Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

BAŞKAN :
ÜYE :
ÜYE :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ :
DAVALI :
VEKİLLERİ :

DAVA : Ticari Şirket (Genel Kurul Kararının İptali İstemli)
DAVA TARİHİ : 09/09/2021
KARAR TARİHİ : 14/09/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Genel Kurul Kararının İptali İstemli) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin Damızlık Manda Yetiştiricileri Birliği üyesi olduğunu, Birliğin ….. tarihli seçiminde müvekkili …… ile ….’ın başkan adayı olduklarını, müvekkilinin pusula renginin yeşil, diğer adayın ise beyaz olduğunu, ancak seçimde usulsüzlük yapıldığını, divan başkanlığı seçimi yaptırılmadığını, divan başkanı olarak gösterilen …..’ın … Birliği çalışanı ve genel sekreteri olduğunu, ancak resmi gazetenin 5.maddesinin 56.bölümünde merkez birliği çalışanının bu kişinin mevzuat hükümleri gereği divan başkanı seçilemeyeceğini, diğer bir usulsüzlüğün oy tasnifçisi olarak gösterilen …. yönetim kurulu üyeleri listesinde bulunduğunu, böylesine bir seçimde demokratik ve tarafsızlık ilkesine aykırı bir durum olduğunu, bun yine resmi gazetenin 5.md./62.bendinde açık gösterildiğini, ayrıca seçimde bir zarfın içinde aynı renkten birden fazla pusulanın bulunduğunu, pusulanın geçersiz sayılması gerekirken bu oyların geçerli sayıldığını, seçimle ilgili tutulan tutanağa ek madde eklendiğini, yetkili taraflarca imzalanmadığını, imza taklidi yapıldığını, temsilcinin imzasının bulunmadığı tutanağın geçersiz olduğunu, yeniden oy sayımı yapılması gerektiğini iş bu nedenle …..tarihli … .. Yetiştiriciliği Birliği Olağan Genel Kurulunun ve kurulda alınan tüm kararların iptalini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesi talep ve dava ettiği anlaşılmıştır.
CEVAP :Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafın, … Yetiştiricileri Birliği’nin ….. tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul seçim sonuçlarının iptali için işbu davayı açtığını, davacı tarafın ilgili tarihte yapılan toplantının ve alınan kararların iptalini istemesi hukuki mesnetten yoksun olduğunu, davacı tarafın her ne kadar …. tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısında seçim usulsüzlüklerinin olduğunu, divan başkanlığı seçiminin yaptırılmadığını iddia etmişse de … tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda Divan Başkanlığı Seçiminin, T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarım reformu Genel Müdürlüğü Yetiştirici alt Birlikleri anasözleşmesine göre yapıldığını, müvekkili birliğin üst birliklere bağlı olmakla birlikte üst birliklerinin merkez sözleşmesinin ayrı, alt birlik olan müvekkil birliğin ana sözleşmesinin ayrı olduğunu, müvekkili birliğin uygulamada göz önünde bulundurduğu sözleşmenin ise …. İl…..Yetiştiricileri Birliği Ana sözleşmesi olduğunu, davacının ıslak imzasının yer aldığı ….. tarihli tutanakta; yapılacak seçimde Divan Başkanı, Divan Başkan Yardımcısı, Katip Üye ve Oy tasnifçi isimlerini kendisi bildirdiğini, buna rağmen, davacının, seçimlerin usulsüz yapıldığı, divan seçimlerinin yaptırılmadığı yönünde iddialar da bulunması kötü niyetli olduğunu gösterdiğini, müvekkili birliğin Divan Başkanlığına müvekkili birliğin yönetim kurulundan, denetim kurulu üyelerinden ve müvekkilin birliğin alt birliğine bağlı personellerden kimsenin seçilmediğini, merkez birliği tarafından müvekkili birliğe 3 temsilci göndermediğini, müvekkilinin bağlı olduğu Ana sözleşme ve Merkez birliği ana sözleşmesinde, Merkez Birliği personeli veya yönetim veya denetiminden kimsenin müvekkil birliğe katılamaz diye bir ibare bulunmadığını, merkez birliği tarafından görevlendirme yazısıyla görevlendirilen kişilerin seçime katıldığını, ayrıca merkez birliğinde çalışan üyelerin merkez birliğinin divan seçiminde yer alamayacağını, ancak müvekkil birliğin seçimi il divan birliği seçimi olduğu için aday göstermelerinde yasal olarak bir engel bulunmadığını, oy tasnifçilerinin Divan Heyetine dahil olmadığını, oy tasnifçisinin yönetim kurulu üyeleri listesinde yer almasını engelleyici bir unsur olmamakla birlikte ana sözleşmede bununla ilgili bir maddede bulunmadığını, ana sözleşmede Birlik yönetim kurulu ve denetleme kurulu ile merkez birliği delegelerinin seçimi maddesi gereğince beyaz listede yer alan delegeler arasında akrabalık ilişkisi bulunmadığını, davacının bu iddialarına karşılık yeşil listede yer alan delegeler arasında hısımlık bulunduğunu, Sayın Mahkemenizce araştırma yapılması halinde de ortaya çıkacaktır. Genel Kurul Toplantısında İl tarım Müdürlüğü tarafından 3 Bakanlık temsilcisinin …. tarihinde yapılan Genel Kurulda görev almak üzere yetkilendirildiğini ve Bakanlık temsilcileri genel kurulun sonuna kadar kalarak tutanaklarını tuttuklarını, müvekkili birlik tarafından yapılacak olan seçimlerde hangi durumlarda oyların geçersiz sayılacağı ana sözleşmede açık bir şekilde yazıldığını, seçimin geçersiz olduğuna ilişkin davacının iddialarının dayanaktan yoksun olduğunu açıklayarak davacı tarafından haksız olarak açılan davanın esastan reddine, yargılama giderleri ve ücreti vekâletin davacıya tahmiline karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, davalı birliğin olağan genel kurulunda alınan kararların iptali istemine ilişkindir.
Taraflar arasındaki ihtilafın; 06.09.2021 tarihinde yapılan davalı Damızlık Manda Yetiştiriciliği Birliği Genel Kurulu’nda divan başkanı seçilmesi, yönetim kurulu üyelerinin seçimi, yapılan oylama ve tutanak altındaki imzalar yönünden alınan kararların geçerli olup olmadığı, iptalinin gerekip gerekmediği noktasında toplandığı anlaşılmış, taraf vekilleri tarafından imza altına alınan bu tutanak uyarınca tahkikat işlemleri yürütülerek karar verilmiştir.
TTK. 414/1 maddesinde ”Genel kurul toplantıya, esas sözleşmede gösterilen şekilde, şirketin internet sitesinde ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde yayımlanan ilanla çağrılır. Bu çağrı, ilan ve toplantı günleri hariç olmak üzere, toplantı tarihinden en az iki hafta önce yapılır. Pay defterinde yazılı pay sahipleriyle önceden şirkete pay senedi veya pay sahipliğini ispatlayıcı belge vererek adreslerini bildiren pay sahiplerine, toplantı günü ile gündem ve ilanın çıktığı veya çıkacağı gazeteler, iadeli taahhütlü mektupla bildirilir.”
Genel kurul kararlarının iptali 6102 sayılı TTK 445 vd maddelerinde düzenlenmiştir. Buna göre genel kurul kararlarının iptali kanuna, esas sözleşmeye ve objektif iyiniyet kurallarına(4721 Sayılı MK 2) aykırılık nedeniyle, kararın alındığı tarihten başlayarak 3 ay içinde istenebilecektir. Davada ispat külfeti de davacı üzerindedir. Yine, 6102 sayılı TTK ”İptal sebepleri” başlıklı 445. maddesine göre de, ”446 ncı maddede belirtilen kişiler, kanun veya esas sözleşme hükümlerine ve özellikle dürüstlük kuralına aykırı olan genel kurul kararları aleyhine, karar tarihinden itibaren üç ay içinde, şirket merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesinde iptal davası açabilirler.”
6102 sayılı TTK’nın 446 maddesi uyarınca; toplantıda hazır bulunup da karara olumsuz oy veren ve bu muhalefetini tutanağa geçirten, toplantıda hazır bulunsun veya bulunmasın, olumsuz oy kullanmış olsun ya da olmasın; çağrının usulüne göre yapılmadığını, gündemin gereği gibi ilan edilmediğini, genel kurula katılma yetkisi bulunmayan kişilerin veya temsilcilerinin toplantıya katılıp oy kullandıklarını, genel kurula katılmasına ve oy kullanmasına haksız olarak izin verilmediğini ve yukarıda sayılan aykırılıkların genel kurul kararının alınmasında etkili olduğunu ileri süren pay sahipleri, yönetim kurulu, kararların yerine getirilmesi kişisel sorumluluğuna sebep olacaksa yönetim kurulu üyelerinden her biri genel kurul kararlarının iptalini talep edebilecektir.
Genel kurul kararlarını sakatlayan hukuka aykırılıklar bakımından Yargıtay yerleşik içtihatları gereğince kararlar yoklukla malul, mutlak butlanla malul ve iptal edilebilir kararlar olarak üçe ayrılmaktadır. Emredici kurallara aykırı kararlar bakımından kararın şekil ve kurucu unsurları bakımından emredici kurallara aykırılık halinde (örneğin, toplantı ve karar yeter sayılarının bulunmaması) yokluk yaptırımı ile karşı karşıya kalacağı, maddi-öze ilişkin kanunun emredici kurallarına aykırılık halinde ise (örneğin, kararın ahlaka ve adaba aykırı olması, konusunun imkansız olması, kesin hükme ve kanunun emredici madde hukuk kurallarına aykırı olması) alınan kararların mutlak butlanla malul olacağı, kişisel hakları ilgilendiren ana sözleşme ve iyiniyet kurallarına aykırı kararların ise iptal edilebilir kararlar olduğu kabul edilmektedir.
Bu kapsamda kanunun emredici hükümlerine aykırı olarak toplantı yeter sayısı oluşmadan alınan kararların yok hükmünde olduğu bu kararlar bakımından taraflarca açıkça ileri sürülmemiş olsa dahi kararların yok hükmünde olduğunun hakim tarafından re’sen nazara alınacağı bu kararlar bakımından dava açan üyenin genel kurula katılmış olması, karşı oy kullanması, muhalefet şerhinin tutanağa yazdırılması ve hak düşürücü süre içinde açılmış olması koşulları aranmayacağı gibi yok hükmünde olan kararların baştan itibaren hukuk aleminde varlık kazanmayacağı kabul edilmektedir (Yargıtay (Kapatılan) 23. Hukuk Dairesinin 13.12.2018 tarih 2016/6131 E., 2018/5820 K., 03.10.2017 tarihli 2015/7915 E., 2015/2501 K. sayılı ilâmı).
Mahkememizin …. tarihli celse 1 no’lu ara kararı uyarınca, davaya konu …. tarihli genel kurulun usulüne uygun olarak divan başkanının seçilip seçilmediği, usulüne uygun olarak verilip verilmediği, yönetim kurulunda mevzuata aykırı akrabaların görevlendirilip görevlendirilmediği ve ayrıca ihtilafa konu bir oyun geçerli olup olmamasının genel kurul kararının nisap açısından sıhhatini etkileyip etkilemediğinin tespiti amacıyla dosyanın bilirkişiye tevdine karar verilmiş, bilirkişi tarafından sunulan … tarihli bilirkişi raporunda;

Gündemin 1. Maddesinde ; merkez birlik çalışanı olduğu anlaşılan …’ın divan başkanlığına seçilmesinin yönetmeliğin 19/3 maddesi ve anasözleşmenin 33/III maddesi hükmüne aykırı olduğunun tespit edildiği, ancak davacının bizzat teklif ettiği kişilerin divan heyetine oybirliği ile seçildiği ve buna göre davacının da olumlu oy verdiği divan heyeti seçimine ilişkin kararın iptalini talep edip edemeyeceği hususunun Sayın Mahkemenin takdirinde olduğu, gündemin 18. Maddesinde; yapılan yönetim kurulu seçimine ve karar nisabına ilişkin olarak, uygulamaya nazaran aynı zarf içerisinde aynı adayın birden fazla isminin çıkması halinde irade aynı yönde olduğundan birinin geçerli olacağı, (diğerlerinin imhasının gerekeceği), ancak bu hususun dolayısıyla genel kurul tutanağına yansıyan davacının 119 oy aldığı,
karşı rakibinin 120 oy aldığı hususunun Sayın Mahkemenin takdirinde bulunduğu, Sayın Mahkemece, yönetmelikte tanımı yapılmamış olsa da karar nisabında salt çoğunluk denildiğinden ve dolasıyla hüküm bulunduğundan, salt çoğunluğun ise yarıdan fazla oy olduğunun
kabul edilmesi ve aynı zarfta 3 beyaz pusulanın 1 oy olarak geçerli kabul edilmesi halinde; yönetim kurulu seçiminde karar nisabının sağlanmış olacağı, Sayın Mahkemece, salt çoğunluğun yönetmelikte ve 5996 sayılı kanunda tanımı yapılmadığı, davalı birliğin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na değil, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na bağlı olduğu, salt çoğunluğun ne anlama geldiği hususunda yönetmelikte ve anasözleşmede hüküm bulunmadığı, bu durumda Islah Amaçlı Hayvan Yetiştirici Birliklerinin Kurulması
Ve Hizmetleri Hakkında Yönetmelik’in 91/2 maddesinde “ (2) Birliklerin kuruluşu, organları, çalışma usul ve esasları ile dağılma ve tasfiyesine ilişkin olarak Kanun, bu Yönetmelik ve bu Yönetmeliğe istinaden hazırlanan Ana Sözleşmede hüküm bulunmayan hâllerde Kooperatifler Kanunu hükümleri uygulanır.” hükmü yollamasıyla 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunun 51/I maddesindeki “Kanun veya anasözleşmede aykırı hüküm bulunmadıkça Genel Kurul kararlarında ve seçimlerde oyların yarıdan bir fazlasına itibar olunur.” hükmünün uygulanması gerektiğinin kabul edilmesi halinde ise; yönetim kurulu seçiminde karar nisabının sağlanmamış olacağı, bu halde alınan kararın geçersiz olacağı hususunun Sayın Mahkemenin takdirinde bulunduğu, yine yönetim kuruluna seçilen üyelerin yakın akrabalık bağı
bulunup bulunmadığı yönünden ise ; Celp edilen nüfus kayıt tablolarına nazaran şu aşamada 2. dereceye kadar kan hısımlığı tespit edilemediği, ancak 2. Dereceye kadar sıhri hısımlık bulunup bulunmadığının anlaşılamadığı, davacı tarafça açıkça hısımlık derecesinin açıklanması ve yönetim kurulu üyelerinin eşlerinin de aile nüfus kayıt tablosunun celp edilmesi halinde değerlendirilebilecek olmakla birlikte bu hususun branşımız dışında kaldığı da dikkate alınarak ilgili yönetim kurulu üyelerinin TCKN bildirilerek ilgili Nüfus Memurluğundan akrabalık bağı ve derecesinin sorulmasının daha sağlıklı olacağı” şeklinde rapor ibraz edildiği görülmüştür.
Davacı tarafından davaya konu genel kurulun 1 no’lu divan başkanlığı ile oy tasnifçisi seçilmesine ilişkin maddenin iptali talep edilmiş ise de söz konusu kararın oybirliği ile alındığı davacı tarafından söz konusu karara itiraz edilerek muhalefet şerhini tutanağa geçirmediği veya tutanağa geçirilmesine engel olunduğuna ilişkin bir iddianın da bulunmadığı gözetildiğinde 6012 sayılı TTK’nın 446 maddesi uyarınca iptal davası açamayacağından, bu madde yönünden davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı tarafından davaya konu genel kurulun 18 no’lu yönetim ve denetim kurulu seçilmesine ilişkin maddenin iptali talep edilmiş olup;
Davalı birlik ana sözleşmesinde de belirtildiği üzere 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda Ve Yem Kanunu’na istinaden hazırlanan Islah Amaçlı Hayvan Yetiştirici Birliklerinin Kurulması ve Hizmetleri Hakkında Yönetmelik uyarınca kurulduğu ve çerçevede görevler üstleneceği belirtilmiştir.
Davalı birlik ana sözleşmesinin 68/2 maddesi uyarınca Birliğin kuruluşu, organları, çalışma usul ve esasları ile dağılma ve tasfiyesine ilişkin olarak 5996 sayılı Kanun, Yönetmelik ve Yönetmeliğe istinaden hazırlanan ana sözleşmede hüküm bulunmayan hallerde Kooperatifler Kanunu hükümleri uygulanacaktır.
5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda Ve Yem Kanunu’nda genel kurullar ve toplantı ve karar nisabına ilişkin bir düzenleme mevcut değildir.
Islah Amaçlı Hayvan Yetiştirici Birliklerinin Kurulması ve Hizmetleri Hakkında Yönetmelik’in karar yeter sayısı başlıklı 21. maddesi uyarınca 5996 sayılı Kanunda, bu Yönetmelikte veya ana sözleşmede nitelikli çoğunluk gerektiren hüküm bulunmadıkça genel kurul kararları ve seçimlerde, toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar alınacağı düzenlenmiştir.
Davalı birlik ana sözleşmesinin karar yeter sayısı başlıklı 30. maddesinde ise genel kurul kararları ve seçimlerde toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar alınacağı belirtilmiştir.
Bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere salt çoğunluk ibaresi uygulamada tartışmalı olup mahkememizce kooperatif ana sözleşmesinin 68. maddesi uyarınca 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun uygulanmasına karar verilmiştir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 51 nci maddesinin birinci fıkrasında “Kanun veya ana sözleşmede aykırı hüküm bulunmadıkça genel kurul kararlarında ve seçimlerde oyların yarıdan bir fazlasına itibar olunur.” hükmü düzenlenmiş olup mahkememizce bu düzenleme uyarınca değerlendirme yapılmasının kanuna, yönetmeliği ve ana sözleşmeye uygun olacağı değerlendirilmiştir.
Bu kabulden hareketle;
Genel kurul hazirun imza cetveli incelendiğinde hazirun yoklamasında .. üyenin imzasının bulunduğu, oy kullanma işleminde ise … üyenin imzasının bulunduğu anlaşılmıştır.
Genel kurul toplantı tutanağının 18. maddesinde beyaz liste adaylarının 1…20 oy alarak seçildiği kayıt altına alınmıştır.
Bakanlık temsilci raporunda iki aday listesinin bulunduğu yeşil pusulaların beyaz pusulaların sayım işlemi tamamlanmadan bir zarfın içerisinde 3 adet beyaz pusulanın çıktığı, aynı renk olması sebebi ile Divan Heyeti tarafından geçerli sayıldığı, 4 adet zarfın içerisinde her iki renk pusula oyun çıması sebebiyle geçersiz sayıldığı bu sonuca göre beyaz pusula oylarının …, yeşil pusula oylarının … olduğu tespit edilerek imza altına alınmıştır. Bakanlık temsilcisi raporunun yapılan tespitler doğrultusunda toplam kullanılan oyun .. olduğu anlaşılmıştır.
Divan Heyeti ve oy tasnif üyeleri tarafından tutulan tutanakta oy kullanılan listede imzanın .. olarak tespit edildiği, … oyun farklı listelerden zarfa konulduğu için iptal edildiği, 1 adet aynı renk 3 pusulanın aynı zarfta tespit edildiği, beyaz renk pusulanın .. adet oy aldığı ancak… adet aynı renk (beyaz renkli pusulanın) olduğu, yeşil renkli oy pusulasının .. adet olduğu bu suretle sandıkta bulunan zarf sayısının … olduğunun tespit edildiği, davacı tarafından oyların ilk sayımında .. olduğu, .. olarak düzeltilmesine dair bu tutanağın altında bulunan imzaların sahte olduğu iddia edilmiştir.
Davacı tarafın iddia ettiği şekilde .. oy kullanıldığı ve 4 oyun geçersiz olduğu kabul edilmesi halinde ve yeşil oy pusulasının .. oy çıktığı ihtilaf dışı olduğundan beyaz renk oy pusulalarında .. olacağı, bu suretle salt çoğunluğunun sağlanamadığı anlaşılmış ancak mahkememizce Bakanlık Temsilcisi tarafından düzenlenen tutanağın olaya uygun olduğu, Divan heyeti tarafından tutanak altına bulunan imza sahte olması dahi söz konusu tutanakta belirtilen sayılar uyarınca geçerli oyların .. olduğu, bu suretle yukarıda açıklandığı üzere Genel Kurulda çoğunluğun sağlanabilmesi için kullanılan geçerli oyların yarıdan bir fazlasının alınması gerektiği, .. oyun yarısını .. bir fazlasının .. olacağı, bu durumda yuvarlamanın yukarı yapılması gerektiği dikkate alındığında .. oy alınarak salt çoğunluğun sağlanacağı ancak hiçbir listenin bu çoğunluğu sağlayamadığı anlaşılmakla davalı kooperatifin .. tarihli genel kurul 18. maddesinin yoklukla malul olduğunun tespitine dair karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM-Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davanın kısmen kabulü ile; Davalı kooperatifin … tarihli genel kurul 18. Maddesinin yoklukla malul olduğunun tespitine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken toplam … TL harçtan daha önceden ödenen toplam .. TL harç düşüldükten sonra eksik kalan .. TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T (Madde-13 İkinci Kısım İkinci Bölüm) göre hesaplanan ..-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan .. TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan; .. TL Başvuru Harcı, . TL Peşin Harç, … TL Bilirkişi ücreti, .. TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam .. TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-HMK 333. madde gereğince gider avansından arta kalan miktarın hüküm kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, Taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Başkan Üye Üye Katip