Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :
HAKİM :
KATİP :
DAVACI :
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 22/10/2021
KARAR TARİHİ : 27/06/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :
Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı kooperatif temsilcisi dava dilekçesinde özetle: Sınırlı Sorumlu 123 Sayılı ….. Minibüsçüler Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi’ne ait “ kooperatif yönetim kurulu karar defteri, genel kurul toplantı ve müzakere Defteri, yevmiye defteri, envanter defteri ve ortaklar pay defteri”nin ……2021 tarihinde, kooperatif idari ofisinin “…. Mah….. Caddesi …. Sitesi …. “ şuanki adresine (…. mahallesi …. mah…..küme evleri ….. ) taşınması sırasında kaybolduğunu, tüm aramalarına rağmen de bulamadıklarını, bu nedenle kooperatifin belirtilen defterlerinin zayi olduğunun tespiti ile taraflarına zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı kooperatif temsilcisi duruşmaya iştirakle alınan beyanında;
“Davacı temsilcisinden defterlerin ne şekilde, nerede ve hangi sebeple kaybolduğu hususu soruldu: …. defterleri büroyu değiştirirken ….. kaybetmiş neden kaybettiğini bilemiyorum ya çalınmış ya da arabada kaybolmuş 4-5 senedir kayıp, dedi.
Davacı temsilcisinden dava konusu olaya ilişkin kolluk birimlerine başvurularının olup olmadığı soruldu: Ben bu hususu tam bilemiyorum sanırım başvurmuştur, öyle tahmin ediyorum, dedi.
Davacı temsilcisinden hangi yıllara ilişkin defterlerin bulunamadığı hususu soruldu: 2007 yılında kooperatif kuruldu o yıldan beridir tutulan tüm defterler tek bir defterdi şuan hepsi kayıp, dedi” dediği görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, 6102 sayılı TTK m. 82/7 hükmüne uyarınca zayi belgesi verilmesi talebine ilişkindir.
6102 sayılı TTK m. 82/7 hükmüne göre, bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır.
Söz konusu hükümde “yangın, su baskını, veya yer sarsıntısı gibi bir afet sebebiyle” defter ve belgelerin ziyaa uğramasından söz edildiği dikkate alınarak, sınırlayıcı bir düzenleme yapılmadığı kabul edilmelidir. Bu nedenle hükümdeki “gibi” sözcüğünden de anlaşılacağı üzere, tacirin elinde olmayan benzer olaylar da maddenin kapsamında düşünülmüştür. Bu nedenle tacirin, söz konusu hükümdeki defter ve belgelerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında, elinde olmayan bir nedenle meydana gelmiş olması zorunludur (Yargıtay HGK’nın 25/09/1985, E. 1984/11-12, K. 1985/728 tarih ve sayılı kararı). Bundan ayrı olarak, ticari defter ve belgelerin kaybedilmiş olduğu iddiasının, samimi ve inandırıcı bulunması da lâzımdır. (Arkan, Sabih: Ticarî İşletme Hukuku, 24. Basıdan Tıpkı Basım, Ankara 2018, s. 382)
Somut olayda, davacı tarafça kooperatifin kurulduğu tarihten beri olan tüm defterlerin kaybolduğunun ifade edildiği, söz konusu defterin yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle zayi olduğu yönünde bir iddia ve ispat bulunmadığı, davacı tarafça dava dilekçesine iddia ettiği zayi olayı nedeniyle somut herhangi bir bilgi ve belge sunulmadığı (aynı yönde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin ……. Esas sayılı kararı), taşınma sırasında kaybolduğunun ifade edildiği ancak kaybolma nedeninin açıklanamadığı, oysa kooperatifin tacir olmakla basiretli bir iş adamı gibi davranması gerektiği, ayrıca kaybolduğu tarihe ilişkin kooperatif temsilcilerince farklı beyanlarda bulunulduğu, bu nedenle metnine yukarıda yer verilen 6102 sayılı TTK m. 82/7 hükmünde düzenlenen koşulların gerçekleşmediği anlaşılmakla aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli 80,70 TL harçtan peşin alınan harcın mahsubu ile bakiye 21,40 TL’nin davacıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
3-Yapılan yargılama giderlerinin ve ödenen harçların davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Arta kalan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair; davacı temsilcisinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.
Katip Hakim