Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :

DAVA : Alacak (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 02/11/2021
KARAR TARİHİ : 02/10/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Keşideci … tarafından keşide edilen …adet çekin yetkili hamilinin müvekkili olduğunu, müvekkilinin söz konusu çekleri vade gününde …Bankasında takas odasına bıraktığını ve karşılığı olmadığından dolayı, karşılıksız kaşesi basıldığını, müvekkilinin çek garanti bedelinin kendisine ödenmesi amacıyla …adet çeki …Bankasına ibraz ettiğini, …Bankası tarafından “…tarih ve …saatte ibraz edilen işbu çekin keşide tarihinde tahrifat olduğu için banka yükümlülük tutarı ödenmemiştir. ” şeklinde kayıt düşerek çek garanti bedelini ödemekten imtina ettiğini, …Bankasının çek garanti tutarının ödenmemesi amacıyla Diyarbakır İcra Dairesi …Esas sayılı icra takibine geçildiğini, ancak davalı tarafından haksız ve kötü niyetli olarak takibe itiraz edildiğini, dava konusu çeklerin yetkili hamilinin müvekkili olduğunun aşikar olduğunu, söz konusu çeklere ilişkin olarak zayi davasının açılmadığını, ayrıca çekte herhangi bir tahrifat da bulunmadığını, davalı taraf arabuluculuk görüşmeleri esnasında çek keşidecisinin kendilerine dilekçe verdiğini ve bu dilekçe içeriğinde çekte bulunan imzaların kendisine ait olmadığını beyan ettiğini belirttiğini, söz konusu dilekçenin kendilerine ibrazını talep etmelerine rağmen bankanın iç işleyişi olduğunu ve gizli olduğu dolayısıyla ibraz edemeyeceğini belirttiğini, müvekkilinin yetkili hamili olduğu çeki elinde bulundurmakta ve kanunen bu çeki elinde bulunduran kişilere karşı bankanın bir sorumluluğunun olduğunun açık olduğunu, ayrıca dava konusu çeklerin …Bankasına takas işlemine tabi tutulduğunu, söz konusu çeklerin gerekli incelemeler yapıldıktan sonra karşılıksızdır kaşesi basıldığının görüleceğini, bankanın çek üzerinde tahrifat yapıldığı yönündeki araştırmasının çek yaprağı başına ödeme yapma yükümlülüğünü ortadan kaldırmayacağını, bu nedenlerle fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla borçlunun icra takibine yaptığı itirazının iptali ile takibin devamına, borçlunun takip konusu alacağın %40’ından az olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu çeklerin davacı tarafından takas merkezine sunulmak sureti ile “karşılıksızdır” işlemine tabi tutulduğunu ve akabinde çek yaprak sorumluluk bedelinin alınması amacı ile davalı müvekkilinin şubesine başvuru yapıldığını, davalı müvekkilinin basiretli tacir yükümlülüğü gereği ilk başta çekler üzerinde birden fazla düzenleme tarihi bulunduğunu görmekle bunların birkaçının yanında paraf bulunmadığını fark ettiğini ve yine basiretli tacir yükümlülüğü gereği dava dışı keşidecinin paraflarının imza kontrolünü sağladığını, imzaların uyuşmadığını fark eden davalı müvekkilinin, müşterisi olan keşideci ile de iletişime geçerek ilgili durumu sorduğunda, “…Nolu çeklerin üzerindeki paraf ve oynamalar kesinlikle bana ait değildir, kabul etmiyorum” şeklindeki yazılı beyanı ile dava dışı keşideci imzalarının ve oynamaların kendisine ait olmadığını bildirdiğini, bu minvalde dava konusu “karşılıksızdır” işlemi uygulanan çekler için, üzerinde paraflanmayan ve imzası doğrulanamayan tahrifatlar bulunduğundan dolayı banka yaprak sorumluluk bedellerinin yetkili hamil olarak başvuran Davacıya ödenmediğini, tahrif edilen çekin (yaprak sorumluluğu dâhil) ödenmesi hâlinde davalı müvekkilinin sorumluluk altına gireceğini, bu nedenle davacı tarafça hukuksal ve olgusal dayanaktan yoksun açılan eldeki davanın reddine karar verilmesini, davacı tarafın eldeki takibin yapılmasında ve davanın açılmasında kötü niyetli olduğundan asıl alacağın %20’si oranında kötüniyet tazminatının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
1-Arabuluculuk tutanağı, dava konusu çekler,
2-Diyarbakır İcra Dairesinin …Esas sayılı dosyası,
3-Kurum ve kuruluşlardan temin edilen, dava konusu çeklerin keşidecisi …’in imza asıllarının bulunduğu evraklar,
4-İstanbul Adli Tıp Kurumu Fizik İhtisas Dairesi Başkanlığının …tarihli raporu,
5- Yıllara göre bankaların ödeme yapmakla yükümlü oldukları tutarlara dair TCMB internet sitesinden temin edilen liste.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE:
Dava, çeklerin karşılıksız çıkmasına binaen banka tarafından ödenmesi gereken banka yaprak sorumluluk bedellerinin ödenmesi talepli başlatılan icra takibine itiraz nedeniyle 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 67’inci maddesine göre itirazın iptali davasıdır.
Dava dosyası arasına Diyarbakır İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyası getirtilmiştir. Takip dosyasının yapılan incelemesinde; davacı alacaklı tarafından çek yaprağı için …TL karşılıksızlık bedeli ve …TL işlemiş faiz olarak toplam …TL tutarında ilamsız icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin davalı borçluya …tarihinde tebliğ edildiği ve davalı banka tarafından …tarihinde borcun olmadığı belirtilerek takibe itiraz edildiği ve itirazın süresinde olması nedeniyle de takibin durdurulduğu, eldeki davanın ise …tarihinde açıldığı dolayısıyla itirazın iptali davasının süresinde açıldığı anlaşılmaktadır.
Mahkememizce davalı banka şubesine müzekkere yazılarak dava konusu edilen çeklerin banka görüntüleri ile hangi tarihte bankaya ibraz edildiklerine ilişkin belgeler istenmiş ve istenilen belgeler dosya arasına gönderilmiştir.
5941 sayılı yasanın 3/6 maddesinde; “Muhatap bankanın üçüncü fıkraya göre ödemekle yükümlü olduğu tutar dahil kısmî ödeme hâlinde, çekin ön ve arka yüzünün onaylı fotokopisi ücretsiz olarak hamile verilir. Çek hamili, bu fotokopiyle müracaat borçlularına veya kambiyo senetleri hakkındaki takip usullerine başvurabileceği gibi, Cumhuriyet başsavcılığına talepte bulunurken dilekçesine bu fotokopiyi ekleyebilir ve bunu icra daireleri ile mahkemelerde ispat aracı olarak kullanabilir. Mahkeme veya icra dairesinin istemi hâlinde çekin aslı bu mercilere gönderilir.” denilmektedir. Dolayısıyla bu madde hükmüne göre, çeklerle ilgili karşılıksızlık bedeli ancak çek aslının bankaya bırakılması ile mümkün olabilecektir. Zira madde metninde açıkça banka tarafından bu işlemler yapıldıktan sonra çekin onaylı bir fotokopisinin kullanılmak üzere çek hamiline verileceği belirtilmiştir yani çek aslı bankada kalacaktır.
Davalının beyanına göre çek asıllarının davalı bankaya ibraz edildiği ve çeklerde tahrifat olduğu iddiasıyla ödeme yapılmadığı belirtilmektedir.
Neticeten Mahkememizce yapılan değerlendirmede; Çek Kanununun 3/3.maddesine muhatap bankanın her çek yaprağı için belirli bir miktarı ödeme yükümlülüğü bulunduğu, bankanın verdiği çek yaprağından sorumlu tutulabilmesi için çekin zorunlu unsurları ihtiva etmesi ve süresinde muhatap bankaya ibraz edilmesi gerektiği, somut olayda çeklerin muhatap bankaya değil takas odasına ibraz edilmiş ise de, bilahare davacı tarafından çeklerin davalı bankaya ibraz edilmesine rağmen davalı bankanın çek yaprağı başına güvence bedel tutarını ödemekle yükümlü olduğu, İstanbul Adli Tıp Kurumu Fizik İhtisas Dairesi Başkanlığının …tarihli raporu içeriğinden anlaşıldığı üzere çekte bulunan tahrifatlar üzerindeki parafların keşideci tarafından atılıp atılmadığı hususunun tespit edilemediği (basit tersim nedeniyle), davalı tarafın, çekteki keşideci imzasının geçerliliği yönündeki savunması karşısında keşideci …’in Mahkememize sunduğu beyan dilekçesiyle imzaların kendisinin eli ürünü olduğunu kabul etmesi, bu durumda çekin ibrazı sonrasında gerekli işlemleri yapmayan bankanın çekin karşılığının bulunmaması halinde ibraz tarihi itibariyle her bir çek yaprağı nedeniyle ödemesi gereken zorunlu karşılık bedelinden sorumlu olduğu, yıllara göre bankaların ödeme yapmakla yükümlü oldukları tutarlara dair TCMB internet sitesinden temin edilen listeden yapılan kontrolde takibe konu edilen tutarın isabetli olduğu sonucuna varılmakla, davalının Diyarbakır İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazın iptaline, icra takibinin takip talebinde belirtilen şartlarla aynen devamına, alacak likit olmakla asıl alacak olan …TL’nin %20’si (talebin aksine kanun uyarınca üst sınır olmakla) oranında hesaplanan …TL icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜNE, davalının Diyarbakır İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazın iptaline, icra takibinin takip talebinde belirtilen şartlarla aynen devamına,
2-Asıl alacak olan …TL’nin %20’si oranında hesaplanan …TL icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, daha fazla orandaki talebinin reddine,
3-Alınması gereken …TL harçtan peşin alınan kısmın mahsubu ile bakiye …TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafın ödediği 59,30 TL başvurma harcı, 91,49 TL peşin harç, 8,50 TL vekalet harcı, bilirkişi ücreti, posta ve tebligat gideri toplamı olan 718,03 TL olmak üzere toplam 877,32 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,

5- Davacı taraf davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 5.357,15 TL vekalet ücretinin davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine,
6- 6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen iki taraf için iki saatlik ücret tutarı karşılığı olan 1.320,00-TL arabulucu ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
7- HMK.’nın 333. maddesi ve HMKY’nin 47. maddesi gereğince gider avansının kullanılmayan kısmının yazı işleri müdürü tarafından ilgilisi hesap numarası bildirilmiş ise hesabına aktarılmasına, aksi halde masrafın gider avansından karşılanmak suretiyle PTT vasıtasıyla adreste ödemeli olarak gönderilerek iadesinin sağlanmasına,
8-Davalı tarafın karşıladığı yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yüzüne karşı, davanın değeri itibariyle kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim