Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACILAR :

VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLİ :
DAVALI :
DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)

DAVA TARİHİ : 07/10/2021
KARAR TARİHİ : 05/06/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; …. tarihinde saat 22:00 sıralarında … ilçesi istikametinden … ili istikametine doğru seyir halinde olan … … sevk ve idaresindeki …. plakalı aracıyla Dernek mahallesi yol ayrımına yaklaştığında tehlikeli virajda direksiyon hakimiyetini kaybederek gidiş istikametine göre yolun sağ tarafından yoldan çıkarak takla atması neticesinde tek taraflı ölümlü-yaralanmalı ve maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, müvekkillerin destekçisi olan …’ın araçta yolcu olarak bulunduğunu, Meydana gelen kaza sonucunda müvekkillerinin destekçisi …’ın yaralı olarak kaldırıldığı hastanede yaşamını yitirdiğini, meydana gelen kazada müvekkillerinin destekçisi olan …’ın vefat ettiğini, Müvekkillerinin mağduriyetini kısmen de olsa gidermek için davalı sigorta şirketine başvuru yapıldığını, Yapılan başvuru sonucu müvekkilleri için bir ödeme yapılmadığını, Baba … ve anne …’ın oğulları …’ın ölümüyle onun maddi ve manevi desteğinden yoksun kaldığını, trafik kazasında oğullarını kaybeden davacıların destekten yoksun kalma tazminat tutarları belirlenerek, davalı şirket tarafından davalılara ödenme yapılması gerektiğini, meydana gelen kazada … plakalı sürücü ….’nın 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu 52/1-A maddesini ihlal ettiğinden kusurlu bulunduğunu, neticeten maddi ve manevi tazminat talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı sigorta şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle; …. plakalı aracın, müvekkili şirket nezdinde KTK zorunlu mali mesuliyeti (trafik) sigorta poliçesi ile teminat altına alındığını, poliçenin kaza tarihi itibari ile şahıs başına daimi sakatlık ölüm teminat limitinin belirlenen meblağlar ile sınırlı olduğunu, Sigortalı aracın yaptığı kaza neticesinde …’ın vefatı sebebiyle davacıların destekten yoksun kalma tazminatı talebiyle huzurdaki dava ikame edilmiş ise de; haksız davanın reddi gerektiğini, Kazada kusur oranı tespitinin adli tıp kurumu tarafından yapılması gerektiğini, huzurdaki dosya için uzman ‘’Aktüer’’ bilirkişilerce hesaplama yapılması gerektiği, müterafik kusur indirimi talep edildiğini, Soruşturma ve kovuşturma dosyasının celp edilerek uzlaşma sağlanıp sağlanmadığının tespiti, neticeten davanın reddi talep edilmiştir.
Davalı …. vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkilinin bu dosyada taraf husumetinin bulunmadığını, davanın müvekkili yönünden husumet yokluğu nedeniyle reddini talep ettiğini, Müvekkilinin, .. . … ticaret ünvanı ile araç kiralama alanında faaliyet gösterdiğini, Dava dışı …. T.C. kimlik numaralı . … isimli kişinin …. tarihinde Müvekkiline araç kiralamak için geldiğini, dönüş tarihini belirtmeyerek …. plakalı aracı kiraladığını ve taraflarca kira sözleşmesi ile imza altına alındığını, Aracın uzun süreliğine kiralanmış olduğunu ve aracın dönüş tarihinin belli olmadığını,… tarihinden itibaren aracın zilyetliği ve sorumluluğunun …’da iken trafik kazasının meydana geldiğini, bu trafik kazası nedeniyle açılmış olunan ve taraflarının davalı olarak gösterildiği işbu davayı pasif husumet yokluğu nedeniyle kabul etmediğini, Adı geçen kiracı kişinin, aracı kiraladıktan sonra diğer davalı . ….’ya verdiğini ve akabinde trafik kazasının meydana geldiğini, Mezkur trafik kazası neticesinde gerçekleşen zararlardan müvekkilin hiçbir sorumluluğu veya kusurunun bulunmadığını, Emniyet Genel Müdürlüğü Kiralık Araç Bildirim Sistemi(KABİS) birimine müzekkere yazıldığı zaman müvekkilinin trafik kazasına konu aracı kiraya verdiğinin ve KABİS’e bildirdiğinin de açıkça görüleceğini, Zira rent a car firmalarının araçlarını kiraya verecekleri zaman mevzuatın gerektirdiği üzere kiracı kişinin ehliyet bilgilerini ve kiraya verilen araç bilgilerini KABİS’e bildirildiğini, müvekkilinin de bahsini ettiği üzere hukuka uygun bir biçimde aracını kiraya verdiğini ve hem kiracının hem de kiraya verilen aracın bilgilerini KABİS’e bildirdiğini, Müvekkilinin yıllardır araç kiralama sektörünün içerisinde olduğunu, müvekkilinin aracın işleteni olmadığından herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığını, neticeten müvekkili bakımından davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER:
1-Poliçe ve hasar dosyası, Arabuluculuk tutanağı,
2-Trafik tescil kaydı, SGK kaydı, Emniyet Müdürlüğü KABİS kayıtları,
3-Lice Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma sayılı dosyası,
4-Davalı …. hakkında yaptırılan esnaf – tacir araştırması,
5-Davacıların ve davalı gerçek kişilerin ekonomik ve sosyal durum araştırma tutanakları,
6-Aktüerya bilirkişisinin … tarihli raporu,
7-Mali müşavir bilirkişinin …. tarihli raporu,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, trafik kazası nedeniyle davacıların ölenin desteğinden yoksun kalma tazminatı ve manevi tazminat taleplerine ilişkindir.
Dosyada mübrez kolluk fezlekesinden anlaşıldığı üzere, …. tarihinde saat ..:.. sıralarında … ilçesi istikametinden … ili istikametine doğru seyir halinde olan davalı … sevk ve idaresindeki … plakalı aracıyla Dernek mahallesi yol ayrımına yaklaştığında tehlikeli virajda direksiyon hakimiyetini kaybederek gidiş istikametine göre yolun sağ tarafından yoldan çıkarak takla atması neticesinde tek taraflı ölümlü-yaralanmalı ve maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiği, davacıların desteğinin yolcu konumunda bulunduğu anlaşılmıştır. Bu durumda dosya tek taraflı trafik kazası ve davacıların desteğinin yolcu konumunda olduğu anlaşılmakla dosya hakkında kusur yönünden bilirkişiden rapor alınması cihetine gidilmemiş, Mahkememizce davacıların desteğinin kusursuz olduğu sonucuna varılmıştır.
Her ne kadar eldeki davada davacıların maddi tazminata ilişkin talep edebilecekleri tutar Mali müşavir bilirkişinin 30/03/2023 tarihli raporu içeriğinde hesaplanmışsa da davacı tarafın tüm davalılar bakımından poliçe limiti dahilinde, davalı gerçek kişiler bakımından ise sigorta poliçe limitini aşan tutara dair maddi tazminat taleplerinden ayrı ayrı feragat edildiği görülmekle, davacıların maddi tazminat taleplerinin feragat nedeniyle ayrı ayrı reddine karar verilmiştir.
Manevi tazminat bakımından yapılan değerlendirmede;
6098 Sayılı TBK’nun 56. ve 58. maddeleri gereğince; hakimin olayın özelliklerini göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi mal varlığı hukukuna ilişkin bir zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22/06/1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İBK gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Davaya konu somut olayın gerçekleşme şekli, yeri, zamanı, müteveffanın olayın gerçekleşmesinde kusursuz olması, davacıların müteveffanın annesi ve babası olması, manevi tazminatın haksız zenginleşme ve fakirleşme aracı olmaması, davacıların ve davalı gerçek kişilerin ekonomik ve sosyal durumları, manevi tazminattan sorumlu tutulan davalılardan birinin rent a car işleten esnaf olması, yukarıda açıklanan ilkeler kapsamında değerlendirildiğinde; Mahkememizce müteveffanın anne ve babası olan davacılar yararına ayrı ayrı talep olunduğu üzere 25.000 TL’şer manevi tazminatın davalı gerçek kişilerden alınarak davacılara verilmesine hükmedilmiş ve olay tarihinden itibaren hükmedilen tutara yasal faiz işletilmesine karar verilmiştir.
Davalı …. … vekilinin, müvekkilinin tacir olduğu ve arabuluculuk başvuru şartının müvekkili bakımından yerine getirilmediği savunmasının değerlendirilmesinde;
-Diyarbakır Ticaret Sicil Müdürlüğüne yazılan müzekkere cevabından anlaşıldığı üzere adı geçen davalının Ticaret Sicilinde şahıs kaydı veya şirket ortaklığının bulunmadığı,
-Lice Mal Müdürlüğüne yazılan müzekkere cevabından anlaşıldığı üzere adı geçen davalının işletme hesabında defter tuttuğu,
-Diyarbakır Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanlığına yazılan müzekkere cevabından anlaşıldığı üzere adı geçen davalının esnaf kaydının bulunduğu,
Neticeten davalı . ….’ın tacir olmadığı anlaşılmakla, davalı vekilinin anılan savunmasına itibar edilmemiştir.
Her ne kadar davalı … …, … plakalı aracın işleteni olmadığını, işletenin dava dışı kiraya verilen olduğunu, kendilerinin uzun süreli kiraya veren olduğunu iddia etmişse de, işleten davalı . … ile dava dışı kişi arasında adiyen düzenlenen sözleşmeye itibar edilerek hüküm tesis edilemeyeceği, davalı …. …. tacir olmamakla işletme defteri üzerinde bilirkişi vasıtasıyla işletenlik sıfatının tespiti bakımından inceleme yaptırıldığı, Mali müşavir bilirkişinin …. tarihli raporu içeriğinden dava konusu kira sözleşmesinin ve kira bedelinin Maliye ve Vergi Dairelerine bildirilmediğinin anlaşıldığı, kira sözleşmesinin fatura gibi yan delillerle desteklenmediği, aracın dava dışı kişiye uzun süreli olarak kiralanmış olduğunun davalı tarafça usulüne uygun delillerle kanıtlanamamış olmasına göre (Aynı yönde Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 21/02/2019 tarih, 2018/4289 esas ve 2019/1866 karar sayılı) davalı … …’ın işleten sıfatının sona ermediği ve manevi tazminat taleplerinden diğer davalı ile birlikte sorumlu olduğu sonucuna varılmış ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A-) Maddi Tazminat Talebi Yönünden;
1-Davacıların maddi tazminat taleplerinin feragat nedeniyle ayrı ayrı REDDİNE,
2-Alınması gereken 269,85 TL peşin harcın dava açılırken yatırılan harçtan mahsubu ile bu hususta yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davalılar .. … ve … Sigorta A.Ş. kendilerini vekil ile temsil ettirdiklerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince maddi tazminata dair feragat edilen miktar üzerinden hesaplanan ….- TL nispi vekalet ücretinin davacılardan tahsili ile davalılar …. ve …Sigorta A.Ş.’ye verilmesine,
B-)Manevi Tazminat Talebi Yönünden;
1-Davacılardan …yönünden; davanın kabulü ile … TL manevi tazminatın davalılar … ve …’tan olay tarihi olan …. tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
Manevi tazminat talebi yönünden Davacı …kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T (MADDE 10–1) göre hesaplanan 9.200,00-TL nisbi vekalet ücretinin davalılar … ve …’tan müştereken müteselsilen alınarak davacı …’a verilmesine,
2-Davacılardan … yönünden; davanın kabulü ile …. TL manevi tazminatın davalılar … ve …’tan olay tarihi olan … tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
Manevi tazminat talebi yönünden Davacı … kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T (MADDE 10–1) göre hesaplanan 9.200,00-TL nisbi vekalet ücretinin davalılar … ve …’tan müştereken müteselsilen alınarak davacı …’a verilmesine,
C-)Kabul edilen manevi tazminat üzerinden alınması gereken 3.415,50 TL harçtan peşin alınan kısmın mahsubu ile bakiye 2.157,38 TL harcın davalılar … ve …’tan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
D-)Davacılar tarafından yapılan; 59,30-TL Başvuru Harcı, 1.258,12-TL (maddi tazminattan feragat nedeniyle davacı tarafa yüklenen harç tutarının mahsubu neticesinde bakiye kalan tutar olmak üzere) Peşin/nisbi Harcı olmak üzere toplam 1.317,42TL harcın davalılar … ve …’tan müştereken müteselsilen alınarak davacılara verilmesine,
E-)Davacılar tarafından yapılan; Bilirkişi ücreti, Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 1.119,70-TL yargılama giderinin kabul red oranı dikkate alınarak 116,67-TL lik kısmının davalılar … ve …’tan müştereken müteselsilen alınarak davacılara verilmesine, bakiye yargılama giderinin ise Davacılar üzerinde bırakılmasına,
F-)6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.360,00-TL arabuluculuk ücretinin davanın kabul red miktar ve oranına göre hesaplanan 141,71 TL’nin davalılar … ve …’tan, 1.218,29 TL’nin ise davacılardan alınarak hazineye gelir kaydına,
G-)Davalı … tarafından yapılan; Bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 500,00-TL yargılama giderinin kabul red oranı dikkate alınarak 447,90-TL lik kısmının davacılardan alınarak davalı …’a verilmesine, bakiye tutarın adı geçen davalı üzerinde bırakılmasına,
H-) Kullanılmayarak artan gider avansı var ise karar kesinleştiğinde yatıranlara İADESİNE,
Dair, Davacılar vekilinin ve davalı …. … vekilinin yüzüne karşı, diğer davalıların yokluğunda kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mankemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim