Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :

DAVA : Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 15/09/2021
KARAR TARİHİ : 01/04/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; Müvekkil Banka …. Şubesi ile …… San. Ve Tic. Ltd. Şti. arasında imzalanan kredi genel sözleşmesine istinaden borçlu şirkete kredi açılmış ve kullandırılmış olduğunu, kredi borcunun ödenmemesi üzerine, sözleşmenin Bankaya vermiş olduğu yetkiye istinaden, kredi hesabı katedilerek borçluya ihtarname ile borcun fer’ileriyle birlikte ödenmesi ihbar ve ihtar edilmiş olduğunu, ihtarnameye rağmen borcun ödenmemesi üzerine borçlu firma hakkında Mersin İcra Müdürlüğü nezdinde icra takibi başlatıldığını, söz konusu risklerin teminetını teşkil etmek üzere borçlu tarafından
– Muhatabı ….. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ; …. A.Ş. ait …. no.lu, ….. keşide tarihli, 50.000 -TL tutarlı keşidecisi …..SAN.TİC.LTD.ŞTİ olan;
-Muhatabı ….. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ; …. A.Ş. Ait ….. no.lu, …. keşide tarihli, 50.000 -TL tutarlı keşidecisi…..SAN.TİC.LTD.ŞTİ olan
İki adet çek mevcut risklerin teminatını teşkil etmek üzere borçlu tarafından firmanın borçlarına mahsup edilmesi karşılığında müvekkil Bankaya ciro edilmiş olduğunu, söz konusu çekler ile ilgili olarak çekler, takastan süresinde sorulmuş ancak muamelesiz iade işlemi görmüş olduğunu, tüm hususlar birlikte değerlendirildiğinde; çek yasada öngörülen bu süreler içinde ibraz edilmediği takdirde, kambiyo senedi vasfını yitirdiğini ve hamilin çekin keşidecisine ve cirantalarına karşı kambiyo senedinden doğan başvuru hakları sona erdiğini, dava konusu ile bağlantılı yukarıda bilgileri verilen çekin yasal ibraz süresi içinde ibraz edilmemiş olması sebebiyle çek, kambiyo senedi vasfını yitirmiş olduğundan, yetkili hamil olan Bankanın çek borçlularına karşı müracaat hakkını kaybettiği anlaşılmış olduğunu, bu gibi durumlarda hamilin; temel borç ilişkisine dayanarak bir tahsil davası açması veya TTK’nun 732. maddesinde düzenlenmiş olan sebepsiz zenginleşme hükümleri çerçevesinde alacağını talep etmesinin mümkün olduğunu, yukarıda arz ve izah edilen nedenlere Türk Ticaret Kanunu 732. Maddesi kapsamında sebepsiz zenginleşme hükümlerine istinaden açılan davanın kabulü ile çek bedelleri olan 100.000,00-TL nin keşide tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalı şirketten alınarak müvekkil Bankaya ödenmesini ayrıca yargılama gideri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini vekaleten arz ve talep etmiş olduğu anlaşıldı.
GEREKÇE:
Dava, TTK md.732 ‘ye dayalı olarak sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre davaya konu iki çek bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Takip konusu çekler süresinde bankaya ibraz edilmediğinden davacının çeklerde keşideci olan davalıya karşı kambiyo hukukundan doğan haklarını yitirdiği gözetilerek uyuşmazlık tarihi itibariyle yürürlükte olan 6102 sy. TTK’nın 732. maddesi uyarınca sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayalı olarak somut olay değerlendirilmiştir.
Davalı şirkete yeni ön inceleme duruşma gününü bildirir tebligatın çıkartıldığı fakat dava dilekçesinin tebliğ edilmediği anlaşılmış ise de işbu dava dava şartları bakımından incelenmiş olup; HMK md.138 gereğince mahkemenin dava şartı ve ilk itirazlar yönünden öncelikle dosya üzerinden karr verebileceği hükme bağlanmış olduğundan dava şartı incelemesi yapılmıştır.
6102 sy. TTK’nın 732. maddesine göre; zamanaşımına uğrayan ve süresinde ibraz edilmediğinden müracaat hakkı düşen hamile çeke dayanarak keşidecisine karşı sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanarak dava açma hakkı tanınmıştır. Bu madde uyarınca davacı çekteki hamil olacaktır. Bu bağlamda aynı Yasa’nın 790.maddesinde “Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır” denilmiştir. Ne varki dava ve takip konusu çeklerin arka yüzünde çek lehtarı dava dışı …. tarafından …..bank’a ibraz edilerek kısmi karşılıksızdır şerhi işlenmiştir. Bu durumda çeklerde yetkili hamil …..eldeki davanın davacısı …. Bankası ise çeklerin hamili ….’ndan önce gelen cirantadır. Daha açık bir anlatımla davacı, yetkili hamil ile lehtar-ciranta firma arasına girmiştir. Şu halde çeklerde davacı ….. Bankası yetkili hamil sıfatını haiz olmadığından bu çeklere dayalı olarak bu davayı açamayacaktır. Takip konusu çeklerin yetkili hamili olmayan davacının aktif husumet yokluğundan davanın reddine karar verilerek davanın reddine dair şağıdaki gibi karar vermek gerekmiştir (bknz.aynı yönde: İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi 2017/19 Esas,2017/88 Karar sayılı kararı).
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davacının aktif husumet ehliyeti bulunmadığından davanın REDDİNE ,
2-Davacı banka harçtan muaf olduğundan harç hususunda karar yerilmesine yer olmadığına,
3- Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4- Taraflarca yatırılan gider/delil avansının artan kısmın, karar kesinleştikten sonra HMK m. 333 ve Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik m. 207 hükümleri uyarınca re’sen yatırana iadesine,
5-6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen iki taraf için iki saatlik ücret tutarı karşılığı olan 1.320,00-TL arabulucu ücretinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda; 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun İstinafa ilişkin hükümleri doğrultusunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki (2) haftalık süre içerisinde (HMK’nın 345. maddesi), mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak HMK’nın 343. maddesi) ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamen ödemek (HMK’nın 344. maddesi) suretiyle, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 01/04/2022

Katip Hakim