Emsal Mahkeme Kararı Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi 2022/813 E. 2023/617 K. 18.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. BURSA BAM 5. HUKUK DAİRESİ
T.C.
BURSA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
5. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO : 2022/813
KARAR NO : 2023/617

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I

BAŞKAN : … (…)
ÜYE : … (…)
ÜYE : … (…)
KATİP : … (…)
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : BURSA 3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 03/02/2022
NUMARASI : 2021/927 E. 2022/118 K.
DAVACI : … – […]
VEKİLİ : Av. … – [16663-66286-08934] UETS
DAVALI : HASIMSIZ
DAVANIN KONUSU : Zayi Belgesi Verilmesi
KARAR TARİHİ : 18/04/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 26/04/2023
Bursa 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 03/02/2022 tarih, 2021/927 Esas, 2022/118 sayılı kararının istinaf incelemesi neticesinde;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile; müvekkili şirkete ait İzmir Yolu 22. Km Başköy Mevkii Nilüfer/BURSA adresi 59653 ticaret sicil numaralı ticari işletmenin 2010 yılında Koçarslanlar Otomotiv İnş. Pet. Ürünleri Gıda Sanayi Ticaret Ltd. Şti. (Yeni unvanı: Koçarslanlar Otomotiv İnş. Taşıma Petrol Ürün. Gıda San. ve Tic AŞ)’ne devredildiğini, 2011 yılı itibarıyla da müvekkili şirketin gayri faal duruma geçtiğini, ticari işletmenin devri sonrası devir adresinde bulunan ticari defterlerin geçen zaman içerisinde kaybolduğunu ileri sürerek 2009, 2010, 2011 yılı ticari defter ve belgeleri yönünden zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
Mahkemece, önceki esas üzerinden davanın reddine yönelik verilen karar Dairemizin 18/10/2021 tarih ve 2021/1814 Esas, 2021/1364 Karar sayılı ilamı ile usul kuralları gözetilmeksizin dosya üzerinden inceleme yapılması gerekçesi ile kaldırılmıştır.
Kaldırma kararı sonrası yerel mahkemece duruşma açılarak yapılan yargılama neticesinde; 2009 ve 2010 yılı defterleri yönünden saklama süresinin geçmesi, 2011 yılı defterleri yönünden ise ileri sürülen sebebin yasa maddesinde sayılan sebepler veya bunlara benzer sebeplerden olmadığı, davacının özen yükümlülüğüne göre hareket etmediği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
Karara karşı, davacı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesi ile; müvekkili şirketin işletmeyi devrettiği, 10 yıllık yasal sürenin sona ermesi ve şirketin gayri faal durumda olması sebebiyle kendisinden basiretli bir tacirden beklenen özenin beklenemeyeceği gerekçesi ile
ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesi talep edilmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE:
Dava, TTK’nın 82/7 maddesi gereğince ticari defter ve kayıtların zayi olduğunun tespiti ve belge verilmesi istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince, davanın reddine karar verilmiş, karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurmuştur.
İnceleme; 6100 sayılı HMK’nın 355. madde hükmü uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır.
6102 sayılı TTK’nın 82-(7) maddesine göre; bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine zayi belgesi verilmesini isteyebilir. Madde metninde yangın, su baskını veya yer sarsıntısı ibarelerinden sonra yer alan “gibi” sözcüğüyle benzer olayların kastedildiği, ziya haline ilişkin sınırlı sayıda bir düzenleme getirilmediği anlaşılmaktadır (Yargıtay 11. HD. 2016/4865 E. 2017/2800 K. 10.05.2017 tarih sayılı ilamı).
Öte yandan, tacirin, anılan yasa maddesinden yararlanabilmesi için bir taraftan ticari defterlerin ve belgelerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında, elinde olmayan bir nedenle meydana gelmiş olması zorunludur. Mücbir nedenlerin ispatı, bunu iddia eden tacire aittir. İleri sürülen mücbir nedenin dayandığı olayların defter ve belgelerin yok olması veya elden çıkması sonucunu doğuracak nitelik ve yoğunlukta olup olmadığı araştırılmalı ve irade dışında defter ve vesikaların tamamen veya kısmen kaybı yahut yok olması sonucu oluştuğunda mücbir neden kabul edilmektedir. Davacı tutmak ve saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeleri özenle korumakla yükümlüdür.
Somut olayda; davacının isteme konu ettiği ticari defter ve belgelerin salt kaybolma olgusunun ileri sürülmesi zayi belgesi verilmesi için yeterli olmayıp, bunun yanında maddede yer alan sebeplerden veyahut benzer olağanüstü, beklenmeyen hale dayalı mücbir sebebin gerçekleşmesinin gerektiği, bu kapsamda, ispat yükü üzerinde olan davacı tarafından bu nitelikte bir sebep ileri sürülüp ispat edilemediğinden, ilk derece mahkemesince zayi belgesi verilmesi talebinin reddine dair kararda usul ve yasaya aykırılığın bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Dosya kapsamına, kararın dayandığı delillerle, yasaya uygun gerektirici nedenlere, ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında; mahkeme kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmamasına, HMK.’nun 355. maddesi uyarınca; kamu düzenine ilişkin konularda da kararın esasına etkili bir aykırılık bulunmaması nazara alınarak; davacı vekilinin istinaf başvurusunun açıklanan nedenlerle esastan reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK 353/1-b/1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 179,90 TL istinaf karar harcından peşin alınan 80,70 TL’nin mahsubu ile bakiye 99,20 TL harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına (harç tahsil işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine),
3-Davacı tarafından yapılan istinaf giderlerinin üzerinde bırakılmasına, artan gider avansının talebi halinde davacıya iadesine,
4-Harç ve karar tebliğ işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu HMK’nın 362/1-ç maddesi uyarınca oy birliği ile kesin olarak karar verildi.


Başkan

e-imza

Üye

e-imza

Üye

e-imza

Katip

e-imza