderleri olmak üzere toplamda 50,00 TL’nın davalılardan tahsilini istemiş, … tarihli dilekçe ile talep sonucunu değer kaybı yönünden … TL’na, ikame araç bedeli yönünden ise … TL’na yükseltmiştir.
Davalı …Sigorta A.Ş. vekili, davacıya ait aracın hasar onarım bedelinin davacıya ait … plaka sayılı aracın kasko sigorta poliçesini düzenleyen … Sigorta A.Ş. (… Sigorta A.Ş.) tarafından karşılandığını ve müvekkili sigorta şirketi tarafından … Sigorta A.Ş.’ne (… Sigorta A.Ş.’ye) … tarihinde … TL rücuen hasar ödemesi yapıldığını, değer kaybına ilişkin olarak davacı vekili …’a … tarihinde …TL değer kaybı ödendiğini, yapılan ödemeler düşüldüğünde müvekkil sigorta şirketinin bakiye teminat limitinin … TL olduğunu, yapılan ödemeler ile birlikte müvekkili sigorta şirketinin poliçeden kaynaklı yükümlülüklerini yerine getirdiğini ve herhangi bir sorumluluğunun kalmadığını, kabul anlamına gelmemek kaydıyla, kusur durumu ile davacıya ait araçtaki hasar ve değer kaybının tespitinin gerektiğini beyan ederek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Davalı … vekili, müvekkilinin rent a car firması yetkilisi olduğunu, kazaya karışan aracın rent a car aracı olduğunu ve araç için gerek zorunlu sigorta olsun gerekse rent a car kaskosunun eksiksiz olarak yapıldığını, müvekkilinin kazadan dolayı herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığını, müvekkilinin araç kiralama sözleşmesi ile işleten sıfatının ortadan kalktığını ve bu nedenle davanın pasif husumet yokluğundan reddi gerektiğini, aynı zamanda kazanın gerçekleştiği tarihte müvekkil …’nin hem kendilerilerinin hem de söz konusu başka araçların menfaatlerini korumak amacıyla özel kasko türü olan rent a car kaskosu yaptırdıklarını, rent a car poliçesinin ekte sunulduğunu beyan ederek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Davalı … davaya cevap vermemiş, duruşmalara katılmamıştır.
Taraflarca dosyaya sunulan deliller incelenmiş, davacıya ait … plaka sayılı aracın tramer kayıtları ile muayene kayıtları,… plaka sayılı araca ait sigorta poliçesi ile trafik tescil bilgileri, hasar dosyası, davalı sigorta şirketince yapılan ödemelere dair dekontlar celp edilerek dosya arasına kazandırılmış, tarafların iddia ve savunmaları kapsamında makine mühendisi bilirkişiden kök ve ek rapor alınmıştır.
Dava, trafik kazasından kaynaklanan sigorta şirketi ile sürücü ve işletene yöneltilmiş değer kaybı, orjinal parça bedeli, araç kiralama bedeli, aracın kullanılmamasından kaynaklanan zarar ve onarım giderlerinin tahsili istemine ilişkindir.
Davaya konu kazanın …tarihinde meydana geldiği, …plaka sayılı aracın davaya konu kazanın meydana geldiği tarihi de kapsar şekilde davalı sigorta şirketi tarafından zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesinin düzenlendiği, poliçede araç başına maddi tazminat üst limitinin … TL olarak belirlendiği, kaza sonrası kasko sigorta poliçesi kapsamında açılan hasar dosyasına istinaden düzenlenen … tarihli eksper raporuna göre davacının aracında … TL hasar meydana geldiği, davalı sigorta şirketi tarafından dava dışı …Sigorta A.Ş.’ye … tarihinde … TL rücuen hasar ödemesi ve davacı vekili …’a … tarihinde … TL değer kaybı ödendiğini, davalı sigorta şirketinin bakiye poliçe limitinin … TL olduğu, arabuluculuk aşamasının görüşme sonucunda anlaşamama ile sonuçlandığı dosya içerisinde yer alan bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; davaya konu kazanın meydana gelmesinde davalı sigorta şirketi tarafından sigortalanan araç sürücüsünün kusurlu olup olmadığı, kaza nedeniyle oluşan hasarın giderilmesinde kullanılan malzeme farkından kaynaklı davacının tazminat talep edip edemeyeceği, davacıya ait araçta davalı sigorta şirketi tarafından ödenen değer kaybından daha fazla miktarda bir değer kaybı oluşup oluşmadığı, aracın tamirde kaldığı süre boyunca davacının ikame araç için yapmış olduğu araç kiralama bedelini talep edip edemeyeceğine ilişkindir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, “İşletenlerin, bu kanunun 85/1. maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.”; 85/1 maddesinde, “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”; 85/son maddesinde ise, “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” düzenlemelerine yer verilmiştir. Anılan yasal düzenlemeler gereğince işleten ve sürücü, sürücünün kusuru nedeniyle meydana gelen trafik kazalarında üçüncü kişilere verilen zarardan müteselsilen sorumlu olduğu gibi, davalı sigorta şirketi de, zararın poliçe kapsamında teminat altına alınan zararlardan olması halinde, zararın türüne göre poliçede belirtilen teminat üst limiti ile üstlenmiştir.
Somut olayda, davaya konu kazanın davalı sigorta şirketince sigortalanan aracın davalı sürücü …’in sevk ve idaresinde iken, gidiş yönüne göre yolun sağ tarafında park halinde bulunan araca çarpması sonucu davaya konu maddi hasarlı trafik kazası meydana gelmiştir. İlgili kolluk birimi tarafından düzenlenen kaza tespit tutanağında sigortalı araç sürücüsü davalı …’in 2918 sayılı KTK.’nın 52/1-b maddesini ihlal ettiği tespitine yer verilmiştir. Kaza tespit tutanağında davacıya herhangi bir kusur atfedilmemiştir. Sigortalı aracın park halinde bulunan davacıya ait araca çarptığı gözetildiğinde, kusura ilişkin bilirkişi raporu alınmasına gerek görülmemiş ve sigortalı aracın kazanın meydana gelmesinde %100 kusurlu olduğu kabul edilmiştir.
Trafik kazası neticesinde oluşan değer kaybı “gerçek zarar” olduğundan, zarar TBK hükümlerince ve Yargıtay tarafından belirlenen ilkeler çerçevesinde belirlenmelidir. Anayasa Mahkemesi’nin … tarihli ve … E., … K. sayılı Kararı ile, 2918 Sayılı Yasanın 90. Maddesinin birinci cümlesinde yer alan “…ve bu Kanun çerçevesinde hazırlanan genel şartlarda…” ibaresinin ve ikinci cümlesinde yer alan “…ve genel şartlarda…” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline karar verilmiş olması, Anayasa Mahkemesi kararlarının, devam eden uyuşmazlıklar açısından uygulanacak olması karşısında, hesaplamanın ZMMS Genel Şartları ekindeki hesaplama yöntemine göre yapılamayacağından, bu nedenle öncelikle değer azalması veya değer kaybının belirlenmesinde dikkate alınması gereken ölçütler her olayın somut özelliğine göre değişebilecek ise de aracın markası, özellikleri ve model yılı, kullanım amacı, kullanım süresi, yıpranma payı, aracın gördüğü hasarın ağırlığı ve hasara uğrayan bölgeleri, hasarın giderilmesinde kullanılan parçaların niteliği (orijinal olup olmadığı) hususları değer kaybında göz önüne alınmalı, aracın hasarsız hali ile onarıldıktan sonraki değer arasındaki fark bilirkişi tarafından değerlendirilerek, değer kaybı olup olmadığı belirlenmelidir. (Ankara BAM 26. H.D.-26/05/2022 tarih,2020/120 E.-2022/1380 K.)
Dosya kapsamında makine mühendisi bilirkişiden alınan … tarihli kök raporda, davacıya ait araçta hasar gören parçaların değiştirilmesi için yapılan parça ve işçilik fiyat listesindeki parçaların referans kodları incelendiğinde; eksper tarafından belirtilen parça fiyatların orijinal parça fiyatları olarak belirtildiği ve onarım için kullanılacak parçada ıskonto uygulanarak orijinal parçaların değerlendirmeye alındığı ve kullanıldığı, hasar bedelinin KDV dahil … TL olduğu, davaya konu aracın 11 iş gününde onarılabileceği ve yapılan araştırmalar dikkate alınarak aracın hasarsız haldeki ikinci el bedeli … TL bedel ile temin edilebileceği, aracın hasarı onarıldıktan sonra emsal aracın ise … TL temin edile bilineceği, aradaki fark değer kaybını belirteceğinden (…-…)= … TL değer kaybı oluşacağı, sigorta şirketi tarafından … TL tenzil edildiğinde (…-…) = …TL bakiye değer kaybı bulunduğu mütalaa edilmiş, …tarihli ek raporda, dava konusu aracın kaza yaptığı … tarihi ve aracın dosyadaki özellikleri dikkatte alınarak yapılan piyasa araştırmasında, benzer nitelikteki ikame bir aracın ortalama günlük kira bedelinin … TL ile … arası değişkenlik gösterdiği, ortalamanın …TL olacağı, araç mahrumiyetinin 11 gün olduğu dikkate alındığında (11 x …)= …TL olduğu mütalaa edilmiştir.
Alınan kök ve ek bilirkişi raporları, mahkememizce denetime ve hüküm kurmaya elverişli kabul edilmiş, bu kapsamda yeniden bilirkişi raporu alınmasına gerek görülmemiş, davacının tazminat taleplerinin ayrı ayrı değerlendirilmesine geçilmiştir.
1-Değer kaybı yönünden; değer kaybı gerçek zarar olup, sürücü, işleten ve sigorta şirketi meydana gelen zararın ödenmesinden müteselsilen sorumludur. Davalı sigorta şirketi tarafından dava açılmadan önce davacı tarafa … TL değer kaybı ödendiği dosya kapsamından sabittir. Bilirkişi raporunda belirlenen … TL değer kaybından yapılan ödeme mahsup edildiğinde davacının talep edebileceği bakiye değer kaybı… TL’dir. Davalı sigorta şirketinin poliçe kapsamında bakiye teminat limiti …TL’dir. Davalı sigorta şirketinin bakiye poliçe miktarı ile sorumlu olması kaydıyla davacının değer kaybına yönelik talebin kabulüne karar verilmiş, kabul edilen miktara davalı sigorta şirketi yönünden temerrüt tarihinden, işleten ve sürücü yönünden ise kaza tarihinden itibaren yasal faiz iştetilmesine karar verilmiştir.
2-Araç mahrumiyet bedeli yönünden: Davaya konu kaza nedeniyle davacının aracında oluşan hasarın onarımı için gerekli makul sürede, davacının ikame araç temin etmek ve bu suretle masraf yapmak zorunda kalacağı, bu zararının da tazmininin gerektiği açıktır. Davacı tarafça araç mahrumiyeti bedeli tüm davalılardan talep edilmiştir. Davacı aracında meydana gelen değer kaybı, gerçek zarar (doğrudan zarar) kapsamında ise de araç mahrumiyeti zararı dolaylı zararlardan olup, davalı sigorta şirketinin bu zarardan sorumluluğu bulunmadığından, bu davalı hakkında bu talep yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Her ne kadar davalı … vekili tarafından, müvekkilinin rent a car firması yetkilisi olduğu, kazaya karışan aracın rent a car aracı olduğunu ve araç için gerek zorunlu sigorta olsun gerekse rent a car kaskosunun eksiksiz olarak yapıldığını, müvekkilinin araç kiralama sözleşmesi ile işleten sıfatının ortadan kalktığını ve kazanın gerçekleştiği tarihte müvekkilin hem kendisinin hem de aracın özel kasko türü olan rent a car kaskosu yaptırdığı, savunulmuş ise de, davanın basit yargılamaya usulüne tabi olduğu, savunmanın genişletilmesi yasağının cevap dilekçesinin verilmesi ile başladığı, davalı vekili tarafından belirtilen hususlara ilişkin somutlaştırma yükümlülüğü yerine getirilmediği gibi somut bir delilde sunulmadığı anlaşılmakla bu yönlere dair savunmaya itibar edilmemiş, diğer davalılar … ve … yönünden bilirkişi raporunda tespit edilen … TL yönünden talebin kabulüne ve kabul edilen alacağa kaza tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının değer kaybına ilişkin tazminat talebinin kabulü ile… TL değer kaybının davalı sigorta şirketi bakımından temerrüt tarihi olan … tarihinden, diğer davalılar bakımından ise … haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, davalı sigorta şirketinin sorumluluğunun bakiye poliçe limiti olan … TL miktarla sorumlu tutulmasına,
2-Davacının araç mahrumiyet bedeline ilişkin talebinin kısmen kabulü ile, … TL araç mahrumiyet bedelinin … haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan … ve…’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, davalı sigorta şirketi yönünden talebin reddine,
3-Davacının orijinal parça bedeli ile tamirat, parça, işçilik ve onarım giderlerine ilişkin taleplerinin reddine,
4-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 824,50 TL peşin harçtan, başlangıçta yatırılan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 905,20 TL harcın davalı sigorta şirketinin 253,01 TL’den sorumlu olması kaydıyla davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazineye irad kaydına,
5-Davacı tarafından yatırılan 206,00 TL ıslah harcı, 80,70 TL başvuru harcı ile 80,70 TL peşin harç olmak üzere toplamda 367,40 TL’nın davalı sigorta şirketinin 108,78 TL’den sorumlu olması kaydıyla davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından 245,70 TL tebligat ve posta masrafı ile 1.150,00 TL bilirkişi ücreti olarak sarf edilen toplamda 1.395,70 TL yargılama giderinin davalı sigorta şirketinin 413,26 TL’den sorumlu olması kaydıyla davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan 9.200,00 vekalet ücretinin davalı sigorta şirketinin 2.724,12 TL’den sorumlu olması kaydıyla davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
8-Davacının reddedilen orijinal parça bedeli ile tamirat, parça, işçilik ve onarım giderlerine ilişkin olarak, davalı sigorta şirketi ile davalı … vekili kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan 30,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı sigorta şirketi ile davalı…’ye verilmesine,
8-Dava şartı arabuluculuğun sadece davalı sigorta şirketi yönünden zorunlu olmasına ve arabuluculuk aşamasının görüşme sonucunda anlaşamama ile sonuçlandığının anlaşılmasına göre, 6325 Sayılı HUAK’nun 18/A-13 maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davalı sigorta şirketinden tahsili ile davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak Hazineye irad kaydına,
9-Davacı tarafından yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekili ile davalılardan … vekilinin yüzüne karşı, diğer davalıların yokluğunda, davanın değeri itibariyle kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim