Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ :

DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 14/12/2021
KARAR TARİHİ : 26/09/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili Kurumun, 233 sayılı KHK uyarınca kurulmuş bir kamu iktisadi teşebbüsü olup; bina ve eklentilerinin güvenliğinin sağlanmasını ihale yöntemiyle özel güvenlik şirketlerinden satın aldığını, Özel güvenlik hizmetinde, ihale edilen her bir yüklenici firmanın ihale konusu hizmeti yürütmek üzere çalıştıracağı işçileri kendilerinin belirlediğini, söz konusu firmalarla yapılan sözleşmeler gereği işe alma ve işten çıkarma yetkileri ile bundan doğacak sorumluluğun bu firmalara ait bulunduğu, Dava dışı … (Tc No: …) adlı özel güvenlik işçisinin, müvekkili Kurumun özel güvenlik işlerini üstlenen davalı şirket bünyesinde ….-…. tarihleri arasında çalışmakta iken, çalışmış olduğu işyerinin tasfiye edilmesinden dolayı yüklenici firmaya iadesi yapıldığını ve yüklenici firma tarafından da iş akdinin sona erdirildiğini, Dava dışı işçi …’ün (Tc No: ….) en son sözleşmesel çalışma dönemini …2018-…2019 tarihleri arasında … Hizmetleri Ticaret Ltd.Şti. bünyesinde Müvekkili İdare ile firma arasında imzalanan sözleşmeye istinaden çalıştığını, müvekkili kurum tarafından dava dışı işçiye işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücreti olarak ödenen brüt 22.716,51 TL’nin (Boşta geçen süre ücretinden SGK şahıs payı düşüldükten sonra brüt rakam belirlenmiştir,) ödeme tarihi olan ….2020 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizleriyle birlikte ödenmesini ve yine işe iade kararında hüküm altına alınan mahkeme vekalet ücretinin icrası kapsamında Diyarbakır İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasına ödenen 5.016,48 TL’nin ödeme tarihi olan …./2020 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte ödenmesi ve 4 aylık boşta geçen sürenin eklenmesiyle doğan fark kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve fark yıllık izin ücreti olarak arabulucu anlaşma belgesine istinaden dava dışı işçiye ödenen brüt 9.700,00 TL’nin ödeme tarihi olan …/2021 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak müvekkili kuruma ödenmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkilinin temerrüde düşürülmediğini, dava dışı işçi …. ‘ün yerine getirmiş olduğu işin gereğinin davacı yetkililerin emir ve talimatları doğrultusunda çalıştığını, dava dışı işçi ….’ün tüm çalışmalarını Davacı’ya ait işyerinde gerçekleştirdiğini, davacının asıl işvereninin her zaman Davacı taraf olduğunu, İşyerinin tasfiyesi sebebiyle ihale kapsamındaki proje sona ermiş olup dava dışı işçinin iş sözleşmesi de bu sebeple konusuz kaldığını, davacı ile Müvekkil Şirket arasında akdedilen sözleşmede dava dışı işçilere ödenen işçilik alacağı ödemelerinden Müvekkil Şirketin sorumlu olduğuna ilişkin hüküm bulunmadığını, Davacı ile Müvekkil Şirket arasındaki rücu ilişkisi sözleşmesel ilişkiye dayanmakta olup Müvekkil Şirketten sözleşmesel sorumluluğu içinde olmayan bir yükümlülüğe katlanmasının beklenilemeyeceğinden iş bu davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
1-Arabuluculuk Tutanağı,
2- Taraflar arasında akdedilen sözleşme, ihale evraklarını içeren CD,
3-Dava dışı işçiye ait hizmet döküm cetveli,
4-Diyarbakır İcra Müdürlüğü’nün … sayılı dosyası,
5-Bilirkişi raporu,
6-Diyarbakır 2. İş Mahkemesi’nin … esas sayılı kararı ve kesinleşme şerhi.
GEREKÇE : Dava; davacının 4734 ve 4735 sayılı yasa hükümlerine göre davalı ile arasında imzaladığı sözleşmeden kaynaklı olarak dava dışı işçinin işe iade talebiyle ikame ettiği davada, dava dışı işçi lehine hükmedilen boşta geçen süre ücreti ve işe başlatmama tazminatının, işe iade kararında hüküm altına alınan mahkeme vekalet ücretinin ve 4 aylık boşta geçen sürenin eklenmesiyle doğan fark kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve fark yıllık izin ücreti olarak arabulucu anlaşma belgesine istinaden ödenen tutarın dosyamız davacısından tahsili neticesinde yapılan ödemenin davalıdan rücuan tahsili istemine ilişkindir.
Taraflar arasında …/2018 tarihinde “…./2018-…/2019 tarihleri arasında Özel Güvenlik Hizmeti Alımına ait Sözleşme”nin imzalandığı,
Taraflar arasında yapılan Özel Güvenlik Hizmeti Alımına ait Sözleşme’nin, Yüklenicinin Personele ilişkin Sorumlulukları başlıklı 22. maddesinde;
” Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları, ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin Altıncı Bölümünde belirlenmiş olup, Yüklenici bunları aynen uygulamakla yükümlüdür.” hükmünün yer aldığı görülmüştür.
Davalının dava dışı işçinin iş akdine son verdiği, anılan işçinin işe iade davası açtığı, anılan davada dosyamız davacısı ve davalısının davalı konumunda olduğu, Diyarbakır 2. İş Mahkemesi’nin …. esas sayılı dosyasında feshin geçersizliğine, işçinin işe iadesine karar verildiği, anılan kararın kesinleştiği, anılan davada dava dışı işçi lehine hükmedilen boşta geçen süre ücreti ve işe başlatmama tazminatının, Mahkeme vekalet ücretinin ve 4 aylık boşta geçen sürenin eklenmesiyle doğan fark kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve fark yıllık izin ücreti olarak arabulucu anlaşma belgesine istinaden ödenen tutarın tümünün dosyamız davacısından tahsil edildiği anlaşılmıştır.
Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin …./2022 tarih, … Esas, … Karar sayılı kararında da ayrıntılı olarak açıklandığı ve Mahkememizce de anılan karara atıf yapılmak suretiyle iştirak edildiği üzere;
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir.
Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
Taraflar arasındaki sözleşmede aksi düzenlenmemiş ise işçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması nedeniyle davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
Buna göre dosya kapsamında bulunan SGK kayıtları ve hizmet sözleşmeleri uyarınca dava dışı işçinin davalı şirket nezdinde çalışırken iş akdinin sonlandırıldığı ve yukarıda yer verilen ilkeler uyarınca iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşen ve dava dışı işçiye ödenen işe başlatmama tazminatı, boşta geçen süre tazminatı kalemlerinden oluşan miktardan son işveren olarak davalının sorumlu olduğu anlaşılmaktadır.
Öte yandan, davacı ve davalılar tacir olup dava konusu alacak tarafların ticari işletmesi ile ilgili olduğundan dava konusu alacak için ticari (avans) faizine hükmedilmiştir. (Bkz. Yargıtay 6. Hukuk Dairesi’nin 07/03/2022 tarihli ve 2021/2019 E. 2022/1183 K. sayılı kararı).
Dava dışı işçi işe iade talepli olarak iş mahkemesinde açmış olduğu davada davalının da taraf olduğu nazara alındığında davalı şirketin ayrıca temerrüde düşürülmesi gerekmediği, bu sebeple hükmedilen tazminat için ödeme tarihinden itibaren faize hükmedilmiştir. (Bkz. Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin 21/10/2021 tarihli ve 2021/748 E. 2021/1046 K., 21/12/2021 tarihli ve 20121/1756 E., 20221/2452 K. sayılı kararı)
Güncel yargı içtihatları doğrultusunda bilirkişinin yarı yarıya sorumluluğa yönelik hesaplamalarına itibar edilmemiş, davacı tarafın arabuluculuk aşamasında ödediği tutara yönelik ( 4 aylık boşta geçen sürenin eklenmesiyle doğan fark kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve fark yıllık izin ücreti) denetime açık ve anlaşılır hesaplaması Mahkememizce isabetli görülmekle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davanın KABULÜ ile, işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücretine istinaden 22.716,51 TL’nin davalıdan ödeme tarihi olan …./2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
Dava dışı işçiye işe iade davasında hüküm altına alınan vekalet ücretine istinaden 5.016,48 TL’nin davalıdan ödeme tarihi olan …./2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
Dava dışı işçinin işe iade kararında hüküm altına alınan 4 aylık boşta geçen sürenin hizmet süresine eklenmesiyle oluşan işçilik alacaklarına istinaden 9.700,00 TL’nin davalıdan ödeme tarihi olan …./2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken 2.557,05 TL harçtan, peşin alınan kısmın mahsubu ile bakiye 1.917,78 TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafın ödediği 59,30 TL başvurma harcı, 639,27 TL peşin harç ve 8,50 TL vekalet harcı, bilirkişi ücreti, posta ve tebligat gideri toplamı 784,50 olmak üzere toplam 1.491,57 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5- Davacı taraf davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine,
6- 6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen iki taraf için iki saatlik ücret tutarı karşılığı olan 1.320,00-TL arabulucu ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
7- HMK.’nın 333. maddesi ve HMKY’nin 47. maddesi gereğince gider avansının kullanılmayan kısmının yazı işleri müdürü tarafından ilgilisi hesap numarası bildirilmiş ise hesabına aktarılmasına, aksi halde masrafın gider avansından karşılanmak suretiyle PTT vasıtasıyla adreste ödemeli olarak gönderilerek iadesinin sağlanmasına,
Dair, Davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim