Emsal Mahkeme Kararı Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi 2020/1005 E. 2022/1822 K. 17.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. BURSA BAM 7. HUKUK DAİRESİ
T.C.
BURSA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
7. HUKUK DAİRESİ K A R A R

DOSYA NO : 2020/1005
KARAR NO : 2022/1822

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : BURSA 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2016/983
KARAR NO : 2019/1140
KARAR TARİHİ : 05/11/2019
İSTİNAF BAŞVURU TARİHİ : 05/03/2020 (davacılar vekili)
DAVACI(T… –

VEKİLİ : Av. … [16132-3138609470]
DAVANIN KONUSU : Alacak
B.A.M. KARAR TARİHİ : 17/11/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 23/11/2022
Davacı tarafından, davalı aleyhine açılan davanın yapılan yargılaması sonunda mahalli mahkemesince davanın reddine dair verilen karara karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine yapılan ön inceleme sonunda, incelemenin duruşma açılmadan karar verilmesi mümkün hallerden olduğu anlaşılmakla dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde, taraflar arasında 16/11/2012 tarihli Özdilek İstanbul Elektrik Tesisat İşleri Sözleşmesinin imzalandığını, davalının yaptığı alışveriş merkezinin otopark, otel ve ofis elektrik tesisatı işinin malzemeli işçiliklerinin yapılması, devreye alınması ve çalışır vaziyette teslim edilmesi işini yüklendiğini, iş sahibinden kaynaklanan nedenlerle işin 30/06/2014 tarihinden sonraya uzadığını, işçilik adam/saat artış oranı ve maliyet artışı, fazla mesai adam/saat maliyet artışı, iş bitimi personel özlük hakları ve işletme giderleri nedeniyle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 10.000,00.-TL alacağın 30/06/2016 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde, davacının iyi niyetli olmadığını, sözleşme ve şartname hükümlerine göre dava nedeni olarak ileri sürülen hiçbir nedenin hukuki geçerliliği bulunmadığını, geçici kabul tutanağında bile eksik bırakılan işlerin tespit edildiğini, taraflar arasında hakedişler gözetilerek itiraz ileri sürülmeden kesin hesabın kabul edildiğini, davacının kesin hesap ile ibralaştıktan sonra alacak talebinde bulunamayacağını beyanla davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, taraflar arasındaki sözleşme ve teknik şartname gereğince işin %50 oranına kadar arttırılması durumunda ayrıca ücret yahut tazminat isteyemeyeceği, işin bitirilmesinde gecikmeler yaşandığı, ek protokollerdeki işler için ayrı malzeme, işçilik genel gider ve toplam gider birim fiyatları düzenlendiği, ana sözleşme ve ek protokollerle iş bedelinin 32.800.904,80.-TL’ye ulaştığı, elektrik tesisatının tamamlanması işinin ana sözleşme ve ek protokollerle bütün halinde değerlendirilmesi gerekeceği, bilirkişi raporunda protokollerle ek olarak 5.658.818,72.-TL tutarında iş yapıldığının tespit edildiği, sözleşme gereğince 6.342.086,08.-TL ek ödeme yapıldığı, bunun toplam iş bedeli olan 32.800.904,80.-TL’ye oranlandığında ortaya çıkan %30,49’un sözleşmenin 7. maddesinde belirlenen oranı aşmadığı ve davacının alacağı bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı vekili istinaf dilekçesinde, sözleşmenin 7. maddesinin 30/06/2014 sonrası meydana gelen gecikmeler nedeniyle uğranılan zarara ilişkin olduğunu, iş hacmindeki artış oranın aranmaması gerektiğini, işin uzaması sebebiyle yüklenici şirketin maliyetlere katlanmak zorunda bırakılmasının hakkaniyete uygun olmadığını, iş hacmi %50 oranında artış göstermemiş olsa dahi 30/06/2014 sonrası meydana gelen gecikmeler nedeniyle yüklenicinin zararlarının karşılanmasının gerektiğini, davanın özünün temlik eden şirketin ana sözleşmede yükümlendiği edimlerin ek protokoller neticesi arttırması ve bu artışlar sebebiyle işin tesliminde meydana gelen temlik edene atfedilemeyecek gecikme olduğunu, ilave işlerin hatırı sayılır bir kısmının sözleşme eki projelerde olmayan mahallere ait olduğunu, açıklığa kavuşturulması gereken ek protokollerle yüklenilen işlerin bedeli değil kalem kalem hangi işler olduğunu, eklenen işlerin var olan işleri ne oranda artırdığı, bu işlerin hangi sürede bitirilebileceği, öngörülen tarihte bitirilmenin önünde bir engel teşkil edip etmeyeceği hususları olduğunu, raporda ise iş kalemlerinin bedellerinin dikkate alındığını, taraflar arasında hiçbir kesin hesap mutabakatı/ibraname bulunmamasına ve bu hususta davalı vekilinin açık ikrarının bulunmasına karşın tüm itirazlarına ve dosya kapsamına aykırı şekilde tarafların kesin hesap gördükleri ve müvekkilinin itiraz etmeksizin ödemeyi kabul ettiğinden bahisle davanın kabulüne karar verildiğini, hesaba gelen paraya itiraz edilemeyeceği, bu ödemeye ihtirazi kayıt koyulamayacağının izahtan vareste olmakla birlikte alacaklının bu meblağı alacağına mahsuben kabul etmesinin ticari hayatın teamüllerinden olduğunu, yüklenicinin temlik eden şirketin işlerini eksiksiz bir şekilde davalı tarafa teslim ettiği ve yaşanan gecikmelerin yüklenici kusurundan kaynaklanmadığının aşikar olduğunu, ek protokollerin dahili neticesinde işin başında yükümlenilen iş günden güne arttırılarak daha fazla iş verilmiş olduğundan bunun teslim süresinin gecikmesine neden olduğunu, işin eksiksiz olarak teslim edildiğini, yaşanan gecikmelerin yüklenicinin kusurundan kaynaklanmadığını beyanla kararın kaldırılmasını davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, işin teslim süresinden sonraya uzaması nedeniyle ek maliyetlerin tespiti ve tahsili istemine ilişkindir.
Somut olayda, taraflar arasında 10/11/2012 tarihli Özdilek İstanbul Elektrik Tesisat İşlemleri Sözleşmesi imzalanmış, sözleşmenin 5. maddesinde iş bedeli 20.800.000,00TL + KDV, 7. maddede teslim süresi, AVM ve ofis için 31/12/2013, otel için 28/02/2014 olarak kararlaştırılmıştır. Aynı maddede işin bitiş süresi 30/06/2014 ‘e kadar uzaması halinde, fiyat farkı, genel gider vs. her ne isimle olursa olsun ilave ücret verilmeyeceği, işin süresi bu tarihi geçer ise yükleniciden kaynaklanmayan gecikmeler nedeniyle, endirekt personel giderleri, direkt personelin ulaşım ve konaklama bedelleri ve teminat mektubu giderleri dikkate alınarak mutabık kalınan bir bedelin ödeneceği kararlaştırılmıştır. Davacı, 7. maddede belirlenen tarihten sonraya işin uzaması nedeniyle “işçilik adam/saat artış oranı ve maliyet artışı- fazla mesai adam/saat maliyet artışı- iş bitimi personel özlük hakları- işletme giderleri” olmak üzere ek ödeme yapıldığını, sözleşmenin 7. maddesi gereğince genel gider farkı ödenmesi gerekirken bir bedel kararlaştırılmasından imtina edildiğini, alacağın tespiti ile tahsilini talep etmiş, dava dilekçesine ek olarak 2014 yılı Mart-Nisan-Haziran-Temmuz-Ağustos-Eylül-Ekim-Kasım-Aralık ayına ait en direkt personel tutarı, direkt personel tutarı ve teminat mektubu tutarını içeren belgeleri ibraz etmiştir.
Davalı ise 17/11/2012 tarihinde işe başlandığını, teknik şartnamenin 4,5, 6-f, 9 ve 30. maddelerinde özel düzenleme yapıldığını, iş kapasitesinin %50 arttırılması, proje değişiklikleri yapılması nedeniyle yüklenicinin talepte bulunamayacağının kabul edildiğini, 23/10/2014’te düzenlenen geçici kabul tutanağında noksan bırakılan işlerin tespit edildiğini, sözleşmeye uygun olarak proje değişikliği ve iş kapasitesinin arttırıldığını, kesin hak ediş raporu ve cari hesap görüşmelerinde çekince konulmadığını, 26/08/2015 tarihinde son ödeme yapılarak borcun kapatıldığını, davacının talebinin yerinde olmadığını savunmuştur.
Dava konusu sözleşmenin tarafı Çağla Grup Elektrik İnşaat San. ve Tic. AŞ. 10/09/2018 tarihli temlik sözleşmesi ile, Bursa 1. Ticaret Mahkemesi’nin 2016/983 esas sayılı dosyasında alacaklı lehine doğmuş ve/veya doğacak 10.000,00.-TL alacağını, ıslah halinde ıslah miktarı, tüm ferileriyle davacıya temlik etmiştir.
Taraflar arasında işin 30/06/2014 tarihinden sonra tamamlandığı hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Çözümlenmesi gereken uyuşmazlık, endirekt personel giderleri, direkt personelin ulaşım ve konaklama bedelleri ve teminat mektubu giderleri olarak bir bedelin davacıya ödenmesi gerekip gerekmeyeceği konusunda toplanmaktadır.
16/11/2011 tarihli sözleşmeden başka taraflar arasında ek olarak Ek Protokol-1, 01/02/2014 tarihli Ek Protokol-2, 12/06/2014 tarihli Ek Protokol -3, 14/10/2014 tarihli Ek Protokol-4, 27/11/2014 tarihli Ek Protokol-5 imzalanmıştır, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, protokollerin genel itibarıyla otomasyon sistemlerinin kurulumu- devriye alınma + dış ortam aydınlatma armatür montaj işlerini ihtiva etmekte olduğu, protokoller içeriğinde malzeme + işçilik + genel gider + toplam gider birim fiyatlarının belirlenmiş olduğu tespit edilmiştir.
Davalı vekili talimat dosyasına verdiği dilekçesinde, davacı ile mutabık kalınan iş bedelinin 32.800.904,80.-TL olduğunu, sözleşme kapsamında yapılan işler nedeniyle 27.342.086,08.-TL ödeme yapıldığını, ek protokollerle davacının yaptığı işlerin toplam giderinin 5.658.818,72.-TL olduğunu beyan etmiştir.
Sözleşmenin 7. maddesi gereğince davacıya bedel ödemesi yapılması için işin 30/06/2014’ten sonraya uzaması ve gecikmenin yükleniciden kaynaklanmaması gerektiği, oysa sözleşmeye ek olarak en sonuncusu 27/11/2014 olmak üzere 5 adet protokol imzalandığı, teknik şartnamenin 6-f maddesi gereğince proje kapsamında davalı işveren tarafından değişiklik yapıldığı, protokol kapsamındaki işler nedeniyle hak edişlerin davacıya ödendiği, 26/05/2015 tarihli geçici kabul tutanağına göre 06/11/2014 tarihli geçici kabul işlemi sonucu belirlenen 345 adet eksikliğin tamamlandığının tespit edildiği, bilirkişi raporuna göre, taraflar arasında 23/06/2015, 30/07/2015 tarihli e-maillere göre işin bitirilmesinde gecikmeler yaşandığı, 18/11/2016 tarihi itibariyle davacının yüklendiği aydınlatma otomasyon sistemi ile ilgili tamamlanmayan işler bulunduğu, 09/02/2015 tarihli 23 nolu hak edişle ilave işler dahil genel toplamın 32.800.904,80.-TL kesintilerden sonra kalan miktarın 1.509.357,42.-TL olarak imzalanarak kesinleştiği, 23 nolu hak edişe 5 adet ek protokol iş kapsamının dahil olduğu, mali müşavir bilirkişi raporuna göre, 26/08/2015 tarihi itibariyle davalının borcunu ödediği, davacı defterlerinde alacağı bulunmadığı, kısacası alacak borç ilişkisinin sona erdiği anlaşılmaktadır.
Tüm bu hususlar dikkate alındığında, işin 30/06/2014 tarihinden sonraya protokoller nedeniyle uzadığı, tamamlanmayan işler bulunduğundan yükleniciden kaynaklanmayan gecikme şartı yerine gelmediği gibi bilirkişi heyetince kabul edildiği üzere 5 adet ek protokolün iş kapsamına dahil olduğu, toplam iş bedeli olan 32.800.904,80.-TL’ye davalının kabul ettiği ilave iş bedeli olan 6.342.086,08.- TL oranlandığında teknik şartnamenin 30. maddesinde düzenlenen iş hacminin %50’den fazla arttırılması şartının gerçekleşmediği, davacının iddiasını ispat edemediği anlaşıldığından mahkemenin davanın reddine dair ulaştığı sonuç usul ve yasaya uygun olup davacının istinafı yerinde değildir.
HMK’nın 355. maddesi gereğince istinaf yoluna başvuranın sıfatına, istinaf konusu yapılan nedenlere ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda, ilk derece mahkemesi kararı usul ve yasaya uygun olduğundan davacının istinaf başvurusunun reddine aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;

1-Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin Mahkemesi 05/11/2019 tarih 2016/983 – 2019/1140 sayılı kararı usul esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından HMK 353/1-b-1 hükmü gereğince davacının istinaf kanun yolu başvurusunun ESASTAN REDDİNE,

2-Peşin alınan harcın mahsubu ile başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-İstinaf talebinde bulunan taraflar tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerlerine bırakılmasına, artan kısmın talep halinde ilk derece mahkemesince yatırana iadesine,
4-Karar tebliğ işlemlerinin Dairemizce yapılmasına,
5-Harç ve masrafın ilk derece mahkemesince tahsiline,
6-İstinaf yargılaması sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
Dair, duruşma açılmadan dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, 6100 sayılı HMK’nın 361/1 maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Yargıtay’da temyiz yolu açık olmak üzere 17/11/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.


Başkan


Üye


Üye


Katip