Emsal Mahkeme Kararı Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/2047 E. 2023/898 K. 24.10.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :

DAVA : Menfi Tespit Davası
DAVA TARİHİ : 13/12/2021
KARAR TARİHİ : 24/10/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilİ firma tarafından davalıya …. bedelli … vade tarihli … numaralı çek keşide edildiğini, müvekkil ile davalı firma arasında yukarıda belirtilen çeklerin karşılığı olacak şekilde hiçbir ticari ilişki kurulmadığını, anılan çekler karşılığında müvekkil tarafından davalıdan bir hizmet veya mal alınmadığını, tarafların ticari defter ve kayıtları incelendiğinde bu hususun ortaya çıkacağını, davalı elinde bulunan ve hiçbir hizmet/mal verilmeden alınmış olunan çeklerin ödeme günü geldiğinde haksız yere müvekkilden tahsil edilerek davalıya ödenmesi halinde davalı tarafın sebepsiz olarak zenginleşmiş olacağı açık olup, bu durumun önüne geçilebilmesi adına anılan çeklere ihtiyati tedbir konulmasını, dava konusu çeke ilişkin olarak müvekkilinin borcunun olmadığının tespiti ile, .. bedelli1 … vade tarihli … numaralı çekin iptali gerektiğini ileri sürerek, dava konusu edilen çek hakkında tensiple birlikte teminat aranmaksızın bunun mümkün görülmemesi halinde takdir edilecek teminat mukabilinde ihtiyati tedbir kararı verilmesine, müvekkilin davalı yana borcunun olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalının cevap dilekçesi sunmamış olduğu anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava kambiyo senedine dayalı menfi tespit davasıdır.
Davacının keşideci olduğu, davalının lehtar olduğu, ….bank’ın muhatap banka olduğu, … bedelli … ödeme tarihli … numaralı çek nedeni ile borçlu olmadığının tespitine ilişkindir.
Davaya konu çeklerde, davacı keşideci, davalı ise lehdardır.
Davacı, kambiyo senedine karşı iddiada bulunduğundan kural olarak iddiasını yazılı delille ispat etmesi gerekir. (6100 s. HMK m. 201) Çek, ödeme belgesi niteliğinde bir kambiyo senedi olup, bağımsız borç ikrarını içerir. Bu nedenle bir illete bağlı olması gerekmez ve kural olarak ispat yükü senedin bedelsiz olduğunu iddia eden tarafa aittir. Çek ödeme aracı olan bir kıymetli evrak olup,mevcut borcun ifası için verildiğine dair karinenin aksinin da aynı kuvvette bir yazılı delille ispatı gerekir.
Somut olayda, davacı dava konusu çeklerin bir ticari ilişki nedeni ile verilmediği, bedelsiz olduğunu ispat yükü davacı tarafa ait olmakla birlikte davacı iş bu iddiasını yazılı delille ispat yükü altındadır. Davacı iddiasının ispatı için ticari defter deliline dayanmış olup tarafların ticari defterleri üzerinde mahkememizce bilirkişi incelemesi yapılmış ve bilirkişiden alınan…. havale tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacının ticari defterlerin açılış kapanış tasdiklerinin yasal sürelerde yapıldığı ve ticari defterlerinin delil olarak kabul edilebilir olduğu davaya konu ola çekin ise davacının ticari defterlerinde kayıtlı olmadığı, davalıya ait herhangi bir mal ve hizmet hareketleri tespit edilemediği anlaşılmakla raporun usulüne uygun, denetlenebilir olduğu anlaşılmakla rapor hükme esas alınmıştır. Davalının ise tarafına verilen usulüne uygun süreye rağmen ticari defterlerini ibraz etmemiş olduğu anlaşılmıştır. Dava dilekçesi, ticaret sicil kayıtları, bilirkişi raporları ve sair tüm dosya kapsamı hep birlikte incelendiğinde davacının davaya konu çek nedeni ile borçlu olmadığını anlaşılmakla menfi tespit talebi yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir. Dava dilekçesinde davacı vekili her ne kadar çek iptal isteminde bulunmuş ise de sunmuş olduğu beyan dilekçesinden bu talebinin bulunmadığı anlaşılmakla bu talep yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
HÜKÜM:
1-Davanın KABÜLÜNE, davacının …bank …. Şubesinin muhattap banka olduğu, keşidecisi .. … …at Malzemeleri İthalat İhracat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi, lehtarı …. Gıda İnşaat Nakliye İthalat İhracat Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi , keşide yeri … olan, .. keşide tarihli, … seri numaralı ve … TL bedelli çekten dolayı davalı yana borçlu olmadığının tespitine,
2-Çek iptali talebi bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
3-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken … TL peşin harçtan, başlangıçta yatırılan 59,30 TL peşin harç ile ….TL tamamlama harcın mahsubu ile bakiye …. TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Davacı tarafından 59,30 TL başvuru harcı ile …TL peşin harç olarak yatırılan toplamda … TL’nın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından … TL tebligat ve posta masrafı, … dosya masrafı ile …. bilirkişi ücreti olarak sarf edilen toplamda … TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesaplanan … vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Davacı yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda verilen karara karşı, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun İstinafa ilişkin hükümleri doğrultusunda, kararın tebliğ tarihinden itibaren iki (2) haftalık süre içerisinde (HMK’nın 345. maddesi), mahkememize veya başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak (HMK’nın 343. maddesi) ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamen ödemek (HMK’nın 344. maddesi) suretiyle, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim