Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Tazminat ( Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 31/12/2021
KARAR TARİHİ : 28/03/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Trafik Sigorta Sözleşmesi Kaynaklı Rücuen) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili, müvekkiline ait …………. İli, ………… İlçesi , …………. Köyü, …………. Ada ……….. nolu ve………… ada ……… nolu parsellerde bulunan kırmızı mercimek ekim alanının ………….. ve ……….. nolu devlet destekli köy bazlı kuraklık verim sigortası poliçeleri ile sigortalandığını, 2021 yılında yaşanan kuraklık nedeniyle hasar oluştuğunu ve arazinin bir bölümünden verim dahi alınamadığını, sigorta şirketine yapılan hasar bildirimi üzerine gelen eksperler tarafından düzenlenen raporda arazide verimin 105 kg olduğunun tespiti üzerine sigorta şirketi tarafından ödeme yapılmadığını, oysa ……… İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünün verilerine göre …………. Köyünde ortalama verimin 70 kg. olduğunun ve bu miktar üzerinden destekleme ödemesi yapılacağının açıklandığını, sonradan yapılan araştırmalarda ………. İlçesindeki tarım arazilerinde ortalama verimin 50-60 kg. olduğunun açıklandığını, sigorta şirketi tarafından gönderilen eksperlerin gerekli araştırma ve incelemeyi yapmadan düzenledikleri raporun hakkaniyete aykırı olduğunu, eksperlerin çıkardığı 105 kg köy eşik ortalaması ile ………… İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünün açıklamış olduğu 70 kg arasında %50 fark bulunduğunu, poliçe kapsamında rizikonun gerçekleştiğini ve zararın giderilmesi gerektiğini ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 1.000,00 TL’nın hasat tarihi olan 28/07/2021 tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı vekili, Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortasında, köy ortalama veriminin ürün bazında TÜİK tarafından ilan edilen son 7 yıldaki en yüksek 5 yılın ortalaması baz alınarak hesaplanan verimi ifade ettiğini, köy eşik verim değerinin ise, köyün ortalama veriminin yüzde 70’i esas alınarak belirlenen verimi ifade ettiğini, Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları B.3. maddesi uyarınca verim tespitlerinin TARSİM tarafından belirlenen referans parsellerde gerçekleştirildiğini, tazminat hesabında referans parsellerde TARSİM eksperinin belirlediği verimin esas alınması gerektiğini, bu sigorta türünde ilgili yıl için köyün gerçekleşen verim ortalamasının, köyün eşik verim değerinin altında kalması durumunda köyde bulunan tüm sigortalı üreticilerin tazminata hak kazandığını ve parsele özgü verim kayıplarının dikkate alınmadığını, davacı adına düzenlenen sigorta poliçesinde köyün ortalama eşik verim değerinin 105 kg olarak yazılı olduğunu, ekim zamanından hasat dönemine kadar referans parsellerde yapılan eksper incelemeleri neticesinde Işıklar köyünde gerçekleşen verim değerinin 106 kg/da olarak tespit edildiğini, 2021 üretim yılında …………. Köyü Kırmızı Mercimek ürününde gerçekleşen verim değerlerinin sigorta poliçesinde belirlenen eşik verim değerinin üzerinde olduğu tespit edildiğinden davacının hasar tazminatı talep edemeyeceğini savunarak davanın reddini dilemiştir.
Davalı sigorta şirketine ve……….. İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğüne müzekkere yazılarak davaya konu edilen köy bazlı kuraklık verim sigorta poliçeleri ile eksper raporu ve 2021 yılına ilişkin ……… İlçesi ……………Köyüne ilişkin ortalama verim değerleri ile satış fiyatlarına ilişkin kayıtlar dosya arasına kazandırılmıştır.
Dosyaya sunulan Köy Bazlı Kuraklık verim sigorta poliçeleri incelendiğinde; davacı ile davalı sigorta şirketi arasında ………. İli, ………… İlçesi, ……….Köyü …………… ve …………. ada/parsel nolu taşınmazlara ilişkin 21/03/2021 ve 22/03/2021 başlangıç tarihli, 28/07/2021 bitiş tarihli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Poliçeleri düzenlendiği, poliçelerde köy ortalama veriminin 150 (kg/da), köy eşik verim değerinin ise 105 (kg/da) olarak yazılı olduğu anlaşılmaktadır.
………… İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğüne yazılan müzekkere cevabında; 2021 yılı üretim sezonuna ait bölgede meydana gelen kuraklık ile ilgili olarak, 2020-2021 yılı üretim döneminde yeterli ve düzenli yağışın yağmaması sonucunda yağışa dayalı kuru şartlarda tarımı yapılan bitkisel üretim ürünlerinde kuraklık ve söz konusu şartlarda yetiştiriciliği yapılan bitkisel ürünlerde verim kaybı yaşandığı, İlçe Müdürlüğü tarafından yaşanan kuraklığın etkilerini (ürün verim kaybı) incelemek amacıyla yapılan çalışmada, İlçede yağışa dayalı koşullarda ve yaygın olarak üretimi yapılan hububat ve baklagil bitkilerinin ürün kayıplarının sahada gözlem, inceleme ve yerinde ürün verim tespiti yapılarak köy/mahalle ürün verim ortalaması olarak belirlendiği, 2021 yılı üretim dönemi ürün verim kaybı yüzde oranları ve ürün kaybı miktarlarının 2020 yılı üretim dönemi İlçenin İVA (İstatistik Verim Ağı) ürün verimleri ile kıyaslanarak elde edildiği, ürün satış fiyatları ürün hasat dönemi peşin satış fiyatı olup, Tarım ve Orman Bakanlığının Tarım Ürünleri Maliyet Sisteminden (TAMSİS) alındığı, buna göre ………….. İlçesi …………. (……………) köyünde yapılan hasar tespit çalışmaları neticesinde, mercimek ürününde %72 verim kaybı yaşandığı, yaşanan bu verim kaybı oranı sonucunda üreticinin üretim yapmış olduğu taşınmazlarda mercimek ürününün dekara verim ortalamasının 50 kg/da olduğunun anlaşıldığı, bildirilmiştir
Davalı sigorta şirketi tarafından dosyaya sunulan ……….. İli, ………. İlçesi, ….-…. Köyüne ilişkin TARSİM Devlet Destekli Kuraklık Verim Sigortası Köy Bazında Kuraklık Gözlem-Verim Tespit Raporu incelendiğinde; köy ortalama veriminin 150 (kg/da), köy eşik verim değerinin 105 (kg/da), tespit edilen verimin ise 106 (kg/da) olduğu, 2021 yılı Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Kapsamında belirlenen köy verim değerinin köy eşik verim değerinden yüksek olması nedeniyle tazminata esas verim kaybının bulunmadığının tespitine yer verildiği anlaşılmaktadır.
Dava, Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası poliçelerinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Taraflar arasında 21/03/2021 ve 22/03/2021 başlangıç, 28/07/2021 bitiş tarihli ……………. İli ………….. İlçesi………..Köyü ………………. ve………. ada/parsel numaralı taşınmazlara ilişkin Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Poliçeleri düzenlendiği, sigorta poliçelerinde köyün ortalama veriminin 150 (kg/da), eşim verim değerinin ise 105 (kg/da) yazılı olduğu, TARSİM tarafından görevlendirilen eksper tarafından 04/08/2021 gözlem tespit tarihli düzenlenen raporda, tespit edilen ortalama verimin 106 (kg/da) olması nedeniyle tazminata esas verim kaybının bulunmadığının yazılı olduğu, …………. İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından 2021 yılı kırmızı mercimek ürününe ilişkin yapılan hasar tespit çalışmaları neticesinde; …. Köyü kırmızı mercimek üretiminde %72 verim kaybı yaşandığı ve dekara verim ortalamasının 50 kg/da olarak tespit edildiği dosya kapsamında anlaşılmaktadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davaya konu devlet destekli köy bazlı kuraklık verim sigorta poliçeleri kapsamında davacının hasar bedeli talep edip edemeyeceği, edebilecekse miktarına ilişkindir.
Dosyaya sunulan sigorta poliçelerinin “Sözleşmenin Konusu” başlıklı kısmında, sigorta poliçesi ile TARSİM’in, kuru tarım alanlarında üretimi yapılan kırmızı mercimek ürününde poliçe kapsamında teminat altına alınan risklerin, köy genelinde doğrudan neden olacağı verim kaybını, poliçede belirtilen köy bazında verim değerlerinin ortalaması esas alınarak teminat altına aldığı ve sigortalının parsel bazlı verim kaybı taleplerinin dikkate alınmayacağı, ayrıca sigortaya konu ürünün poliçede yazılı teminatlar ve poliçeye ekli matbu Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları ile Tarife ve Talimatlar dahilinde sigorta edildiğinin hüküm altına alındığı yazılıdır.
Poliçede atıf yapılan Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası Genel Şartları’nın A.3.1.a maddesinde, köyün ortalama veriminin, TÜİK ve TARSİM verileri esas alınarak tespit edilen verim değerini, A.3.1.b maddesinde, köyün eşik verim değerinin, köyün ortalama veriminin %70’i esas alınarak belirlenen değeri, A.3.1.c maddesinde köyün gerçekleşen verim ortalamasının, ilgili yılın hasat döneminde TARSİM eksperleri tarafından köyün referans parsellerinde belirlenen verimlerin ortalamasını ve A.3.1.ç maddesinde, referans parselin, TARSİM eksperleri tarafından köyün gerçekleşen verim ortalamasının tespitinde kullanılacak parselleri ifade ettiği belirtilmiş, A.3.3.2 maddesinde de, tazminat hesabında referans parsellerde belirlenen verimin esas alınacağı, eksperlerin yaptığı tespitler dışında yapılacak verim tespitlerinin dikkate alınmayacağı açıklanmış ve referans parsellere yönelik işbu hüküm Genel Şartların B.3. maddesinde verim tespiti başlığı altında yer verilen açıklamalarla bir kez daha vurgulanarak hükme bağlanmıştır.
Yine dosyaya sunulan poliçelerin “Tazminat Ödemesi Başlıklı” kısmında, tazminat ödemesinde, söz konusu köye ait ilgili yılda Tarım Sigortaları Havuzu tarafından belirlenen gerçekleşen verim ortalaması ile ilçenin eşik verim değeri arasındaki farkın baz alınacağı, ilgili yıl için ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının, ilçenin eşik verim değerinin altında kalması durumunda ilçede bulunan tüm sigortalı üreticilerin tazminat almaya hak kazanacağı, ilçenin gerçekleşen verim ortalamasının ilçenin eşik verim değerine eşit veya üzerinde olması durumunda ise ilçede bulunan sigortalı üreticilere herhangi bir tazminat ödemesi yapılmayacağı düzenlenmiş olup, aynı hususlar genel şartların B.4.1 ve B.4.2 maddelerinde de vurgulanmıştır.
Gerek taraflar arasında imzalanan poliçe hükümleri gerekse poliçenin atıfta bulunduğu Genel Şartlar tarafları bağlayıcı nitelikte olup, tazminat hesabının da poliçe ve Genel Şartlar uyarınca hesaplanması gerekir. Nitekim, benzer uyuşmazlıklar hakkında, poliçe hükümleri ile genel şartların bağlayıcı olduğu Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesinin 25/02/2021 tarihli ve 2020/1701E.-2021/363 K. Sayılı ilamı ile Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 22.06.2021 tarihli ve 2020/2062 E.-2021/5307 K. sayılı ilamında da vurgulanmıştır.
Yukarıda yapılan açıklamalar, yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamından; davaya konu sigorta poliçelerinde köyün ortalama veriminin 150 (kg/da), eşik verim değerinin ise 105 (kg/da) yazılı olduğunun, TARSİM verilerine göre Bismil İlçesi Işıklar Köyü Kırmızı Mercimek üretiminde 2021 yılında gerçekleşen ortalama verimin 106 (kg/da) olduğunun ve bu değerin köyün eşik verim değerinin üzerinde olduğunun, tarafları bağlayıcı nitelikte olan sigorta poliçeleri ve genel şartlar uyarınca davacının tazminat talep etme hakkı bulunmadığının anlaşılmasına göre davanın reddine karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi Ayrıntılı Olarak Yukarıda Açıklanan Sebeplerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Davacının dava açarken toplamda 127,10 TL harç yatırdığı anlaşıldığından peşin harcın mahsubu ile bakiye kalan 40,00 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Arabulucuya ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak Hazineye irad kaydına,
5-Dosyada mevcut gider avansının bakiye kalan kısmının karar kesinleştiğinde davacıya
Dair, Davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mankemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 28/03/2022

Katip Hakim