Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLLERİ :
DAVA İHBAR OLUNAN :

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 07/09/2021
KARAR TARİHİ : 17/05/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili firma ile … arasında, …. tarafından üretilen veya ithal edilen …. marka araçların, ….tarafından bildirilen asgari adetlerde alım yapan ve/veya sözleşmeyle belirlenmiş niteliklere sahip olan filo müşterisi olan gerçek veya tüzel kişilere finanse edilen özel indirim ve/veya fiyatlar ile belirli şartlar dahilinde satışını düzenlemek amacıyla … Filo İndirimi Çerçeve Sözleşmesi imzalandığını, sözleşmeye ek olarak davalı firma yetkilisinin imzasını içeren Filo İndirimi Müşteri Taahhütnamesi ile filo satış sözleşmesi imzalandığını, ilgili sözleşmeler kapsamında 9 adet … model araçların satışının yapıldığını, davalı şirket tarfından … Filo İndirimi Uygulaması Çerçeve Sözleşmesi’nin Ek-1’deki Filo İndirimi Müşteri Taahhütnamesinin 3. Maddesinde yer alan Filo Müşterisinin Beyan ve Yükümlülükleri başlıklı Ek 1/A’nın 3/3 maddesi kapsamında müvekkil şirkete ve ….’a satıma konu araçların belirlenen km ve belirlenen süreden önce satılmayacağı konusunda taahhüt verildiğini, ilgili hüküm gereği filo indirimi kapsamında satışı yapılan araçların trafik tescilinden itibaren 6 ay ve 10.000 Km geçmeden satılması durumunda filo indirim tutarlarının 15 gün içinde ödeneceği davalı şirket tarafından taahhüt edildiğini, müvekkil şirket tarafından davalıya …2020 tarihli faturalarla satımı yapılan araçların 6 ay ve 10.000 Km dolmadan davalı tarfça satıldığının … tarafından tespiti ve müvekkil şirketten indirim tutarlarının satımının yapıldığı kişilerden istenmesi yönündeki talimat üzerine davalı şirkete Diyarbakır 1. Noterliği’nin …2021 tarih ve …. yevmiye numaralı ihtarnamesinin gönderildiğini ve araç başına belirlenen tutarlar toplamı olan indirim tutarının davalıdan talep edildiğini, davalı firma vekilince Diyarbakır 5. Noterliği’nin ….2021 tarih ve … no’lu yazıda … Ltd.Şti tarafından bayiliklerinin tek taraflı olarak feshedildiğini, sözleşme kapsamında indirimli olarak alınan araçların bu işi yapabilmek amacıyla alındığını, bu nedenle taahhütnamede belirlenen süre ve km’den önce geldiğinin iddia edilerek …. Filo İndirimi Uygulaması Çerçeve Sözleşmesi kapsamında uygulanan toplam 76.023,00 TL’nin taahhütnamedeki açık hükme rağmen ödemesinin yapılmadığını, bu nedenlerle 76.023,00 TL toplam indirim tutarının ihtarname tarihi olan …2021 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesine, sözleşmedeki açık hüküm gereğince vadesi gelmiş ve rehinle temin edilmemiş bir alacak olduğunu ve İİK 257/1 maddesi gereğince ihtiyati haczin koşulunun gerçekleştiğini, bu nedenle dava değeri üzerinden ihtiyati haciz konulması yönünde karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili …/2022 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Müvekkil şirketin,… Limited Şirketine ait ürünlerin satışı ve dağıtımı konusunda …2020 tarihli yazıyla yetkili kılınmış olduğunu, bunun üzerine müvekkil şirket ile … A. Ş. arasında …. Filo İndirimi Uygulaması Çerçeve Sözleşmesi imzalanmış olduğunu, 10 adet …. aracın alımı bu sözleşme kapsamında gerçekleştirilmiş olduğunu, müvekkil şirketin bu araçları … Limited Şirketinin distribütörü olarak hizmet vereceğinden dolayı satın aldığı hakkında da davacı şirketin bilgi sahibi olduğunu, … Limited Şirketince müvekkil şirketin bayiliğinin …/2020 tarihli yazıyla tek taraflı ve hiçbir neden bildirilmeksizin feshedilmiş olduğunu, bunun üzerine müvekkil şirketin, sırf bu işi yapabilmek amacıyla almış olduğu araçlardan bazılarını farklı farklı tarihlerde 5 aylık sürede satmış olduğunu, … San. Tic. A.Ş bu bildirime rağmen müvekkil şirkete ihtarname göndererek filo indiriminin ödenmesi talebinde bulunmuş olduğunu, müvekkilinin, bahse konu sözleşmeyi, … Limited Şirketi ile yapılan sözleşmeye duyduğu güven nedeniyle imzalamış olduğunu, daha sonra sözleşmenin … Limited Şirketinin tek taraflı ve haksız olarak feshetmesi nedeniyle, müvekkilinin araçları satmak zorunda kalmış olduğunu, müvekkilinin 2.000.000,00 TL’lik teminat mektubu almış olduğunu ve sırf bu iş için dahi çok yüksek komisyon ödemiş olduğunu, müvekkilinin, bu süreçte her yönüyle maddi kayba uğradığından araçları elden çıkarmış olduğunu, açıklanan sebepler uyarınca davanın mücbir sebep, aşırı ifa güçlüğü, kısmi ifa imkansızlığı nedenleriyle reddine karar verilmesini, mahkeme aksi kanaatte ise istenen tutarın fahiş olduğunun ve müvekkilin de kusursuz oluşu nedeniyle davanın reddine karar verilmesini ve yargılama harç ve masrafları ile vekalet ücretinin davacı üzerine bırakılmasına karar verilmesini, talep etmiş olduğu anlaşıldı.
DELİLLER:
1-…. Filo İndirimi Uygulaması Çerçeve Sözleşmesi
2-Filo İndirimi Müşteri Taahhütnamesi ile filo satış sözleşmesi,
3-…. tarafından erken satış yapıldığı tespit edilen araçlara Uygulanan toplam İndirimleri gösteren liste ile davalı firmaya gönderilen Diyarbakır 1.Noterliği’nin … Tarih ve …yevmiye numaralı ihtarname,
4- Davalı firma vekilince gönderilen Diyarbakır 5.Noterliği’nin … Tarih,…. nolu cevabı yazısı,
5–Davacı vekilinin … tarihli 2020 …. araç için 79.449,15 TL lik 9 adet e-fatura
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:

İNCELEME ve GEREKÇE:
Dava, taraflar arasındaki filo satış sözleşmesi kapsamında davalıya yapılan indirim bedelinin tahsili talebine ilişkindir.
Taraflar arasında… filo indirimi uygulaması çerçevesinde sözleşme imzalandığı, sözleşmeye ek olarak filo indirimi müşteri taahhütnamesi 3.3 maddesi gereğince “Satın aldığımız araç/araçları, trafik sicilde kendi adımıza tescil etmeden üçüncü kişilere devretmeyeceğimizi ve araçların trafik tescil tarihinden itibaren 6 (altı) ay geçmeden ve araçlar 10.000 km yok katetmeden araçları üçüncü kişilere satmayacağımızı taahhüt ederiz. İşbu Taahhütnamedeki beyanlarımızın gerçek olmadığının anlaşılması veya satın aldığımız araçları burada belirtilen yükümlülüklerimizi ihlal etmemiz halinde ilgili araca/araçlara ilişkin Filo indirimi tutarını 15(onbeş) gün içerisinde bayiye iade edeceğimizi kabul ve taahhüt ederiz. Aracın ağır hasar görerek pert olması nedeniyle veya cebri icra yoluyla satışı halinde bu durum tarafımızca derhal bayiye yazılı olarak bildirilecek e bu durumlarda Filo indiriminin iadesi gerekli olmayacaktır. Ekonomik durumumuzun ciddi şekilde bozulmasına yol açan koşulların ortaya çıkması halinde araçların iş bu Taahhütnamenin ihlaline yol açmaksızın satış imkanlarını değerlendirmek üzere makul süre önceden Bayi ile iletişime geçeceğimizi beyan ve taahhüt ederiz. ” maddesinin yer aldığı tespit edilmiştir. Taraflarca sözleşmenin imzalandığı, bu ek taahhütnamenin imzalandığı ve yer aldığı noktasında her iki tarafın kabulü olup, bir uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Davacı tarafın, davalı tarafa hitaben düzenlediği Diyarbakır 1.Noterliği’nin … tarihli, … yevmiye nolu ihtarnamesinde özetle: ” …. bayisi olan firma ile …. indirim çerçevesinde imzalanan sözleşmeye ek olarak imzalanan filo indirimi müşteri taahhütnamesi ek 1/A nın 3/3 maddesinde yer alan araçların trafik tescil tarihinden itibaren 6 ay geçmeden ve araçlar 10.000km yol katetmeden araçların 3. Kişilere satılamayacağına dair taahhüdüne aykırı davranılması nedeniyle filo indirim tutarının 15 gün içerisinde iade edileceğine dair beyan ve taahhüt doğrultusunda uygulanan indirim tutarı 76.023,00TL yi müvekkil firmanın hesabına ödenmesi, aksi takdirde yasal yollara başvurulacağının ” ihtar edildiği, ihtarnamenin 01/06/2021 tarihinde davalı şirket çalışanına tebliğ edildiği görülmüştür.
Davalı tarafın ihtarnameye cevap verdiği Diyarbakır 5. Noterliği’nin …. tarihli, … yevmiye nolu ihtarnamesinde özetle: ” şirketin, … Limited Şirketine ait ürünlerin satışı ve dağıtımı konusunda …./2020 tarihli yazısı ile yetkili kılındığı, bunun üzerine filo indirim uygulaması sözleşmesini imzaladığını, ancak ….’in gerekli taahhütlerin yerine getirmesine rağmen sözleşmesini feshettiğinden, şirketin işi devam ettirebilmesi için sözleşme ile almış olduğu araçları sattığını, mücbir sebep nedeniyle araçların bazılarını satmak zorunda kaldığını, bu nedenle imzalanan sözleşme hükmünün ifasının mümkün olmayacağını” belirtmiş olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce toplanan deliller, yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; taraflar arasında …. filo indirimi uygulaması çerçevesinde sözleşme imzalandığı, sözleşmeye ek olarak filo indirimi müşteri taahhütnamesi imzalandığı ve bu kapsamda anlaşma yapılan tarihten önce davalı şirketin araçları sattığı noktasında taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamakta olup, uyuşmazlığın filo satış sözleşmesi kapsamında ödenen fark ücretin ne olduğu ve davalının araçları satma hususunda mücbir sebebinin bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır. Dava dışı…’a dava konusu araçlarda filo indirimi detay ve miktarı noktasında bilgi ve belge istenilmiş olup istenilen bilgiye cevaben dava konusu araçlar belirtilerek her araç başı 8.447 TL filo satış desteği uygulandığı belirtilmiştir. Buna binaen mahkememizce yapılan hesaplamada toplamda dava konusu satışı yapılan araçlara 76.023,00TL filo indirimi uygulandığı anlaşılmıştır. Mücbir sebep hususu ele alındığında ise maddi imkânsızlık niteliğinde olan ve Türk Hukuk Lûgatı’ndaki tanıma göre öngörülemeyen ve bunun sonucu olarak önlenemeyen, giderilmesi olanağı bulunmayan ve bir dış etkiden ileri gelen mücbir sebep (zorlayıcı neden) bir yönüyle sözleşme riski sorunudur. Zira, mücbir sebep sürekli nitelikteyse borcun ifası imkânsızlaşır ve borçlunun sorumlu olmadığı sonraki imkânsızlık (TBK m. 136) meydana gelir (Tekinay/Akman/Burcuoğlu/Altop s. 1003) Davalının mücbir sebep olarak göstermiş olduğu dava dışı ….’in davalının gerekli taahhütlerin yerine getirmesine rağmen sözleşmesini feshettiğinden ve zor duruma düşmemek adına davacıdan aldığı araçları satmasında mücbir sebep koşulları oluşmamaktadır. Davacı ile davalı sözleşmesi haricinde başkaca bir sözleşmeden ötürü maddi zor duruma düşme noktasının, basiretli bir tacirin öngöremeyeceği bir durum olduğundan bahsedilemeyecektir. …. bayisi olan firma ile …. indirim çerçevesinde imzalanan sözleşmeye ek olarak imzalanan filo indirimi müşteri taahhütnamesi ek 1/A nın 3/3 maddesinde yer alan araçların trafik tescil tarihinden itibaren 6 ay geçmeden ve araçlar 10.000km yol katetmeden araçların 3. Kişilere satılamayacağına dair taahhüdüne davalının aykırı davrandığı ve davalının taahhüdüne aykırı davranmada mücbir sebepten bahsedilemeyeceği anlaşıldığından, sözleşme kapsamında uygulanan indirimi davalıya ödemek zorunda olduğu, davacının davasında haklı olduğu, davacı şirket tarafından davalıya bu hususta Diyarbakır 1.Noterliği’nin …. tarihli, …. yevmiye nolu ihtarnamesinin gönderildiği, ihtarnamenin …. tarihinde davalı şirket çalışanına tebliğ edildiği, ihtarnamede davalı şirkete indirim bedelini yatırması için 15 günlük süre içerisinde iade yapacağı hükmünün yer aldığı, davalının …. tarihinde temerrüde düştüğü anlaşılmakla temerrüt tarihinden itibaren tarafların ticari işleriyle alakalı bir işlem söz konusu olduğundan ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ilişkin aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda gerekçeli açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ İLE; 76.023 TL’nin temerrüt tarihi …/2021’nden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Karar harcı 5.193,13 TL’den davacı tarafça peşin olarak yatırılan 1.298,29 TL harcın mahsubu ile bakiye 3.894,84 TL harcın davalı taraftan tahsili ile hazine adına irad kaydına,
3-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 1.298,29 TL harcın davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
4- Davacı vekilinin 97,70TL ihtiyati haciz harcı yatırmış olduğu, esasla birlikte ihtiyati haciz talebinde bulunmak için ayrıca harç yatırılmasına gerek olmadığı anlaşılmakla davacı yana bu harcın iadesine,
5-Davacı tarafından yapılan dosya masrafı ve posta masrafı 90,20 TL’ ile 8,50TL vekalet harcı toplamı 98,70-TL yargılama giderinin davalı taraftan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine,
6-Davalı tarafından yapılan yargılama giderinin davalı üzerinde bırakılmasına,
7-Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde geçerli A.A.Ü.T. deki esaslara göre belirlenen 10.682,99 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen ücret tutarı karşılığı olan 1.320,00-TL arabulucu ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
9-Kararın talep halinde Yazı İşleri Müdürü tarafından taraflara tebliğine,
10-Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde, müracaat etmeleri halinde kalemde, müracaat etmemeleri halinde dosyaya hesap numarası bildirmiş ise hesaba aktarmak sureti ile, hesap numarası da bildirilmemiş ise masrafı gider avansından karşılanmak sureti ile PTT vasıtasıyla adreste ödemeli olarak taraflara iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı verilen karara, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun İstinafa ilişkin hükümleri doğrultusunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki (2) haftalık süre içerisinde (HMK’nın 345. maddesi), mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak (HMK’nın 343. maddesi) ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamen ödemek (HMK’nın 344. maddesi) suretiyle, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim