Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLLERİ :

DAVALI :
VEKİLİ :
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 02/10/2021
KARAR TARİHİ : 02/10/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili davacı ….. şirketinin davalı …..Firmasından firmanın iş alanı temizlik ürünleri olması sebebiyle şirketi için …..TL bedel ile temizlik ürünleri alımı için anlaştığını, bu anlaşma sonucu davalı firmanın müvekkiline teslim edeceği ürünlerin faturasını kestiğini, …..tarihinden …..ay sonra ürünleri teslim edeceğinin ikili görüşmeler sonucu netleştirildiğini, müvekkili firma da ödemesini …..bankasına ait keşide yeri …..ili olan …..tarih …..çek seri nolu …..TL – …..tarih …..çek seri nolu …..TL …..tarih …..çek seri nolu …..TL bedelli …..adet çek ile yaptığını, ne var ki davalı firmanın müvekkili firmaya KDV ödememek için müvekkili firmaya; davalı firmanın iş alanı olmayan …..nolu …..tarihli …..TL, (yemek bedeli) …..nolu …..tarihli …..TL, (yemek bedeli), …..nolu …..tarihli …..TL, (ekmeklik un) toplam …..TL den un ve yemek olarak kestiğini, müvekkilinin alamadığı temizlik ürünleri bedeli olarak vermiş olduğu …..bankasına ait keşide yeri …..ili olan …..tarih …..çek seri nolu …..TL – …..tarih …..çek seri nolu …..TL …..tarih …..çek seri nolu …..TL bedelli …..adet çekin iadesini talep etmesine rağmen davalı tarafın çekleri iade etmediğini, çeklerin vade tarihlerinde bankaya ibraz edildiği için müvekkili firmanın hesabından kesildiğini, müvekkilinin dava konusu çekleri davalı firmaya temizlik ürünü almak için verdiğini, davalı firma bunun karşılığında KDV yükümlülüğünü yerine getirmemek için müvekkili firmaya yemek faturası kestiğini, müvekkilinin bu faturanın değiştirilmesini talep etmesine ve ürünlerini teslim etmesini istemesine rağmen davalı firma değiştirmediğinden iade faturası kestiğini, bedeli iade etmeyen davalı firmanın kötü niyetli olduğunu, öncelikle davanın sonuçlanmasına kadar müvekkilinin alacağına kavuşması için ivedi bir şekil de tensip ile bedelsiz yada makul bir bedel ile ihtiyati tedbir kararının verilmesini; şimdilik …..TL fazlaya ilişkin haklarının saklı kalmak kaydıyla bedelsiz kalan çek bedellerinin( …..bankasına ait keşide yeri …..ili olan …..tarih …..çek seri nolu …..TL – …..tarih …..çek seri nolu …..TL …..tarih …..çek seri nolu …..TL bedelli …..adet çekin ) bankadan ödeme tarihi ile birlikte ticari faiz ile iadesini, dava masrafları ile avukatlık vekalet ücretinin davalı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili süresinde verilmeyen cevap dilekçesinde özetle; Davacı şirketin, davaya konu …..adet çeki, yine kendilerine ait olan …..Ticaret Limited Şirketi adına devir aldıkları özel okulu devreden …..Tic. Ltd. Şti.’nin davalı müvekkili şirkete olan borçlarına karşılık …..tarihinde verdiğini ve temizlik ürünlerini müvekkili şirketten almaya devam edeceklerini söyleyerek, …..TL tutarında temizlik malzemesi satın aldıklarını, satın aldıkları temizlik ürünlerinin bedelini belirlenen günde ödemedikleri gibi müvekkili şirkete “satın aldıkları temizlik ürünlerini pahalıya sattığını ve başka temizlik şirketiyle anlaştıklarını” söylediklerini, davacı şirket fatura kesilmemesi halinde çeklerin ödeme tarihinden önce iptal etmek ve karşılıksız bırakmakla tehdit edince, müvekkili şirket alacağına kavuşmak için …..adet fatura kestiğini, müvekkili şirketin çekleri tahsil ettikten sonra, davacı şirketin işlettiği okulda bulunan temizlik teçhizatlarının iadesini ve ödenmeyen temizlik ürünlerinin bedelinin ödenmesini noter kanalıyla ihtar ettiğini ancak davalı şirketin bu talebi olumsuz karşıladığını, müvekkili şirketin dava şartı olması nedeniyle arabulucuya başvurması üzerine, davacı şirkette işbu davaya konu haksız ve kötü niyetli taleplerini öne sürdüklerini, davacının açmış olduğu haksız davanın reddine karar verilerek, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
1-Taraflara ait ba -bs formları,
2-Arabuluculuk tutanağı,
3-Taraflara ait ticari defterler,
4-Dava konusu çeklerin bankaya ibrazına dair bilgiler,
5-Mali müşavir bilirkişinin …..tarihli ve …..tarihli raporları.
Bilirkişi …..Tarihli Raporunda Özetle; Davacı tarafa ait …..ve …..yıllarını kapsayan tüm aylara ait yasal ticari defterlerden yevmiye ve defteri kebir defterlerinin usul yönünden uygun oldukları, tarafların birbirlerine düzenledikleri e-arşiv faturaların ve davacı tarafından davalı tarafa yapılan çeklerden kaynaklı ödemelerin davacının yasal ticari defter kayıtlarında yer aldıkları/görüldükleri ve de bahse konu e-arşiv faturalara ve çeklerden kaynaklı ödemelere dair muhasebesel kayıtların davacı tarafından genel kabul gördüğünü ve tek düzen muhasebe ilkelerine uygun olarak kayıt altına alındıklarını, davalı tarafça davacı tarafa düzenlenen e-arşiv faturalardan kaynaklı olarak davacı tarafça indirim ve gider konusu yapılan tutarların yine davacı tarafça davalı tarafa düzenlenen iade konulu e-arşiv faturalardan kaynaklı olarak hesaplanan kdv ve ters kayıtlı gider hesabı ile nötürleştirildiğini yani tarafların birbirlerine düzenledikleri e-arşiv faturalardan kaynaklı olarak davacı tarafın …..yılı kapsamında bahse konu faturalardan kaynaklı vergisel yönden avantajının veya dezavantajının olmadığını, davacı tarafından davalı tarafa verilen sipariş avanslarına konu yapılan çeklerden kaynaklı ödemeler toplam tutarı olan …..TL’nin verilen sipariş akabinde davalı tarafça davacı tarafa düzenlenen vergiler dahil üç adet e-arşiv fatura toplam tutarı olan …..TL’den fazla olduğunu ve/veya tutarlar yönüyle birbirleri ile tam olarak örtüşmediklerini, Mahkeme tarafından idareden davacı şirketin …..yılına ait Form BA ve davalı şirketin …..yılına ait Form BS bildirimlerinin talep edildiği ve akabinde idarece verilen cevabı yazı ekinde yer alan davacı şirketin …..yılına ait Form BA ve davalı şirketin …..yılına ait Form BS bildirimlerine ait belgelerden davalı tarafından davacı tarafa düzenlenen e-arşiv faturaların hem davacı tarafından Form BA ile hem davalı tarafından Form BS ile Gelir İdaresi Başkanlığına …..yılında bildirimlerinin yapıldıklarını ve bu bildirimlerin karşılıklı olarak birbirleri ile örtüştükleri veya birbirleri ile tam olarak tutarlı ve uyumlu oldukları ve de ayrıca davalı tarafça davacı tarafa düzenlenen e-arşiv faturaların tümünün vergiler dahil aynı tutarlarda iadelerine konu edilen davacı yönünden alıştan iade davalı yönünden ise satıştan iade şeklindeki mal iadelerini ihtiva eden davacı tarafından davalı tarafa düzenlenen e-arşiv faturaların ise yerinde inceleme yetkisi ile davacı vekilince Mahkemeye bildirilen davacı adresinde/ mahallinde yapılan incelemeler neticesinde elde edilen ve davacı şirketin …..yılı Nisan ayına ait Form BS bildiriminden de anlaşılacağı üzere davacı tarafından Form BS ile Gelir İdaresi Başkanlığına …..yılı …..ayında bildirimlerinin yapıldıkları ancak bunun karşılığı olarak davalı tarafından Form BA ile Gelir İdaresi Başkanlığına …..yılı Nisan ayında bildirimlerin yapılıp yapılmadıkları hususunda davalı tarafın yasal ticari defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılamadığından bilirkişi tarafından herhangi bir tespitin yapılamadığı, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 21. maddesine göre bir fatura alan kişi aldığı tarihten itibaren sekiz gün içinde, faturanın içeriği hakkında bir itirazda bulunmamışsa bu içeriği kabul etmiş sayılır.” denildiği ve bu hüküm çerçevesinde tarafların birbirlerine düzenledikleri e-arşiv faturaların davalı ve davacı taraflarca kanunda öngörülen süre içerisinde itiraz edildiğine dair dava dava dosyasında ve eklerinde tevsik edici belge mahiyetinde somut (noter ihtarnamesi gibi) herhangi bir belgenin bilirkişi tarafından görülemediği veya belgeye rastlanılamadığını, dava konusu uyuşmazlığın esasını teşkil eden davalı tarafça davacı tarafa düzenlenen üç adet e-arşiv fatura içeriğinde muhteviyatları yemek bedeli ve yemeklik un olan mal satışına konu emtiaların temini/teslimi noktasında dava dosyası ve eklerinde 213 sayılı V.U.K-6102 sayılı TTK.ve ilgili mevzuatlarda tevsik edici belgeler mahiyetinde olan ticari malın sevkine nakliyesine taşımasına dair sevk/taşıma irsaliyesi gibi somut herhangi bir belgenin bilirkişi tarafından görülemediğini veya tespit edilemediği yönünde görüş ve tespitlerinin hâsıl olduğunu, davacı tarafa ait …..ve …..yıllarını kapsayan yasal ticari defterlerden yevmiye ve defteri kebir defterlerine ait kayıtlar esas alındıklarında; taraflar arasında ticari ilişkinin tespit edildiği ve davacı tarafça …..ve …..yıllarında yapılan tüm muhasebesel işlemler neticesinde …..tarihi itibari ile davacı tarafın kayıtlarında davacı …..Nakliye Turizm İnşaat Otom. Tem. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin davalı …..Temizlik Ürünleri Gıda Bilg. Tic. Ltd. Şti.’den …..TL tutarında alacaklı olarak görüldüğü veya davacının kayıtlarında davacının …..Türk Bankası A.Ş. hesabından davalı lehine yapılan ödemelerin kaynağı noktasındaki davalıya verilen sipariş avanslarına konu çeklerden kaynaklı olarak davacı tarafça davalı tarafa …..TL tutarında fazla ödeme yapıldığı yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
Bilirkişi …..Tarihli Ek Raporunda Özetle; Davacı tarafça yapılan tüm muhasebesel işlemler neticesinde …..tarihi itibari ile davacı tarafın kayıtlarında davacı …..Nakliye Turizm İnşaat Otom. Tem. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’nin davalı …..Temizlik Ürünleri Gıda Bilg. Tic. Ltd. Şti.’den …..TL tutarında alacaklı olarak görüldüğünü veya davacının kayıtlarında davacının …..Türk Bankası A.Ş. hesabından davalı lehine yapılan ödemelerin kaynağı noktasındaki davalıya verilen sipariş avanslarına konu çeklerden kaynaklı olarak davacı tarafça davalı tarafa …..TL tutarında fazla ödeme yapıldığını ancak buna mukabil davalı tarafça yapılan tüm muhasebesel işlemler neticesinde ….. tarihi itibari ile davalı tarafın kayıtlarında davacı …..Otom. Tem. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ile davalı “ …..Temizlik Ürünleri Gıda Bilg. Tic. Ltd. Şti. arasında borç-alacak bakiyesinin kalmadığı/ sıfırlandığı yönünde görüş ve kanaat bildirmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, istirdat davasıdır.
Davacı Vekili ….. Tarihli Islah dilekçesinde; …..TL olan dava değerinin; …..ili …..tarih …..seri nolu …..TL çeke ilişkin …..TL olarak açmış oldukları davalarının …..TL arttırarak toplamda …..TL olarak ıslahı ile (…..itibaren işleyecek ticari faiz ile tahsilini), …..ili …..tarih …..seri nolu …..TL çeke ilişkin …..TL olarak açmış oldukları davalarının …..TL arttırarak toplamda …..TL olarak ıslahı ile (…..itibaren işleyecek ticari faiz ile tahsilini), …..ili …..tarih …..seri nolu …..TL çeke ilişkin …..TL olarak açmış oldukları davalarının …..TL arttırarak toplamda …..TL olarak ıslahı ile (…..tarihinden itibaren işleyecek ticari faiz ile tahsilini); genel toplamda …..TL’nin ıslahına, fazlaya ilişkin talep ve dava haklarının saklı kalmak kaydıyla hakkın doğum tarihinden itibaren her bir alacak kalemi için ayrı ayrı bankalarca mevduata uygulanan en yüksek ticari faizi ile birlikte tahsilini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekiline süresinde ileri sürülmeyen süre uzatım dilekçesine binaen ek süre verilmişse de anılan hususun sehven olduğu değerlendirilmekle, süresinde sunulmayan cevap dilekçesine itibar edilmemiş, davalının kanun gereği davayı inkar ettiği kabulüyle yargılamaya devam olunmuştur.
Mahkememizce dava konusu uyuşmazlığın çözümü için gerekli görülmesine binaen taraf ticari defterleri üzerinde mali müşavir bilirkişi vasıtasıyla inceleme yaptırılmıştır. Şöyle ki;
Taraf ticari defterlerinin usulüne uygun olarak tutulmuş olmakla sahipleri lehine delil vasfına haiz oldukları sonucuna varılmıştır.
Tarafların dosyaya kazandırılan ba -bs formlarının incelenmesinden; davacı şirketin …..yılına ait Form BA ve davalı şirketin …..yılına ait Form BS bildirimlerine ait belgeler incelenip değerlendirildiklerinde; ….., …..ve …..sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin Kdv. öncesi matrah babında aylık …..TL’yi aşan mal ve hizmet alımlarını “Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Ba)” ile mal ve hizmet satışlarını ise “Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Bs)” ile bildirmeleri yükümlülüğü getirilmiş olup, bu bağlamda davalı tarafından davacı tarafa düzenlenen ve ayrıntıları bilirkişi raporunda belirtilen üç adet e-arşiv faturaların hem davacı tarafından Form BA ile hem davalı tarafından Form BS ile Gelir İdaresi Başkanlığına …..yılında bildirimlerinin yapıldıkları ve bu bildirimlerin karşılıklı olarak birbirleri ile örtüştükleri veya birbirleri ile tam olarak tutarlı ve uyumlu oldukları, Davacı şirketin …..yılı …..ayına ait Form BA bildirimleri incelendiklerinde davacı tarafından davalı tarafa düzenlenen iade şeklindeki mal iadelerini ihtiva eden e-arşiv faturaların davacı tarafından Form BS ile Gelir İdaresi Başkanlığına …..yılı …..ayında bildirimlerinin yapıldıkları ancak bunun karşılığı olarak davalı tarafından Form BA ile Gelir İdaresi Başkanlığına …..ayında bildirimlerin yapılmadıkları tespitleri bilirkişi tarafından yapılmıştır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 21.maddesi hükmü çerçevesinde gerek davalı tarafından davacı tarafa düzenlenen e-arşiv faturaların gerekse iş bu faturalara istinaden vergiler dahil aynı tutarlarda iadelerine konu edilerek davacı yönünden alıştan iade şeklindeki mal iadelerini ihtiva eden davacı tarafından davalı tarafa düzenlenen e-arşiv iade faturaların hem davalı ve hem de davacı taraflarca kanunda öngörülen süre içerisinde itiraz edilmediği anlaşılmıştır.
Neticeten Mahkememizce yapılan değerlendirmede; taraflar arasında ticari ilişkinin tespit edildiği, davacı tarafça davalı tarafa verilen dava konusu çeklerin tahsil edildiğinin anlaşıldığı, davalı tarafından davacı tarafa düzenlenen e-arşiv faturalara ve iş bu faturalara istinaden vergiler dahil aynı tutarlarda iadelerine konu edilerek davacı yönünden alıştan iade şeklindeki mal iadelerini ihtiva eden davacı tarafından davalı tarafa düzenlenen e-arşiv iade faturalara ve de çeklerden kaynaklı ödemelere dair muhasebesel kayıtların davacı tarafından genel kabul görmüş ve tek düzen muhasebe ilkelerine uygun olarak kayıt altına alındıkları, davacı tarafından davalı tarafa verilen sipariş avanslarına konu yapılan çeklerden kaynaklı ödemeler toplam tutarı olan …..TL’nin verilen sipariş akabinde davalı tarafça davacı tarafa düzenlenen vergiler dahil üç adet e-arşiv fatura toplam tutarı olan …..TL’den fazla olduğu ve/veya tutarlar yönüyle birbirleri ile tam olarak örtüşmedikleri, davalı yönünden; Davalı tarafından davacı tarafa düzenlenen e-arşiv faturalara dair muhasebesel kayıtların davalı tarafından genel kabul görmüş ve tek düzen muhasebe ilkelerine uygun olarak kayıt altına alındıkları ancak davalı tarafından yapılan mahsup/ters kayıt işlemine dair muhasebesel kaydın davalı tarafından genel kabul görmüş ve tek düzen muhasebe ilkelerine uygun olarak kayıt altına alınmadığı (Davalı tarafça kendi lehine olan …..tarihindeki …..TL tutarındaki alacak bakiyesini mahsup/ters kayıt şeklinde olmak üzere …..tarihinde aynı tutarda davacı tarafı alacaklandırmak suretiyle bahse konu alacak bakiyesinin davalı tarafça kapatıldığı), bu durumda borç bakiyesinin sıfırlanmasına dair davalı tarafın kayıtlarına itibar edilemeyeceği, taraflar arasında dava konusu faturaların konusu olan “yemek ve un” ticareti olmadığının şirketlerin iştigal alanları gözetilerek dosya kapsamında açık olduğu, temizlik ürünleri ticareti olduğuna dair iddiaya itibar edildiği, malların teslim edildiğini iddia edenin ispat etmesi gerektiği, davalı tarafından ispat yükünün yerine getirilmediği, davacı tarafın defterlerine itibar edilerek davalının …..TL olmak üzere davacıya borçlu olduğu anlaşılmakla aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davanın KABULÜNE, …..TL’nin dava tarihi olan …..tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte, bakiye …..TL’nin ıslah tarihi olan …..tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken 9.221,85 TL harçtan peşin alınan kısmın mahsubu ile bakiye 6.952,55‬ TL peşin harcın davalıdan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafın ödediği 59,30 TL başvurma harcı, 2.269,30 TL peşin harç, 8,50 TL vekalet harcı, bilirkişi ücreti, posta ve tebligat gideri toplamı olan 947,25 TL olmak üzere toplam 3.284,35 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5- Davacı taraf davada kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 21.600,00 TL vekalet ücretinin davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine,
6- 6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen iki taraf için iki saatlik ücret tutarı karşılığı olan 1.320,00-TL arabulucu ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
7- HMK.’nın 333. maddesi ve HMKY’nin 47. maddesi gereğince gider avansının kullanılmayan kısmının yazı işleri müdürü tarafından ilgilisi hesap numarası bildirilmiş ise hesabına aktarılmasına, aksi halde masrafın gider avansından karşılanmak suretiyle PTT vasıtasıyla adreste ödemeli olarak gönderilerek iadesinin sağlanmasına,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim