Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/12/2021
KARAR TARİHİ : 26/12/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı borçlu tarafından Diyarbakır İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı dosyası kapsamında tebliğ edilen ödeme emrine karşı süresi içerisinde yapılan itiraz üzerine İcra Müdürlüğü tarafından takibin durdurulmasına karar verildiğini, müvekkili ile davalı arasında takibe konulmuş olan borcun dayanagı …. vade tarihli …. TL hamiline düzenlenmiş çek kaynaklı alacak olduğunu, Davalı borçlu aleyhine giriştikleri icra takibi neticesinde borçlunun haksız bir şekilde borca itiraz ettiğini, davalı tarafın Borcu ödeyeceğini beyan etmesi üzerine müvekkilinin ibraz tarihinde çeki bankaya ibraz etmediğini, davalı tarafa bildirilmesine rağmen borcunu ödemediğinden kendisi hakkında Diyarbakır İcra Müdürlüğü’ nün … E. sayılı dosyası kapsamında takibe geçildiğini, davalı tarafından ödeme emrine haksız ve kötü niyetli olarak itiraz edildiğini, İcra takibi başlatıldıktan sonra borçlu tarafından yapılan itiraz üzerine takibin durduğunu, itirazın iptali ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu çek, bankaya ibraz edilmemiş olduğundan kambiyo vasfını yitirdiğini, çekin, yasal süresinde muhatap bankaya ibraz edilmediği için TTK.nun 796. ve 808. maddeleri gereğince alacaklı müracaat hakkını kaybettiğinden, dayanak belge bu hali ile adi havale vasfını taşımakta olup borç ikrarını içeren nitelikte belge sayılamayacağından yani, İİK.nun 68/1. maddesinde belirtilen belge mahiyetinde de sayılmadığını, Bu sebeple alacaklı tarafça başlatılan icra takibine, takip konusu alacağa, faize ve diğer tüm ferilerine itiraz edilmiş olduğunu, dava dilekçesinde davacının, keşideci ile aralarında temel hiçbir hukuki ilişki bulunmadığını zımnen ikrar ettiğini, müvekkilinin, ibraz edilmeyen çekle ilgili olarak sebepsiz olarak zenginleşmediği, davalının ticari defterlerine delil olarak dayandıklarını, neticeten davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER:
1-Diyarbakır İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyası,
2-Davalı tarafa ait ba – bs formları,
3-Mali müşavir bilirkişinin …. tarihli raporu.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, kıymetli evrak niteliğinde bulunan ve ibraz süresi içerisinde bankaya ibraz edilmeyen çek nedeniyle alacağın tahsiline yönelik icra takibine yapılan itirazın iptaline ilişkindir.
Süresinde ibraz edilmeyen ve zamanaşımına uğramış olan çekler yönünden taraflar arasında temel ilişki bulunmaması halinde keşideci ile hamil arasındaki ilişkinin 6102 sayılı TTK’nın 732. maddesi çerçevesinde sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre değerlendirilmesi ve uyuşmazlığın buna göre çözümlenmesi gerektiği, sebepsiz zenginleşme hükümleri gözetildiğinde ispat külfetinin keşidecide olup, keşidecinin sebepsiz zenginleşmediğini kanıtlamakla yükümlü olduğu, dava konusu çekin hamiline yazılı olduğu, davacının ilk ciranta olduğu, taraflar arasında temel ilişki bulunmadığının tarafların kabulünde olduğu anlaşılmıştır.
Davalı tarafından sebepsiz zenginleşmediğinin iddia edildiği, bunun için ticari defterlerine delil olarak dayanıldığı görülmekle ilk celse taraflar huzurda bulunmakla “Davacı ve davalı tarafa 2020 ve 2021 yıllarına ait ticari defter ve belgeleri ibraz etmek üzere 2 haftalık kesin süre verilmesine, verilen kesin süre içerisinde ticari defterlerin ibraz edilmemesi, ibrazı mümkün değilse incelenecekleri yerleri isim ve adres olarak açıkça aynı süre içinde belirtilmemesi halinde ticari defterlere delil olarak dayanmaktan vazgeçilmiş sayılacağının ve duruma göre karşı taraf ticari defteriyle ispat olunması istenen hususun sabit kabul edilebileceğinin ihtarına, (ihtar edildi)” ihtarı taraflara yapılmış, davalının buna rağmen ticari defterlerini sunmadığı anlaşılmıştır.
Davacının tacir olmamakla sunduğu defter kayıtları üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi neticesinde; davacı Suphi Kaplan’ın İşletme defterine tabi olan mükellef olduğu, İşletme defterinin özelliği gereği yalnızca gelir-gider kayıtlarının yazılı olduğu, Davacı işletme defterinde Davalı ile ilgili kayıt görülmediği, Davalı BA-BS formlarında Davacı ile ilgili kayıt görülmediği tespit edilmiştir.
Neticeten Mahkememizce yapılan değerlendirmede; süresinde bankaya ibraz edilmeyen çekle ilgili olarak kambiyo hukukundan kaynaklanan hakların yitirileceği, taraflar arasında temel ilişki varsa alacaklı bu çeke yazılı delil başlangıcı olarak dayanabileceği, alacağını her türlü delille kanıtlayabileceği, temel ilişki bulunmaması halinde ise; hamilin sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayanarak keşideci hakkında alacak talebinde bulunmasının mümkün olduğu, davacı hamil ile davalı keşideci arasındaki hukuki ilişkinin 6102 sayılı TTK 732. maddesinde öngörülen sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayalı olduğu, sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince sebepsiz zenginleşmediğini ispat yükümlülüğü keşidecide olup, keşidecinin sebepsiz zenginleşmediğini kanıtlaması gerektiği, taraflar arasında temel ilişkinin görülemediği, davalı tarafın sebepsiz zenginleşmediğine delil olarak dayandığı ticari defterlerini verilen kesin süre ve ihtara rağmen sunmadığı, davacı tarafın defterlerinin davalının sebepsiz zenginleşmediği hususunu ispata yarar görülemediği, davacının ticari defterlerinin ancak aralarında bir hukuki ilişki bulunmadığını gösterdiği, davalı keşideci tarafından zenginleşmediğinin (çek bedelinin ödendiğinin) ispat edilememiş olması nedeniyle aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜNE,
Davalının Diyarbakır İcra Müdürlüğünün 2021/86246 sayılı takip dosyasına yaptığı itirazlarının iptaline, takibin …-TL asıl alacak üzerinden aynı koşullarla devamına,
2-Alacağın likit olduğu anlaşılmakla davacı yararına asıl alacak tutarı üzerinden %20 oranında hesaplanan …. TL icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Alınması gereken … TL harçtan, peşin alınan kısmın mahsubu ile bakiye 3.655,11 TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafın ödediği 59,30 TL başvurma harcı, 785,04 TL peşin harç ve 11,50 TL vekalet harcı, bilirkişi ücreti, posta ve tebligat gideri toplamı 880,00 TL olmak üzere toplam … TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5- Davacı taraf davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen …. TL vekalet ücretinin davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine,
6- 6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen iki taraf için iki saatlik ücret tutarı karşılığı olan ….TL arabulucu ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
7- HMK.’nın 333. maddesi ve HMKY’nin 47. maddesi gereğince gider avansının kullanılmayan kısmının yazı işleri müdürü tarafından ilgilisi hesap numarası bildirilmiş ise hesabına aktarılmasına, aksi halde masrafın gider avansından karşılanmak suretiyle PTT vasıtasıyla adreste ödemeli olarak gönderilerek iadesinin sağlanmasına,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim