Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ :

DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 14/12/2021
KARAR TARİHİ : 30/11/2022
GEREKÇELİ KARAR
YAZIM TARİHİ :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili Mahkememize sunmuş olduğu dava dilekçesinde özetle; Müvekkil Kurumun, 233 sayılı KHK uyarınca kurulmuş bir kamu iktisadi teşebbüsü olup, bina ve eklentilerinin güvenliğinin sağlanmasını ihale yöntemiyle özel güvenlik şirketlerinden satın aldığını, özel güvenlik hizmetinde, ihale edilen her bir yüklenici firma ihale konusu hizmeti yürütmek üzere çalıştıracağı işçileri kendileri belirlemekte söz konusu firmalarla yapılan sözleşmeler gereği işe alma ve işten çıkarma yetkileri ile bundan doğacak sorumluluk bu firmalara ait bulunduğunu, zaten işin doğası gereği de ihale makamı olan müvekkil kurumun, hizmet alımı için ihaleye çıkarak, söz konusu güvenlik işini ihale usulü gereği en uygun teklifi veren firmaya bırakmakta ve bu firma da kendi çalıştırdığı işçileri ile bu hizmeti verdiğini, kendi işçileri açısından doğacak sorumlulukların da bu firma tarafından yerine getirilmesinin gerektiği açık olduğunu, Dava dişi …’un (Tc No: …) adlı özel güvenlik işçisi, müvekkil kurumun özel güvenlik işlerini üstlenen davalı şirket bünyesinde …. tarihleri arasında çalışmakta iken, çalışmış olduğu işyerinin tasfiye edilmesinden dolayı yüklenici firmaya iadesi yapılmış ve yüklenici firma tarafından da iş akdi sona erdirildiğini, dava dışı … (Tc No: ….) tarafından Diyarbakır ….İş Mahkemesi’nin …. esas sayılı dosyasıyla açılan işe iade davasında verilen …. sayılı işe iade kararının Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi …. Hukuk Dairesi …. Esas ve …. sayılı karar ile kesinleşerek dava dışı işçinin işe iadesine karar verilmiş, işe iade kararına istinaden dava dışı işçinin davalh alt işveren firmaya yapmış olduğu başvuruya rağmen dava dışı işçinin işe başlatılmaması üzerine işe iade kararında hüküm altına alinan brüt … TL dava dışı işçinin vekiline …. tarihinde ödendiğini, yine dava dışı işçi vekili tarafından Diyarbakır …. İş Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasıyla açılan işe iade davasında verilen … sayılı işe iade kararında hüküm altına alınan mahkeme vekalet ücreti de Diyarbakır İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasıyla ilamlı icra takibine konulmuş ve müvekkil kurumca da ilgili icra dosyasına …. tarihinde …. TL ödendiğini, dava dışı işçi …’un (Tc No: …) en son sözleşmesel çalışma dönemini… tarihleri arasında …. Tic.Ltd.Şti. Bünyesinde Müvekkil İdare ile firma arasında imzalanan sözleşmeye istinaden çalıştığını, dava dışı ….’un (Tc No: ….) bünyesinde çalıştığı firmalar tarafından kurum güvenlik hizmetini yerine getirmek üzere görevlendirildiği tespit edildiğini, dava dışı ….’un (Tc No: …) doğrudan kurum çalışanı olmayıp, kurum güvenlik hizmetlerini yerine getirmek üzere ihale alan yukarıda detaylı olarak yer verilen işverenler bünyesinde çalıştığını, ihale üzerinde kalan işverenler tarafından ihale konusu güvenlik hizmetini yerine getirmek üzere yine işveren tarafından yapılan görevlendirme sonucu kurum güvenlik hizmetlerinde çalıştığını, görüldüğü üzere, kurum ihale makamı olup, dava dışı işçi doğrudan davalı şirketler bünyesinde çalışan işçi olduğunu, nitekim dava dışı işçi tarafından verilen işe iade kararına istinaden davalı şirkete yapılan işe iade başvurusunun davalı işveren tarafından kabul edilmemesi üzerine hükümde belirtilen boşta geçen süre ücreti ve işe başlatmama tazminatını müvekkil kurum ödemek zorunda kaldığını, gerek işe iade yükümlülüğü gerekse işe iadenin davalı şirket tarafından yapılmaması nedeniyle müvekkil kurum tarafından ödenen işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücretlerinden, dava dışı işçiyi işten geçerli bir sebep olmaksızın çıkartmış olması ve verilen işe iade kararına rağmen işe başlatmamış olmasından dolayı davalı sirketin sorumluluğu söz konusu olduğunu belirtmiş, bu nedenle müvekkil kurum tarafından dava dışı işçiye Diyarbakır ….İş Mahkemesi’nin …. esas sayılı dosyasıyla açılan işe iade davasında verilen …. sayılı işe iade kararına istinaden ödenen brüt … TL’nin ödeme tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizleriyle birlikte davalıdan alınarak müvekkiline ödenmesini, Diyarbakır …İş Mahkemesi’nin …. esas sayılı dosyasıyla açılan işe iade davasında verilen …. sayılı kararda hüküm altına alınan mahkeme vekalet ücretinden dolayı Diyarbakır İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasıyla başlatılan icra takip dosyasına müvekkil kurumca ödenen … TL’nin ödeme tarihi olan …. tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak müvekkiline ödenmesini Mahkememizden talep etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili Mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; Dava dışı işçinin ödemeye esas tüm çalışması farklı alt işverenler nezdinde geçmiş olmakla, müvekkil şirkette … tarihleri arasında çalışmış olup, tasfiye nedeni ile davacı asıl işverenin talebi doğrultusunda çıkışının yapıldığını, müvekkili ile davacı arasında imzalanan hizmet alım sözleşmesi gereğince müvekkilinin davacının talimatlarını yerine getirmekle yükümlü olduğunu, davacı dava dışı işçinin iş akdinin sonlanmasını müvekkilinden talep ettiğini ve müvekkilinin sözleşmeden kaynaklı sorumluluğunu yerine getirmiş ve davacının talimatını ifa ettiğini, rücuen alacağa konu işçilik alacağının oluşmasında davacının tam kusuru bulunduğunu, bu sebeple davacının kusuru dolayısıyla davacının dava dışı işçiye ödediği miktarı müvekkilinden tazminini istemesi haksızdır ve hukuka aykırı olduğunu, bu nedenle haksız davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER : Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, sözleşme, Diyarbakır … İş Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile verilen işe iade kararı, Diyarbakır İcra Müdürlüğünün ….Esas sayılı icra takip dosyası, ödeme dekontları, şirket kayıtları, vs….
GEREKÇE :
Dava; davacının 4734 ve 4735 sayılı yasa hükümlerine göre davalı ile arasında imzaladığı sözleşmeden kaynaklı olarak dava dışı işçinin işe iade talebiyle ikame ettiği davada, dava dışı işçi lehine hükmedilen boşta geçen süre ücreti ve işe başlatmama tazminatının dosyamız davacısından tahsili neticesinde yapılan ödemenin davalıdan rücuan tahsili istemine ilişkindir.
Taraflar arasında Özel Güvenlik Hizmeti Alımına ait Sözleşme”nin imzalandığı, dava dışı işçinin en son davalı işyerinde çalıştığı,
Taraflar arasında yapılan Özel Güvenlik Hizmeti Alımına ait Sözleşme’nin, Yüklenicinin Personele ilişkin Sorumlulukları başlıklı 22. maddesinde;
” Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları, ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin Altıncı Bölümünde belirlenmiş olup, Yüklenici bunları aynen uygulamakla yükümlüdür.” hükmünün yer aldığı görülmüştür.
Davalının dava dışı işçinin iş akdine son verdiği, anılan işçinin işe iade davası açtığı, anılan davada dosyamız davacısı ve davalısının davalı konumunda olduğu, Diyarbakır … İş Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasında feshin geçersizliğine, işçinin işe iadesine karar verildiği, anılan kararın kesinleştiği, anılan davada dava dışı işçi lehine hükmedilen boşta geçen süre ücreti ve işe başlatmama tazminatının, yargılama gideri ve vekalet ücretinin tümünün dosyamız davacısından tahsil edildiği anlaşılmıştır.
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir.
Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
Taraflar arasındaki sözleşmede aksi düzenlenmemiş ise işçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması nedeniyle davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
Buna göre dosya kapsamında bulunan SGK kayıtları ve hizmet sözleşmeleri uyarınca dava dışı işçinin davalı şirket nezdinde çalışırken iş akdinin sonlandırıldığı ve yukarıda yer verilen ilkeler uyarınca iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşen ve dava dışı işçiye ödenen işe başlatmama tazminatı, boşta geçen süre tazminatı kalemlerinden oluşan miktardan son işveren olarak davalının sorumlu olduğu anlaşılmaktadır.
Açıklanan gerekçelerle davanın kabulüne karar vermek gerekmiş, öte yandan, davacı ve davalı tacir olup dava konusu alacak tarafların ticari işletmesi ile ilgili olduğundan dava konusu alacak için ticari (avans) faizine hükmedilmiş; dava dışı işçi işe iade talepli olarak iş mahkemesinde açmış olduğu davada davalının da taraf olduğu nazara alındığında davalı şirketin ayrıca temerrüde düşürülmesi gerekmediği, bu sebeple hükmedilen tazminat için ödeme tarihinden itibaren faize hükmedilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile, işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücretine istinaden …. TL’nin ödeme tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Dava dışı işçiye işe iade davasında hüküm altına alınan vekalet ücretine istinaden ödenen …TL’nin ödeme tarihi olan …. tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Başvuru harcı 59,30 TL, peşin harç 582,64 TL, tebligat, posta ve bilirkişi gideri 690,50 TL olmak üzere toplamda …. TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Davanın kabulü gereği alınması gereken toplamda 1443,66 TL harcın (peşin harç düşülmüştür) davalıdan alınarak Hazineye irad kaydına,
4-Davacı kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak Hazineye irad kaydına,
5-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
6-Dosyada mevcut gider avansının bakiye kalan kısmının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim