Emsal Mahkeme Kararı Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2023/393 E. 2023/624 K. 18.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA BAM 5. HUKUK DAİRESİ Esas-Karar No: 2023/393 – 2023/624
T.C.
BURSA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2023/393
KARAR NO : 2023/624

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

NIN KONUSU : Zayi Belgesi Verilmesi
KARAR TARİHİ : 18/04/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 27/04/2023
Balıkesir Asliye Ticaret Mahkemesinin 14/12/2022 tarih, 2022/361 Esas, 2022/1494 sayılı kararının istinaf incelemesi neticesinde;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı temsilcisi dava dilekçesi ile; 19693 sicil numaralı davacı işletmenin giriş kat ve bodrum kattan oluştuğunu, 05/04/2022-06/04/2022 tarihlerinde binanın kanalizasyonunun tıkanması, üst katların suyu kullanmaya devam etmeleri ve dışarıdaki giderin de tıkanması sonucunda boru patladığını, bodrum katında bulunan bir takım raf malzemesi, genel kurul karar defteri ve irsaliyelerin bulunduğu dosyanın kanalizasyondan gelen kirli su ve dışkılara maruz kaldığını kullanılamaz ve elle tutulamaz hale geldiğini belirterek genel kurul defterinin zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
Mahkemece, davacının özenle saklama yükümlülüğünü yerine getirmediği, defterlerin saklanması hususunda gerekli dikkat ve özeni göstermeyerek kendi kusuru ile defterin atılmasına sebep olduğu bu nedenle zayi belgesi talep edemeyeceği sonuç ve kanaatine varıldığından davanın reddine karar verilmiştir.

Karara karşı, davacı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı istinaf dilekçesi ile; işletmenin bodrum katında meydana gelen kanalizasyon borularının patlaması sonrası özenli bir şekilde saklanan karar defterinin zayi olduğunu belirterek karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE:
Dava, TTK’nın 82/7 maddesi gereğince genel kurul karar defterinin zayi olduğunun tespiti ve belge verilmesi istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince, yukarıda açıklanan gerekçelerle davanın reddine karar verilmiş, karara karşı, davacı tarafından istinaf yoluna başvurmuştur.
İnceleme; 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.

Somut olayda; davacı şirkete ait işletmenin zemin+bodrum kat olarak şeklindeki iş yerinde faaliyetini yürüttüğü, hafta sonu bodrum katta bulunan kanalizasyon borularının patlaması sonrası karar defterinin zayi olduğu nedeni zayi belgesi verilmesi için ileri sürmüş, mahkemece davacının genel kurul karar defterini iş yerinin bodrum katında bulunan dolabın alt rafında uygun ve korunaklı olmayan bir ortamda muhafaza ettiği ve bu durumun özenle saklama yükümlülüğünü uygun olmadığı kanaati ile davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
6102 sayılı TTK’nın 82-(7) maddesine göre; bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine zayi belgesi verilmesini isteyebilir. Madde metninde yangın, su baskını veya yer sarsıntısı ibarelerinden sonra yer alan “gibi” sözcüğüyle benzer olayların kastedildiği, ziya haline ilişkin sınırlı sayıda bir düzenleme getirilmediği anlaşılmaktadır (Yargıtay 11. HD. 10.05.2017 tarihli, 2016/4865 E., 2017/2800 K. sayılı ilamı).
Öte yandan, tacirin, anılan yasa maddesinden yararlanabilmesi için bir taraftan ticari defterlerin ve belgelerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında, elinde olmayan bir nedenle meydana gelmiş olması zorunludur. Mücbir nedenlerin ispatı, bunu iddia eden tacire aittir. İleri sürülen mücbir nedenin dayandığı olayların defter ve belgelerin yok olması veya elden çıkması sonucunu doğuracak nitelik ve yoğunlukta olup olmadığı araştırılmalı ve irade dışında defter ve vesikaların tamamen veya kısmen kaybı yahut yok olması sonucu oluştuğunda mücbir neden kabul edilmektedir. Davacı tutmak ve saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeleri özenle korumakla yükümlüdür.
Bu kapsamda, davacı tarafından iş yerinin bodrum katında muhafaza edilen genel kurul karar defterinin binaya ait kanalizasyon borularının patlaması sebebiyle zayi olduğu ve Balıkesir Su Kanalizasyon Genel Müdürlüğü tarafından atıkların tahliye edildiği ileri sürülmüş ise de; kurum cevabi yazısında bu yönde yapılan ihbarın bulunmadığı belirtilmiştir. Öte yandan, tacir olan davacının basiretli bir tacir gibi davranmadığı genel kurul defterinin muhafaza edildiği yer konusunda gerekli dikkat ve özeni göstermediği anlaşılmaktadır. Bu itibarla, ticari evrakları korumada gerekli dikkat ve özeni göstermediği anlaşılan davacıya zayii belgesi verilmesi koşullarının somut olayda mevcut olmadığı, mahkeme kararın usul ve yasaya uygun olduğu değerlendirilmiştir.
Dosya kapsamına, kararın dayandığı delillerle, yasaya uygun gerektirici nedenlere, ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında; mahkeme kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmamasına, HMK.’nun 355. maddesi uyarınca; kamu düzenine ilişkin konularda da kararın esasına etkili bir aykırılık bulunmaması nazara alınarak; davacı istinaf başvurusunun açıklanan nedenlerle esastan reddine karar verilmiştir
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Davacının istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK 353/1-b/1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince davacı tarafından alınması gereken harç peşin alındığından, ayrıca alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan istinaf giderlerinin üzerinde bırakılmasına, artan gider avansının talebi halinde davacıya iadesine,
4-Harç ve karar tebliğ işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu HMK’nın 362/1-ç maddesi uyarınca oy birliği ile kesin olarak karar verildi.