Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/263 E. 2022/2164 K. 28.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLLERİ :

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 07/09/2021
KARAR TARİHİ : 28/06/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;Taraflar arasında imzalanan ….. İndirimi Uygulaması Çerçeve Sözleşmesi kapsamında satımı yapılan araçların sözleşmeye aykırı bir şekilde sözleşmede kararlaştırılan süre ve km’den önce satımından dolayı filo indirimi olarak uygulanan 134.890,00 TL indirim tutarının ihtarname tarihi olan …./2021 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak müvekkile ödenmesi istemini içerdiğini, …../2020 Tarihli faturalarla …. şase numaralı, …. şase numaralı, ….. şase numaralı ve …. şase numaralı, ….Tarihli faturayla …. şase numaralı, …. Tarihli faturalarla ….. şase numaralı, …. şase numaralı, ….. şase numaralı, ….. ve ….. şase numaralı, ….. model araçların satışının yapılmış olduğunu, İhtiyati haciz talebinin kabulüne karar verildiğini, davalının yedinde veya 3.şahıstaki taşınır ve taşınmaz mallarıyla, hak ve alacaklarına dava değeri üzerinden ihtiyati haciz konulmasına karar verilmesini, davamızın kabulüne karar verilerek fazlaya dair talep ve dava hakkımız saklı kalmak kaydıyla, …. İndirimi Uygulaması Çerçeve Sözleşmesi kapsamında satımı yapılan araçların sözleşmeye aykırı bir şekilde sözleşmede kararlaştırılan süre ve km’den önce satımından dolayı filo indirimi olarak uygulanan 134.890,00 TL indirim tutarının ihtarname tarihi olan ….. tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak müvekkile ödenmesine karar verilmesini, Yargılama giderleriyle vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiş olduğu anlaşıldı.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının talepleri, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olup, huzurdaki davanın usul ve esas yönünden reddi gerekmekte olduğunu, usulüne aykırı olarak yapılan tebligatın geçersiz olduğunun kabulü gerekmekte olduğunu, davacının dava dilekçesinde, taraflar arasında imzalanan …. İndirimi Uygulaması Çerçeve Sözleşmesi imzalandığını, davalı tarafın sözleşme hükümlerine aykırı davrandığı gerekçesi ile indirim tutarının iadesi talep edilmiş olduğunu, 2020 yılına girilmekle birlikte Çin’de Corona Virüsü Hastalığı (Covid-19) olarak başlayan salgın, Avrupa ve diğer kıtalara yayılmış, ülkemizi de önemli ölçüde etkilemiş olduğunu, salgın, toplum sağlığını ciddi ölçüde tehdit ettiği için çeşitli önlemler alınmış olduğunu, Covid-19 salgını ve salgının yayılması ihtimali, mevcut sözleşmelerin taraflarının yükümlülüklerini yerine getirmeleri konusunda engeller yaratmış olduğunu, hükûmet tarafından alınan tedbir nedeni ile şirketler de çalışmalarına ara vermek durumunda kalmış olduklarını, alınan tedbirler doğrultusunda çalışmalarına ara veren davalı şirket ödemelerini (çalışanların maaşları, vergi, kira vs. giderler) yapmakta güçlüğe düştüğünden davacıdan aldığı araçları satmak durumunda kalmış olduğunu, sözleşmede belirtilen tarih aralığında araçların satılmasının davalı yönünden mücbir sebep koşulları çerçevesinde değerlendirilerek davanın reddini, mahkemede aksi kanaat oluşması halinde ise mücbir sebep koşullarının göz önünde bulundurularak belirtilen miktardan hakkaniyet indirimi yapılmasını, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiş olduğu anlaşıldı.
DELİLLER VE GEREKÇE :
DELİLLER:
1-…. İndirimi Uygulaması Çerçeve Sözleşmesi
2-…. İndirimi Müşteri Taahhütnamesi ile …. satış sözleşmesi,
3-…. tarafından erken satış yapıldığı tespit edilen araçlara Uygulanan toplam İndirimleri gösteren liste ile davalı firmaya gönderilen Diyarbakır ….Noterliği’nin …… Tarih ve …. yevmiye numaralı ihtarname,
4- -Davacı vekilinin …. tarihli ….. için 89.756,82TL lik e-faturalar.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, taraflar arasındaki filo satış sözleşmesi kapsamında davalıya yapılan indirim bedelinin tahsili talebine ilişkindir.
Taraflar arasında ….. indirimi uygulaması çerçevesinde sözleşme imzalandığı, sözleşmeye ek olarak …. indirimi müşteri taahhütnamesi 3.3 maddesi gereğince “Satın aldığımız araç/araçları, trafik sicilde kendi adımıza tescil etmeden üçüncü kişilere devretmeyeceğimizi ve araçların trafik tescil tarihinden itibaren 6 (altı) ay geçmeden ve araçlar 10.000 km yok katetmeden araçları üçüncü kişilere satmayacağımızı taahhüt ederiz. İşbu Taahhütnamedeki beyanlarımızın gerçek olmadığının anlaşılması veya satın aldığımız araçları burada belirtilen yükümlülüklerimizi ihlal etmemiz halinde ilgili araca/araçlara ilişkin …. indirimi tutarını 15(onbeş) gün içerisinde bayiye iade edeceğimizi kabul ve taahhüt ederiz. Aracın ağır hasar görerek pert olması nedeniyle veya cebri icra yoluyla satışı halinde bu durum tarafımızca derhal bayiye yazılı olarak bildirilecek e bu durumlarda ….. indiriminin iadesi gerekli olmayacaktır. Ekonomik durumumuzun ciddi şekilde bozulmasına yol açan koşulların ortaya çıkması halinde araçların iş bu Taahhütnamenin ihlaline yol açmaksızın satış imkanlarını değerlendirmek üzere makul süre önceden Bayi ile iletişime geçeceğimizi beyan ve taahhüt ederiz. ” maddesinin yer aldığı tespit edilmiştir. Taraflarca sözleşmenin imzalandığı, bu ek taahhütnamenin imzalandığı ve yer aldığı noktasında her iki tarafın kabulü olup, bir uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Davacı tarafın, davalı tarafa hitaben düzenlediği Diyarbakır ….Noterliği’nin …. tarihli, … yevmiye nolu ihtarnamesinde özetle: ” …. olan firma ile ford otosan indirim çerçevesinde imzalanan sözleşmeye ek olarak imzalanan …. indirimi müşteri taahhütnamesi ek 1/A nın 3/3 maddesinde yer alan araçların trafik tescil tarihinden itibaren 6 ay geçmeden ve araçlar 10.000km yol katetmeden araçların 3. Kişilere satılamayacağına dair taahhüdüne aykırı davranılması nedeniyle …. indirim tutarının 15 gün içerisinde iade edileceğine dair beyan ve taahhüt doğrultusunda uygulanan indirim tutarı 76.023,00TL yi müvekkil firmanın hesabına ödenmesi, aksi takdirde yasal yollara başvurulacağının ” ihtar edildiği, ihtarnamenin …. tarihinde davalı şirket çalışanına tebliğ edildiği görülmüştür.
Mahkememizce toplanan deliller, yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasında …. indirimi uygulaması çerçevesinde sözleşme imzalandığı, sözleşmeye ek olarak … indirimi müşteri taahhütnamesi imzalandığı ve bu kapsamda anlaşma yapılan tarihten önce davalı şirketin araçları sattığı noktasında taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamakta olup, uyuşmazlığın …. satış sözleşmesi kapsamında ödenen fark ücretin ne olduğu ve davalının araçları satma hususunda mücbir sebebinin bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır. Dava dışı …’a dava konusu araçlarda … indirimi detay ve miktarı noktasında bilgi ve belge istenilmiş olup istenilen bilgiye cevaben dava konusu araçlar belirtilerek her araç başı 13.489 TL … satış desteği uygulandığı belirtilmiştir. Buna binaen mahkememizce yapılan hesaplamada toplamda dava konusu satışı yapılan araçlara 134.890,00TL … indirimi uygulandığı anlaşılmıştır. Mücbir sebep hususu ele alındığında ise maddi imkânsızlık niteliğinde olan ve Türk Hukuk Lûgatı’ndaki tanıma göre öngörülemeyen ve bunun sonucu olarak önlenemeyen, giderilmesi olanağı bulunmayan ve bir dış etkiden ileri gelen mücbir sebep (zorlayıcı neden) bir yönüyle sözleşme riski sorunudur. Zira, mücbir sebep sürekli nitelikteyse borcun ifası imkânsızlaşır ve borçlunun sorumlu olmadığı sonraki imkânsızlık (TBK m. 136) meydana gelir (Tekinay/Akman/Burcuoğlu/Altop s. 1003) Davalının mücbir sebep olarak göstermiş olduğu covid-19 salgını nedeniyle yükümlülüklerin yerine getirilmesine engel olması ve davacıdan aldığı araçları satmasında mücbir sebep koşulları oluşmamaktadır. Sözleşmenin yapıldığı tarih itibari ile covid 19 salgının zaten gündemde olduğu ve salgın içerisinde imzalanan sözleşmede zora düşme hususunun basiretli bir tacirin öngöremeyeceği bir durum olduğundan bahsedilemeyecektir. … bayisi olan firma ile ….. otosan indirim çerçevesinde imzalanan sözleşmeye ek olarak imzalanan filo indirimi müşteri taahhütnamesi ek 1/A nın 3/3 maddesinde yer alan araçların trafik tescil tarihinden itibaren 6 ay geçmeden ve araçlar 10.000km yol katetmeden araçların 3. Kişilere satılamayacağına dair taahhüdüne davalının aykırı davrandığı ve davalının taahhüdüne aykırı davranmada mücbir sebepten bahsedilemeyeceği anlaşıldığından, sözleşme kapsamında uygulanan indirimi davalıya ödemek zorunda olduğu, davacının davasında haklı olduğu, davacı şirket tarafından davalıya bu hususta Diyarbakır ….Noterliği’nin …. tarihli, ….. yevmiye nolu ihtarnamesinin gönderildiği, ihtarnamenin …/2021 tarihinde davalı şirkete tebliğ edildiği, ihtarnamede davalı şirkete indirim bedelini yatırması için 15 günlük süre içerisinde iade yapacağı hükmünün yer aldığı, davalının … tarihinde temerrüde düştüğü anlaşılmakla temerrüt tarihinden itibaren tarafların ticari işleriyle alakalı bir işlem söz konusu olduğundan ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ilişkin aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Ayrıntılı Olarak Yukarıda Açıklanan Sebeplerle;
1-Davanın KABULÜ İLE; 134.890,00 TL’nin temerrüt tarihi …..’nden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2- Karar tarihi itibariyle alınması gerekli 9.214,33 TL karar ve ilam harcından davacı tarafça yatırılan 2.303,59 TL harçtan mahsubuna, bakiye 6.910,74 TL harcın davalı taraftan tahsili ile hazine adına irad kaydına,
3- Davacı tarafça yapılan peşin olarak yatırılan 2.303,59 TL harç, 59,30TL başvuru harcı, 8,50TL vekalet harcı, dosya masrafı ve posta masrafı 67,70 TL olmak üzere toplam 2.439,09TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4- Davacı vekilinin 97,70TL ihtiyati haciz harcı yatırmış olduğu, esasla birlikte ihtiyati haciz talebinde bulunmak için ayrıca harç yatırılmasına gerek olmadığı anlaşılmakla davacı yana bu harcın iadesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama giderinin davalı üzerinde bırakılmasına,
6- Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 16.764,55 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7- Taraflarca yatırılan gider/delil avansının artan kısmın, karar kesinleştikten sonra HMK m. 333 ve Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik m. 207 hükümleri uyarınca RE’SEN YATIRANA İADESİNE,
8-6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen ücret tutarı karşılığı olan 1.320,00-TL arabulucu ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı verilen karara, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun İstinafa ilişkin hükümleri doğrultusunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki (2) haftalık süre içerisinde (HMK’nın 345. maddesi), mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak (HMK’nın 343. maddesi) ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamen ödemek (HMK’nın 344. maddesi) suretiyle, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim